جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 977
بررسی دلالت عبارت «تبیان کل شئ» بر جامعیت قرآن
نویسنده:
محمد ابراهیم روشن ضمیر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی,
چکیده :
مسأله «جامعیت قرآن کریم» و گستره آن، از مباحث مهم قرآنی و دارای نقش بنیادین در فهم و تفسیر آن است. پژوهشگران برای تبیین قلمرو قرآن، به آیاتی استدلال کرده اند و مهم ترین آنها، عبارت «وَنَزَّلْنَا عَلَیْکَ الْکِتَابَ تِبْیَانًا لِکُلِّ شَیْءٍ» است. به رغم مباحث ارزشمندی که در این باره بیان کرده اند، واکاوی آن می تواند برخی از زوایای آن را روشن تر کند. این جستار با روشی توصیفی- تحلیلی، دیدگاههای مفسران در باره تبیان بودن قرآن را مورد بررسی قرار داده است. تأمل در مفهوم تبیان، چگونگی بیان آموزه ها و معارف در قرآن و روایات مربوط به جامعیت، نشان از آن دارد که قرآن مشتمل بر بیان هر چیزی است که نیاز به تبیین دارد؛ بنا بر این، قرآن تبیان همه چیز اعم از آنچه مربوط به هدایت است و رنگ و بوی دینی دارد و هر آنچه غیر دینی است و به ظاهر مربوط به دین نیست. هر چند برخی جزئیات به صورت تفصیلی و برخی دیگر به صورت اجمالی در قرآن آمده است و قرآن خود بیان آنها را به سنت پیامبر و معصومان (ع) و قواعد عقلائی، زبانی و عملی برگرفته از آن دو، واگذار کرده است.
صفحات :
از صفحه 35 تا 60
انسان کامل به روایت ابن عربی
نویسنده:
غلامرضا اعوانی، اصغر دادبه، حسن بادنج
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
نظریه انسان کامل در عرفان اسلامی برگرفته از متن اسلام (قرآن و سنت) است و تاریخی به بلندای تاریخ ادیان بالاعم و تاریخ اسلام بالاخص دارد. پس از توحید و معرفه اله، هیچ موضوعی به قدر و منزلت انسان شناسی مدنظر ادیان الاهی نبوده است، چراکه انسان کامل مظهر اتم و جلوه اعظم توحید است. در میان ادیان الاهی، اسلام و در میان اندیشمندان اسلامی، عارفان و حکیمان الاهی بیش از همه و در میان ایشان، ابن عربی بیش از دیگران به این مهم عنایت ورزیده است. برای نمونه، آیاتی چون «سنریهم آیاتنا فی الآفاق و فی أنفسهم حتی یتبن لهم انه الحق» (فصلت/53)، «فی الارض آیات للموقنین و فی أنفسکم أفلا تبصرون» (ذاریات/21) و احادیثی چون «من عرف نفسه فقد عرف ربه» (5، صص: 11،20،55)، «اعرفکم بنفسه أعرفکم بربه» (4، ص: 438)، شواهدی بر این مدعا هستند. مقاله حاضر پژوهشی است در این راستا.
صفحات :
از صفحه 135 تا 160
بررسی عالم برزخ از نگاه معارف نقلی و کلامی
نویسنده:
اکبر اسد علیزاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
عالم برزخ مرحله اى از عوالم وجود و حد فاصل میان جهان محسوس و آخرت است که انسان پس از مرگ در قالب بدن مثالى یا جسم برزخى وارد آن می شود؛ این موضوع هم در قرآن و روایات و هم از نگاه کلام اسلامی قابل اثبات است، که متکلمان به کمک معارف نقلی به موضوع قبر و برزخ و مسائل پیرامون آن مانند: سوال و جواب و عذاب در قبر، حیات برزخی، تکامل برزخی، پاداش و کیفر برزخی، مساله شفاعت در برزخ، ارتباط اهل برزخ با اهل دنیا و مدت زمان وقوف در برزخ، و ... استدلال کرده اند. به جهت گستردگی بحث در این نوشته سعی شده است که موضوعات یاد شده فقط از نگاه معارف نقلی و کلامی به تفصیل مورد بحث و بررسی قرار گیرد و تحقیق آن از نگاه فلسفی و عرفانی به زمان دیگری موکول شده است.
صفحات :
از صفحه 31 تا 64
نقش آموزه های دینی در حل بحرانهای زیست محیطی
نویسنده:
محمد بیدهندی، علی کرباسی زاده، محسن شیراوند
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
خداوند هستی را با نظمی بی‌نظیر و وحدتی حیرت‌آور خلق کرده است. بخش کوچکی از این نظام، طبیعت و انسان است. طبیعت با تمام موجودات خویش در ارتباط با بخشی دیگر از هستی یعنی انسان می‌باشد. به گواهی آموزه‌های ادیان ابراهیمی (توحیدی) کل هستی و به تبع آن طبیعت تسبیح‌گوی خالق خویش می‌باشند. این صفت حاکی از مخلوقی زنده و دارای ادراک است که نوعی حقوق و تکالیف را متوجه آن می‌گرداند. خداوند طبیعت و همه مواهب آن را در اختیار انسان قرار داده تا او بتواند با بهره‌مندی از آن به کمال نهایی که همانا قرب الهی است نائل گردد. این رابطه تعاملی، رابطه بین دو موجود زنده با یکدیگر است نه رابطه‌ای که بخشی از هستی (انسان) به بهره کشی از بخشی دیگر (طبیعت) بپردازد. حلقه اتصال بین انسان و طبیعت پرداختن به مسئله بنیادین هدف غایی خلقت انسان است. در این مقاله ضمن تحلیل آموزه‌های موجود در ادیان توحیدی در حوزه مرتبط با موضوع این پژوهش، به این سؤال که نقش انسان در ایجاد فساد و شر اعم از طبیعی یا مابعدالطبیعی تا چه میزان است پاسخ داده شده است. روش تحقیق در این پژوهش نگرش تحلیلی و فلسفی به پدیده‌های عالم با استفاده از پردازش آموزه‌های ادیان توحیدی می‌باشد. از جمله نتایج این پژوهش می‌توان پرداختن به مسئله بحران زیست محیطی با نگاهی نو و دین محور و ارائه راه حل‌های مبنایی دینی در این خصوص و نیز وجود شر در هستی در صورت تقابل انسان با محیط زیست را نام برد.
صفحات :
از صفحه 7 تا 23
جستاری در عوامل فراز و فرود تمدن اسلامی
نویسنده:
علی پارسیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
تاریخ نگاران همواره از گذشته های پر نام و آوازه امپراتوری اسلامی، سیطره تمدن مسلمین، و شهرت دانشمندان مسلمان سخن رانده اند! آفریدن یک تمدن جدید علمی متعالی و جهانگیر، در مدتی کمتر از دو قرن، چیزی است که تنها می توان از آن یاد کرد، اما نمی توان حق آن را آنچنان که شایسته است به جا آورد. به عقیده ارباب صلاحیت، قدرت خلاقانه این نهضت، از تمام جنبشهای دیگر، از قرون وسطی تا قرن سیزدهم بیشتر بوده است. در نتیجه جد و جهد مسلمانان آن روزگار، زبان عربی، نه فقط زبان قرآن و وسیله بیان احکام دینی، بلکه زبان بین المللی علمی و گردونه ترقی بشر گردید آن چنان که از اواسط قرن دوم تا اواخر قرن پنجم تنها کلید گنجینه علوم زمان، دانستن زبان عربی بود. اما دیری نپایید که آن شمع فرو مرد، آن برتری رو به افول نهاد و گرمی بازار تمدن و فرهنگ مسلمانان به سردی گرایید. براستی سبب آن سروری و ارجمندی و آنگاه این خمودی و وارفتگی و سکوت چه بود؟ چه سبب داشت که تمدن اسلامی چون گمشده ای ناپیدا و بی نشان ماند و به یادها و خاطره ها پیوست؟ نتیجه تحقیق حاضر ضمن پاسخ دادن به سوالات فوق، دیدگاه های دانشمندان و صاحبنظران را در این خصوص واکاوی نموده است.
صفحات :
از صفحه 157 تا 190
بازشناسی رفتار پیامبر اسلام (ص) با جریان ارتداد و تغییر عقیده
نویسنده:
سید محمد ثقفی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
جریان «تجدید نظر طلبی» حادثه ای است که در عرصه مذاهب و مکاتب سیاسی - فکری، به وفور اتفاق افتاده است. انشعاب «چین کمونیست» از اردوی کمونیسم، شاهد زنده ای بر این پدیده است. در قلمرو اسلام و دیگر مذاهب نیز، گهگاهی، چنین مساله ای رخ داده است. در تاریخ صدر اسلام و حیات رسول اکرم، با چنین جریانی با دو چهره متفاوت برخورد می کنیم: در قضایائی، فردی و احیانا افرادی، از فضای اسلامی سرباز زده و از فرهنگ اسلامی بیرون رفته اند و احیانا حرکتهای ناشایست و غیر مقبول انجام داده اند؛ و در مواردی نیز، با ظهور «جریانهای ارتداد» مهمی برخورد می کنیم که دست به آشوب زده و هرج و مرج اجتماعی را سبب شده اند. همانند ظهور پیامبران دروغین: اسود عنسی، مسیلمه کذاب و یا امتناع مرتدان از پرداخت زکات به دولت خلیفه اول. آیا داوری حضرت رسول و قرآن کریم در مورد ارتداد و «غائله دگر اندیشان» چه بوده است؟ مساله ای است که از نظر تاریخی - فقهی - اجتماعی قابل بحث و بررسی است. این مقاله به اجمال به این سوال پاسخ می دهد.
صفحات :
از صفحه 163 تا 184
اراده خدا (جل جلاله) با تکیه بر آرای امام خمینی (ره)
نویسنده:
علی الله بداشتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
در طول تاریخ تفکر اسلامی، اراده از مباحثی است که در کلام و فلسفه اسلامی و بعدها در علم اصول، بسیار مورد بحث و مناقشه قرار گرفت.امام خمینی (ره) نظر به اهمیتی که برای این مساله قایل بودند تلاش کردند در حد مجال، برخی ابعاد مساله را تحلیل نمایند؛ از جمله: اولا آیا اراده از صفات کمالی موجود از جهت موجودیتش است؟ و آیا مراتب تشکیکی وجود خدای تعالی که در راس هرم هستی است اراده او نیز در عین بساطت و عینیت با ذات کامل ترین اراده هاست و آیا این اراده هم در مقام ذات و هم در مقام فعل برای او ثابت است؟ثانیا چه رابطه ای بین اراده حق تعالی و سایر صفات کمالی او مانند علم، قدرت و مشیت است؟ و آیا اراده تشریعی حق در حقیقت همان اراده تکوینی اوست و تقسیم آن به تکوینی و تشریعی به اعتبار ماست؟
صفحات :
از صفحه 9 تا 32
مقایسه دیدگاه قاضی سعید قمی با علامه مجلسی درباره توحید ذاتی و صفاتی
نویسنده:
مهدی امامی جمعه ، زکیه فلاح یخدانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
توحید ذاتی و صفاتی از مهم‌ترین اقسام توحید به شمار می‌آیند. در این نوشتار، آراء و اندیشه‌های قاضی سعید قمی و علامه مجلسی درباره این مسئله مورد بررسی قرارگرفته است. این دو متفکر بزرگ، علاوه بر اینکه در معنای توحید ذاتی اختلافاتی دارند، مبانی و زیرساخت‌های وجود شناختی که توحید ذاتی را بر اساس آن اثبات کرده‌اند، نیز کاملاً متفاوت و بلکه متناقض است و نیز درباره توحید صفاتی اختلافاتی با یکدیگر دارند. یکی از مباحثی که با توحید صفاتی گره‌خورده، آموزه عینیت ذات و صفات است. علامه مجلسی از طرفداران و قاضی سعید از منکران آن است، البته او عینیت را در مرتبه الوهیت می‌پذیرد. پذیرش اصالت وجود و لوازم آن، علامه مجلسی را به جمع بین تشبیه و تنزیه سوق می‌دهد اما مخالفت قاضی سعید با این مبانی و اعتقاد او به تفکیک مراتب در وجود خداوند، باعث جانب‌داری او از نظریه تنزیه در مقام ذات و تشبیه در مقام صفات شده است.
صفحات :
از صفحه 9 تا 26
آسیب شناسی تصوف سنتی
نویسنده:
عبدالحسین خسروپناه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها : دانشگاه معارف اسلامی,
چکیده :
این مقاله ضمن پرداختن به چیستی تصوف به تبیین واژه صوفی اشاره دارد و فرایند آن، یعنی تصوف اهل سنت معارض با اهل بیت و تصوف سنی ـ شیعه و تصوف شیعه را بیان میکند. به جهت گستردگی فرقه های صوفیه، در این مقاله تنها به تحلیل دو فرقه شایع و رایج آن یعنی فرقه ذهبیه و فرقه نعمت اللهیه گنابادیه پرداخته شده است. اعتقاد به ولایت مطلقه اقطاب، اعتقاد به مهدویت نوعیه، بدعت گذاری در مالیات اسلامی، غلو نسبت به امام علی(ع) و اقطاب سلسله و نیز فاش کردن برخی دروغ ها و منسوب کردن علمای شیعه به خود از جمله عقاید مورد نقد این نوشتار است. فتاوای فقهای شیعه درباره تصوف بخش پایانی این مقاله میباشد.
صفحات :
از صفحه 23 تا 56
تحول و تنوع مفهوم سیادت در عصر صفویه
نویسنده:
سیدهاشم آقاجری ,حسن اله یاری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,
کلیدواژه‌های فرعی :
چکیده :
سادات از مهم ترین گروه های اجتماعی در تاریخ اسلام هستند، گرچه در رویکرد به مفهوم سیادت در ادوار مختلف، شاهد تغییراتی هستیم. در دوره صفویه نیز، مفهوم و مصداق سیادت از چالش های نظری مؤثر بر واقعیت های آن عصر به شمار می رود. در این پژوهش، گستره ی مفهومی سیادت (هاشمی، طالبی، علوی...) و نحوه ی انتساب سیادت(پدری، مادری) براساس تحلیل مفهومی و متنی منابع مختلف، مورد بررسی قرار گرفته تا تعریفی کامل از مفهوم سید و سیادت در این دوره به دست آید. بر اساس بررسی های انجام شده، هرچند درباب مفهوم سیادت و نحوه ی انتساب آن، در منابع فقهی، حدیثی، جدلی و نسب نامه نگاری عصر صفوی با دیدگاه های متنوعی روبه رو هستیم، اما دقت در منابع تاریخی این عصر نشان می دهد؛ مفهوم سیادت در این دوره با تعریف سیادت فاطمی انطباق داشته است.
صفحات :
از صفحه 7 تا 25
  • تعداد رکورد ها : 977