مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب «اسرار آل محمد علیهم السلام» ترجمه کتاب سلیم بن قیس هلالی، پژوهشی تاریخی در مورد شکل‌ گیری «شیعه» و تفکرات «مهدویت» از صدر اسلام تا عصر کنونی است. در این پژوهش ضمن بیان کلیاتی در زمینه نحوه فرمانروایی اعراب مسلمان از صدر اسلام و دوران نبوت پیامبر اسلام (ص)، دوران خلفا و دوران خلافت امویان، به چگونگی انتشار دین اسلام پس از فتوحات اسلام و در عصر بنی‌ امیه اشاره شده و اوضاع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مسلمانان در عصر حکومت امویان تا زمان عمر بن عبدالعزیز اشاراتی صورت گرفته است. آنگاه نگارنده به چگونگی شکل‌ گیری فرقه‌ های مختلف مسلمان، به‌ویژه شیعیان و عقاید و فرقه‌ های درونی آنان اشاره کرده و آغاز تفکرات مهدویت در انتهای حکومت امویان و آغاز حکومت عباسیان را از لحاظ تاریخی مورد کنکاش قرار داده و چگونگی رواج چنین تفکراتی در آن عصر را مورد تحقیق قرار داده است.

«ایمان و کفر»، در واقع ترجمۀ کتاب ایمان و کفر بحارالانوار است که در سال 1360 ش توسط جناب آقاى عزیزاللّه عطاردى براى استفاده فارسى زبانان، از عربى به فارسى برگردانده شده است. آقاى عزیز اللّه عطاردى سعى کرده‌ اند، ترجمه‌ اى دقیق از روایات ارائه دهند، به طورى که معناى کامل و قابل استفاده‌ اى از روایات در ترجمه آمده باشد، به همین منظور روایاتى که به اندازه کافى گویا نیستند و احتیاج به توضیح دارند و مرحوم علاّمه مجلسى (ره) در ذیل روایت توضیحاتى آورده است، در متن ترجمه وارد کرده و با همین دیدگاه روایت را ترجمه نموده‌ اند. مترجم مقدمه‌ اى مفصل در ابتداى جلد اول کتاب ایمان و کفر آورده است که شامل بخش‌ هایى همچون تاریخچه حدیث، بیان مراکز حدیثى، مؤلفان کتب حدیثى، زندگینامه علاّمه مجلسى (ره) و توضیحاتى از ترجمه جلد پانزدهم که کتاب حاضر است، مى‌ باشد.

كتاب «المواسم و المراسم» به زبان عربی تاليف سيد جعفر مرتضى عاملي، عالم دینی، متخصص تاریخ اسلام و تشیع، سیره‌ نگار شیعی و از عالمان حوزه علمیه قم و لبنان مي باشد. كتاب شامل معرفی اجمالی اصول و فروع دین (از جمله معرفی امامان شیعه) است كه افزون بر آن فهرست محرمات، فضایل و رذایل اخلاقی آورده شده است.

«مبانى فقهى حکومت اسلامى» ترجمه‌ اى از کتاب «دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدولة الإسلامیة» تألیف آیت الله حسین علی منتظری است که توسط آقایان محمود صلواتی و ابوالفضل شکوری ترجمه و تحریر شده است. موضوع کتاب، فقه حکومت و مباحث مربوط به دولت و اختیارات و مسئولیت‌ هاى ولی فقیه و ادله مربوط به اثبات ولایت فقیه می باشد. در ابتداى کتاب تاریخچه‌ اى از مباحث و تألیفات مربوط به فقه حکومتى در اسلام از عصر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله تا دوران معاصر ارائه گردیده سپس در ضمن مقدمه‌ اى به ضرورت وجود دولت و حکومت در اسلام و لزوم دخالت علما و فقها در مسائل سیاسى اجتماعى جامعه اسلامى و اهمیت فقه حکومتى و مسائل اجتماعى در اسلام پرداخته شده است، بررسی گردیده است. آنگاه اصول عقلى در مسأله ولایت و حکومت را بیان کرده است. در ادامه نگارنده به ثبوت ولایت به مفهوم حکومت براى رسول خدا صلى الله علیه و آله و ائمه معصومین علیهم السلام اشاره کرده و دلایل قرآنى و روایى آن را بررسى نموده است. در جلد دوم این مجموعه ابتدا شرایط حاکم اسلامى بر اساس عقل، کتاب و سنت بیان گردیده است. در جلد سوم، نخست محدوده ولایت و اختیارات ولى فقیه و وظایف حاکم اسلامى در برابر اسلام و مردم و وظایف مردم در برابر وى بیان شده است. در جلد چهارم آداب و احکام اداره زندان‌ ها و مشروعیت اجمالى زندان و اختیارات ولى فقیه در زندانى کردن و عفو مجرمان مورد ارزیابى قرار گرفته است. در جلد پنجم برخى دیگر از شئونات ولى فقیه مانند: چگونگى ثبوت هلال با حکم والى، وظایف ولى فقیه در مورد احتکار و قیمت‌ گذارى، وظایف رهبر و کارگزاران حکومتى در برابر بیت‌ المال و وجوب رسیدگى به مجرمان جامعه اسلامى، سیاست خارجى اسلام و روش برخورد با اقلیت‌ هاى غیر مسلمان در اجتماع اسلامى، حقوق متقابل مردم و رهبرى و اخلاق کارگزاران مورد بحث و بررسى قرار مى‌ گیرد. در جلد ششم از این مجموعه به بحث درباره منابع مالى حکومت اسلامى پرداخته شده و حکم منابع مالى مانند زکات، خمس، انفال، غنایم جنگی و سایر اموالى که ولی فقیه حق تصرف و هزینه کردن آن براى جامعه اسلامى را دارد، بررسى گردیده است. در جلد هفتم احکام فیء و انفال نیز که یکى از منابع مالى دولت اسلامى است مورد کنکاش فقهى قرار گرفته است. نگارنده همچنین درباره جزیه و خراج و احکام فقهى آن نیز اشاره و مطالبى بیان کرده است. در هشتمین و آخرین جلد از این مجموعه فقهى، احکام فقهى مربوط به احیاء موات و مالیات‌ ها به عنوان یکى دیگر از منابع مالى دولت اسلامى مطرح شده است.

«اجوبة المسائل النصیریة»، مجموعه‌ ای است از مکاتبات خواجه نصیرالدین طوسی با علمای زمان خویش. بیشتر رساله های این مجموعه، به زبان عربی و اندکی از آنها به زبان فارسی است و موضوع آنها مسائل فلسفی (به معنای اعم) و منطقی و موعظه و... است.

کتاب «دستبردی در حدیث ثقلین» تالیف علی حسینی میلانی می باشد. مولف در ابتدای کتاب خود چنین می نویسد: حدیث ثقلین از جمله احادیث معروف و مشهوری است که عامه و خاصه آن را نقل کرده اند. این حدیث را صدها پیشوا و حافظ حدیث از قرون مختلف، از حدود چهل زن و مرد صحابی از پیامبر خدا (ص) به طرق زیادی نقل کرده اند. از آن جا که در ثبوت سند این حدیث و محتوای آن تردیدی نیست، برخی از مغرضان به جعل روایت وصیت به کتاب و سنت پرداخته و آن را به عنوان حدیث ثقلین مطرح کرده اند.در این راستا روایتی از اهل تسنن نقل شده که پیامبر خدا (ص) فرمود: من در میان شما دو چیز گران بها را باقی می گذارم: کتاب خدا و سنّتم. گفتنی است که در برخی از کتاب ها آمده است که پیامبر خدا (ص) این سخن را در سخنرانیش در حجة الوداع گفته است. نوشتاری که پیش رو دارید پژوهشی در مورد اصل روایت و راویان آن است که ما آن را بررسی و نقد نموده و حقیقت امر را برای حقیقت جویان روشن ساخته ایم.

آن گاه كه عمر بن خطاب دو حكم حلال خدا را تحريم كرد امير مؤمنان على عليه السلام; آن پاسدار شريعت پاك و حامى سنّت گرامى پيامبر در برابر آن موضع گيرى كردند. كتاب «رسالة في المتعتين» نوشته آيت الله سيد علي حسيني ميلاني در دو بخش به بررسی و نقد حکم تحریم متعه حج و ازدواج موقت توسط عمر بن خطاب و موضع گيري امير مؤمنان على عليه السلام در برابر آن مي پردازد.

«فطرت» عنوان بحثهایی است از متفکر شهید استاد مرتضی مطهری که در سالهای 1355 و 1356 در تهران در جمع معلمان و دبیران مدرسه نیکان طی ده‌ جلسه ایراد شده و ظاهرا به دلیل برخورد با نهضت اسلامی و افزایش مشاغل‌ اجتماعی استاد شهید متوقف گردیده است. مسأله «فطرت» که به تعبیر استاد «ام المسائل» معارف اسلامی‌ است، در چهار نوبت و از دیدگاههای مختلف توسط استاد شهید مورد بحث‌ قرار گرفته است، یکی در انجمن اسلامی پزشکان، دیگر در حوزه علمیه قم (که بیشتر جنبه قرآنی دارد و نوارهای آن در دست نیست بلکه تقریرات‌ شاگردان موجود است)، سوم در مدرسه نیکان و چهارم در جلساتی در تهران‌ موسوم به جلسه یزدیها. ضمنا یادداشتهایی نیز در این زمینه از استاد شهید بجا مانده است.

این مجموعه نتیجه مباحثاتی است که طی جلسات متعدد درباره فلسفه مارکسیسم گرد آمده است. سلسله بحث‌ های حاضر در سال‌ های 1355 و 1356 هجری شمسی توسط استاد مطهری در شهر مقدس قم و در جمع خصوصی طلاب ایراد شده است. مباحثات کتاب در دو قسمت تنظیم یافته است، قسمت اول سیری است در فلسفه مارکسیسم که بر اساس کتاب «مارکس و مارکسیسم» نوشته آندره پی یتر صورت گرفته است و قسمت دوم، شامل نقد و بررسی مسائل گوناگون مارکسیسم و بیان اختلاف نظرهای اسلام و مارکسیسم است.

«القول الفاصل في الرد على مدعي التحريف»، كتابى است كه در پاسخ به شبهه وقوع تحريف در قرآن كريم نوشته شده است. تحريف داراى اقسامى است؛ از جمله تحريف به نقصان كه طرفداران اين نظريه عقيده دارند قرآنى كه در دسترس ما قرار دارد تمام آنچه را كه بر پيامبر اكرم (ص) نازل شده است، در بر نمى ‏گيرد، بلكه دچار نقص و كمبود است. اين نقص و كمبود هم يا از ناحيه اسقاط مخالفين و معاندين ناشى مى‏ شود و يا به وسيله عوامل طبيعى كه در روند جمع ‏آورى قرآن اتفاق افتاده صورت گرفته است. از جمله كسانى كه به اين نظريه قائل است، مرحوم ميرزا حسين نورى متوفاى 1320 هجرى قمرى است كه كتاب «فصل الخطاب في تحريف الكتاب» را در همين زمينه به رشته تحرير درآورده است. وى در اين كتاب دوازده دليل بر وقوع تحريف در قرآن كريم برشمرده و نسبت به ادله معتقدان به عدم وقوع تحريف پاسخ ‏هايى سست و بى ‏پايه ارائه مى‏ كند. بسيارى از علماء و دانشمندان مسلمان به ويژه شيعه در رد اين كتاب آثارى از خود به يادگار گذاشته ‏اند. از جمله مرحوم آيت اللّه سيد شهاب ‏الدين مرعشى نجفى كه رساله حاضر را در نقد و رد كتاب ميرزاى نورى تحرير نموده است.