یکی از موارد مهم در آراء تربیتی مولانا، تسلیم و رضا در برابر امر حق است. نزد سالکان، تسلیم عبارت است از استقبال قضا و تسلیم به مقدرات الهی. مقام تسلیم فوق مرتب
... به توکل و رضاست. و مرتبه رضا فوق مرتبه توکل است. در توکل، سالک در همه امور خود، خدا را وکیل خود قرار میدهد. در رضا به هر چه خداوند بخواهد و انجام دهد، راضی می شود؛ اما در مقام تسلیم، سالک قطع تعلق می کند و دیگر برای وی طبعی باقی نمی ماند تا موافق یا مخالف باشد. مولانا در همه امور، شرط اصلی را تسلیم می داند و بس. وی می گوید زمانی که مرد حق، تسلیم محض حق باشد، جریان عالم نیز با خواست خداوند، بر وفق مراد وی خواهد بود. زیرا که همه هستی، تحت فرمان حق عمل می کند. در حدیث آمده است کسی که از آن خدا و برای وی باشد، خداوند نیز برای او خواهد بود. مولانا در یکی از داستانها از قول انبیا می گوید که ما در درگاه الهی، هیچگاه ملول و دلتنگ نیستیم، تا از سختی و دوری راه در جا بزنیم و ناامید شویم. وقتی معشوق (حق) با ما همیشه حاضر است، نثار جان در برابر رحمتهای او دلیل شکرگزاری ماست. در چنین شرایط روحی و معنوی دل ما پر از شادی و گلشن های معنوی است و پیری و پژمردگی به وجود ما راه ندارد. دائمأ جوان و با طراوت هستیم ... مولانا معتقد است که با تسلیم و رضا حق بر قلب انسان تجلی می کند. پس چه تربیتی والاتر از این و چه زندگی شیرین تر از این!
بیشتر