جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مابعدالطبیعه کتابی است از ارسطو که مجموعه‌ای است از درس‌هایی که در دوره‌های گوناگون ارائه شده است. عنوان این اثر، از محل قرار گرفتن آن در آثار ارسطویی (بعد از طبیعیات) اخذ شده است. مابعدالطبیعه یا متافیزیک، تاج فلسفه ارسطوست اما از سوی دیگر، دشوارترین بخش فلسفه او نیز است[۱]. پژوهش درباره متافیزیک ارسطو از دو هزار سال پیش آغاز شده است و تاکنون ادامه دارد و شاید هرگز پایان نیابد، زیرا اختلاف برداشت‌ها و تفسیرها درباره این مجموعه از نوشته‌های ارسطو نه‌چندان است که بتوان میان آن‌ها گونه‌ای توافق و آشتی برقرار کرد. امام باید گفت که ارسطو خود مسبب این‌گونه برداشت‌های متضاد و ظاهراً آشتی‌ناپذیر بوده است. پیش از هرچیز باید یادآوری شود که عنوان متافیزیک از خود ارسطو نیست. ارسطو در آثار دیگرش، به مطالبی که موضوع‌های عمده این نوشته‌ها را تشکیل می‌دهد، عنوان «فلسفه نخستین» داده است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

درسگفتار افلاطون

نوع منبع :

صوت , درس گفتار،جزوه وتقریرات

منابع دیجیتالی :

صوت

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

نظریه تذکار , فلسفه یونان , فلسفه افلاطون , مُثُل افلاطونی(اصطلاح وابسته)

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

ریشه‌شناختی «وحدت وجود» در «کشف الحقایق» نسفی

نویسنده:

زرین واردی، محمد یوسف نیری، فاطمه معزی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

وحدت وجود , عرفان اسلامی , وحدت وجود , تصوف (اعم، (فرق اسلامی)) , اصطلاحنامه تصوف , اصطلاحنامه عرفان , عرفان نظری , کشف الحقائق (عرفان)

کلیدواژه‌های فرعی :

عرفان هندو , ریشه شناسی (Etymology) , فلسفه یونان , مشایخ تصوف , وحدت وجود، رساله چهارم کشف الحقائق نسفی (عرفان) , وحدت وجود، سنت دیرینه عرفان اسلامی (عرفان) , سرچشمه های هند و یونان باستان (عرفان) ,

چکیده :

نسفی در کتاب «کشف الحقایق»، چونان یک آموزگار مدرسی، به رسته‌بندی مطالب و موضوعات عرفان اسلامی – به ویژه وحدت وجود- پرداخته است؛ مع الأسف، آموزگاری که کمیت تحلیلش لنگان است. در این راه، آشکار است که، همگام با و پیرو دیگر عرفا، خود را از پیچیدن به استدلالات فلسفی و کلامی دور نگاه داشته است، و مانند فلاسفة عرفان‌پیشه‌ای چون شیخ اشراق، مخاطب را به گذرگاه‌های صعب العبور برهان و استدلال نمی‌برد. با توجه به منش کتابت او، همچنان که گنجینة موروث عرفانی پیش از خود را به دوش می‌کشد، -که ریشه‌های آن را می‌توان در فلسفة یونان (به ویژه افلاطون و نوافلاطونیان) و هند باستان باز جست- از برخی از اساتید عرفان، چون ابن‌سبعین و ابن‌عربی بیشترها خوشه برچیده است. حتی در انتخاب عناوین فصول و بخش‌های مختلف کشف الحقایق، بعید نیست که از آثار ابن‌سبعین و ابن‌عربی، به گونه‌ای مستقیم تاثیر گرفته باشد؛ به ویژه در انتخاب دو عنوان اصحاب «نور» و «نار»، که مهمترین آراء نسفی را در باب وحدت وجود، می‌توان در پرداخت همین دو بخش به ملاحظه کرد. در این جستار، ریشه‌نگاری عقاید او در باب وحدت وجود، نشانگر تاثیر بی‌چون و چرای او از ابن‌سبعین و ابن‌عربی است؛ که البته در این ریشه‌نگاری، آراء ابن‌سبعین تازگی خاص خود را دارند.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 13 تا 31

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

معرفت حضوری به احد نزد افلوطین و مولوی

نویسنده:

هادی داوودی زواره، سعید بینا

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

خداشناسی(کلام) , راه‌های خداشناسی , راه شناخت حضوری خدا , فلسفه یونان , خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) , خداشناسی , علم حضوری(مقابل علم حصولی) , فلسفه تطبیقی , معرفت حضوری به احد نزد افلوطین و مولوی (فلسفه)

کلیدواژه‌های فرعی :

عقل استدلالی , دین مسیح , عرفان مولوی , دین مسیحیت (ادیان زنده) , دین مسیحیت (ادیان سامی) , اصطلاحنامه عرفان , معرفت شناسی عرفانی , معرفت شناسی عرفانی , مکاشفه(معرفت شناسی) , دیانویا (فلسفه) , عقل مشاهده گر (فلسفه) , فراوجودی احد (فلسفه) ,

چکیده :

معرفت حضوری در باب خداشناسی از جانب اندیشمندان بسیاری مورد واکاوی قرار گرفته است. این نوشتار در پی پاسخ به این سؤال است که در منظر افلوطین و مولوی معرفت حضوری به احد چگونه و از چه طریقی حاصل می‌شود؟ فرضیه مقاله این است که: امکان معرفت حضوری برای شناخت احد از طریق نوس/عقل کلی به روش شهودی وجود دارد اما در مرحلۀ نهایی این ادراک حضوری حتی با فرارفتن از نوس/عقل کلی به دست میآید. روش مقاله در فهم و تحلیل سخنان این دو، تطبیقی با رویکرد تفسیری است. اهمیت جستار به ویژه در زمینۀ مطالعات بینفرهنگی از این رو است که با وجود آن‌که برخلاف مولوی، عرفانِ افلوطینی ملتزم به وحی نیست و این عرفان ارتباط چندانی با دین عصر خود (مسیحیت) برقرار نمیکرد و فارغ از تفاوت در منطق و بیان، در خصوص امکان معرفت حضوری به احد و چگونگی آن، اشتراکات نسبی یافت میشود.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 229 تا 249

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

حکمت قرآنی و فلسفه ارسطویی

نویسنده:

محمد کاوه

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

حکمت , حکمت عملی , فلسفه یونان , فلسفه ارسطو , حکمت عملی , 1- قرآن کریم (متون اسلامی مرجع) , قرآن کریم , حکمت قرآنی و فلسفه ارسطویی

کلیدواژه‌های فرعی :

عفت , حکمت در قرآن , سپاس گذاری , فلسفه افلاطون , نرم خویی با خصم , نرم خویی با خصم , خشیت , عفت , معرفت محض , اعتدال(وابسته اخص عدل)(فلسفه اخلاق) , غایت حکمت , واژه شناسی حکمت , حکیم در قرآن , معرفت نظری محض , رسولان الهی , احکام حکمت قرآنی , مسائل حکمت قرآنی , منشا صدور مفاهیم حکمت قرآنی , نشانه حکمت قرآنی ,

چکیده :

قبل از میلاد مسیح در یونان باستان امام حکما سقراط خود را فیلسوف نامید. هدف او از تعقل‌ورزی، یافتن واقعیت و راهبر رفتار بود. ارسطو غایت حکمت را معرفت محض و آن را برتر از حکمت عملی میدانست. با ظهور اسلام و طرح حکمت در قرآن، به‌خصوص در عصر نهضت ترجمه با توجه به تأثیر فلسفه ارسطویی در فیلسوفان مسلمان، این سؤال به وجود آمد که بین حکمت قرآنی و فلسفه ارسطویی چه تفاوتی وجود دارد؟ آیا حکمت عملی قرآن، همانند فلسفه ارسطویی اَخَسّ است؟ فرضیۀ ما در این تحقیق، تفاوت بنیادین بین آن دو است؛ لذا با بررسی تطبیقی در این تحقیق مشخص گردید حکمت قرآنی و فلسفی در معنای واژه و تعالیم نوع حکمت، مسائل و غایت حکمت، مربّی و متربی حکمت، تنوع ارائه و روش کسب حکمت، مخاطبان حکمت و... از هم دیگر متمایزند. همچنین معلوم گشت که حکمت عملی قرآن گرچه از حیث ارتباط با امور اعتباری اخَسّ است، از حیث صائب و نافع‌بودن حکمت نظری، حکمت عملی معیار آن محسوب میشود و اَخَسّ نیست.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 127 تا 152

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

ارزیابی ترجمة عربی «قیاس ارسطو»

نویسنده:

غلامرضا ذکیانی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

فلسفه یونان , فلسفه ارسطو , اصطلاحنامه منطق , قیاس , منطق قدیم

کلیدواژه‌های فرعی :

تذاری (منطق) , عصر ترجمه , ارغنون ,

چکیده :

ارغنون ارسطو حدود یازده قرن پس از پیدایش، به عربی ترجمه شد و دانشمندانی مانند فارابی و ابن ‌سینا پس از آشنایی با همین ترجمه‌ها، دست به خلق آثار منطقی در جهان اسلام زدند و همین آثار سبب پیدایش و بالندگی منطق میان مسلمانان شد. تحلیل و ارزیابی نخستین ترجمه‌های ارغنون سبب می‌شود از یک‌سو با اهتمام مسلمانان به میراث یونانی در سده‌های نخستین و از سوی دیگر با میزان صحت و دقت این ترجمه‌ها آشنا شویم. عبدالرحمن بدوی نخستین ترجمه‌های عربی از مجموعة ارغنون ارسطو به‌علاوة ایساغوجی فرفوریوس را در یک مجموعة سه‌جلدی جمع‌آوری و تصحیح کرده است. پس از مقایسة ترجمة عربی «قیاس» با متن یونانی و ترجمة انگلیسی جنکینسون و ترجمة فارسی ادیب‌ سلطانی از تحلیلات اولی (دفتر دوم)، با حدود صد مورد اختلاف کلی و جزئی مواجه شدیم. این اختلافات را با عباراتی مانند، کاستی‌‌ها در ترجمه، عربی نامفهوم، عبارات اضافی، خطای ترجمه، تغییر مثال، خطای تصحیح، و ترجیح نسخة بدل دسته‌‌بندی کرده‌ایم.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر