آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
آثار مرتبط با شخصیت ها
>
03.اساتید و پژوهشگران مراکز دانشگاهی و حوزوی (ایرانی و غیر ایرانی)
>
01.اساتید و مدرسان مراکز دانشگاهی ایران
>
اساتید دانشگاههای دولتی
>
دانشگاه علامه طباطبایی (تهران)
>
2.دانشکده ادبیات فارسی و زبان های خارجی
>
گروه فلسفه
>
قاسم پورحسن درزی
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
تعداد رکورد ها : 121
عنوان :
تشکیک در وجود و بررسی مناقشات نوصدراییان (علامه طباطبایی، مصباح یزدی و جوادی آملی)
نویسنده:
مهدی قائدشرف
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تشکیک
,
معقولات اولیه
,
فلسفه اسلامی
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
وجود (اسماء اول عرفان نظری)
,
هنر و علوم انسانی
,
طباطبایی، سیدمحمدحسین
,
طباطبایی، سیدمحمدحسین
,
مصباح، محمدتقی
,
هنر و علوم انسانی
,
معقولات ثانویه
,
مصباح، محمدتقی
,
طباطبائی، سیدمحمدحسین
,
شکآوری
,
معقولات ثانویه
,
هنر و علوم انسانی
,
آیت اله جوادی آملی
,
درباره علامه طباطبایی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
چکیده :
یکی از مسائل مهم در فلسفه ی اسلامی مبحث تشکیک در وجود است .در این میان یکی از مسائل مهم ناظر به این مبحث،حیث اثباتی این مسئله است که ناظر به مفهوم وجود و اثبات وحدت مراتب تشکیکی وجود از طریق آن است.استاد مصباح یزدیبنابر تعریف معقولات ثانیه ی فلسفی –که عروضی ذهنی و اتصافی خارجی دارند –این استدلال را قابل مناقشه می خوانند و معتقدند باید که مبحث تشکیک در ذیل مباحث علت و معلول مطرح گردد.در پاسخ بدین سوال دو نظریه مطرح شده است.یکی از پاسخ ها متعلق به عبد الرسول عبودیت می باشد که گرچه تعریف فوق الذکر از معقولاتثانیه ی فلسفی را می پذیرد اما معتقد است که مفهوم وجود به سبب ویژگی ها و خصائصی که بنابر مبحث اصاله الوجود پیدا می کند شامل مناقشه ی فوق نمی شود.پاسخ دوم متعلق به ایت الله جوادی آملی است .ایشان معتقدند که بر طبق برهانی که مرحوم آخوندملاصدرا در اسفار ذکر کرده اند ،معقولات ثانیه ی فلسفی نیز همانند معقولات اولی به خارج راه یافته و لذا هم عروضشان خارجی است و هم اتصافشان.از این رو وحدت معقولات ثانیه ی فلسفی از آنجا که عروضشان خارجی استدال بر وحدت مصادیق آن ها می باشد.چون وجود نیز از معقولات ثانیه ی فلسفی استبنابراین وحدت آن دال بر وحدتمصادیق خارجی آن است .لازم به ذکر است که نظریه ی مختار در این پایان نامه ،همین نظریه ی اخیر می باشد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل رئالیسم معرفتی ازدیدگاه علامه طباطبائی و لری لائودن
نویسنده:
زهره عبدخدائی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
درباره علامه طباطبایی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
پرسش از چیستی هدف معرفتی علم، چگونگی ارتباط هدف علم با پیشرفت و تضمین عقلانیت اهداف علمی، به عنوان مهمترین پرسش معرفتشناسی عصر معاصر، در حیطه مناسبات اجتماعی دغدغه اصلی رساله حاضر است. بدین منظور، پرسش فوق از منظر لری لائودن، فیلسوف و معرفتشناس معاصر و علامه طباطبائی بررسی میگرددبر اساس یافتههای پژوهش فوق میتوان میان آرای علامه در ساحت علوم اعتباری و دیدگاه لائودن در جامعهشناسی معرفت مقایسهای برقرار نمود، اما علامه برای علم و ادراکات انسان ساحتی وسیعتر قائل است. علوم اعتباری ساحتی متغیر و مجاز درمقایسه با ساحت حقیقی علم و ادراکات انسان است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی سازگاری یا ناسازگاری علم مطلق الهی و اختیار انسان در آراء نلسون پایک و علامه طباطبایی
نویسنده:
مریم ابراهیمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
کلام اسلامی
,
سازگاری
,
جبر و اختیار(کلام)
,
علم الهی
,
انسان
,
آراء فقهی
,
ناسازگاری
,
هنر و علوم انسانی
,
طباطبایی، سیدمحمدحسین
,
هنر و علوم انسانی
,
طباطبایی، سیدمحمدحسین
,
پایک، نلسون
,
آراء فقهی
,
هنر و علوم انسانی
,
طباطبایی، سیدمحمدحسین
,
هنر و علوم انسانی
,
طباطبایی، سیدمحمدحسین
,
طباطبایی، سیدمحمدحسین
,
پایک، نلسون
,
آراء فقهی
,
هنر و علوم انسانی
,
طباطبایی، سیدمحمدحسین
,
پایک، نلسون
,
هنر و علوم انسانی
,
هنر و علوم انسانی
,
پایک، نلسون
,
درباره علامه طباطبایی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
نلسون پایک، فیلسوف معاصر، علم مطلق الهی و اختیار انسان را ناسازگار می داند.وی با بیان این ادعا که اگر خدا دارای علم پیشین باشد، انسان دیگر در اعمال خود اختیار نخواهد داشت، استدلالی نوین عرضه می دارد. پایک در نهایت به این نتیجه می رسد از آنجا که خداوند دارای علم پیشین و مطلق است، انسان توانایی انتخاب انجام یا ترک فعل را ندارد و آنچه از انسان سر میزند، توسط از پیش داننده ای که دارای علم ضرورتاَ صادق است ضرورت بخشیده شده است. تقریرهای متعددی از برهان ناسازگاری صورت گرفته است، اما مهمترین آنها برهان پایک است که البته مورد انتقاد فلاسفه ای همچون آلوین پلنتینگا قرار گرفته است.علامه طباطبایی، این مساله را از دو منظر مدنظر قرار داده است. از یک سو، وی مساله صفات خدا را مطرح می کند و اینکه علم خداوند، مطلق، ازلی و فراگیر است و حتی افعال اختیاری انسان را نیز دربرمی گیرد. ولی علم خداوند، به تحق فعل به اراده انسان، تعلق می گیرد نه صرفا به تحقق فعل.از سوی دیگر، وی با بیان اینکه جهان و همه وقایع و افعال، از ضرورت علّی تبعیت می کنند؛ این شبهه را که آیا افعال اختیاری انسان نیز تابع قانون علیت است و لذا از ضرورت برخوردار است و اختیار انسان در آن نقشی ندارد، پاسخ می گوید. علامه افعال اختیاری انسان را مستثنی از قانون علیت نمی داند، اما اراده و خواست انسان را جزئی از علت تامه وقوع فعل می داند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی انتقادی چیستی فلسفۀ دین
نویسنده:
قاسم پورحسن
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه دین
,
چیستی فلسفه دین
,
تعریف پسینی
,
تعریف پیشینی
کلیدواژههای فرعی :
کلام جدید ,
دین ,
تعریف دین (مسائل جدید کلامی) ,
الهیات(کلام جدید) ,
روش برون دینی شناخت دین ,
فهم دین ,
ویژگی های تعریف ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
فلسفه دين، هم بر اساس الهيات مسيحی تعريف شده و هم به طور پسينی به سرشت آن توجه شده است. امروزه هر دو وجه به گونه ای بنيادين در تعريف فلسفه دين نقد می شوند و بايد تلاشی نظام مند در طرح نظريه رقيب صورت داد. تاكنون نه تنها درباره اين دو وجه در تعريف، پژوهشی شايسته صورت نگرفته، بلكه به باور نويسنده التفات خوبی نيز به آنها نشده است. در اين مقاله دو مسئله بررسی می شود؛ نخست آنكه عيان می كند تعريف رايج از فلسفه دين، تعريفی محدود و ناقص است و با غفلت از« امكان های » اديان ديگر صورت پذيرفته و رويكرد فلسفی را به الهياتی تقليل می دهد. اين تقلیل پذيری، تنها به تقويت رويكرد الهياتی مودی نشده، بلكه به مدافعه گروی روی خواهد آورد. همچنين خصلت فلسفی را كه تفكر و نقد است، به محاق می برد. دوم آنكه تعريف رايج از فلسفه دين، اساساً تعريفی پسينی است. مهمترين نقيصه اين رويكرد، نبود نگاه استعلايی به تعريف است. به بيان ديگر با تعريف پسينی، جامعيت در تعريف مورد خدشه قرار می گيرد و نمی توان نسبتی آزاد با ماهيت فلسفه دين برقرار كرد . نتيجه اين رويكرد، نداشتن تعريفی صحيح خواهد بود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 30
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تشکیک در وجود و بررسى مناقشات نوصدراییان علّامه طباطبائى، آیت اللّه مصباح و آیت اللّه جوادى آملى
نویسنده:
قاسم پورحسن، مهدى قائدشرف
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود
,
تشکیک
,
عروض
,
اتصاف
,
مفهوم
,
قاعده فرعیه
,
معقولات ثانیه فلسفی
,
مکتب نوصدرایی
,
قاعده ثبوت ثابت
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
کلیدواژههای فرعی :
علامه طباطبایی ,
محمد تقی مصباح یزدی ,
ملاصدرا ,
اصالت وجود ,
واجب الوجود ,
وجود رابط ,
عروض عقلی معقول ثانی ,
امکان (منطق) ,
فیلسوفان صدرایی ,
ویژگی معقولات ثانیه فلسفی ,
اجناس عالیه ,
تقسیمات وجود ,
معنای اتصاف و عروض ,
قضیه ثناییه ,
قضیه ثلاثیه ,
نتایج اثبات قاعده فرعیه ,
موضوع و محمول ,
نحوه وجود معقولات ثانیه فلسفی ,
اجناس عالیه ,
آیت اله جوادی آملی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
چکیده :
مفهوم «وجود»، و کیفیت انتزاع آن، یکى از مبانى مهم در اثبات مبحث «تشکیک در وجود» در حکمت متعالیه است. از آنجا که «وجود» معقول ثانى فلسفى است، نحوه عروض و اتّصاف معقولهاى ثانیه فلسفى در این موضوع اهمیت مىیابد. پرسش اصلى مقاله حاضر آن است که: مفهوم «وجود»، که یکى از معقولات ثانیه فلسفى به شمار مىرود، از چه نحوه عروض و اتّصافى برخوردار است؟ اساسا، عروض و اتّصاف به چه معناست؟ اگر عروض این دسته از مفاهیم در ذهن باشد، چه نتایجى بر آن مترتّب است و اگر عروض آنها در خارج باشد، چه تأثیرى بر مبحث «تشکیک در وجود» خواهد داشت؟ در آثار آیت اللّه مصباح و آیت اللّه جوادى آملى، بر اساس پاسخى که به نحوه عروض مفهوم «وجود» داده مىشود، طرح مبحث تشکیک نیز تعیّن مىیابد. از جمله یافته هاى تحقیق حاضر اثبات نحوه عروض معقولات ثانیه فلسفى در خارج از طریق قاعده ثبوت ثابت، بسنده بودن دلیل مبتنى بر مفهوم «وجود» براى اثبات تشکیک، و پایان یافتن برخى مناقشات در این زمینه است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 37 تا 69
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تأملات خواجه نصیرالدین طوسی در دانش اخلاق
نویسنده:
قاسم پورحسن
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه اخلاق (اِتیک)
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
اخلاق اسلامی
,
فلسفه اخلاق اسلامی
,
اصطلاحنامه اخلاق اسلامی
,
فلسفه اخلاق (عام)
کلیدواژههای فرعی :
رستگاری ,
سعادت ,
عقل نظری ,
بیماری اخلاقی ,
خیر مطلق ,
فضیلت اخلاقی (فضایل اخلاقی) ,
خودشناسی ,
القسط ,
شوق ,
علم نفس ,
کمال نهایی انسان ,
قرآن ,
غضب ,
بیماری روانی - اخلاقی فردی ,
نفس شناسی در فلسفه اسلامی ,
شهوت ,
رستگاری اسلامی ,
شوق ,
شهوات ,
سعادت اخروی ,
خیر محض ,
قرآن ,
عقل(منطق) ,
فضایل اخلاقی ,
عدالت ,
کرامت نفس ,
غضب ,
کردارنیک ,
خودآگاهی ,
خودآگاهی (معرفت نفس) ,
اخلاق ناصری (کتاب) ,
معرفت نفس(خودآگاهی) ,
ادراک معارف ,
خیر به اضافت ,
فضایل چهارگانه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
اکثر پژوهشگران و تاریخ نویسان غربی بر این باورند که با ابن رشد، حیات عقلی اسلامی پایان پذیرفته و او واپسین فیلسوف و نماینده فلسفه در تاریخ عقلی تمدن اسلامی محسوب میشود. بدینسان اینان توجه مطلوب به میراث عقلی شیعه ننمودند. علیرغم آنکه حیات شیعی، عنصر نیرومند و شاید تنها رهیافت حیات عقلی اسلامی در حکمت و علوم بود اما مورد غفلت واقع شد. غفلتی که به نوعی فقر تئوری و انحطاط اندیشه را در دوران پس از 615 هجری قمری مؤدی گردید. گفتار حاضر میکوشد تا ضعف و سستی نظریه پایان حیات عقلی را آشکار ساخته و نقش خواجه نصیر در تجدید حیات عقلی حداقل در بعد علم اخلاق و فلسفه اخلاق در سده هفتم را تبیین سازد. تلاش خواجه نصیر در فلسفه و اخلاق در دوره انحطاط برجسته است. پژوهش علمی نشان میدهد که خواجه نصیر در ظهور و بروز سه مکتب فلسفی و عقلی شیراز، اصفهان و تهران نقش پر اهمیتی دارد. اخلاق ناصری نخستین و مهمترین اثر او در دانش اخلاق است. وی اخلاق ناصری را به عنوان اثری اصیل و مستقل حسب گفتارش در کاستی تهذیب الاخلاق خاصه در حوزه تدبیر منزل و سیاسات، مینگارد. سه موضوع بنیادین در اخلاق ناصری مورد پژوهش قرار میگیرد: دانش نفس، فضایل و سعادت و سرانجام عدالت. خواجه نصیر بر این عقیده است که سعادت موضوع و غایت اخلاق است. این غرض او را واداشت تا بخش عمدهای از اثرش را به بحث و فحص در مفهوم رستگاری، کمال و نقصان نفس و بالاخره کردار نیک و خودآگاهی اختصاص دهد. نقد او بر ارسطو و ابن رشد در اصناف فضایل و انواع رذایل بر اساس اندیشه قرآنی مورد توجه و حائز اهمیت است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 33 تا 48
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مساله باور پایه و نظام معرفتی علامه طباطبایی
نویسنده:
قاسم پورحسن
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
نظریه مبناگروی
,
معرفت شناسی اسلامی
,
یقین
,
بدیهیات اولیه
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
علم حضوری ,
باورها ,
این همانی یا هو هویت. ,
توجیه (مسائل جدید کلامی) ,
هستی شناسی معرفت (مسائل جدید کلامی) ,
معرفت شناسی اصلاح شده ,
مبناگرایی کلاسیک ,
مبناگرایی معتدل ,
قرآن ,
امتناع اجتماع نقیضین ,
باور غیر پایه ,
لزوم توجیه باورهای غیر پایه ,
امکان معرفت(معرفت شناسی) ,
بدیهی(اولی تصوری و تصدیقی) ,
بدیهیات ثانویه ,
اصل امتناع ارتفاع نقیضین ,
فطریات ,
وظیفه گرایی معرفتی(اصطلاح وابسته) ,
باور پایه((اصطلاح وابسته)، قسیم استدلال تسلسل معرفتی و دور معرفتی) ,
استدلال تسلسل معرفتی((اصطلاح وابسته)، قسیم باور پایه و استدلال دور معرفتی) ,
استدلال دور معرفتی((اصطلاح وابسته)، قسیم باور پایه و استدلال تسلسل معرفتی) ,
مبناگرایی تجربی ,
مبناگرایی غیرتجربی ,
تکثر معرفت ,
مبناگرایی ساده ,
مبناگرایی مضاعف ,
معرفت خطاپذیر ,
معرفت خطاناپذیر ,
مبناگرایی درون گرایانه ,
مبناگرایی برون گرایانه ,
باور خودموجه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
نظریه مبناگرایی یکی از دیرینه ترین و مهم ترین رهیافت ها در معرفت شناسی تلقی می شود. از دو قسم اساسی مبناگرایی، مبناگرایی کلاسیک و معتدل، در مقاله حاضر، مبناگرایی کلاسیک را انتخاب کرده ایم و از دو شکل مبناگرایی درون گرایانه و برون گرایانه، دومی را بررسی می کنیم. در نوشتار حاضر هر دو دسته از مبناگرایی ساده و مضاعف و تمایزات اساسی آن ها را کاویده ایم. ادعای اصلی مبناگرایی کلاسیک برون گرایانه این است که باورهای ما به دو دسته پایه و استنتاجی تقسیم می شوند و همه باورهای استنتاجی ما، در فرایند توجیهی، باید به باورهای پایه بازگردند، در غیر این صورت دچار دور یا تسلسل خواهیم شد. در مقاله حاضر کوشش خواهد شد تا علاوه بر آن که کاستی های نظریه مبناگرایی نشان داده می شود به این کاستی ها، بر اساس نظام معرفتی علامه، پاسخ هایی داده شود. علامه طباطبایی در نظام معرفتی خود دستگاهی از روابط میان باورها، بر اساس سه اصل، سامان می دهد که این دستگاه اولا، تمایز میان بدیهیات اولیه و ثانویه را مشخص می کند؛ ثانیا، ضمن نقد معرفت خطاپذیر از معرفت خطاناپذیر دفاع می کند؛ ثالثا، روش دست یابی به معرفت یقینی را تبیین می کند؛ و بالاخره، ضمن نقد بر مبناگرایی ساده، مبناگرایی مضاعف را رویکرد درست بر می شمارد. خطاپذیری و خطاناپذیری و در نتیجه، تصحیح باورهای پایه اساسی ترین ضعف و کاستی در مبناگرایی است. با توجه به مبنای علامه طباطبایی، درباره معرفت یقینی، که باید در نهایت همه معرفت ها به بدیهیات ختم و بدیهیات ثانویه نیز با روابط ویژه ای به بدیهیات اولی یا سه اصل اولی منتهی شوند؛ می توان خلل اساسی در مبناگرایی، که همان معرفت تزلزل پذیر غیر یقینی است، را مورد پرسش قرار داد. مهم ترین دستاورد علامه، در حوزه معرفتی، دفاع از معرفت یقینی بر اساس اولیات و امکان دست یابی به معرفت خطاناپذیر است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 33 تا 54
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مسئله باور پایه و نظام معرفتی علامه طباطبایی
نویسنده:
قاسم پورحسن
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
باور پایه
,
مبناگرایی (معرفت شناسی)
,
باور
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
نظریه مبناگروی
,
مبناگرایی کلاسیک
,
باور موجه
,
باور پایه((اصطلاح وابسته)، قسیم استدلال تسلسل معرفتی و دور معرفتی)
,
معرفت شناسی باور پایه
,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی)
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
وظیفه گرایی (مکتب اخلاقی) ,
بدیهیات ,
علم حصولی ,
برهان تسلسل ,
علم حصولی ,
علم حضوری ,
خطاناپذیری ,
توجیه ,
درون گرایی ,
خطاپذیری ,
معرفت یقینی ,
مبناگرایی معتدل ,
این همانی یا هو هویت. ,
امکان معرفت ,
وظیفه گرایی معرفتی ,
فطریات ,
توجیه (مسائل جدید کلامی) ,
توجیه باور دینی ,
مبناگرایی تجربی ,
مبناگرایی معتدل ,
امور بدیهی ,
یقین ,
امتناع اجتماع نقیضین ,
لزوم توجیه باورهای غیر پایه ,
امکان معرفت(معرفت شناسی) ,
تصدیق بدیهی(مقابل تصدیق نظری) ,
بدیهیات اولیه ,
بدیهیات ثانویه ,
اصل امتناع اجتماع نقیضین ,
اصل امتناع ارتفاع نقیضین ,
فطریات ,
وظیفه گرایی معرفتی(اصطلاح وابسته) ,
مبناگرایی تجربی ,
علم حضوری ,
باور استنتاجی ,
مبناگرایی غیرتجربی ,
هستی شناسی معرفت ,
تکثر معرفت ,
مبناگرایی ساده ,
مبناگرایی مضاعف ,
ساختار معرفت ,
ناوظیفه گرایی ,
پیدایش بدیهی ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
نظریه مبناگرایی یکی از دیرینهترین و مهمترین رهیافتها در معرفتشناسی تلقی میشود. از دو قسم اساسی مبناگرایی، مبناگرایی کلاسیک و معتدل، در مقاله حاضر، مبناگرایی کلاسیک را انتخاب کردهایم و از دو شکل مبناگرایی درونگرایانه و برونگرایانه، دومی را بررسی میکنیم. در نوشتار حاضر هر دو دسته از مبناگرایی ساده و مضاعف و تمایزات اساسی آنها را کاویدهایم. ادعای اصلی مبناگرایی کلاسیک برونگرایانه این است که باورهای ما به دو دسته پایه و استنتاجی تقسیم میشوند و همه باورهای استنتاجی ما، در فرایند توجیهی، باید به باورهای پایه بازگردند، در غیر این صورت دچار دور یا تسلسل خواهیم شد. در مقاله حاضر کوشش خواهد شد تا علاوه بر آنکه کاستیهای نظریه مبناگرایی نشان داده میشود به این کاستیها، بر اساس نظام معرفتی علامه، پاسخهایی داده شود. علامه طباطبایی در نظام معرفتی خود دستگاهی از روابط میان باورها، بر اساس سه اصل، سامان میدهد که این دستگاه اولاً، تمایز میان بدیهیات اولیه و ثانویه را مشخص میکند؛ ثانیاً، ضمن نقد معرفت خطاپذیر از معرفت خطاناپذیر دفاع میکند؛ ثالثاً، روش دستیابی به معرفت یقینی را تبیین میکند؛ و بالاخره، ضمن نقد بر مبناگرایی ساده، مبناگرایی مضاعف را رویکرد درست برمیشمارد. خطاپذیری و خطاناپذیری و در نتیجه، تصحیح باورهای پایه اساسیترین ضعف و کاستی در مبناگرایی است. با توجه به مبنای علامه طباطبایی، درباره معرفت یقینی، که باید در نهایت همه معرفتها به بدیهیات ختم و بدیهیات ثانویه نیز با روابط ویژهای به بدیهیات اولی یا سه اصل اولی منتهی شوند؛ میتوان خلل اساسی در مبناگرایی، که همان معرفت تزلزلپذیر غیر یقینی است، را مورد پرسش قرار داد. مهمترین دستاورد علامه، در حوزه معرفتی، دفاع از معرفت یقینی بر اساس اولیات و امکان دستیابی به معرفت خطاناپذیر است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 33 تا 54
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
وحدت شخصی وجود، برهانی بر وجود خداوند متعال (بررسی برهان آقا محمدرضا قمشه ای و مناقشات حکیم جلوه بر آن)
نویسنده:
محمدهادی توکلی، قاسم پورحسن
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
محمد رضا قمشه ای
,
وجود شناسی ملاصدرا
,
وحدت شخصی وجود
,
حکیم جلوه
,
براهین خداشناسی
,
هستی شناسی اسلامی
,
احکام علت Causes
,
وحدت تشکیکی وجود
,
براهین اثبات واجب(حکمت نظری)
,
واجب تعالی (اسماء ذات)
کلیدواژههای فرعی :
وجود رابط ,
حکمت خسروانی ,
ضرورت ازلی ,
ضرورت ذاتی ,
وحدت و کثرت در وجود ,
تشکیک خاصی ,
حیثیت تقییدیه ,
حیثیت تعلیلیه ,
وحدت سریانی ,
هستی شناسی عرفانی (مسائل جدید کلامی) ,
وجود لابشرط مقسمی ,
کلی طبیعی ,
تجرید ذهنی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
امام خمینی
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
مسئله وحدت شخصی وجود از جمله مسائل عرفانی است که مورد قبول قاطبه اهل معرفت است، لذا برخی از ایشان در صدد برهانی کردن این مسئله برآمدند که یکی از ایشان مرحوم آقا محمدرضا قمشه ای می باشد. برهان ایشان مورد پذیرش عدّه ای از حکما و مورد مناقشه برخی دیگر قرار گرفته است که از جمله ناقدان آن مرحوم حکیم جلوه است که معاصر خودِ مرحوم قمشه ای می باشد. این مقاله به بررسی و نقد برهان مرحوم قمشه ای می پردازد، و نشان می دهد که مناقشات حکیم جلوه بر این برهان وارد نیست، اگرچه خود این برهان هم تامّ نمی باشد، زیرا در آن میان مفهوم و مصداق وجود خلطی صورت گرفته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 79 تا 94
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
هگل و مشکل معناداری زبان دین
نویسنده:
قاسم پورحسن
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
هگل
,
شناخت سلبی خدا
,
زبان طبیعی (منطق)
,
زبان دین (مسائل جدید دین شناسی)
,
دین مسیحیت (ادیان زنده)
,
فلسفه دین
,
فلسفه دین هگل
,
زبان دین (فلسفه دین)
کلیدواژههای فرعی :
ابطال گرایی ,
معرفت بخشی ,
پدیدارشناسی روح ,
معناداری ,
صدق گزارههای دینی ,
فلسفه پوزیتیویسم ,
تثلیث مسیحی ,
بازی زبانی ,
دین طبیعی(دئیسم) ,
الهیات تمثیلی ,
روح مطلق ,
تمثیل اسنادی ,
خودآگاهی روح مطلق ,
تمثیل تناسبی ,
هگل و قلمرو دین ,
نظریه ایجابیت دین مسیحی ,
حدود زبان دین ,
معناداری زبان دین ,
معرفت بخشی زبان دین ,
دین فردی ,
دین مطلق ,
دین گوهری ,
شاپا (issn):
1735-3238
چکیده :
گرچه شهرت چنان است که مساله معناداری زبان، گزاره ها و مدعیات دینی از دهه بیست سده بیستم مطرح گردید لیکن بررسی نزاع های متفکران و مکاتب الهیاتی و فلسفی نشان می دهد که این مناقشه یکی از موضوعات مهم و تاثیرگذار در تاریخ تاملات فلسفی - دینی به شمار می آید. از دوره تسلط رهیافت الهیات سلبی (نخستین رویکر در معناداری زبان دین) تا واپسین نظریه یعنی کارکردگرایی (دیدگاه آلستون از پیروان ویتگنشتاین متاخر) روش های گوناگون و گاه متضادی ارائه گردید. در یک تقسیم بندی کلان با سه روش سنتی و سه روش جدید در زبان دین مواجه هستیم. فلسفه دین هگل در کدام روش و رهیافت قرار دارد؟ الهیات سلبی از دوره افلاطون آغاز و با فلوطین به نحو نظام مند پایه گذاری گردید. (ر.ک.: Plotinus, 1996, vol. 2) و سپس با گزاره معروف دیونوسیوس آریوپاگی مبنی بر اینکه «هیچ سلب و ایجابی را به خدا نمی توان نسبت داد» (Dionysius, 1920, ch. 4 5) تبیین و تکمیل شد. از الهیات سلبی تا الهیات تمثیلی آکویناس هزار سال گذشت که مهم ترین پرسش آکویناس در زبان دین طرح شد. وی در اثر معروفش «جامع الهیات» سوال می کند که آیا انسان می تواند با زبان متعارف و طبیعی و با محدودیت های مربوط به عالم انسانی، از دین، خالق، امر نامتناهی و امور متعالی سخن معنادار بیان کرده و کسب معرفت نماید؟ وی بیان تمثیلی را تنها روش سخن گفتن معنادار درباره دین و خدا برمی شمارد ( Aquinas, 8006, I. C.32-33). آکویناس دو رویکرد را در نظریه تمثیل پایه گذاری کرد: تمثیل اسنادی و تمثیل تناسبی. هگل با بیان این گزاره که زبان دین اندیشه تصویری و استعاری است (هگل، 1382، 599) به نظریه تمثیلی نزدیک است اما گرایش هگل به تمثیل اسنادی است که خداوند به نحو حقیقی واجد محمولات و صفات بوده و از طریق خداست که سایر موجودات واجد این محمولات می شوند. لذا هگل خداوند را عینی وجود تلقی می کند که هدف همه ادیان ایجاد خودآگاهی انسان برای فهم جدایی از مطلق و کوشش (عبادت و پرستش در باور هگل) در اتحاد با اوست. به زعم هگل آگاهی در درون خود، سبب می شود که خدا را در آن بشناسد و با او اتحاد یابد (همان، ص 665). به دلیل اهمیت بسیار تمثیل اسنادی است که متفکران مهمی چون فردریک فره (Frederich Ferre) اعتقاد دارند که اساس نظریه آکویناس در الهیات تمثیلی بر تمثیل اسنادی است (Ferre, 1967. Vol. 1, p.). سومین روش سنتی، دیدگاه جان دانس اسکوتوس معاصر آکویناس می باشد. کاستی های الهیات تمثیلی او را واداشت که به اشتراک معنوی یا زبان تک معنا (univocal) میان زبان انسانی و زبان دین روی آورد. اسکوتوس معتقد بود که ما وحی و دین معنادار و معرفت بخش داریم لذا باید آن ها را در ساختار زبانی فهم کنیم. (Scouts, 1983, p. 604) وی نظریه سکوت و سلبی را که از آگوستین سرچشمه گرفت و تا دیدگاه اشتراک لفظی (equivocal) بسط یافت، به طور قاطع رد کرد. در سده بیستم سه گرایش عمده در زبان دین و معناداری آن شکل گرفت: نهضت پوزیتیویسم، نظریه ابطال پذیری و بالاخره نظریه بازی های زبانی ویتگنشتاین متاخر که هر سه رویکرد در مقاله جهت ایضاح منطق درونی روش ها مورد بررسی قرار می گیرند. پرسش اساسی مقاله این است: اندیشه های هگل در حوزه دین را در کدام رویکرد می توان قرار داد؟ آیا برای هگل مشکل معناداری زبان دین مطرح بود؟ هگل بر فرض توجه به معناداری زبان دین، گزاره ها و مدعیات دینی را معرفت بخش می داند؟ بدون توجه به دسته بندی های سه گانه دین در اندیشه هگل و تمرکز آراء او بر محتوا و حقیقت مطلق در مسیحیت می توان از معناداری زبان دین در اندیشه هگل سخن گفت؟ آیا اندیشه تمثلی یا تصویری زبان دین در تفکر هگل، همانندی با الهیات تمثیلی و خاصه تمثیل اسنادی آکویناس دارد یا خیر؟ فرضیه اساسی نوشتار آن است که هگل قائل به معناداری و معرفت بخشی دین بوده و با زبان انسانی می توانیم سخن معنادار درباره دین و امر متعالی بر زبان بیاوریم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 81 تا 107
مشخصات اثر
ثبت نظر
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
تعداد رکورد ها : 121
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید