جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در تبیین چگونگی ارتباط شرایع الهی، فرض تباین و تساوی باطل و وجود احکام مشترک و متفاوت، فرض ثابتی است که در تقریر آن، احکام مشترک به سبب شارع واحد، و اختلاف‌ها نه به سبب وجود تکثرگرایی در شرایع الهی می‌باشد و نه به موجب نسخ شرایع؛ بلکه واقعیت امر چنین است که شریعت، حقیقت واحده‌ای است که سیر تکاملی تشریع احکام باعث ظهور برخی تفاوت‌ها در آن شده است. این تقریر، اصلی را تأسیس می‌نماید که در فرایند تشریع احکام، اصل بر تکامل احکام است. بنابراین احکام هیچ شریعتی منسوخ نمی‌شود بلکه در دَوَران حکم کامل و اکمل تنها حجیت عملی خود را از دست می‌دهد. بدین‌جهت گزاره‌های فقاهتی مربوط به شرایع گذشته تا زمانی که شکل تکامل‌یافته آن حکم در شریعت اسلام احراز نگردد، حجیت دارد و هر گاه عمل به حکم اکمل (شریعت اسلام) به سبب محذوری متعین نباشد، حکم شریعت سابق متعین می‌گردد. به سبب این اصل، دامنه بینش فقیه علاوه بر قصه‌های قرآن به روایات قصص الانبیاء نیز توسعه می‌یابد و درباره رابطه احکام شرایع گذشته با شریعت اسلام به سه وجه تصور می‌شود: 1. بدون تغییر در شریعت اسلام احراز می‌شوند که عمل به آن برای همگان متعین است؛ 2. نه عین همان حکم و نه صورت تکامل‌یافته آن هیچ کدام در شریعت اسلام احراز نمی‌شود که در این صورت، حکم شریعت پیشین بر حجیت خود باقی است؛ 3. صورت تکامل‌یافته آن‌ها در شریعت اسلام احراز می‌شود که در وضعیت عادی به حکم شریعت اسلام و در شرایط اضطراری به حکم شرایع قبلی عمل می‌شود.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 149 تا 174

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

قانون و مبانى هستى شناختى آن در فلسفه سياسى شهيد صدر

نویسنده:

منصور شاطرى، محسن رضوانى

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

سید محمد باقر صدر , شریعت الهی , فلسفه سیاست , هستی شناسی قانون

کلیدواژه‌های فرعی :

مصالح عمومی , حکم الهی , قوانین تشریعی , سنن , قانون طبیعی , 03. انسان شناسی Human nature , اقامه عدل , قانون اساسی , نظام سیاسی اسلام , خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) , ولایت فقیه , قوانین تکوینی , قوانین تکوینی الهی , تطابق قانون و طبیعت , منطقه الفراق , قانون مطلوب , مبانی قانونگذاری , جامعیت قانون , قوانین منصوص , ثبوت در خلقت ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

سید محمدباقر صدر , امام خمینی

چکیده :

قانون يكى از اصلى ترين موضوعات فلسفه سياسى به شمار مى آيد. ارائه قوانين منسجم و كامل يكى از معيارها و راهكارهاى ارزيابى يك فلسفه سياسى مطلوب به شمار مى آيد. قوانينى كامل و خوب هستند كه از يك سو، همه عرصه هاى جامعه سياسى را دربر بگيرند، و از سوى ديگر، منطبق بر هستى شناسى و انسان شناسى واقعى باشند. در اين پژوهش انواع قوانين در نظام سياسى اسلام از منظر شهيد سيد محمدباقر صدر بررسى شده است. در عرصه حكومتى، قوانين ثابت اسلام، داراى نظام واره اى ثابت و منطبق بر ويژگى هاى ثابت عالم هستى بوده، نيز داراى ويژگى متغير و منطبق با شرايط متغير زمانه است. اين ويژگى ها سبب شده است قوانين اسلام مبتنى بر مهم ترين مبانى خداشناسى و انسان شناسى باشند و داراى ويژگى همه زمانى و همه مكانى و جامعيت باشند. قوانين اسلام به سبب تطابق با قوانين طبيعت و هستى و نيز به سبب انطباق با قوانين فطرى انسان، مطلوب ترين و جامع ترين قوانين به شمار مى آيند.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 47 تا 61

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

ترديدناپذير بودن معاد از منظر قرآن

نویسنده:

على‏ محمد قاسمى

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

شبهات منکران معاد , معاد(کلام) , اصطلاحنامه علوم قرآنی , آیات معاد , اثبات مبدأ و معاد , آیات معاد

کلیدواژه‌های فرعی :

یوم لا ریب فیه , حیات دنیوی , قرآن , ریب , تفسیر قرآن , تاویل آیات معاد , شریعت الهی , منکران معاد , تردید در معاد , حقانیت معاد , سحر خواندن معاد , افسانه خواندن معاد , استعجال نسبت به معاد , زمان معاد ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

شیخ طوسی‏: ابوجعفر محمد بن حسن , علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی

چکیده :

معاد يكى از مهم‏ ترين اصول اعتقادى است كه بيشترين آيات قرآنى را پس از توحيد به خود اختصاص داده و اين حاكى از اهميت فوق‏ العاده ايمان به معاد است. چنين ايمانى ضامن اجراى قوانين الهى است. از آنجا كه ايجاد شبهه و تضعيف باورهاى دينى مردم به‏ منزله تلاش براى درهم شكستن يكى از اركان مهم دين است، لازم مى‏ نمايد تا در زمينه تقويت بنيه اعتقادى جوانان، هر چند مختصر، بداهت و ترديدناپذير بودن معاد با روشى قرآنى و از خود قرآن، بررسى و تبيين شود. قرآن كريم گاهى معاد را امرى ترديدناپذير مى‏ داند و گاهى در پاسخ به بهانه‏ گيرى‏ ها و واكنش‏ هاى منفى منكران معاد، با بيان و پاسخى روشن، معاد را بديهى مى‏ داند. در اين تحقيق، ضمن استخراج عناوين مربوط از قرآن، آياتى هم كه حاكى از آن عناوين است، به شيوه‏ اى مطلوب و نو، تنظيم و دسته‏ بندى شده و علاوه بر استفاده از بيانات مفسران، به نقد و بررسى برخى نظريات آنان نيز پرداخته شده است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 31 تا 45

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

کارکردهاى مؤثر تربیت اجتماعى در جامعه از منظر علامه طباطبائى

نویسنده:

على علیشاهى

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

تربیت دینی , جامعه دینی , اخلاق اسلامی و دینی , علامه طباطبائى , تربیت اجتماعى

کلیدواژه‌های فرعی :

عدالت اجتماعی , اجتماع , تعهد اخلاقی , تعهد اجتماعی , روابط خانوادگی , قرب الهی , همبستگی اجتماعی , سعادت اخروی , فضایل اخلاقی , صلح , ایثار , احترام به دیگران , شریعت الهی , اهداف اجتماعی تربیت , تفسیر المیزان (کتاب) , التزام به قانون , روحیه تعاون ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

مرتضی مطهری

چکیده :

تربیت به منزله یکى از زیرساخت هاى مهم اجتماعى و مورد توجه ادیان و مکاتب گوناگون طى اعصار و قرون متفاوت شناخته شده است. نظریه پردازان تعلیم و تربیت با نگاهى همه جانبه به مقوله تربیت، آن را در ساحت هاى متنوعى طبقه بندى کرده اند که مهم ترین بعد آن، تربیت اجتماعى مى باشد. هدف این پژوهش، بهره گیرى از آثار علامه طباطبائى به منظور بررسى و تبیین دیدگاهایشان در ارتباط با کارکردهاى مؤثر تربیت اجتماعى در جامعه و استنباط اصول و روش هاى آن برمبناى تألیفات علامه است. با مراجعه به آراى اجتماعى علامه طباطبائى مى توان به راه حل جامع و مناسبى در این زمینه دست یافت. از این رو، این مقاله با روش توصیفى تحلیلى مى کوشد به این پرسش پاسخ گوید که علامه چه کارکردها و اهدافى را براى تربیت اجتماعى صحیح و کارآمد درجامعه مدنظر دارند؟ یافته هاى پژوهش حاکى از آن است که هدف نهایى تربیت اجتماعى مؤثر در جامعه دستیابى به سعادت و قرب الهى و داشتن جامعه اى بر مبناى قوانین الهى مى باشد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 67 تا 80

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

قانون گرایی حاکمان در نهج البلاغه

نویسنده:

محمد اسحاق مسعودی، ابراهیم کلانتری

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

حاکم اسلامی , حکومت اسلامی , حکومت امام علی (ع) , فلسفه سیاست , حکومت در نهج البلاغه , قانون در نهج البلاغه

کلیدواژه‌های فرعی :

عدالت خواهی , قانون گرایی , تشریع , سیره ائمه اطهار علیهم السلام , جنگ نهروان , اقامه عدل , حاکمیت قانون , جامعه اسلامی , اصلاح جامعه , اصطلاحنامه تاریخ اسلام , قرآن , فتنه گری , شریعت الهی , سیره نبوی(پیامبر ص) , تاریخ‌ صدر اسلام , احکام کلی عقلی ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

محمد بن یعقوب کلینی , علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی , امام خمینی

شاپا (issn):

2228-7256

چکیده :

بسیاری از کشورهای پیشرفته، مدعی قانون گرایی و حاکمیت قانون بوده، رسانه های تبلیغاتی آنان نیز، با روش های گوناگون به تلقین و تبلیغ این ادعا پرداخته اند. اگرچه، شناخت و تعیین قوانینی که دارای قابلیت اداره و هدایت جامعه بشری به سعادت و رفاه باشند، موضوعی مهم درخور بررسی ای است، نیاز انسان ها در حیات اجتماعی به قانون جاذبه و زیبایی خاصی به واژه قانون گرایی بخشیده است. این مقاله پس از بررسی چیستی قانون، به بیان قوانین معتبر و لازم الاتباع از نظر امام علی (ع) پرداخته است. به نظر آن حضرت، احکام کلی عقلی، قوانین الهی برگرفته از کتاب و سنت معصومان (ع) و سنت های خوب گذشتگان می تواند به منزله قانون مطرح شود. حاکمان در صورتی قانون گرا خواهند بود که با تمام توان در راستای حاکمیت بخشیدن به قانون و اصلاح جامعه در پرتو آن بکوشند و در راه تحقق عدالت همه جانبه همت نمایند.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 27 تا 44

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

راهبردهاى اصلاح جامعه از ديدگاه امام خمينى قدس سره

نویسنده:

حسين زارع خورميزى، محمود مير خليلى

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

سیاست دینی , جامعه اسلامی , اصلاح جامعه , اخلاق اسلامی و دینی , جمهوری اسلامی , امام خمینی

کلیدواژه‌های فرعی :

نهج البلاغه (نهج‌البلاغه) , مدینه فاضله , مشورت , اخلاق در قرآن , نقش مردم در حکومت , اهل بیت(ع) , تساهل و تسامح دینی , جامعه دینی , قرب الهی , حکومت اسلامی , قرآن , روزه , حج (اعم ) , آداب مشورت , اصلاح فرهنگ , شریعت الهی , فلسفه سیاست , نقش خانواده در تربیت , حکومت اسلامی در غیبت , اصلاح اندیشه دینی , نفی سازش با حکومت جور , عملکرد صحیح رسانه , تحول دانشگاه , پرورش فکر انسان , اصلاح دانشگاه , ارتباط عاطفی سالم , رسیدگی به فقرا , حفظ بیت المال ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

محمد بن یعقوب کلینی , مرتضی مطهری , محمدتقی مصباح یزدی , ناصر مکارم شیرازی , علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی , امام خمینی

چکیده :

امام خمينى قدس سره در مبارزات گسترده خود براى پيروزى انقلاب اسلامى، همواره به دنبال اصلاح جامعه و رفع مفاسد فردى و اجتماعى از جامعه اسلامى بود. مهم ترين موارد زمينه هاى اصلاح جامعه از ديدگاه ايشان عبارت است از: اصلاح انديشه دينى؛ نفى سازش با حكومت جور؛ اهميت دادن به نقش مردم؛ تشكيل حكومت اسلامى؛ اصلاح فرهنگ؛ عملكرد صحيح رسانه و مطبوعات؛ تحول دانشگاه. ايشان در زمينه اصلاح جامعه بر چند محور زير تأكيد داشت: توجه به مباحث فرهنگى، سياسى، اقتصادى و اجتماعى در جهت پرورش فكر و انديشه انسان و دور نگه داشتن او از مسير تباهى و انحراف؛ و توجه به نقش آموزش و تربيت در خانواده و در مدرسه. ايشان همچنين توجه همگان را به نقش آموزه هاى اسلامى جلب مى كند كه اگر اين دو كانون وظايف اصلى خود را به نحو احسن انجام دهند در سطح عمومى، جامعه اصلاح مى شود و جامعه آرمانى محقق خواهد شد. هدف اين پژوهش، دستيابى به ديدگاه هاى ايشان و نظريه هاى دينى در زمينه اصلاح جامعه، و ارائه راه كارهاى مشخص براى اصلاح جامعه و برون رفت از چالش هاى موجود است. اين پژوهش با روش اسنادى و اسناد مكتوب به گردآورى اطلاعات پرداخته است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 63 تا 80

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

به نظر مي رسد انسان به صورت آرام و مسالمت آميز در زمين می زيست، اما خداوند با فرستادن شريعت، باعث شد كه زندگي مردم خشونت آميز و رنج آور و همراه با تكاليف بسيار شود و انسان به سختي بيفتد؟ آيا واقعاً اين گونه است؟

نوع منبع :

پرسش و پاسخ

پاسخ تفصیلی:

چنین تحلیلی که شریعت و دین الهی باعث خشونت و مشقت در زندگی انسان شده است، سخنی دور از واقعیت است، نه به لحاظ تاریخی سخن درست است، و نه به لحاظ آیات و روایات، بلكه با توجه به آيات و روايات جامعه بشري نه تنها به وسيله احكام آسماني، دچار خشونت و مشقت نش بیشتر ...

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

نبوت , شریعت الهی

کلیدواژه‌های فرعی :

تاثیر دین در زندگی انسان ,

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

رستگاری کثرت گرا و رابطه آن با حقانیت از دیدگاه صدرالمتألهین

نویسنده:

مرتضی حسینی شاهرودی، روح الله زینلی

نوع منبع :

مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه تهران,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

کثرت گرایی دینی , حکمت متعالیه , ملاصدرا و کثرت گرایی نجات , ملاصدرا و کثرت گرایی حقانیت , کثرت‌گرایی دینی

کلیدواژه‌های فرعی :

اسفار , حکمت متعالیه , شواهد الربوبیه , انسان شناسی ملاصدرا , رحمت الهی , عمل صالح , بهشت و جهنم , 03. انسان شناسی Human nature , 10. شریعت/ Šarīʿa , علم نفس , رحمت الهی , کمال نفوس انسانی , قرآن , رستگاری اسلامی , شمول گرایی رستگاری , کثرت گرایی رستگاری , حکمت متعالیه , اهل آخرت , جهنم , بهشت , اهل عذاب , عذاب , نظام احسن , قرآن , قرآن کریم , نفوس کملین , رویکرد اکثری به دین , رویکرد اقلی به دین , اکثری بودن رستگاری , قاعده سبقت رحمت بر عذاب , شریعت الهی , اصل تجسم اعتقاد و اعمال ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , ابن سینا: ابوعلی سینا

شاپا (issn):

2008-7063

چکیده :

رابطه حقانیت و رستگاری از جمله مباحث مطرح در کثرت گرایی دینی است. برخی طرف داران کثرت گرایی با گرایش به اکثری بودن نجات، حقانیت اکثریت را از آن نتیجه گرفته اند. آنها در تأیید دیدگاه خود، با استشهاد به بخش هایی از سخنان صدرالمتألهین، ادعا کرده اند که او نیز طرفدار کثرت گرایی در معنای رایج آن، یعنی تکثر حقانیت و رستگاری است. در این نوشتار با تبیین دیدگاه صدرالمتألهین در دو عرصه رستگاری و حقانیت، بیان می گردد که هر چند ملاصدرا در حوزه رستگاری، اکثریت انسان ها را اهل نجات می داند اما حق بودن اکثریت را از آن نتیجه نگرفته است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 93 تا 116

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

سنت ارسطویی در فلسفه اخلاق غرب: دیدگاه های مک اینتایر

نویسنده:

قدرت اله قربانی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

شیراز: دانشگاه شیراز,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

مک اینتایر , سنت ارسطویی , فلسفه اخلاق غرب , فلسفه غربی , فلسفه دین , فلسفه اخلاق (عام)

کلیدواژه‌های فرعی :

قرون وسطی , مدینه فاضله , خیر اخلاقی , ادیان ابراهیمی , گزاره اخلاقی , الهیات مسیحی , حکمت عملی , فلسفه ارسطو , ماهیت سعادت حقیقی , شریعت الهی , سعادت و فضیلت , فلسفه اخلاق هیوم , فلسفه اخلاق کانت , غایتمندی اخلاق , زمینه های اخلاق ارسطویی , جوامع باستانی آتن , نظریه اخلاقی افلاطون , خیر در اخلاق ارسطویی , غایت در اخلاق ارسطویی , عدالت در اخلاق ارسطویی , مدینه فاضله ارسطویی , فضیلت در دیدگاه آکوئیناس , الهیات اخلاقی مسیحی , فلسفه اخلاق مدرنیسم , فلسفه اخلاق نیچه , سنت اخلاقی دوره باستان ,

شاپا (issn):

2251-6123

چکیده :

اخلاق ارسطو یکی از عناصر اصلی فلسفه او است که به سبب برخوردار بودن از عناصر مهم و غایت انگارانه و توجه به سعادت و فضایلی عقلانی چون حکمت، شجاعت، اعتدال و عدالت، دارای جایگاه مهمی در اندیشه فلسفی غرب است. این سنت اخلاقی در سایه همین خصوصیات، در قرون وسطی و در برخورد با ادیان ابراهیمی چون مسیحیت، یهودیت و اسلام، نه تنها انسجام خود را از دست نداد، بلکه ضمن تایید از سوی آنان، عناصری نیز بر آن افزوده گردید و به ویژه در مکتب توماسی، با خلاقیت اکویناس، عناصر اگوستینی و الهیات مسیحی نیز بر آن افزوده گردید و آن را تکمیل کرد. اما در دوره جدید، در پی تغییر نسبت انسان با جهان و خدا، اخلاق معنای دیگری یافت و عواطف و امیال انسان محور اخلاق قرار گرفت. در واقع، عقل که محور اخلاق و فضایل آن بود، به کنار نهاده شد که این امر را می توان در دیدگاه های فیلسوفانی چون هیوم، رید، کانت، هاچسون، نیچه، بنتام و جان استوارت میل ملاحظه کرد. در نتیجه، اخلاق دوره مدرن را می توان به اخلاق عاطفه گرا تعبیر کرد که در آن، گزاره های اخلاقی، در واقع، انشای عواطف و احساسات است و صدق و کذب در آن راه ندارد. مک اینتایر با بیان مطالب فوق، بر آن است که تنها راه نجات اخلاقی غرب، بازگشت به سنت اخلاقی ارسطو است؛ زیرا تنها این سنت است که به واسطه غایت انگاری و تکیه بر فضایل عقلانی، توانایی لازم را برای رسیدن به سعادت حقیقی دارد؛ البته می توان کاستی های سنت ارسطویی را با بازسازی آن برطرف کرد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 61 تا 82

مشخصات اثر

ثبت نظر