مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
 
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
تنها فراداده‌های دارای منابع دیجیتالی را بازیابی کن
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 30
امر عدمی نزد علامه طباطبایی و شلایر ماخر
نویسنده:
سید مرتضی حسینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
چکیده :
در نظریه ادراکات اعتباری علامه طباطبایی، موجـود زنده در انجام هر فعلـی غـایتی را دنبـال می کند. این غایت کـه صـرفا نوعی اعتبار است، مطابقی جز در ظرف وهم ندارد. از نظر ایشان امور عدمی نیز اغلب نوعی اعتبارند، لذا هیچ نحوه وجود خارجی ندارند. تنها جایی که می توان کم ترین شباهتی را در باب این نظریه میان علامه و شلایرماخر دید، نتایج نظریه ایشان در بحث تفسیر متن مقدس است. شلایرماخر را پدر هرمنوتیک دانسته اند. او بر اساس راست کیشی نوین اشارات متافیزیکی کتاب مقدس را نه تمثیل که حتی استعاره دانسته است و اشارات متافیزیکی کتاب مقدس، برای مثال مساله شر، را عدمی می داند. استعاری دانستن امور عدمی نزد شلایرماخر با آنچه علامه اعتباری می خواند چندان قابل مقایسه نیست، هرچند تفاوت های ژرفی بین این دو نظریه قابل بیان است که در بخش پایانی به آن خواهیم پرداخت.
صفحات :
از صفحه 105 تا 121
ادیان و مفهوم ذات غایى؛ مصاحبه‏ اى با جان هیک و سیدحسین نصر
نویسنده:
عدنان اصلان
نوع منبع :
مقاله , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
پلوراليسم و گفت و گوى بين اديان از جمله مباحث حساس و پرمناقشه جامعه اسلامى امروز ماست. آنچه پيش روى داريد، گفت و گوى آقاى جان هيک و سيدحسين نصر درباره اديان و مفهوم ذات غايى است، از آن جا كه اين گفت و گو داراى نكات قابل توجه و تأمل زيادى است، لذا، مجله معرفت آن را به علاقه‌مندان اين‌گونه مباحث تقديم مى‌دارد تا ضمن كمك به رشد و غناى فرهنگ جامعه، زمينه نقد و بررسى آن نيز فراهم گردد.
فطرت در آینه قرآن و برهان
نویسنده:
مهدی نجفی افرا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حديث ايران,
چکیده :
یکی از براهین اثبات وجود خدا راه دل یا فطرت است. متفکران اسلامی تحلیل های مختلفی از فطرت و فطری بودن خداشناسی به دست داده اند. در این مقاله با احصای تعاریف و تحلیل های مختلف نقاط قوت و ضعف آنها بررسی شده است. نتیجه آن که این برهان به برهان صدیقین ملاصدرا که مبتنی بر اضافه اشراقی و امکان فقری وجود دارد، قابل تاویل است و آیات قرآنی نیز موافق آن تفسی می پذیرد.
صفحات :
از صفحه 47 تا 70
خداباوری، خودیابی یا ازخودبیگانگی
نویسنده:
مجید صادقی حسن آبادی، مهدی گنجور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
چکیده :
به عقیده برخی متفکران غربی، نشاندن انسان زمینی و مقهور در کنار خدایی آسمانی و قاهر جز به قیمت ازخود بیگانگی انسان و حلول شخصیتی بیگانه در ذهن و روان او تمام نمی شود. اساسا تلقی آدمی از الیناسیون (ازخود بیگانگی) و چگونگی آن، رابطه مستقیم با نحوه تلقی وی از انسان و ماهیت او دارد؛ البته، نوع نگاهی که انسان به خداوند دارد و خدایی که یک آیین معرفی می کند، متغیر دیگری است که در آن سوی معادله انسان و خدا، نقش تعیین کننده ای در اعتقاد به «ازخودبیگانگی» دارد. در تعالیم اسلامی، فطرت و دین دو حقیقت متناظر برهم تعریف شده اند و به عبارت دیگر، حقیقت واحدی در دو جلوه تکوین و تشریع به صورت فطرت و دین، ظهور نموده اند. در فلسفه اسلامی، خصوصا حکمت متعالیه، رابطه انسان با خدا و بلکه جهان با خدا عین ربط و تعلق است. در آموزه های وحیانی، حقیقت انسان نفخه ای الهی است. لذا با ذات الهی سنخیت تام داشته، همچنانکه خودفراموشی نتیجه مستقیم خدافراموشی است، خداباوری و خودیابی نیز پیوندی وثیق با یکدیگر دارند. در تعالیم عرفانی عارفان مسلمان هم، خداوند حقیقتی است که از منِ آدمی «من تر» است و لذا هرچه قرب و کشش و انجذاب به او بیشتر باشد، نه تنها آدمی از خود تهی و بیگانه نمی شود، بلکه خود را بیشتر می یابد و به سر منزل مقصود و اصل خود نائل می گردد.
صفحات :
از صفحه 77 تا 96
جنبش اصلاح‌طلبی یهود و چالش‌های آن در دوران مدرن
نویسنده:
سید ابراهیم موسوی؛ حسین سلیمانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: الهیات تطبیقی,
چکیده :
با شکل‌گیری عصر روشنگری در اروپای قرن هجدهم و وقوع انقلاب فرانسه، اندیشه‌های عقل‌گرایانه و فلسفی در اروپا گسترش یافت. اندیشمندان روشنگری، که اثبات همه چیز حتی علوم دینی را تنها از راه عقل امکان‌پذیر می‌دانستند، شعار آزادی و برابری همه ملّت‌ها را نیز سرمی‌دادند. این‌گونه اندیشه‌های آزادی‌خواهانه، بیش از هر گروهی برای یهودیان شادی‌آفرین بود، چرا‌که با توسل به آن ‌می‌توانستند پایان یک دوره مشکلات و سختی‌های قوم یهود را رقم بزنند. اندیشمندان نوگرای یهودی به پیشگامی «موسی مندلسون» در قرن هجدهم و تأثیر از روشنگری مسیحی، پذیرش اصول دینی یهودیت را عقلانی دانستند و تصمیم گرفتند دست از پاره‌ای عقاید دینی خود بردارند. ایشان با اندیشه‌های تجدد‌طلبانه، تغییر و اصلاح در برخی آموزه‌های سنّتی همچون ملّی‌گرایی یهود را ضروری دانستند و آن‌ها را از علل اصلی مشکلات خود در آن دوره بیان کردند. پس از این اصلاحات نخستین، در دوره‌های بعدی اصلاح‌گران در مسائل دیگری همچون ازدواج با بیگانگان، طلاق، ختنه، آیین پذیرش جوانان و نظایر آن، تفاسیری جدید و متفاوت با دیدگاه سنتی ارائه نمودند و یهودیت را با چالش‌هایی مواجه ساختند که در بیشتر این دیدگاه‌ها، تأثیر جوامع مسیحی بر ایشان مشهود است. پیدایش این اصلاحات تا حدودی سبب گسترش سکولاریسم در میان یهودیان اصلاح‌طلب گردید. این‌گونه اقدامات اصلاح‌طلبان، همواره با واکنش شدید یهودیان سنتی همراه بوده است.
صفحات :
از صفحه 139 تا 148
شمول گرایی فراگیر: بررسی نظریه نجات ملاصدرا
نویسنده:
محمدصادق زاهدی، علی صداقت
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در الهیات ادیان، این مساله که سرانجام آدمی چه خواهد شد و نجات او از دردها و رنج ها چگونه ممکن است، همواره از پرسش های کلیدی بوده است. در مباحث کلامی قدیم و جدید در زمینه نجات اخروی انسان سه دسته نظریه عمده یافت می شود که زیر سه عنوان انحصارگرایی، شمول گرایی و کثرت گرایی جای می گیرند. این مقاله در پی پاسخ به این پرسش است که آیا می توان نظریه صدرالدین شیرازی درباره نجات را نیز در یکی از این دسته ها جای داد، یا این که همچون بسیاری از ابداعات او در فلسفه، ملاصدرا در اینجا نیز سخنی تازه دارد. این تحقیق نشان می دهد که صدرا، با تشکیکی دانستن مفهوم نجات، نظریه بدیلی در کنار نظریه های فوق ارائه می کند که می توان آن را «شمول گرایی فراگیر» نام نهاد.
صفحات :
از صفحه 69 تا 90
کلام الهی: از لوگوس تا کلام نفسی
نویسنده:
اعظم عالی زاد، ابوالفضل محمودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کلام الهی از سویی به بحث از ماهیت وحی و شیوه سخن خدا با انسان و از دیگر سو به رابطه حق با خلق و آفرینش آنها که با عنوان «کلمات خداوند» از آنها یاد شده، ارتباط می یابد. به لحاظ تاریخی اولین تاکید بر این مفهوم، تحت عنوان «لوگوس» یا «کلمه» در یونان و در اندیشه هراکلیتوس اتفاق افتاده که گویا، با توجه به ابهامی که در اندیشه او وجود دارد، آن را به معنای اصل عقلانی حاکم بر جهان و یا شاید «خدا» به کار برد. پس از وی، افلاطون نیز هرچند بدون تاکیدی خاص بر این واژه آن را در معنای عقل الهی مورد استفاده قرار داده است. رواقیان با تاکید بیشتر بر مفهوم لوگوس و احتمالا به پیروی از هراکلیتوس، لوگوس را اصل هر عقلانیت، عقل الهی و همسان با خدا پنداشتند. در حدود سال های نخستین میلادی این مفهوم در افلاطونیان میانه و بیش از همه در فیلون یهودی اسکندرانی تاثیر گذارد، به گونه ای که در اندیشه او نقش محوری یافت و واسطه میان خدا و جهان، قدرت برتر خداوند و نمودی از وجود مطلق شد. تاثیر مکتب فیلون به همراه تاثیر اندیشه های رواقی و غیره را می توان در برخی مسیحیان اولیه و نیز در انجیل چهارم و یا نامه های پولس مشاهده کرد. در اینجا مسیح همان لوگوس و یا کلمه الهی است که از طریق او همه چیز خلق شد و سرانجام پس از منازعات آریوسی، ازلیت و نامخلوق بودن آن، باور عمومی مسیحی گشت. این منازعات در باره مخلوق یا نامخلوق بودن کلمه یا لوگوس، به همراه زمینه های موجود در اندیشه اسلامی، بعدها احتمالا زمینه را برای طرح حادث یا قدیم بودن کلام الهی و یا قرآن، فراهم ساخت و منتهی به دیدگاه های گوناگونی شد که از آن میان می توان به دیدگاه های معتزله، اشاعره و دیدگاه ویژه ابن کلاب اشاره کرد.
صفحات :
از صفحه 99 تا 138
سعادت غائی و عشق الهی
نویسنده:
ونسان برومر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
سعادت غائی چیزی است که ما به هنگام نیل به حیات طیبه از آن برخوردار می شویم. ولی "حیات طیبه" چیست؟ سنتها و دیدگاههای دینی آرمانهای گوناگونی در باب حیات طیبه ارائه می دهند که به زندگی ما جهت می بخشند و ادعا شده است که نیل به آن آرمانها ما را نهایتا سعادتمند می سازد. در شرایع وحیانی مانند اسلام و مسیحیت غالبا سعادت غائی را در برخورداری از عشق الهی می دانند. ولی ماهیت عشق الهی چیست و به چه معنا این عشق سعادت غایی ما را تامین می کند؟ معمولا عشق الهی را شبیه به رابطه عاشقانه بین ابناء بشر تفسیر و تعبیر می کنند. اما از آنجا که خدا مانند سایر مردم نیست، عشق او نمی تواند با عشق بین انسانها یکسان باشد. بنابراین لازم است که محدودیتهای تشبیه عشق خدا به عشق آدمیان را روشن کنیم. من در این مقاله ابتدا پنج خصیصه اصلی عشق بین افراد بشر را بررسی می کنم. سپس سه تفاوت قاطع خدا و افراد را مورد بررسی قرار می دهم و نشان می دهم که این تفاوتها چه تفاوتی را بین عشق الهی و عشق بشری لازم می آورند. سرانجام نشان خواهم داد که مراد مومنان مسلمان و مسیحی از اینکه سعادت غائی در برخورداری از عشق الهی است، چه می تواند باشد.
صفحات :
از صفحه 3 تا 18
پولس و شریعت
نویسنده:
بابک خاصه خان، حبیب بشیرپور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
با آنکه دیدگاه پولس درباره شریعت هسته اصلی الهیات او را تشکیل نمی دهد، اما این موضوع یکی از بحث برانگیزترین و در عین حال پردامنه ترین مباحث الهیاتی است. بسیاری از الهی دانان و متکلمان بر این عقیده اند که او منکر شریعت، و به ویژه شریعت موسوی بود و به تعبیری او شریعت را عامل رهایی نمی شناخت. برخی دیگر نیز او را تحریف کننده تعالیم مسیح می دانند. اما به واقع آرای او درباره شریعت برخاسته از نوع مسیح شناسی اوست و بدون توجه به این نکته، درک دیدگاه او در زمینه شریعت، درکی ابتر و ناقص خواهد بود. نکته دیگری که باید در نظر داشت آن است که چنانکه آندر هیل معتقد است، پولس را باید بیشتر یک عارف دانست تا یک متکلم و الهی دان عقل گرا. از این رو، او به موضوع شریعت از منظر یک عارف می نگریست و نه از منظر یک متکلم. هم چنین باید این نکته را در نظر داشت که او با باز تعریف مفاهیم دین یهود، به ویژه شریعت آن، در پی برقراری پیوند میان یهودیان و غیر یهودیان بود. در این مقاله تلاش شده است تا نشان داده شود که نفی شریعت توسط پولس امری نسبی است و نه مطلق، و این که میزان توجه افراد به شریعت با توجه به موقعیت قومی، دینی و ایمانی آنان تغییر می کند.
صفحات :
از صفحه 47 تا 67
خدا، تأثرناپذیری و رنج: نقد و بررسی آموزۀ تأثرناپذیری الوهی
نویسنده:
میثم مولایی , نادر شکراللهی , ام البنین طاعتی جلیسه
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران(پردیس فارابی),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در نوشتار حاضر، به این پرسش می‌پردازیم که «آیا ممکن است خداوند از رنج و درد موجودات، بخصوص انسان، به‌واسطۀ شرور در عالم اندوهگین نشود؟». به‌نظر می‌رسد پاسخ مثبت به این پرسش مستلزم ناسازگاری میان کمال اخلاقی و علم مطلق خداوند با تأثرناپذیری او باشد، زیرا علم در این‌گونه موارد یعنی فهم حالت‌های افراد که در اینجا همان رنج کشیدن بشر از شرور است. بنابراین اگر خدا رنج نمی‏کشد، چگونه رنج بشر را درک می‏کند؟ از سوی دیگر کمال اخلاقی خدا مستلزم عشق او به مخلوقاتش است و عشق‏ورزی همدلی میان عاشق و معشوق را منجر می‏شود. پس چگونه می‏توان پذیرفت که معشوق، یعنی انسان، در رنج باشد، اما عاشق از این رنج، هیچ اندوهی به خود راه ندهد؟ اما قائلان به تأثرناپذیری خدا، اشکال‌هایی را بر فرض تأثرپذیری خدا ایراد کرده‏اند؛ از جمله اینکه تأثرپذیری خدا با دو مشکل مواجه می‌شود: اول با تغیرناپذیری در تناقض است و دوم از بهجت کامل خدا می‏کاهد. در پاسخ به ایرادِ استلزام میان تأثرپذیری و تغییرپذیری می‏توان از علم پیشین الهی مدد گرفت و در پاسخ به ایراد «رنج کشیدن و نقص در بهجت خدا» می‏توان تبیینی ارائه کرد که بر اساس آن متعلق بهجت الوهی «ذات خدا با تمام کمالات اوست» و اندوه حاصل از رنج دیگری به نقص در کمال ذاتی خدا و در نتیجه کاهش بهجت الوهی منجر نخواهد شد.
صفحات :
از صفحه 1 تا 2
  • تعداد رکورد ها : 30