جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 151
توجیه معرفت شناختی ادراک بی واسطه خداوند از دیدگاه فلسفه ملاصدرا
نویسنده:
عباس یزدانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
هدف اصلی این مقاله استدلال بر امکان ادراک بی واسطه خداوند از طریق علم حضوری از دیدگاه فلسفه ملاصدرا است. این نوع ادراک مستقیم و بی واسطه می تواند توجیه معرفت شناختی باور به خدا را فراهم نماید. در این نوشتار چگونگی کارکرد علم حضوری در رابطه با توجیه معرفت شناختی باور به خدا و همچنین اهمیت نقش علم حضوری در معرفت شناسی دینی نشان داده خواهد شد. صدرا به عنوان یک فیلسوف شیعی در مکتب جدید فلسفی اش، حکمت متعالیه، بر اساس الاهیات شیعی تلاش کرده است برای توجیه ادراک بی واسطه خدا از طریق علم حضوری استدلال نماید. در این مقاله هم چنین به تعدادی از نقدهای مهمی که بر ادراک بی واسطه خداوند که از نظر معرفت شناختی توسط ملاصدرا ادعا شده است، پرداخته خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 2 تا 18
ابن سبعین بر نردبان وحدت وجود یا وحدت مطلقه وجود
نویسنده:
فاطمه دوست قرین
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در تاریخ تفکر اسلامی اختلاف در تعابیر معتقدان به وحدت وجود، تفسیرهای متفاوتی را به وجود آورده و ادعاهایی از جانب برخی از ایشان، مبنی بر بدیع بودن نظریاتشان، طرح شده است. از آن جمله عارف جنجال برانگیز اندلسی، ابن سبعین، نظریه وحدت مطلقه وجود خود را دارای تفاوت های بنیادین در این باب می داند. مقاله حاضر به بررسی این ادعا می پردازد و در پایان به این نتیجه می رسد که چنین ادعایی درست نیست و نظریه او همان بالا رفتن از پلکان نردبان وحدت وجود و تداوم سنت عارفان مسلمان در این باب است.
صفحات :
از صفحه 23 تا 36
طهارت ذاتی، عصمت تکوینی و بساطت وجودی حقیقت محمدیه (ص)
نویسنده:
مرتضی حسینی شاهرودی، راضیه نیکی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
ویژگی اصلی و اساسی انبیاء و اولیاء الهی، عصمت و طهارت ایشان است. این عصمت دارای مراتب و درجات متعددی است. برترین مرتبه آن، عصمت از هر غیر و از هر نوع ترکیبی است، عصمتی که در واقع همان صرافت و بساطت وجود است که از ویژگی های خاص اولین تعین ذات الهی یعنی حقیقت محمدیه (ص) است. حقیقتی آسمانی که آن گاه که تنزل پیدا می کند، در وجود زمینی حبیب خدا (ص) و آل مطهرش (ع) ظهور می یابد؛ از این رو تمام صفات و کمالات آن وجه آسمانی در وجه زمینی او نیز وجود دارد، از جمله عصمت ذاتی و تکوینی و صرافت و بساطت وجودی، هر چند به سبب محدودیت های عالم طبیعت، تمام آن کمالات بالفعل به صورت عیان و آشکار در منظر تمام انظار نمی آید. بدین ترتیب، حقیقت وجود حضرت (ص) که مهبط وحی است، وجود بی کرانه و بسیطی است که جایی برای غیر باقی نمی گذارد، با این حال در عالم طبیعت و در ظاهر، بشری همانند دیگران و محکوم به احکام این عالم است.
صفحات :
از صفحه 1 تا 31
شمول گرایی فراگیر: بررسی نظریه نجات ملاصدرا
نویسنده:
محمدصادق زاهدی، علی صداقت
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در الهیات ادیان، این مساله که سرانجام آدمی چه خواهد شد و نجات او از دردها و رنج ها چگونه ممکن است، همواره از پرسش های کلیدی بوده است. در مباحث کلامی قدیم و جدید در زمینه نجات اخروی انسان سه دسته نظریه عمده یافت می شود که زیر سه عنوان انحصارگرایی، شمول گرایی و کثرت گرایی جای می گیرند. این مقاله در پی پاسخ به این پرسش است که آیا می توان نظریه صدرالدین شیرازی درباره نجات را نیز در یکی از این دسته ها جای داد، یا این که همچون بسیاری از ابداعات او در فلسفه، ملاصدرا در اینجا نیز سخنی تازه دارد. این تحقیق نشان می دهد که صدرا، با تشکیکی دانستن مفهوم نجات، نظریه بدیلی در کنار نظریه های فوق ارائه می کند که می توان آن را «شمول گرایی فراگیر» نام نهاد.
صفحات :
از صفحه 69 تا 90
تحلیلی از ویژگی‌های صفات افعال الاهی
نویسنده:
جعفر شانظری، مهدی منصوری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
شناخت خداوند یا همان مبدأ هستی همواره یکی از دغدغه‌های اصلی بشر بوده است. از این‌رو بخش عمده‌ای از آموزه‌های ادیان آسمانی نیز در پاسخ به این دغدغه، به توصیف او اختصاص یافته است. اما از آن جهت که شناخت ذات او به دلایل عقلی و نقلی امکان‌پذیر نیست، حکمای الاهی و متکلمان و آموزه‌های وحیانی شناخت خداوند را در قلمرو صفات دانسته‌ و صفات الاهی را به صفات معرِّف ذات و صفات مفسر فعل الاهی تقسیم نموده‌اند. همان‌طور که صفات معرّف ذات و برگرفته از ذات کامل الاهی دارای ویژگی‌هایی است، صفات فعلی نیز که برگرفته از افعال الاهی است، دارای ویژگی‌ها و معنای خاصی است. دراین مقاله، برآنیم تا به‌لحاظ نظام معنایی، تفسیری هماهنگ و معنادار از صفات فعل ارائه داده، ویژگی‌های خاص صفات فعلی را از دیدگاه متکلمان و حکماء مورد تحلیل و بررسی قرار دهیم.
صفحات :
از صفحه 69 تا 100
نقد صدرا به برهان صدیقین سینوی؛ کل، عدد و سلسله علی
نویسنده:
هما رنجبر ، داود حسینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در میان تمام تقریرهای براهین صدیقین سینوی و نیز یکی از براهین ابطال تسلسل که تفتازانی در کتاب شرح المقاصد آن را بیان کرده است، یک فرض متافیزیکی مشترک وجود دارد. این فرض متافیزیکی مشترک «تعهد به وجود سلسله علی به‌مثابه موجودی ممکن فی‌نفسه» است. طبق این فرض، سلسله‌ی علّی متشکل از موجودی ممکن و تمام علل ممکن آن، به‌مثابه‌ی موجودی فی‌نفسه، ممکن و منحاز از مؤلفه‌های خود تحقق دارد. صدرا در کتاب اسفار پس از شرح برهان ابطال تسلسل تفتازانی، تحت عنوان «هدم و تحقیق» این فرض مشترک را به چالش می‌کشد. وی تحقق فی‌نفسه سلسله‌ی علّی تام را به دلیل تعارض با قاعده‌ی مساوقت میان وحدت حقیقی و وجود حقیقی، ممکن نمی‌داند. اکنون چنان‌چه نقد صدرا نقد مستدلی باشد، بر تمام تقریرهای برهان صدیقین سینوی و نیز بر صورت‌بندی‌ای که بر مبنای یکی از تقریرهای برهان یعنی تقریر نجات شکل گرفته نیز تأثیرگذار است؛ اما در این نوشتار نشان داده خواهد شد که نقد صدرا بر فرض وجود فی‌نفسه‌ی سلسله‌ی علّی تام علاوه بر آن‌که نوعی مصادره به مطلوب است، با گفته‌های وی در باب نحوه‌ی وجود عدد به‌مثابه‌ی یک کل در تعلیقاتش بر کتاب شفاء و نیز دیدگاه او درباره‌ی رابطه‌ی علت و معلول نیز منافات دارد.
صفحات :
از صفحه 111 تا 126
رابطه عقل و وحى از منظر ابن رشد و صدرالمتألهين
نویسنده:
اكبر فايدئى، مريم حسن پور
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
رابطه ميان فلسفه و شريعت، مسئله عقل و وحى، و سازگارى و ناسازگارى اين دو با هم، يكى از مشهورترين و عميق ترين مباحث در حوزه الهيات است. اين مسئله، همواره ذهن انديشمندان دينى را به خود معطوف داشته و سبب پيدايش ديدگاه هاى متفاوت شده است. اكثر قريب به اتفاق فلاسفه اسلامى از جمله صدرالمتألهين و ابن رشد، ضمن اعتقاد به ارزش و اعتبار عقل و وحى، اثبات هماهنگى حكمت و شريعت را وجهه همت خود قرار داده اند. آن دو، تأويل را راهكار اساسى رفع تعارض ظاهرى ميان عقل و شرع دانسته و در معنا و متعلق و گستره تأويل و روش هاى معرفتى با هم اختلاف نظر پيدا كرده اند. اين مقاله، با روش توصيفى ـ تحليلى، بر آن است كه با استفاده از آيات و روايات و آراى انديشمندان اسلامى رابطه عقل و وحى را تبيين نموده و ميزان توانايى عقل در كاشفيت از معارف دينى و موارد تطبيق حكمت و شريعت را از نظر ابن رشد و صدرالمتألهين را مقايسه نمايد.
صفحات :
از صفحه 53 تا 63
زعامت سياسى انسان كامل از منظر ابن عربى و صدرالمتألهين
نویسنده:
مرتضى علويان، عباس بخشنده بالى
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
موضوع انسان كامل كه در آثار انديشمندان مسلمان به صورت پراكنده مطرح بود، در مكتب عرفانى محيى الدين ابن عربى به صورت مستقل مدون شد و به مرور زمان، مورد توجه دانشمندان بعدى قرار گرفت. آنچه در آثار متعدد مورد بررسى قرار گرفته، بُعد هستى شناسانه موضوع است، ولى به طور مستقل به نقش اين جهانى (دنيوى) چنين انسانى پرداخته نشده است. بر خلاف ديدگاه برخى عرفا و متصوفه، انسان كامل ابن عربى كه بعدها مورد توجه صدرالمتألهين هم قرار گرفت، در سير صعودى به سوى حق تعالى راهى مى شود و سپس سير الى الخلق را در ادامه كمال خود سپرى مى كند. اين مقاله كه به روش توصيفى ـ تحليلى نگارش شده، با واكاوى آثار ابن عربى و صدرالمتألهين درباره انسان كامل، نشان خواهد داد كه چنين انسانى نسبت به اجتماع و سياست جامعه بشرى بى تفاوت نبوده و تلاش مى كند به عنوان خليفه الهى، انسان هاى ديگر را در مسير شايسته اجتماعى رهنمون سازد.
صفحات :
از صفحه 27 تا 36
مراحل سلوك در عرفان اسلامى
نویسنده:
محمد فنائى اشكورى
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
در سلوك عرفانى سخن از مراحل و منازل تكامل نفس انسانى در سفر الى اللّه است. در عرفان عملى از طبقه بندى هاى گوناگونى براى بيان مراحل و اركان سلوك سخن به ميان آمده است. بعضى از اين طبقه بندى ها مراحل طولى حركت الى اللّه را بيان مى كنند كه يكى پس از ديگرى بايد طى شود. برخى از تقسيم بندى ها اجزا و اركان اصلى سلوك را متعرض مى شوند، كه ممكن است ترتب زمانى بر يكديگر نداشته باشند، هرچند ترتب منطقى و ذاتى بر يكديگر دارند. در اين مقاله، معرفت، محبت و اطاعت به عنوان اركان اصلى عرفان اسلامى معرفى مى شوند كه به طور منطقى مترتب بر يكديگر هستند. ارگان سه گانه عرفان متناظر با ابعاد سه گانه انسان، يعنى عقل، دل و جوارح و كاركردهاى آنها يعنى ادراك، احساس و عمل، مى باشند. پس از بيان اين طبقه بندى، برخى از طبقه بندى هاى معروف ديگر در عرفان اسلامى طرح و نسبت آنها با اين طبقه بندى بيان مى شود.
صفحات :
از صفحه 13 تا 25
بررسى تطبيقى «وحدت شخصى» صدرالمتألهين و «وحدت وجودى» اسپينوزا
نویسنده:
فرشته نورعلى زاده
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
اين مقاله با هدف بررسى و تبيين تشابهات و تمايزات ديدگاه صدرالمتألهين و اسپينوزا در باب مسئله «وحدت وجود» به رشته تحرير درآمده است و به روش توصيفى و تحليل محتوا و با استفاده از فن اسنادى به بررسى تطبيقى نظريه «وحدت شخصى» صدرالمتألهين و «وحدت وجودى» اسپينوزا مى پردازد. از آنجا كه صدرالمتألهين و اسپينوزا در مفاهيمى همچون «وجود موجود قائم به ذات و وحدت آن»، «عينيت صفات با ذات آن»، «نامتناهى»، «تغييرناپذيرى»، «بسيط الحقيقه بودن و واجب الوجود بودن موجود واحد» اشتراك دارند، به نظر مى رسد برخلاف ديدگاه غالب، تشابهات ديدگاه صدرالمتألهين و اسپينوزا در وحدت وجود ظاهرى نبوده و اين فيلسوف همه خداگرا نيست.
صفحات :
از صفحه 25 تا 38
  • تعداد رکورد ها : 151