مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
احکام خداشناسی ادله توحید (کلام) اسمای الهی توحید (به لحاظ صفت) Divine unity (کلام) توحید (علم توحید) صفات الهی معرفت تنزیهی خدا Apophatic theology
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1270
کارکردهای الهیاتی سکوت در آثار مولانا
نویسنده:
قاسم کاکایی، اشکان بحرانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
سکوت یکی از مهم‌ترین بن‌مایه‌های الاهیّات عرفانی، به‌نحو اعم، و الاهیّات سلبی، به‌‌نحو اخص، است. سکوت آخرین مرحله کوشش عارف و الهی‌دان عرفانی در تلاش برای سخن‌گفتن از خداست. در این مرحله، تمام ترفندها و روش‌های زبانی عارف رنگ می‌بازند. در نوشته پیش‌رو به کارکردهای الاهیّاتی سکوت در آثار مولانا می‌پردازیم. در ابتدا به نقش محوری سکوت در آثار وی اشاره می‌کنیم. سپس به دلایل اخلاقی‌ ـ ‌روانی و نیز دلایل زبانی ‌ـ ‌معرفتی دعوت به سکوت در آثار این عارف می‌پردازیم. رابطه معکوس عقل و سخن‌گفتن، نجات‌بخشیِ خاموشی، پرهیز از پریشانی ضمیر و نیل به جمعیت خاطر به مدد خاموشی، مراعات حال مخاطب، رازپوشی، پرهیز از خاصیّت تخدیری سخن‌وری، و پرهیز از کبر از مهم‌ترین دلایل اخلاقی‌ ـ ‌روانی دعوت به سکوت است و ظرفیّت محدود زبان در بیان حقایق، بیان‌ناپذیری خدا و تلاش برای حفظ وحدت و رهایی از عالم مادّی، به طور اعم، و زبان بشری، به طور اخص، از دلایل زبانی - ‌معرفتی فراخواندن به خاموشی به شمار می‌آید. در بخش آخر این مقاله نیز چرایی سخن‌گفتن به رغم فراخواندن به سکوت را بررسی می‌کنیم. از مهم‌ترین دلایل و علل سخن‌گفتن عارف و الهی‌دان، به رغم دعوت به سکوت، به مواردی هم‌چون به سخن در آمدن عارف از جانب خدا، سخن‌گفتن به واسطه اضطراری درونی، سخن‌گفتن از سر عشق‌ورزی به خدا و خلق، جنبه تعلیمی سخن و ارائه قرینه‌ای بر بیان‌ناپذیری اشاره می‌توان کرد.
صفحات :
از صفحه 129 تا 150
رسائل توحیدی
نویسنده:
محمد حسین طباطبایی؛ مترجم: علی شیروانی؛ گردآورنده: هادی خسرو شاهی
نوع منبع :
کتاب , ترجمه اثر , مجموعه مقالات
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این نوشتار ترجمه کتاب «رسائل توحیدی» تالیف محمد حسین علامه طباطبایی است. این مجموعه مشتمل است بر هفت رساله او در این رسائل توحید را در ذات، اسماء، افعال اثبات نموده و ظهور توحید در وسایط بین حق و موجودات و ظهور توحید در مرآت اتم که انسان است، تبیین می‌ نماید. عناوین این رسالات عبارتست از: رسالة فی التوحید؛ رسالة فی الاسماء؛ رسالة فی افعال الله؛ رسالة الوسائط؛ رسالة الانسان قبل الدنیا، الانسان فی الدنیا، الانسان بعد الدنیا.
تشبیه و تنزیه نزد ابن عربی
نویسنده:
علی شیروانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقر العلوم ( وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم),
چکیده :
تشبیه و تنزیه دو واژه متداول در فرهنگ اسلامی است، اما ابن‌عربی طبق مبانی خاص خود، به‌ویژه وحدت وجود، تفسیری تازه از آن ارائه می‌دهد و معرفت صحیح خدای تعالی را در جمع میان تشبیه و تنزیه می‌یابد و براساس این الگوی معرفتی جدید به جمع میان نصوص به ظاهر ناسازگار دینی در زمینه اسماء و صفات خدای متعال می‌پردازد. در این مقاله، ضمن تبیین دیدگاه ابن‌عربی در این باره لوازم الهیاتی نظریه او تبیین می‌گردد.
صفحات :
از صفحه 133 تا 147
تقویم الإیمان، و شرحه کشف الحقائق
نویسنده:
محمدباقر بن محمد ميرداماد؛ شارح: احمد بن زين العابدين علوي عاملي؛ محقق: علی اوجبی؛ حاشيه نويس: علي بن جمشيد نوري
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر , حاشیه،پاورقی وتعلیق
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: میراث مکتوب,
چکیده :
کتاب «تقویم الإیمان و شرحه کشف الحقائق» تالیف میر محمدباقر داماد است. این مجموعه شامل متن «تقویم الایمان», نوشته میرداماد و شرح آن با عنوان «کشف الحقایق» است که آن را سید احمد علوی عامل نگاشته است. افزون بر آن کتاب با تعلیقات ملا علی نوری همراه است. متون یاد شده, هر سه به زبان عربی است. اما مقدمه مفصل مصحح که به زبان فارسی است اطلاعاتی را در باب «تقویم الایمان», شروح و تعلیقات آن, چگونگی تصحیح اثر به دست می دهد. گفتنی است فصل آغازین تقویم الایمان به برخی مبادی و مباحث مربوط به امور عامه اختصاص دارد که از آن جمله است: تعریف فلسفه, موضوع فلسفه, مسائل فلسفه, انقسام موجود به واجب و ممکن, تقسیم به جوهر و عرض, ملاک نیاز ممکن به علت, و تساوق وجود و تشخص. مباحث فصل دوم بیشتر به براهین اثبات واجب و ابطال تسلسل و دور مربوط می شود. فصل سوم و چهارم, بیشتر به تبیین و اثبات صفات سلبی واجب اختصاص دارد. در فصل پایانی کتاب نیز مباحث معرفت شناسانه و دیدگاه های میرداماد در مقوله علم به ویژه علم الهی مطرح گردیده است.
شرح خطبه توحیدیه
نویسنده:
محمدباقر بن محمدتقی مجلسی؛ مصحح: عبدالحسین طالعی
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر
وضعیت نشر :
تهران: میقات,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کتاب «شرح خطبه توحیدیه» تالیف محمدباقر بن محمدتقی مجلسی است. کتاب حاضر، خطبه توحیدیه علی بن موسی الرضا (ع) است، که به زبان فارسی، به طور اختصار نوشته شده است. اهمیت و ارزش خطبه از جنبه های مختلف، بالاتر از آن است که بتوان توصیف کرد. چه آنکه در موضوع توحید و معرفت حضرت باری تعالی (جلت عظمته) بوده، و از زبان حجت الله الکبری بیان گردیده، و توسط علمای گران قدری چون شیخ صدوق، شیخ مفید، شیخ طوسی، و شیخ طبرسی -رضوان الله علیهم- روایت شده است و پس از آن بزرگواران، علامه مجلسی به توضیح و تفسیر فقرات آن به زبان فارسی پرداخته است.
دلالت معجزات بر اثبات وجود خدا
نویسنده:
عبدالحسین خسروپناه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
متفکران ادیان گوناگون درباره اثبات‌پذیری وجود خدا، دیدگاه‌های مختلفی دارند؛ دسته‌ای، افزون بر امکان اثبات‌پذیری حق تعالی، براهین گوناگونی برای مدلّل ساختن مدعای خود اقامه کرده‌اند. برهان مبتنی بر خوارق عادت، یکی از براهینی است که غربیان برای اثبات خدا به‌کار برده‌اند. البته ملا محمد مهدی نراقی نیز در انیس‌الموحدین به این برهان تمسک می‌کند. این مقاله، ضمن بیان دو تقریر مرحوم نراقی، تقریر جان هاسپرز، جان هیک و استاد جوادی آملی، در ادامه به پاره‌ای از اشکالات منتقدان و پاسخ آن‌ها نیز پرداخته است.
صفحات :
از صفحه 79 تا 94
بررسی دیدگاه ابن میمون درباره نقش عقل و شرع در استکمال انسان، بر مبنای رویکرد صدرایی
نویسنده:
حجت ابراهیم نجف آبادی، جعفر شانظری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ابن میمون آندلسی "عقل" را مهمترین ممیّزه انسان از سایر حیوانات و نعمتی از جانب خداوند برای بشر می داند که مهمترین عامل پیونددهنده بین او و حق تعالی می باشد. به باور این متفکر، میزان بهره گیری از این گوهر است که مراتب افراد در قرب نسبت به باریتعالی را تعیین نموده و بهره گیری از عقل و علم در عرصه اجتماعی را نیز موجب رشد جامعه و تعاملات حسنه در میان مردم می داند. ابن میمون به عنوان یک خاخام برجسته یهودی، پیروی از فرامین شریعت حضرت موسی که مطابقت با موازین خرد و حکمت دارد را راهی می داند که می تواند انسان را به کمالات مادی و معنوی نائل نموده و زمینه شکوفایی عقلی و خُلقی جامعه را فراهم آورد. در همین راستا وی مراتبی را برای سیر تکاملی انسان برشمرده و معتقد است که صرفاً وصول به مرتبه پایانی که دربرگیرنده معرفت به حقایق و خصوصاً معرفت به خداوند و افعال اوست می تواند سعادت حقیقی را برای انسان فراهم آورد. با این حال به عقیده ابن میمون، هیچ یک از این محاسن نمی تواند توجه کننده قول به محوریّت انسان در میان مخلوقات و اینکه او غایت خلقت است، محسوب گردد.
صفحات :
از صفحه 49 تا 68
آثار نظریه دهر و حدوث دهری در حکمت یمانی میرداماد
نویسنده:
زهرا مصطفوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
مهم‌ترین عنصر حکمت یمانی میرداماد عبارت از نظریه دهر و حدوث دهری است. وی بر اساس این نظریه، بسیاری از مسایل فلسفی را استوار کرده و آرای نوینی را ارائه داده است. از آن جمله می‌توان به جای‌گزینی مناسب برای حدوث ذاتی، نفی مثل افلاطونی، تفسیر قضایای مطلقه عامه، تفسیر حدوث زمانی، نفی تشبیه و تنزیه، تفسیر نسخ و بداء، تفسیر تعدادی از آیات قرآن کریم و روایات پیامبر اکرم(ص) اشاره نمود. اما مهم‌ترین نتیجه نظریه دهر در این نوشتار، صدور یک‌جا و اجمالی جمیع موجودات، اعم از موجودات عالم ابداع و مادیات معرفی شده است. طبق این نظر، همه موجودات یک‌جا و در عرض یک‌دیگر از واجب تعالی صادر می‌شوند. بر اساس این نتیجه‌گیری، علم اجمالی واجب به جزییات، معیت قیومیه حق با موجودات، قضا و قدر الهی و نفی شرور از عالم توضیح داده می‌شود. این نوشتار به شرح هر کدام از موارد بالا پرداخته و اجزای حکمت یمانی میرداماد را در کنار نظریه دهر و حدوث دهری شرح داده است.
صفحات :
از صفحه 21 تا 40
عیون الحکمة
نویسنده:
حسین بن عبدالله ابن سینا؛ محقق: عبدالرحمن بدوی
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
بیروت: دارالقلم,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
«عيون الحكمة» كتابى موجز، به قلم ابن سينا، به زبان عربى و در مورد اقسام سه‌ گانه حكمت نظرى است. اين كتاب، گاهى با نام «الموجز» ياد مى‌ شود. كتاب، يك نگاه اجمالى به سه بخش منطقيات و طبيعيات و الهيات دارد و مناسب است كه مبنايى براى تدريس يا محورى براى كتاب‌ هاى مفصل واقع شود چنان‌كه فخر رازى شرحى بر آن نوشته است. بخش اول كتاب، منطقيات است با نه فصل؛ بخش دوم، طبيعيات است با شانزده فصل و بخش سوم، الهيات است با پنج فصل است.
تاثیر فضایل و رذایل اخلاقی در معرفت الهی از دیدگاه ملاصدرا
نویسنده:
جواد دانش
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نقش عواملی چون عواطف و احساسات، خواسته های پیشینی، گناهان و رذایل اخلاقی و ... در تکون معرفت، از دیرباز مورد توجه فیلسوفان بوده است. ملاصدرا نیز با تلقی خاصی که درباره معرفت الهی دارد و از سویی آن را مترادف با حکمت دانسته، و از سوی دیگر، تحقق چنین معرفتی را مسبوق به تهذیب و استکمال نفس انسانی می انگارد، در حقیقت، موانع معرفت به خداوند را همان موانع حکمت و کمال انسانی معرفی می کند. بدین ترتیب، تقرب به عالم قدس و دست رسی به معرفت حضرت حق، در گرو تزکیه نفس و تهذیب اخلاق از زشتی ها، معاصی و رذایلی چون بخل، کبر، عجب، غیبت، حب جاه و ریاست، خصومت، شرب خمر، دروغ گویی و ... و التزام به شریعت خواهد بود.
صفحات :
از صفحه 77 تا 100
  • تعداد رکورد ها : 1270