جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

شیخ صدوق, ابن بابویه محمد بن علی (بزرگ‌ترین محدّث و فقیه امامیه مکتب حدیثی قم، مولف "من لا یحضره الفقیه" از کتب اربعه جوامع حدیثی شیعه), -311ق./924م.قم ‏381 ق./992م. شهرری

جستجو در برای عبارت

مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو

خروجی چاپ نتایج

انتخاب همه

65 66 67 68 69 70 71 72 73 74

تعداد رکورد ها : 788

عنوان :

نگاهی به دیدگاه های مفسران در مورد گواهی (شهادت) زنان در قرآن

نویسنده:

احمدرضا حسن خانی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

فلسفه احکام , زن در اسلام , جایگاه زن در قرآن , عقل زنان , حقوق زن در اسلام , احکام فقهی , حقوق اجتماعی زن , اصطلاحنامه علوم قرآنی , آیه دَین , مسایل فقهی , شهادت ( گواهی ) , گواهی زن , تفاوت زن و مرد , عواطف زنان , تفسیر آیه 282 سوره بقره

کلیدواژه‌های فرعی :

عقل در قرآن , نقص زن , تلازم عقل و شریعت , آیه 34 نساء , عقل در روایات , عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) , عقل عملی((مدرک کلیات مربوط به عمل)، مقابل عقل نظری)Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) , عقل ابزاری , اشتغال زنان در اسلام , احادیث عقل زنان , شرایط شاهد , فراموشی در زنان , آیه 18 زخرف ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق , مرتضی مطهری , عبدالله جوادی آملی , ناصر مکارم شیرازی , محمدجواد مغنیه

چکیده :

از جمله مباحث فقهی سؤال برانگیز در احکام متفاوت بین زن و مرد، مسئله گواهی است. طرح ناقص قضیه شهادت و گواهی در استراتژی فقه ژورنالیستی باعث به وجود آمدن این جنجال شده است. این مسئله تا بدان جا پیش رفته که بسیاری رویکرد غالب قرآن و فقه اسلامی را مردانه می‎انگارند تا زنانه و این خود باعث برخی کژفهمی‎ها، دگراندیشی‎های افراطی و نواندیشی‎های مخالف متون شریعت می‎گردد. مهم‎ترین دلیل برای اثبات نابرابری شهادت زنان و مردان در قرآن، آیه 282 سوره‌ بقره است که موضوع آن قرض و دَین بوده و علت و فلسفه‌ اختلاف را به ضلالت در ناحیه زن‎ها تعلیل کرده است. مفسران در بیان علت این ضلالت، مواردی چون کاستی عقل و حافظه، عاطفی بودن، عدم اشتغال زنان به امور تجاری و ... را بیان نموده‎اند که بیشتر بر حدس و گمان مبتنی است. آنچه در این نوشتار دنبال می‎شود، ارائه و تحلیل نظرات مفسران و صاحبنظران اسلامی در خصوص علت و فلسفه تفاوت گواهی زن و مرد است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 206 تا 234

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

ثواب و عقاب های شگفت انگیز

نویسنده:

محمد عالم زاده نوری

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

جزا , اخبار به ثواب (افعال انبیاء) , اخبار به عقاب(افعال انبیاء) , ثواب , عقاب , ثواب اخروی , ثواب استحقاقی , ثواب اعمال , ثواب تفضلی , ثواب دنیوی , عقاب اخروی , عقاب دنیوی , تناسب عمل و پاداش , ثواب و عقاب در قرآن , بلند کردن صدا نزد پیامبر , تفسیر آیه 2 سوره حجرات

کلیدواژه‌های فرعی :

ارزش اخلاقی رفتار , ارزش های اسلامی , مکتب اخلاقی اسلام , آیه 2 حجرات , آیه 124 نساء , آیه 179 آل عمران , آیه 188 آل عمران , آیه 160 انعام , آیه 32 مائده , آیه 10 زمر , آیه 133 آل عمران , آیه 17 سجده , آیه 173 نساء , آیه 40 نساء , حبط اعمال ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق , علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی

چکیده :

برخی از آثار و ثواب‌هایی که در قرآن کریم و روایات اهل بیت آمده، غیرقابل باور، مبالغه‌آمیز و غیرمنتظره دیده می‌شود؛ یعنی برای یک عملِ به‌ظاهر کوچک، ثواب و عقاب یا اثری بسیار بزرگ بیان شده که در تلقی اولیه، بسیار عجیب و نامتناسب به‌نظر می‌رسد. مشکل آشکار این متون، مخالفت آنها با نظام عدالت الهی است. هم ازاین‌رو بسیاری از مبلغان دینی احساس می‌کنند مفاد این متون، نظام ذهنیِ مردم را در باب معارف دینی برهم می‌زند و منشأ بدفهمی و کژتابی است. مشکل دیگر، اختلافی است که در پاداش برخی از اعمال وجود دارد. در این مقاله پس از ذکر نمونه‌های متعددی از این موارد در آیات و روایات و دسته‌بندی آنها،‌ به نقل و بررسی آرای مفسران و شارحان حدیث پرداخته شده است. تعدد و تنوع تلاش مفسران و شارحان حدیث نشان می‌دهد که اصل این اشکال برای آنان بسیار جدی بوده و ظواهر آیات و روایات برای آنان قابل پذیرش نیست. ازاین‌رو تلاش کرده‌اند متن آیه یا حدیث را با مَحمل موجّه و احتمالات متعددی توجیه کنند. از جمله: ضعف سندی، اختصاص به مورد خاص، مجازگویی به اهداف تربیتی، عدم توفیق نااهلان، ناتوانی ادراکات انسان از تصور پاداش‌های اخروی و... .

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 22 تا 55

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

مصونیت قرآن از تحریف در نگاه فیض کاشانی

نویسنده:

حمیدرضا فهیمی تبار

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

عدم تحریف قرآن , تحریف , تحریف لفظی , تحریف معنوی , تحریف قرآن , روایات تحریف , اصطلاحنامه علوم قرآنی , تحریف ناپذیری قرآن , آیات , اعجاز عدم تحریف قرآن , قرآن مجید , ادله عدم تحریف , ملامحسن فیض کاشانی , روایات عدم تحریف قرآن

کلیدواژه‌های فرعی :

حدیث ثقلین , آیه 41 فصلت , آیه 42 فصلت ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

محمد بن یعقوب کلینی , ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق , فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی , علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی

چکیده :

نویسنده پس از طرح مسئله تحریف، دلایل فیض بر عدم تحریف لفظى قرآن را مطرح و مورد ارزیابى قرار می ‏دهد. سپس دیدگاه فیض را راجع به روایات تحریف توضیح داده و بر این باور است که این روایات از نظر فیض ناظر به تحریف معنوى و تفسیر آیات است نه تحریف لفظى. آنگاه به نقد فیض بر دیدگاه کسانى که معتقد به تحریف ‏اند، پرداخته و دلایل آنان را از نظر فیض ناتمام می داند.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 192 تا 203

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

تأویل قرآن به مقامات اهل بیت (ع)؛ مبانی و پیش فرض ها

نویسنده:

امین حسین پوری

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

تاویل قرآن , بطن قرآن , آیات ذم , آیات فضائل اهل بیت (ع) , آیات مدح , احادیث فضایل اهل بیت (ع) , ولایت اهل بیت(ع) , حدیث فضایل آل محمد(ع) , فضایل اهل بیت (ع) , غایت آفرینش , روایات تاویلی , قاعده جری و تطبیق , روایات مربوط به ظاهر و باطن قرآن , اصطلاحنامه علوم قرآنی , جایگاه اهل بیت در قرآن , وضع الفاظ برای ارواح معانی

کلیدواژه‌های فرعی :

راسخان در علم , آیه 6 نساء , آیه 006 فاتحه , فضایل حضرت محمد(ص) , فضایل امام علی(ع) , آیه 7 سوره آل عمران , آیه 49 عنکبوت , آیه 17 رعد , آیه 33 اعراف , آیه 68 نحل , آیه 55 مائده , پیامبر اسلام و قوم یهود , آیه 30 ملک , آیه 82 یوسف , آیه 89 بقره ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق , فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی , علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی

چکیده :

تأویل قرآن از موضوعات پرگفت‌وگو در فرهنگ اسلامی است. یکی از مباحث چالش برانگیز در این حوزه نیز چگونگی تعامل و تفسیر روایات فراوانی است که آیاتی از قرآن را بر اهل بیت (ع) تطبیق نموده است. برخی دانشوران قرآن پژوه شیعی تلاش نموده‌اند تا راهکارهایی در جهت تحلیل این روایات پیشنهاد دهند و روشن سازند که معنای باطنی یاد شده در این روایات چه پیوندی با ظاهر آیه دارند و چگونه از آن ظاهر به این باطن می‌توان رسید. «قاعدۀ جری و تطبیق»، «هدف نهایی خلقت و اتحاد ملاک در مصادیق گوناگون»، «قاعدۀ وضع الفاظ برای روح معنا»، «مجاز در اِسناد یا دیگر آرایه‌های بلاغی» و «هم سنخی طینت‌ها و اتحاد اراده‌ها» از جملۀ این راهکارهای پیشنهادی است. نوشتار پیش رو به بررسی این راهکارها و ارزیابی آنها می‌پردازد و در نهایت، نظریۀ برگزیدۀ خود را که مبنای «کنایی بودن تعابیر قرآنی» است، فرادید می‌نهد.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

ملاحظاتی درباره گفتمان تفويض در نخستين سده های اسلامی

نویسنده:

محمدهادی گرامی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF متن

وضعیت نشر :

قم: بنياد فرهنگى امامت,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

تفویض تدبیر عالم به ائمه , سید حسین مدرسی طباطبایی , تفویض , مفضل بن عمر جعفی , غلات (اعم، مذاهب کلامی) , علم امام (ع) , غلات شیعه , مفوضه (غلات) , ولایت تکوینی , تصرف امام , خَطّابیه(غلات شیعه) , عقاید شیعه امامیه , قدرت امام , تاریخ تفکر امامیه , شیعه شناسی , شیعه امامیه Twelver Shiism (فرق تشیع) , تاریخ امامیه , تحلیل تاریخی عقاید شیعه , ولایت تکوینی و تفویض

کلیدواژه‌های فرعی :

علم امام به اسم اعظم , مفضلیه , پیامبران کمالات فرابشری , مکتب در فرآیند تکامل (کتاب) , فرابشری بودن ائمه ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

محمد بن یعقوب کلینی , ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق , علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی

چکیده :

پس از انقلاب اسلامی ایران، تشیع كانون توجّه شرق شناسان شد و آنان به «تحلیل تاریخی عقاید شیعه» پرداختند. رویکرد یادشده باعث شد که برخی معتقدین به تشیع ـ به پیروی از شرق شناسان ـ مدّعی تحوّل تاریخی تفكّر شیعی حتی در اصلی ترین مبانی اعتقادی آن شده اند. نمونه ای از این نگاه، در كتاب مكتب در فرایند تكامل؛ نظری بر تطوّر مبانی فكری تشیع در سه قرن نخستین؛ نگاشته سیدحسین مدرّسی طباطبایی انعكاس یافته است. نویسنده در مقاله حاضر، سعی می کند با ارائه گزارشی از تاریخ تطور اندیشه امامیه ـ بدون پرداختن به بحث های هنجاری و کلامی ـ تا حدی غبار از چهره آن بزداید. وی در راستای این هدف، ملاحظاتی درخصوص اندیشه دکتر مدرسی طباطبایی در باب مفوضه ارائه می دهد؛ در ملاحظه اول به تلقی متقدمان امامیه از مفهوم تفویض اشاره کرده است؛ در ملاحظه دوم، افزون تر و عمیق تر به این مسأله می پردازد؛ در ملاحظه سوم، سوء تفاهم تاریخی درباره عقیده مفضّل بن عمر جعفی (در خصوص مسأله تفویض) را مورد کنکاش قرار میدهد و در ملاحظه چهارم با ارائه برساخته های مفوّضه در سده های نخست هجری، مقاله را به پایان می رساند.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 181 تا 210

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

اندیشه های کلامی شیخ مفید

نویسنده:

نصرالله پورجوادی

نوع منبع :

مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: مرکز نشر دانشگاهی ,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

متکلمان شیعه , کلام امامیه , شیعه شناسی , 13. علم کلام , 5- تشیع Shiism (اعم از امامی و زیدی و اسماعیلی، (فرق اسلامی)) , درباره شیخ مفید

کلیدواژه‌های فرعی :

معتزله (اهل سنت) , خاندان نوبختی ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق , شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان‏ , سید مرتضی‏: علی بن حسین بن موسی

چکیده :

این مقاله بررسی و نقد کتابی از مارتین مکدرموت درباره کلام شیعه و ترجمه آن به فارسی است .

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 195 تا 200

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بداء: نقد و بررسی نظریه های اندیشمندان مسلمان

نویسنده:

نوریه ریاضی

نوع منبع :

مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

شیراز: دانشگاه شیراز,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

توحید , قضا و قدر , البداء , نسخ , لوح محو و اثبات , 01. خداشناسی (کلام) , صفات الهی

کلیدواژه‌های فرعی :

جبر , توحید , خداشناسی , کلام امامیه , احاطه علمی حق , سرنوشت قطعی , عبادت عقول , شروط تحقق بدا , منبع بداء , علم مخزون حق تعالی , تفکیک بداء از نسخ , اطلاق قدرت خداوند , قرآن , تاویل بدا به نسخ , اراده ازلیه خداوند , رابطه توحید و بداء , اهمیت اعتقاد به بدا , صفات خدا ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , محمد بن یعقوب کلینی , ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق , شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان‏ , سید مرتضی‏: علی بن حسین بن موسی , شیخ طوسی‏: ابوجعفر محمد بن حسن , خواجه نصیرالدین طوسی , علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی

شاپا (issn):

2251-6123

چکیده :

این مقاله به دنبال یافتن پاسخ این پرسش است که با توجه به ازلی و ذاتی بودن علم و اراده خداوند، آیا این صفات تغییر پذیرند؟ در صورت مثبت بودن پاسخ، این تغییر چگونه و در چه شرایطی رخ می دهد؟ پرسش بالا در آموزه بداء، که از عقاید پیروان فرقه شیعه اثنی عشری است، به خوبی پاسخ داده شده است. در میان اندیشمندان شیعه، در مورد بداء، دو رویکرد به چشم می خورد: در رویکرد اول، بداء نوعی نسخ است و نسبت آن به خدا مجازی تلقی می شود. یکی از ایرادهای این رویکرد این است که همه مسلمانان نسخ را قبول دارند؛ بنابراین اگر بداء امری مستقل از نسخ بوده، نسبت آن به خدا حقیقی است. این رویکرد، که از تاویل روایات اهل بیت (ع) برگرفته شده است، بداء را اظهار امر تازه از علم مخزون خدا می داند. به نظر می رسد علت مخالفت بعضی از فرقه های مسلمان با بداء، برداشت نادرست از آن است که مستلزم نسبت دادن عجز و جهل به خداوند می شود. اما با توجه به آیه "کل یوم هو فی شان" که سلطنت مطلق خدا بر هستی را ثابت می کند، حکمت عدم استمرار وضع سابق، که معنای درست بداء است، توجیه روشنی می یابد. مقاله رویکرد دوم را اثبات می کند که دو نتیجه مهم از آن به دست می آید: نخست این که حقیقت بداء مستلزم هیچ تغییری در علم و اراده خدا نیست. بنابراین مخالفت بعضی فرقه ها با بداء منطقی نیست؛ و نتیجه دوم این که اختلاف فرق دیگر با شیعه صرفا لفظی و سطحی است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 25 تا 38

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

روش شناسی کلامی شیخ صدوق

نویسنده:

عبدالرحیم سلیمانی بهبهانی، محمد مهدی عارفی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

تأویل , عقل استدلالی , مسایل جدید روش شناسی , روش کلامی , عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی) , نص‌گرایی , عقل استقلالی

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق

چکیده :

این مقاله به منظور تبیین روش کلامی شیخ صدوق، در ضمن بیان نقش علوم مختلف در اندیشه لامی وی به بررسی منزلت هر کدام از عقل و نقل در روش کلامی وی پرداخته است و در پایان، شیوه مواجهه او با دیگر مکاتب اعتقادی را مورد مطالعه قرار داده است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 99 تا 126

مشخصات اثر

ثبت نظر