جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 977
عقل و عقل‌گرایی در مدرسه کلامی کوفه
نویسنده:
رضا برنجکار، ام‌البنین خالقیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
از آن‌جا که در مکاتب و مدارس گوناگون، عقل و به‌کارگیری آن مورد اختلاف است، در این جستار، به معرفی دیدگاه مدرسه کوفه درباره عقل و عقل‌گرایی بزرگان این مکتب پرداخته‌ایم. این تحقیق در دو بخش معرفی عقل و رویکردهای عقل‌گرایانه مکتب کوفه سامان یافته است. در بخش اول، مواردی هم‌چون جای‌گاه، حجیت، آثار، موانع، و قلمرو عقل بررسی شده است. در بخش دوم، شاخص‌های عقل‌گرایی که تجلی عقل در میان ائمه و اصحابشان در مدرسه کوفه است، در سه قسمت ائمه، ائمه و اصحاب آنان، اصحاب ائمه تبیین گردیده است. مواردی هم‌چون مناظره، پرسش و بررسی مطالب دینی، اخذ فروع از اصول، بررسی منقولات خلاف عقل و ردیه‌نویسی از جمله این شاخص‌هاست. این جستار به شیوه کتاب‌خانه‌ای و عمدتاً با احصا و استقرای روایات صورت گرفته است. گویای اهمیت عقل و اهتمام خاص به آن در عین خط قرمز داشتن و نیز گستردگی عملکرد عقل و شاخص‌های عقل‌گرایی در تعامل با وحی و در پرتو امامت‌پذیری اصحاب در مکتب کوفه است.
صفحات :
از صفحه 1 تا 24
کتاب «الجامعه» و نقش آن در فرآیند تبیین آموزه‌های شیعی
نویسنده:
محمد تقی شاکر، رضا برنجکار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
از شاخه‌های مسئله علم امام موضوع منابع علم امام است. شناخت منابع علم امام، میزان حساسیت نسبت به گفتار ایشان را معین کرده و ملاکی روشن برای گونه مواجهه با سخنان ایشان است. در روایات، از منابع علم امام، نوشتاری بنام الجامعه دانسته شده که گاه از آن به صحیفه تعبیر شده است. الجامعه یکی از دو کانون اصلی علم امام علی (علیه السلام) به احکام و حلال و حرام الهی، در کنار سرچشمه دانش زای الف باب (هزار در علم) است که فرآیند آن آگاهی سایر پیشوایان شیعه به احکام الهی است. نگارش این نوشته در زمان پیامبر توسط امیرالمونین، بر روی قطعات متعددی از پوست صورت یافته است. دانش این صحیفه، آنگونه که عنوان آن نیز نمایانگر است، امام را از دیگران بی نیاز و مردم را برای دسترسی به حقایق احکام، نیازمند امام می نماید. این امر نشانه‌ای بر تکمیل دین و عرضه کامل حلال و حرام توسط پیامبر اعظم (صل الله علیه وآله و سلم) است و نقشی موثر در تبیین معارفی از دین و استحکام بخشی از آن داشته است.
صفحات :
از صفحه 89 تا 116
جامع نگری در اهداف حکومت دینی
نویسنده:
غفار شاهدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی ساوه,
چکیده :
بررسی و تبیین اهداف حکومت دینی به منظور شناخت و قضاوت صحیح درباره آن ضروری به نظر می رسد. پیرامون این مساله دیدگاه های متعددی مطرح شده است که مهترین آنها دیدگاه مادی گرا، معناگرا و جامع نگر است. در این مقاله پس از بررسی دیدگاه های مذکور، دیدگاه جامع نگر به عنوان دیدگاه قابل دفاع، پذیرفته شده و با روش درون دینی یعنی مراجعه به آیات و روایات و از طریق بررسی اهداف بعثت انبیاء که اهدف حکومت دینی نیز به شمار می رود مورد بررسی قرار گرفته و سرانجام ثابت گردید که حکومت دینی در پی دو دسته اهداف است: اول. تأمین کمال مادی و دوم. تأمین کمال معنوی. برای حکومت دینی هر دو دسته، از اهداف اصلی اند (فرعی نیستند) به این صورت که هدف دوم هدف نهایی است و هدف نخست، مقدمه واجب رسیدن به هدف نهایی (هدف دوم) است لذا به عنوان هدف اصلی مورد توجه حکومت دینی قرار می گیرد.
صفحات :
از صفحه 157 تا 182
علم دینی از منظر آیت الله جوادی آملی
نویسنده:
حسین سوزنچی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
آیت الله جوادی آملی، متفکری است که با تکیه به مباحث مختلف سنت تفکر اسلامی (همچون فلسفه اسلامی و اصول فقه) تبیین خاصی از موضوع علم دینی ارائه می‌دهد. ایشان معتقدند که علم بما هو علم کشف واقع می‌کند و بدین رو آنچه واقعا علم است، اسلامی است، اما با بررسی وضعیت علم در دوره جدید معلوم می‌شود که علوم جدید، واقعا و خالصا علم نیست؛ چرا که از فلسفه‌های الحادی تأثیر پذیرفته‌اند. به باور ایشان، اگر بخواهیم در علوم کنونی تحولی بیفکنیم و علم اسلامی داشته باشیم، باید نگرش خاصی را به علم تقویت کنیم، جایگاه دستاوردهای معرفتی بشر (از علوم تجربی گرفته تا علوم فلسفی و شهودی) را در هندسه معرفت دینی معلوم سازیم و تعامل خاصی بین دستاوردهای تجربی و عقلی و شهودی با منابع نقلی برقرار سازیم. لُبّ دیدگاه ایشان را شاید بتوان توجه به مراتب طولی عقل در درک حقایق عالم و تلازم همه جانبه عقل و نقل دانست. مقاله حاضر می‌کوشد مبانی دین‌شناختی و علم‌شناختی ایشان را در زمینه علوم بشری و علم دینی تبیین کند.
صفحات :
از صفحه 63 تا 88
مبانی فهم و استنباط معانی باطن قرآن کریم
نویسنده:
محمود قیوم زاده، قاسم فائز، عباس خبیری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
اهمیت بحث باطن قرآن از آن جهت است که اولا بخشی از معانی و معارف قرآن مربوط به باطن آیات است و ثانیا جاودانگی قرآن ارتباط وثیقی با باطن قرآن دارد. موضوع باطن قرآن، از زوایای مختلفی قابل بررسی است، اما از مهم ترین مباحث آن شناخت مبانی فهم و استنباط باطن قرآن است که این امر، نه تنها در شناخت گستره و مراتب بطون قرآن موثر است، بلکه در آگاه شدن به روش صحیح تفسیر قرآن و برخورد صحیح با روایات تفسیری، نقش مهمی را ایفا می نماید. دانشمندان حوزه های مختلف علوم اسلامی در ادوار مختلف، تعاریف مختلفی از باطن قرآن ارائه داده اند اما از احادیث برمی آید که باطن قرآن، معانی و مصادیق پنهان و ناآشکار آیات است و نیز معارفی است که در بدو امر از آیات برداشت نمی شود. نوشتار حاضر بر آن است که مبانی فهم باطن قرآن را مورد کنکاش قرار دهد. از این تحقیق حاصل می گردد که مهم ترین مبانی فهم و استنباط باطن قرآن عبارتند از: وجود مناسبت میان معانی باطن و ظاهر آیات، نسبی بودن فهم باطن قرآن برای مخاطبان آن، و علم معصومان (ع) به همه بواطن قرآن.
صفحات :
از صفحه 95 تا 120
نگرشی اسلامی بر نسبت دین و دانش
نویسنده:
محمد حسین جمشیدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
بررسی نسبت داده های وحیانی (دین) و یافته های بشری (دانش)، از دیر زمان مورد توجه اندیشمندان علوم انسانی قرار گرفته است. به دنبال پدیدآمدن منازعات میان دانش و دین از یک سو و تلاش گروهی از اهل دانش در جهت طرح جدایی این دو و طرح معناداری و حقانیت گزاره های علمی و نفی معناداری گزاره های دینی بر مبنای اصل تحقیق پذیری و پیدایش بحران معنویت، مسئله نسبت دانش و دین مورد توجه جدی قرار گرفته است. این مسئله از همان آغاز ظهور مکتب اسلام مورد توجه این آیین و پیروانش بوده است و امروزه نیز از دغدغه های ما مسلمانان است. بر این اساس، در نوشتار حاضر به این پرسش می پردازیم که در عصر پیدایش علم جدید و در قبال طرح مسئله ی ناسازگاری آن با دین (یعنی آنچه محصول وحی الهی است) اسلام چه نظری دارد؟ برای پاسخ، پس از ایضاح مفاهیم «علم» و «دین» و بررسی ویژگیهای اسلام به عنوان یک مکتب به بیان رابطه علم و دین از نظرگاه اسلامی می پردازیم.
صفحات :
از صفحه 1 تا 29
کارایی و اثربخشی در برنامه های آموزش اخلاق در سازمان
نویسنده:
احد فرامرز قراملکی، مریم حسینی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها : دانشگاه معارف اسلامی,
کلیدواژه‌های فرعی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مدیریت آموزش اخلاق در سازمان بر بهره وری آموزش تاکید دارد. بهره وری به دلیل ارتباط مفهومی با امانتداری در اخلاق حرفه ای، ارتباط دو سویه با آموزش اخلاق دارد. دانشمندان تعلیم و تربیت که در آموزش اخلاق مطالعه می کنند مؤثر بودن این آموزش را بررسی می کنند. در این مباحث غالباً دو مفهوم متمایز اما مرتبط کارایی و اثربخشی تفکیک نمی شود. در این مقاله براساس تفکیک این دو مؤلفۀ بهره وری، شرایط اثربخش بودن و کارایی برنامه آموزش اخلاق تحلیل می شود. در این مطالعه آموزش اخلاق در رهیافت سازمانی و آموزش بزرگسالانِ شاغل در حرفه ها طرح می شود. سلطه سازمان ها بر مشاغل ضرورت اخذ چنین رهیافتی را نشان می دهد. ملاک در تحلیل اثربخشی برنامه آموزشی ابعاد مختلف تغییر حاصل از آموزش اخلاق است و ملاک در تحلیل کارایی، مشارکت فعال یادگیرنده در فرایند تعاملی یاددهی و یادگیری است. یافته های این پژوهش می تواند سیاست گذاران و مدیران آموزش اخلاق در سازمان ها را نسبت به ارتقاء بهره وری آموزش اخلاق یاری دهد.
صفحات :
از صفحه 7 تا 26
از خودبیگانگی، موقعیتهای مرزی و مرگ در مثنوی معنوی
نویسنده:
زهرا حسینی، احد فرامرز قراملکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
در مثنوی معنوی، از خودباختگی انسان زمانی آغاز می گردد که خودآگاهی وی رو به افول نهد؛ زیرا در این اثر انسان به آگاهی تعریف می شود. تصور انسان از خویشتن (خودپنداره) منشا ادراک او از جهان پیرامون، ارزش ها، و رفتار اوست؛ درنتیجه آن گاه که خودپنداره واقعی و مطابق با خویشتن نباشد، ارزش ها، ادراکات، و دلبستگی های او نیز واقعی و اصیل نخواهد بود. رفتارهای بیمارگونه ای چون عجب و خودبینی، شهرت طلبی، و آرزوپردازی های دور و دراز نتیجه یک خودپنداره نادرست اند. به نظر مولانا در این سقوط و مسخ شدگی انسان، یک موقعیت تشویش می تواند لایه های درونی او را بر وی بگشاید و او را متوجه خود واقعی اش گرداند. موقعیتی که مرگ و زندگی در تقابل قرار گیرند و انسان به این تقابل آگاهی یابد. افزون بر این موقعیت ها، مرگ اندیشی یا مواجهه ذهنی با مرگ خویشتن نیز می تواند با ایجاد چنین تشویشی انسان را متوجه خود واقعی و ارزش های اصیل گرداند.
صفحات :
از صفحه 47 تا 65
نقش نیت در ارزش اخلاقی
نویسنده:
مجتبی مصباح
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
چکیده :
به‌رغم مساعدت فهم عرفی با تأثیر نیت در ارزش اخلاقی و تأیید متون دینی، این تأثیر کمتر مورد تحلیل دقیق قرار گرفته است. این نوشتار با تحلیل نیت، این تأثیر را در دو سطح بررسی کرده است. در سطح نخست، با محدود ساختن رفتار، به رفتار جوارحی و برابر نهادن نیت و رفتار، به این نتیجه رسیده است که نیت افزون بر آنکه در تحقق فعل اختیاری نقش دارد، تعیین‌کننده مقدار ارزش رفتار اختیاری بر حسب کمالی است که متعلق نهایی نیت فاعل است، و دامنه آن را رفتار تعیین می‌کند. در سطح دوم، با تعمیم فعل اختیاری به افعال جوانحی، به این نتیجه رسیده است که نیت به منزله نوعی فعل درونی و اختیاری، که افعال اختیاری بیرونی تجلّی آن به‌شمار می‌آیند، تنها چیزی است که اصالتاً ارزش غیری‌اخلاقی دارد. این نوشتار، از مبانی الهیات اسلامی و علم‌النفس فلسفی بهره برده و مدعای خود را با روش عقلی اثبات کرده، و در پایان، از قرآن کریم و روایات اهل‌بیت: مؤیداتی برای نتایجِ به دست‌آمده آورده است.
صفحات :
از صفحه 81 تا 104
اخلاق توحیدی از دیدگاه علامه طباطبایی
نویسنده:
مصطفی خلیلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
چکیده :
اخلاق توحیدی با شاخصه وحیانی و توحیدی بودن، اخلاق اسلامی را از سایر مکاتب اخلاقی متمایز می‌سازد. امروزه در جوامع بشری، سه یا ـ به تعبیری ـ چهار مسلک اخلاقی وجود دارد که دارای قدمت بسیار طولانی هستند: مسلک اخلاقی یونان، مکتب اخلاقی عام، مسلک نسبیت‌گرایی و مکتب اخلاقی خاص. هر چند این مکاتب اخلاقی می‌کوشند رفتار فردی و اجتماعی پیروان خود را تعدیل کرده، افراد تربیت‌شده و سالمی از حیث اخلاقی تحویل جامعه دهند، بنا به نوع نگرش خاصی که به انسان و جایگاه و غایت خلقت او دارند، دارای تأثیرات متفاوتی می‌باشند. علامه طباطبایی معتقد است اخلاقی شدن به معنای بار یافتن به آستان معارف توحیدی است و تمام اخلاق، مقدمه نیل به این قله رفیع انسانی خواهد بود. این مقاله، چیستی و مؤلفه‌های اخلاق توحیدی را از منظر ایشان بررسی خواهد کرد.
صفحات :
از صفحه 125 تا 145
  • تعداد رکورد ها : 977