آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
آثار مرتبط با شخصیت ها
>
02.متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
>
ذ. قرن پنجم قمری
>
ابن سینا
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
تعداد رکورد ها : 3208
عنوان :
تعالی و حلول در فلسفه ی اسپینوزا با تکیه بر عرفان اسلامی
نویسنده:
شهناز شایان فر، محمد سعیدی مهر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اسپینوزا
,
حلول
,
عرفان اسلامی
,
همه -خداانگاری اسپینوزا
,
عرفان اسلامى
,
فلسفه اسپینوزا
,
صور تعالی
,
صور حلول
,
همهخدایی (پانتِئیسم)
کلیدواژههای فرعی :
نهج البلاغه (نهجالبلاغه) ,
الله ,
عرفان ابن عربی ,
وجود مطلق ,
ثنویت دکارتی ,
صفات ذاتی ,
موجود مطلقا نامتناهی ,
صفات ذاتیه ( الهی ) ,
وجود حق مطلق (اسماء ذات) ,
جوهر مادی ,
صفات ذاتی(مقابل صفات حالی) ,
علت داخلی ,
تعالی حالتی ,
تعالی منطقی ,
تعالی معرفتی ,
ضرورت الهی ,
کل و مجموع عالم ,
طبیعت مخلوق ,
شئ ممتد ,
اسمای فعل ,
اصالت کثرت ,
جوهر روحانی ,
جوهر مادی ,
تمایز ذات و ظهور ,
تئیسم حلولی ,
حلول صعودی ,
حلول نزولی ,
حلول حضوری ,
صفات نامتناهی ,
تعالی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
در نظام یکتاگوهری اسپینوزا، تاکید بر برخی واژگان محوری از جمله طبیعت، جوهر، علت داخلی (علت حلولی)، و طرح حضور ماده در خدا (= خدا به عنوان شی ممتد) سبب شده تا در عصر حیات او و پس از آن، قرائت های حلولی از فلسفه او پدیدار شود و او متهم به همه خدایی گردد؛ در حالی که اسپینوزا بارها خویش را از این اتهام مبرا دانسته و شواهد مختلفی در آثار او بر برائتش از چنین اتهاماتی گواهی می دهد. با نظر به فلسفه اسپینوزا به عنوان کلیتی مشتمل بر رهیافت، مبانی و شبکه زبانی خاص، می توان به قرائت های حلولی برآمده از برخی عناصر زبانی، از جمله خدا به عنوان علت داخلی، خدا به عنوان شی ممتد و خدا به عنوان طبیعت، پاسخ داد. در جستار حاضر، با تکیه بر عرفان اسلامی، صور مختلفی از تعالی و حلول ارایه می گردد. افزون بر آن اشکالات وارد بر تعالی در فلسفه اسپینوزا، بر اساس نظام فلسفی او، نقد و بررسی می گردد و با نظر به ساختار کلی فلسفه اسپینوزا و ویژگی هایی که او برای خدا در نظر می گیرد، می توان تصویری متعالی از خدا در نظام فلسفی او ترسیم نمود؛ از این رو گرچه خدای اسپینوزا از تعالی وجودی یا واقعی برخوردار نیست، از بین صور تعالی، در فلسفه اسپینوزا سه صورت از تعالی (تعالی حالتی، تعالی منطقی و تعالی معرفتی) قابل طرح است. گفتنی است این مقاله جهت تبیین و تحلیل مطالب، افزون بر آرای اسپینوزا، از برخی اصطلاحات و تعابیر فلسفه اسلامی و عرفان بهره جسته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 31 تا 58
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
هماهنگی میان عقل و دین در اثبات معاد جسمانی از نظر صدرالمتألهین شیرازی
نویسنده:
نعمت الله بدخشان
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم النفس ملاصدرا
,
علم نفس
,
معاد(کلام)
,
معاد جسمانی
,
عقل و دین
,
حکمت متعالیه
کلیدواژههای فرعی :
تجرد قوه خیال ,
عینیت ,
تشخص وجود ,
10. شریعت/ Šarīʿa ,
معتزله (اهل سنت) ,
اهل بیت(ع) ,
عالم برزخ ,
حرکت جوهری ,
بدن اخروی ,
بدن دنیوی ,
جسم مثالی ,
اصالت وجود ,
وحدت تشکیکی وجود ,
تناسخ ,
حشر نفوس انسانیه ,
قرآن ,
تخیل(راه های معرفت) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
محمدرضا مظفر
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
بحث از هماهنگی میان عقل و دین یکی از مباحث مهم و بسیار اساسی در شناخت فلسفه و کلام اسلامی است.اندیشمندان اسلامی با شیوه های خاص خود هریک در اثبات این هماهنگی بسیار کوشیده و در این راه متحمل مشقات فراوان شده اند ولی این مساله در حکمت متعالیه بویژه در نظر صدرالمتالهین شیرازی از رنگ و صبغه ای دیگر و از مرتبه و منزلتی ویژه برخوردار است. اثبات معاد جسمانی (عینیت بدن اخروی با بدن دنیوی) بر پایه اصول فلسفی و در عین حال مطابق با نظر شریعت، یک نمونه روشن و جالب توجه در اثبات هماهنگی عقل و دین در فلسفه اوست که موضوع مورد بحث ما در این مقاله است. این نوشتار به نقد و بررسی آرای متکلمان و فیلسوفان مسلمانان درباره مساله یاد شده بر مبنای نظریه صدرالمتالهین و تبیین مبانی نظریه او در این باره می پردازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 43 تا 67
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
قواعد عام در فهم آیات و روایات عرفانی و اخلاقی از منظر کتاب سرالاسراء
نویسنده:
مصطفی همدانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تربیت عرفانی
,
اخلاق در قرآن
,
سرالاسراء
,
تعلیم اخلاق
,
اصطلاحنامه اخلاق اسلامی
,
اصطلاحنامه عرفان
,
آیات و روایات عرفانی
,
علی سعادت پرور
کلیدواژههای فرعی :
استوی بر عرش ,
ملکوت ,
آخرت گرایی ,
نگرش توحیدی ,
فطرت(کلام) ,
ارتباط اجتماعی ,
توصیه تربیتی ,
راز آفرینش ,
قرب الهی ,
قرآن ,
قواعد فقه جعفری (امامی) [منبع: اصطلاحنامه فقه] ,
اعتدال ,
توکل ,
ذکر ,
رضا ,
ورع ,
ذکر قلبی ,
اعتدال در زندگی ,
حب دنیا ,
غفلت ,
آداب عزلت ,
حیات باطنی و معنوی ,
نکوهش دنیا ,
حدیث معارج ,
تعلق خاطر انسان به موجودات ,
ملاک انتخاب همنشین ,
ستایش فقر ,
نکوهش غنی ,
کمالات انبیاء ,
ارزش گذاری رفتار اخلاقی ,
التزام به شرع ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
,
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
,
جعفر سبحانی
,
ناصر مکارم شیرازی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-3025
چکیده :
سِرُّالإسراء تألیف استاد عرفان و اخلاق معاصر، مرحوم آیتالله سعادتپرور است که با روشهای اجتهادی به استنباط معارف عرفانی و آموزههای اخلاقی از کتاب و سنت پرداخته است. این تحقیق، به تدوین قوانین عامی میپردازد که در پسْزمینۀ روش مؤلف کتاب سِرُّالإسراء برای فهم آیات و روایات عرفانی و اخلاقی و یا در صدور توصیههای تربیتی بر اساس کتاب و سنت به کار رفته است. این قواعد، هموزن قواعد فقهی در دانش فقه و دارای همان کاربرد و کارکرد در حوزۀ عرفان و اخلاق اسلامی است؛ و برای نخستین بار، در این تحقیق، به عنوان حوزهای نو در عرفان و اخلاق اسلامی معرفی میشود. تحقیق حاضر با روش کتابخانهای و بر اساس شیوۀ استقرائی (تحلیل تماتیک) با بررسی صدها نمونه از روش استاد فقید، در استنباط از آیات و روایات اخلاقی در این کتاب، توانسته نُه قاعدۀ کلی حاکم بر روش ایشان را استخراج کند و مصادیق و کارکردهای این قواعد را نیز نشان دهد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 149 تا 177
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
آموزهی تجسد در ترازوی نقد
نویسنده:
نسرین علم مهرجردی، محمدکاظم شاکر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تنزه الهی از جسم
,
آموزه ی تجسد مسیحی (آموزههای دین مسیحیت)
,
الوهیت عیسی مسیح(دامنه ادیان خاموش)
,
فلسفه دین
کلیدواژههای فرعی :
تجلی خداوند ,
حلول ,
انجیل ,
تورات ,
شیطان ,
کلمه الله یا لوگوس ,
پسر خدا ,
فدیه ,
رستگاری (مسائل جدید کلامی) ,
الهیات مسیحی ,
هرمنوتیک ,
تفسیر کتاب مقدس ,
قرآن ,
گناه ذاتی ,
جستوجوی عیسای تاریخی (آموزههای دین مسیحیت) ,
دین مسیحیت (ادیان زنده) ,
تثلیث مسیحی ,
عیسی مسیح در قرآن ,
فدیه در مسیحیت ,
ظهور خداوند در تاریخ ,
مسیحیت اولیه ,
مسیحیت سنتی ,
مسیحیت نواندیش ,
ظاهرگرایی در تجسد ,
تجسد در انجیل ,
بازخرید گناهان ,
ابطال اعمال شیطان ,
تأویل گرایی در تجسد ,
تجسد در قرآن ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
بسیاری از آیات کتاب مقدس، اعم از عهد قدیم و عهد جدید، به یکتایی خداوند و منزه بودن او از جسمیت تصریح میکند و از سوی دیگر، در برخی از نوشتههای عهد جدید به صراحت به تجسم خدا در کالبد عیسی مسیح اشاره شده است. مسیحیان با استفاده از برخی مطالب عهد جدید، به «تجسد خدا در مسیح» معتقد شدهاند. بنابراین اگر کسی قائل به تحریف کتاب مقدس نبوده، بخواهد آیات را با همین شرایط موجود بپذیرد و تفسیر صحیحی ارائه دهد به ناچار باید به تأویل و تفسیر مجازی روی آورد و این آموزه را تأویل کند، به گونهای که با توحید و صفات تنزیهی خداوند مغایرت نداشته باشد. تاریخ تفسیر کتاب مقدس نشان میدهد بسیاری از مفسران مسیحی تجسد خدا را امری مجازی دانسته و برخی نیز آن را بیانی اسطورهای میدانند. قرآن کریم نیز خدا را منزه از مادیت و جسمیت دانسته و منکر هرگونه تجسم خدا در عیسی و الوهیت اوست. الاهیدانان مسلمان نیز با استفاده از درون مایههای قرآنی و حدیثی و با استفاده از استدلال عقلی، لوازم تجسد را که اموری ممتنعاند یادآور شدهاند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 65 تا 86
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
سنخیت علی و معلولی در الهیات صدرایی و الهیات تفکیکی
نویسنده:
محمد مهدی مشکاتی، بهناز طبیبیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اصفهان: حوزه معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت متعالیه
,
سنخیت
,
علت و معلول
,
اصل علیت
,
حکمت متعالیه
,
عدم سنخیت
,
مکتب تفکیک
,
اصل علّیت
کلیدواژههای فرعی :
نهج البلاغه (نهجالبلاغه) ,
ممکن الوجود ,
ترجیح بلا مرجح ,
فاعل طبیعی ,
الوجود ,
مفهوم وجود ,
قرآن ,
قاعده بسیط الحقیقه ,
مشترک لفظی ,
خدا آگاهی ,
ترجیح بلا مرجح ,
برهان بسیط الحقیقه ,
قرآن ,
مفهوم واجب الوجود ,
مفهوم ممکن الوجود ,
لفظ کلی ,
مشترک ,
وجود (اسماء اول عرفان نظری) ,
قاعده معطی شیء ,
اشتراک لفظی ,
مشترک معنوی ,
خداشناسی ملاصدرا ,
هستی بخش علت ,
انکار سنخیت ,
فاعل بالاراده ,
خداشناسی مکتب تفکیک ,
بینونت ذاتی ,
تباین حقیقی ,
فارق الاشیاء ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
عبدالله جوادی آملی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2322-3421
چکیده :
یکی از مباحث مناقشه برانگیز بین الهیات صدرایی و الهیات تفکیکی، اصل سنخیت بین علت و معلول است. تردیدی نیست که هر معلولی از هر علتی به وجود نمیآید و حتی میان پدیدههای متعاقب یا متقارن هم همیشه رابطه علیت برقرار نیست؛ بلکه علیت رابطهای است خاص، میان موجودات معینی و به دیگر سخن، باید میان علت و معلول مناسبت خاصی وجود داشته باشد که از آن به سنخیت بین علت و معلول تعبیر میشود. چون علت هستی بخش، وجود معلول را افاضه میکند و به تعبیر مسامحی به معلول خویش وجود میدهد، باید خودش وجود مزبور را داشته باشد تا به معلولش اعطا کند و اگر فاقد آن باشد، نمیتواند افاضه کند: «معطی الشئ لا یکون فاقدا له» و با توجه به اینکه با اعطای وجود به معلول چیزی از خودش کاسته نمیشود، روشن میگردد که وجود مزبور را به صورت کاملتری دارد؛ به گونهای که وجود معلول شعاع و پرتوی از آن محسوب میشود. اصحاب تفکیک پذیرفتن اصل سنخیت را مستلزم تالیهای فاسدی؛ از جمله نفی توحید، اجتماع نقیضین و... میدانند، بنابراین، آن را انکار مینمایند. در این نوشتار به بررسی تطبیقی این دو دیدگاه و موارد تقابل آنها با یکدیگر پرداختهایم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 127 تا 140
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تاریخ علم کلام
نویسنده:
تالیف شبلی نعمانی؛ ترجمه محمدتقی فخر داعیگیلانی.
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب) , ترجمه اثر
وضعیت نشر :
تهران: شرکت سهامی چاپ رنگین,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اشاعره (اهل سنت)
,
اصول عقاید معتزله
,
عقاید اشاعره
,
عقاید معتزله
,
ماتریدیه (اهل سنت)
,
معتزله (اهل سنت)
,
اصول اشاعره
,
2. اصطلاحنامه مسایل جدید کلامی current debates in Kalam
,
13. علم کلام
,
تاریخ علم کلام
,
اشاعره
,
ماتریدیه (پیروان ابوالحسن ماتریدی)
,
تاریخ کلام اهل سنت
,
تاریخ الهیات اسلامی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
شماره ديويي:
297/49
چکیده :
تاریخ علم کلام تألیف علاّمه شبلى نعمائى (1857-1914 ميلادى) که از علماى بزرگ هند در قرن اخير مىباشد. این کتاب توسط سيد محمدتقى فخر داعى گيلانى به فارسی ترجمه شده است. اين كتاب از دو بخش كه بخش اوّل به نام تاريخ علم كلام و بخش دوم آنكه قطورتر از بخش اوّل و مقصود اصلى از تدوين و تألیف كتاب همين بخش است به نام علم كلام جديد مىباشد. با توجه به اينكه آنچه از لفظ تاريخ در ذهن ما نقش مىبندد اختصاص به ممالك، اقوام و اشخاص دارد يعنى آنچه در اين زمينه نوشته مىشده است مربوط و راجع به آنها بوده است ولى امروزه فن تاريخنويسى ترقى كرده علاوه بر اقوام و اشخاص براى علوم و فنون هم تاريخ مىنويسند و آن به اين معناست كه يك علم يا يك فن از كى ظاهر شده، علل و اسباب ظهور يا پيدايش آنچه بوده تا چگونه مراحل تكامل و ترقى را پيموده و بالاخره تحولات و تطورات كه در آن با گذشت زمان رويداده چه بوده است كتاب تاريخ علم كلام به همان روشى كه در بالا ذكر شد مىباشد كه آن روش انتقاد علمى مىباشد علاّمه كتاب خود را تألیف نموده است. البتّه منظور اساسى علاّمه شبلى نعمائى از تاريخ علم كلام همانا تاريخ علم كلام عقلى است كه در مقابل فلسفه يونان و براى مبارزه با آن تدوين يافته است نه علم كلام نقلى كه از مجادلات فرق اسلامى باهم ظاهر شده است. علاّمه شبلى هدف خود از تحرير اين كتاب را اينگونه توضيح ميدهد: امروز در عقائد و افكار مذهبى بواسطه ناسازگارى دانشها با آنچه در كتابهاى دينى آمده است تزلزل و سستى يا دودلى پيدا شده و بزرگترين خطرى كه امروز به اسلام رو آورده همانا فلسفه مادى است و عناصر روشنفكر و تحصيل كردههاى جديد مرعوب و علماى قديم هم بندرت وارد مباحث و سؤالات جديد شده بنابراین افق مذهب غبارآلود و تيره به نظر مىآيدبعضى از نويسندگان اسلامى معتقد شدهاند كه علم كلام فعلى كه نتيجه افكار بيش از يكهزار سال قبل است كارى ساخته نيست و آن نمىتواند در برابر حملات فلسفه جديد پايدارى نموده اعتراضات و شكوك و شبهات وارده را جواب كافى دهد، دليل آنهم روشن است زيرا نحوه اعتراضاتى كه در دورههاى پيشين بر اسلام وارد مىشده نوعيت آن امروزه بكلى تغيير كرده است و بيشتر مقابله با فلسفه يونان بوده است بنابراین براى صيانت و دفاع از مذهب در مقابل اعتراضات و شبهات مخالفين يا حملات فلسفه جديد احتياج مبرمى به كلام جديد است. ولى به نظر ما اين فكر صحيح نيست و علم كلام جديد بايد بر مبانى و اصول كلام قديم استوار باشد و سررشته اصول مقرّره بزرگان سلف در هيچ مورد از دست داده نشود و براى اين امر لازم است نشان داده شود كه ائمه اسلام در هر عهد چه مبادى و اصولى را اختيار نمودهاند و نيز تغييراتى كه در آن روى دادهاند از چه قسم و نوع آنچه بوده است.به عبارت ديگر و خلاصه اينكه مبادى و اصول كلام قديم را بايد گرفت و مطابق مشرب، ذوق و سليقه كنونى مرتب و مدون ساخت كه من با تألیف اين كتاب اينكار را تحقّق بخشيدم. از طرف ديگر هدف من از تحرير اين كتاب اين بوده كه در زبان اردو، عربى و فارسی چنين كتابى در رابطه با تاريخ علم كلام وجود نداشته و من با نوشتن اين كتاب از يك طرف يك نقيصه بزرگ ادبيات اسلامى را تدارک و جبران نموده و از طرف ديگر اين تألیف كه در حقيقت تألیف علم كلام است در دائره تاريخ آمده است. ساختار و گزارش محتوا: بخش اول: علاّمه شبلى در بخش اول كه بعد از مقدّمه مترجم آمده و به نام تاريخ علم كلام است مقدّمهاى در رابطه با انگيزه و هدف خود از تحرير اين كتاب را آورده است پس وارد مبحث تاريخ علم كلام كه تاريخچهاى از علم كلام نقلى است مىشود و منظور او تاريخچه مجادلات فرق اسلامى باهم مىباشد آورده شده است در اين مختصر بذكر عوامل واسباب بروز اختلاف عقائد و آراء و ازدياد فتاوى و ميل به بدعتها و بالاخره ظهور علم كلام پرداخته. مسئله بسيار مهمى كه در اينجا مطرح شده مسئله قضا و قدر و عوامل پديد آمدن آنست و در آخر اين بحث به اصول عقايد دو فرقه اشعرى و معتزلى و اختلافات شديد و سختى كه بين آنها جريان داشته مىپردازد. علاّمه شبلى بعد از اين وارد مرحله علم كلام عقلى مىشود كه مقصود اصلى كتاب است و از آن مبسوطا سخن ميراند.او علل و اسباب پيدايش، تاريخ ظهور كلام و وجه تسميه آن مىپردازد سپس بذكر اساسى مؤسسين و بانيان يا شخصيتهاى برجسته علم كلام و شرح حالات آنها كه از ابوالهذيل علاف شروع و به خاندان نوبختى پايان مىيابد مىپردازد. سپس وارد قرن چهارم و از متكلمين اين قرن مىنويسد و سپس ميرسد به قرن پنجم كه قرن انحطاط و زوال علم كلام است مىپردازد تا اينجا دور اول علم كلام به پايان ميرسد و دور دوم علم كلام يا دور دوم اشاعره است آغاز مىگردد و شرح احوال ابوالحسن اشعرى مؤسس طريقه اشعريه و سپس حالات غزالى و رازى دو مرد بزرگ علم كلام آمده و در آخر به ذكر احوال علاّمه آمرى پرداخته است.مؤلف پس از اين علم كلام اشاعره را تحت عنوان يك نظر اجمالى در علم كلام اشاعره زير دقت نظر گرفته و مسائل اختصاصى اشاعره مورد انتقاد قرار داده است. بعد از اين دوره سوم آغاز مىگردد در اين بحث علاوه بر شرح احوال ابن رشد، ابن تيميه و شاه ولى الله از ابتكارات و اختراعات آنها در علم كلام به تفصيل و مشروح بحث نموده است.مؤلف براى تكميل تاريخ علم كلام از اين پس دفترى از حكماى اسلامى كه در اثبات مسائل مذهبى روى اصول فلسفه و تطبيق شريعت با منطق و حكمت مقامى بلند و ارجمند دارند باز كرده از فارابى، ابن سينا و ابن مسكويه و در آخر از شيخ اشراق و خصوصيات و مميّزات او در فلسفه صحبت داشته در آخر اين بخش كتاب تاريخ علم كلام مؤلف يك بحث با عنوان يك نظر اجمالى در علم كلامدارد او اوّل از اينجا آغاز مىكند كه اين فكر سالها در اذهان رسوخ داشته كه بيشتر مسائل علم كلام مقتبس از يونانيان و از آنها گرفته شده و مسلمانان فاقد قوه ابتكار و اختراع بوده خطايى بزرگ است و با قلم خود چنان با دليل و برهان روشن مىسازد كه براى خواننده هيچ شك و شبههاى باقى نمىگذارد كه مسلمانان در الهيّات فرسنگها از يونانيان جلو بودهاند و علامه شبلى در آخر اين بحث علم كلام را تشريح كرده كه علم كلام عبارت از دو چيز است يكى اثبات عقائد اسلامى و ديگر ردّ بر فلسفه ملاحده و ديگر مذاهب بخش دوم: بخش دوم كتاب كه به نام علم كلام جديد است با مقدّمه مترجم آغاز و سپس ديباچه مؤلف و بعد از آن بحث علوم جديده و مذهب، مذهب جزء فطرت انسانى، مذهب اسلام و در بحث عقل و مذهب مىآورد كه دليل منكرين مذاهب در غرب برپايه اين مسئله است كه مذاهب را برخلاف عقل يافتهاند و الاّ اگر مذهبى مبتنى بر عقل و مطابق با تحقيقات عقلى باشد اين مخالفين را با آن هيچگونه مخالفت و نزاعى نخواهد بود و علاّمه در اينجا واضح و آشكار مىكند كه اسلام در ميان مذاهب تنها مذهبى است كه عقل را تاج افتخار انسانى قرار داده و تمام تعاليم آن هماهنگ با عقل و منطق است. بعد از اين بحث وارد مرحله الهيّات مىشود و در صانع عالم تحت عنوان وجود بارى سخن مىگويد و در رابطه با اثبات صانع فقط طريقه قرآن مجيد را در اين باب برگزيده و دلايل و براهین حكما و متكلمين را در اين باب رد مىكند سپس به ذكر اعتراضات عمده ملاحده فعلى اروپا پرداخته و يكيك را جواب و ردّ مىكند بعد از فراغت از بحث واجب به بحث از نبوت مىپردازد و در آخر اين بحث، نبوت محمد(ص) مورد بررسى قرار مىگيرد و براى اينكه اثبات نمايند كه پيامبر(ص) با منبع وحى اتصال داشته بعضى از مسائل مربوط به عقايد، عبادات، اخلاق و...آوردهو آنها بقدرى كامل، متقن و بلندپايهاند كه در مخيله هيچ حكيم و فيلسوف و يا قانونگذارى خطور نكرده و آنها بدون وحى ممكن نيست به فكر كسى بيايند از جمله حقوق اجتماعى اسلام:حقوق انسانى، حقوق زن، حقوق عامه مردم و وراثت و...در اينجا مسئله تأويل را كه از مسائل مشكل و بسيارى از اختلافات مذهبى از اين مسئله سرچشمه گرفته مورد بحث قرار داده است پس از آن علاّمه شبلى وارد بحث در روحانیات شده ملائكه، وحى و الهام و سپس به مسئله ترقى و تمدن كه مورد توجّه فلاسفه امروز است پرداخته زيرا فلاسفه مذاهب را سد راه ترقى دانستهاند و ثابت مىكند كه اسلام دينى است جامع و كامل كه تمدن را با آغوش باز مىپذيرد و آنرا در دامن خود پرورش ميدهد آخرين بحث در اين مرحله بحث پيوستگى بين دين و دنيا آمده و بخش دوم با دو ضميمه كه عبارت از دو خطابه از امام رازى و آن ديگر از امام غزالى كه راجع به نبوّت و رسالت ايراد شده پايان مىيابد. در آخر اين قابل ذكر است كه در آغاز هر بخش، فهرست موضوعى کتابها به تفصيل آمده است و در آخر بخش کتابها فهرست اعلام و غلطنامه درج گرديده است. كتاب تاريخ علم كلام كه از دو بخش تشكيل شده و در يك مجلد منتشر شده است، تألیف علامه شبلى نعمائى هندى است كه بوسيله سيد محمدتقى فخر داعى گيلانى از زبان اردو (ظاهرا زبان اصلى كتاب باشد) به زبان فارسی ترجمه شده است چاپ اول،1386 توسط ليتوگرافى و چاپ ديبا (انتشارات اساطير)
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مراحل فعل الهی در آیات و روایات
نویسنده:
رضا برنجکار، مکارم ترجمان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: انجمن كلام اسلامی حوزه علميه ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
افعال واجب(حکمت نظری)
,
آیه فعل الهی
,
روایت فعل الهی
کلیدواژههای فرعی :
اختیار ,
اذن الهی ,
عالم لوح محو و اثبات ,
علم به مصلحت ,
مصلحت الهی ,
اجل غیر مسمّی ,
اجل مسمى ,
اراده الهی ,
خالق ,
علم فعلی الهی ( مقابل انفعالی ) ,
فاعلیت خداوند ,
لوح ,
علم الهی به مصلحت ,
قضا و قدر ,
قدر ,
قضا ,
بساطت واجب(امور عامه) ,
صفات فعلیه ,
علم فعلی(حکمت نظری) ,
علم واجب ,
لوح محفوظ ,
نظام احسن ,
آیه مشیت ,
قرآن مجید ,
اذن ,
تصور فعل ,
انشاء علمی شیء ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2345-3788
چکیده :
ﻣﺘﻜﻠﻤﺎن اﺳﻼمی ﺑﺮای ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻓﻌﻞ الهی، از اراده اﺳﺘﻔﺎده می ﻛﺮدﻧﺪ و ﻓﺎﻋﻠﻴﺖ ﺧﺪاوﻧﺪ را ﻓﺎﻋﻠﻴﺖ ﺑﺎﻻراده می داﻧﺴﺘﻨﺪ. ﺑﻪ اﻋﺘﻘﺎد آﻧﺎن، ﻋﻠﻢ الهی ﺑﺮای ﺗﺤﻘﻖ ﻓﻌﻞ، ﻛﺎفی ﻧﻴﺴﺖ و ﭘﺲ از اراده، ﻓﻌﻞ ﺗﺤﻘﻖ می ﻳﺎﺑﺪ. ﻣﺴﺌﻠﻪ اﻳﻦ ﻧﻮﺷﺘﺎر آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻗﺮآن و رواﻳﺎت، ﭼﻪ ﻣﺮاﺣﻞ و ﻣﻘﺪﻣﺎتی ﺑﺮای ﺗﺤﻘﻖ ﻓﻌﻞ الهی ﻻزم اﺳﺖ. آﻳﺎت و رواﻳﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻓﻌﻞ الهی، ﺳﻪ ﮔﻮﻧﻪ اﺳﺖ؛ ﮔﺎه ﻣﺸﻴﺖ ﻳﺎ اراده ﺑﻪ ﻋﻨﻮان واﺳﻄه ﻣﻴﺎن ذات و ﻓﻌﻞ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﻄﺮح می ﺷﻮد. در دﺳﺘﻪ ای دﻳﮕﺮ از رواﻳﺎت، ﻓﻌﻞ الهی دارای ﻫﻔﺖ ﻣﺮﺣﻠﻪ: ﻣﺸﻴﺖ، اراده، ﻗﺪر، ﻗﻀﺎ، اذن، ﻛﺘﺎب و اﺟﻞ اﺳﺖ. ﺗﻤﺎمی اﻳﻦﻫﺎ ﻋﻠﻢ فعلی ﺧﺪاوﻧﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ. در دﺳﺘه ﺳﻮم، ﻓﻘﻂ از ﭼﻬﺎر ﻣﺮﺣﻠه اول ﺑﻪ ﻋﻼوه اﻣﻀﺎ ﻛﻪ ﺗﺄﻛﻴﺪ ﺑﺮ ﻗﻀﺎ و حتمی ﺷﺪن آن اﺳﺖ، ﻧﺎم ﺑﺮده ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺑﻪ ﻧﻈﺮ می رﺳﺪ، ﻣﺮاﺣﻞ اﺻلی ﺗﺤﻘﻖ شیء ﻣﺸﻴﺖ، اراده، ﻗﺪر و ﻗﻀﺎﺳﺖ و ﺑﻘﻴه ﻣﻮارد ذﻛﺮﺷﺪه، از ﻟﻮازم اﻳﻦ ﭼﻬﺎر ﻣﺮﺣﻠﻪ اﺳﺖ.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 105 تا 120
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نفس و حافظ آن، در آیه چهارم سوره طارق با تأکید بر دیدگاه ملاصدرا و علامه طباطبایی
نویسنده:
عبدالله حاجی علی لالانی، سلمان قاسم نیا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
نفس در قرآن
,
علم نفس
,
حکمت متعالیه
,
سوره طارق
,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته)
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
ملک ,
روح انسانی ,
اهل بیت(ع) ,
حافظ شیرازی ,
قاعده «الواحد» ,
عقل فعال ,
تفسیر قرآن ,
عقل هیولانی ,
عقل مستفاد ,
روح قدسی انسان ,
قوه حیوانی ,
علیت فاعلی نفس ,
ملائک الهی ,
حفاظت الهی ,
مبدأ فاعلی نفس ,
گفتار نفس ,
تفسیر المیزان (کتاب) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ناصر مکارم شیرازی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
6024-2251
چکیده :
قرآن کریم در آیه «ان کل نفس لما علیها حافظ» (طارق، 4) به یکی از ویژگی های نفس انسانی (که حافظ داشتن نفس است) اشاره می کند، اما مفسرین در تفسیر این آیه دارای نظرات متنوعی هستند، جمع زیادی از مفسرین منظور از نفس مورد اشاره در آیه را روح انسانی و منظور از حافظ را ملائک الهی می دانند، ولی برخی تفاسیر به یک اعتبار نفس را بر ماسوی اله تعمیم داده اند و از این جهت، منظور از حافظ را خداوند دانسته اند و معدودی نیز نفس را قوه حیوانی و حافظ را روح معرفی کرده اند. در این مقاله ضمن بیان این نظرات، به دلیل اینکه یکی از مهم ترین مبانی اختلاف تفاسیر در تفسیر این آیه، گرایشات فلسفی است، دیدگاه ملاصدرا و علامه طباطبایی مورد تاکید قرار گرفته است، به ویژه اینکه نقش علیت فاعلی حافظ برای نفس، که مورد تاکید ملاصدرا است و قول دوم علامه طباطبایی که مقصود از حافظ را جنس حافظ می داند، متمایز از تفاسیر دیگر است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 23 تا 41
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
هبوط و حدوث نفس از دیدگاه حکمت متعالیه
نویسنده:
عبدالفتاح آقازاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حدوث نفس
,
هبوط نفس
,
علم النفس ملاصدرا
,
علم نفس
,
حکمت متعالیه
کلیدواژههای فرعی :
حرکت جوهری نفس ,
فیض مقدس ,
عالم طبیعت ,
03. انسان شناسی Human nature ,
عالم ملکوت ,
علم الهی ,
علم ذاتی الهی ,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه) ,
حرکت جوهری ,
اعیان ثابته ,
قرآن ,
حب به خدا ,
اعیان خارجیه ,
حضرت غیب مطلق ,
عالم ارواح(قسیم عالم مثال و اجسام و معانی) ,
عالَم مثال منفصل(مقابل مثال متصل) ,
مراتب نفس رحمانی ,
مقام نفس ,
خزائن الهی ,
خداشناسی عرفانی ,
وجود پیشینی نفس ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
6024-2251
چکیده :
هدف از تدوین این مقاله، تبیین نزول نفس و سازگاری آن با نظریه جسمانیه الحدوث می باشد. از این رو ابتدا درباره نزول و حدوث نفس مطالبی بیان می گردد در ادامه مبحث خزائن الهی مطرح می گردد. در نهایت، بحث به آنجا می رسد که در عین حال که نفس در سیر تحول ماده به وجود می آید و به بدن تعلق می گیرد، با نزول آن از عالم ملکوت منافاتی ندارد، زیرا نزول بیانگر وجود ملکوتی نفس می باشد که غیر از وجود طبیعی آن است. در یک نگاه کلی، همه موجودات طبیعی علاوه بر وجود طبیعی، یک وجود ملکوتی دارند که وجود طبیعی، رقیقه آن محسوب می شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 127 تا 144
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
کاوشی در حقیقت اراده انسان
نویسنده:
محسن عمیق
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
03. انسان شناسی Human nature
,
جبر و اختیار(کلام)
,
اراده الهی
,
اختیار انسان
کلیدواژههای فرعی :
نهج البلاغه (نهجالبلاغه) ,
افعال جوانحی ,
افعال جوارحی ,
علم نفس ,
انگیزه بیرونی ,
انگیزه درونی ,
کیف نفسانی ,
علیت ,
تصور(مقابل تصدیق) ,
تصدیق(مقابل تصور) ,
منفعت اندیشی ,
مبادی اراده ,
شوق به فعل ,
وجودشناسی اراده انسان ,
ماهیت اراده انسان ,
اراده و ادراک ,
اراده و تصمیم ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
علامه جعفری: محمدتقی جعفری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
امام خمینی
شاپا (issn):
6024-2251
چکیده :
کاوش فکری پیرامون اراده و اختیار آدمیان در دو جنبه نظری و عملی زندگی بشر، به دلیل مناسبت تامی که با اعتقادات دینی و حیات عملی او دارد، امری مهم و سرنوشتساز بوده است، و با توجه به این که اراده به عنوان مبدء فعل دارای اهمیت میباشد، شناخت معنای آن و عواملی که در شکلگیری آن مؤثر است ضرورت دارد، علیرغم اینکه اکثر صاحب نظران و اندیشمندان در مورد بدیهی بودن اراده انسان اتفاق نظر دارند، اما در مورد ماهیت و کیفیت تحقق آن، آراء و نظرات متفاوتی ارائه شده است. با تأمل در تعریفها و تفسیرهای ارائه شده، گرچه هر یک به وجهی درستند، اما هیچ یک حقیقت اراده و ماهیت آن را به صورت تام بیان نکردهاند. مقاله پیش رو با اثبات اراده انسان و بیان حقیقت وجودی آن، به بررسی رابطه اراده با اختیار انسان پرداخته و تفاوت اراده انسان با اراده الهی را نیز مورد کاوش قرار داده و اثبات میکند بین اراده انسان با اراده خداوند تفاوت وجود دارد، زیرا انسانها در اراده خود دارای هدف و انگیزه بیرونی هستند، اراده در انسان مسبوق به مبادی سهگانه: تصور، تصدیق به منفعت و مصلحت در فعل و شوق میباشد، در حالی که باری تعالی منزه از این امور بوده و انگیزه و هدفی غیر از ذات خود در افعالش ندارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 49 تا 68
مشخصات اثر
ثبت نظر
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
تعداد رکورد ها : 3208
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید