جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 2648
نظریة تنقیح المناط عند الامامیة
نویسنده:
علی دهینی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
بیروت: دار الثقلین,
چکیده :
مسئله تنقیح مناط یکی از مباحث فقهی است که مربوط به علل احکام و شرایع و حکم بر اساس آنهاست. این مقاله با رجوع به منابع معتبر فقهی سعی می کند که تعاریف متعدد این مفهوم را بیان کند و سپس این موضوع را با مسئله قیاس در فقه سنت مقایسه کند و در آخر ضوابط و حدود آن را بیان کند.
جبر و اختیار از دیدگاه قرآن و کلام اسلامی (1)
نویسنده:
ایوب کرمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
چکیده :
بررسى نظام مسئله جبر و اختیار که بخش انسانى قضا و قدر است، به ویژه از جنبه قرآنى و روایى آن، ضمن نیاز به مبادى تصورى موضوع در اصل متوجه مبادى تصدیقى آن مى‏ باشد. مستندات نظریه‏ هاى جبرى صفات خداوند مانند علم ازلى، خالقیت مطلقه، مشیت عام است. تقریر قرآنى و کلامى این آرا، و دلایل آنها و نشان دادن نقطه ضعف‏ هاى دلایل ایشان همراه با تذکر به توالى و همگونى نتایج این نوع تقریرهاى ناصواب، و نیز پیش فرض‏ هایى که دست مایه برداشت ‏هاى ناصواب و آیات قرآنى و صفات الهى شده ‏اند، در این نوشتار مورد بررسى قرار گرفته است.
صفحات :
از صفحه 108 تا 127
نقد و بررسی الهیات سلبی قاضی سعید قمی
نویسنده:
مرتضی حسینی شاهرودی، فاطمه استثنایی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
قاضی سعيد بر مبنای مطلق و غيب الغيوب بودن ذات خدای متعـال، او را غيرقابـل شـناخت می داند و هيچ اسم و رسم و وصف و نعتی را به او نسبت نمی دهد. به عبارت ديگر، معتقد است ذات خدای متعال به گونه ای است كه اعتبار هيچ كثرتی از جمله كثـرت صـفات در آن ممكن نيسـت و اسـمای خـدای متعـال مرتبـه ای از مراتـب هسـتی و تجليـات آن ذات نهان اند كه وجودشان برای ظهور كمالات مطلق و لابشرط او ضـرورت دارد. او كمـالات و صفات را به نحو ايجابی به مرتبه واحديت (مرتبه اسما و صفات يا مرتبه اسم االله) نسـبت می دهد و به تفكيك احكام ذات و صفات پرداخته است. در عين درسـت بـودن برخـی از مبانی فكری او، نقدهايی نيز بر گفته های وی وارد است كه برخی از آنها عبارتند از: خلط مباحث كلامی و عرفانی، عدم توانايی در جمع ظاهر و باطن و منعزل دانسـتن ذات حـق از عالم، ناسازگاری عقيده به تباين و وحدت وجود، محجـوب دانسـتن ذات حـق و غيرقابـل شناخت دانستن آن به نحو مطلق.
صفحات :
از صفحه 191 تا 224
تعطیل در عرفان اسلامی
نویسنده:
محمدمهدی گرجیان، عمار فوزی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
تعطیل نزد عرفا اهمیت ویژه ای دارد، به گونه ای که در توصیفات آنها از حق تعالی به عنوان موضوع عرفان مانند: غیب الغیوب، باطن مطلق و مجهول مطلق، حضور مستقیم و بارز دارد؛ گویی در نخستین گام، عرفان نظری با تعطیل سروکار دارد. در اصطلاح، تعطیل عبارت است از عدم امکان شناخت حق تعالی. تعطیل به دو روی یک سکه می ماند که یکی، سلب و نفی معرفت است و دیگری اثبات غایت معرفت؛ اولی مدلول مطابقی است و دومی مدلول التزامی. رسش به تعطیل، شناخت غایت معرفت را آشکار می سازد. بنابراین، تعطیل در واقع مسئله شناسایی مرزی میان دو معنای ملازم همدیگر است: معنای سلبی (امتناع شناخت) و معنای ایجابی (امکان شناخت). نگارندگان در این پژوهش، با رویکرد معرفت شناختی و روش توصیفی-تحلیلی، به ساحت های مختلف تعطیل پرداخته و آشکار می سازند که تعداد و تعدد ادله شرعی ، عقلی و کشفی، عنایت ویژه عرفا به مسئله تعطیل را نشان می دهد و بر اساس آنها، مجاری و مراتب تعطیل نیز شناسایی می شوند. در نهایت، تلاش بر این است تا با استخراج مجموعه ای از مبانی و احکام، تعطیل بصورت یک نظریه سازماندهی گردد.
صفحات :
از صفحه 61 تا 96
آسیب شناسی فرهنگ و تمدن اسلامی در زمینه تولید علم در جهان امروز
نویسنده:
احمدرضا بهنیافر
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
تولید علم در تمدن اسلامی که به لحاظ تئوری و در شیوه عملی مورد عنایت خاص قرار گرفته است ناشی از توجه اسلام به علم و تمدن و استفاده نقادانه از سایر تمدن ها می باشد، به طوری که مسلمانان طی چند قرن، در علوم مختلف پیشرفت شگفت انگیزی داشتند و بطور چشمگیری سیادت علمی خود را بر جهانیان دیکته کردند، البته این پیشرفت ها بنا به دلایلی موقتا متوقف شد و سپس با تسلط استعمار بر ممالک اسلامی، توقف مسلمانان در تولید علم به شکل کاملتری رقم خورد. در دوران اخیر با ایجاد تفکر احیای تمدن اسلامی، رشد نسبی را در زمینه تولید و توسعه شاهدیم ولیکن آسیب هایی این مساله را از جهات مختلف تهدید می نماید که باید در صدد یافتن راه کارهایی برای مقابله با آنها بود. در مقاله حاضر با استفاده از روش تاریخی تطبیقی و با نگاهی به تولید علم در تمدن اسلامی، در گذشته و حال به آسیب شناسی این مساله در دنیای امروز و راه کارهای مقابله با آن پرداخته شده است.
صفحات :
از صفحه 173 تا 201
نسبت عرفان و دین
نویسنده:
محمد فنائی اشکوری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
یکی از مباحث کلیدی و سرنوشت ساز درباره عرفان و دین تعیین نسبت میان آن هاست. برخی عرفان را غیر از دین و حتی ناسازگار با آن می دانند. بر همین اساس، گروهی به عرفان دل بسته و از دین گسسته اند، و جمعی به دین پیوسته با عرفان به نزاع برخاسته اند. کسانی هم که عرفان را با دین سازگار می دانند در تعیین نسبت میان آن دو اختلاف نظر دارند. برخی عرفان را عین دین یا گوهر آن تلقی می کنند و دسته ای آن را جزئی از اجزای دین به شمار می آورند. تعیین نسبت میان دین و عرفان جز با کاوش در ماهیت دین و عرفان ممکن نیست. نظریه ای که در این مقاله تبیین و اثبات می شود این است که عرفان نه ضد دین، نه بیگانه از دین، نه عین دین، و نه جزئی از اجزای دین است، بلکه عرفان باطن دین است. در پرتو این نظریه بسیاری از پرسش ها و شبهاتی که در باره عرفان و رابطه آن با دین وجود دارد نیز پاسخ داده می شود. با حل این مساله ضمن روشن شدن نسبت دین و عرفان، چیستی آن ها نیز بهتر دانسته می شود. علاوه بر این، معیاری روشن برای تشخیص عرفان اصیل از عرفان های ناقص، التقاطی، و شبه عرفان ها به دست می آید.
صفحات :
از صفحه 79 تا 96
«حق حیات» در ادیان توحیدی
نویسنده:
محمدرضا احسانی مطلق، احمدرضا مفتاح
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
«حق حیات» به عنوان اساسی‌ترین حقوق بشری، همواره مورد توجه مکاتب مختلف فکری و مذهبی، مخصوصا ادیان توحیدی قرار داشته است. در این مقاله به بررسی دو مسئله اساسی پیرامون «حق حیات»، از دیدگاه ادیان توحیدی خواهیم پرداخت : 1. مساله سقط جنین به عنوان یکی از مهمترین مباحثی که در این زمینه مطرح می‌شود. با نشان دادن اهتمام ادیان توحیدی در مورد حفظ جنین و جایز نشمردن سقط جنین، معلوم می‌شود حفظ حیات انسان ها از مسلمات شمرده می‌شود. 2. مساله اعدام. هر گاه سخن از حق حیات به میان می‌آید مساله اعدام در احکام شرعی ادیان توحیدی مساله ای چالش برانگیز خواهد بود. در آیین زرتشت عمل «سقط جنین» به هیچ بهانه‌ای قابل چشم‌پوشی دانسته نمی‌شود و گناه سقط جنین برابر با گناه قتل عمد تلقی می‌شود. در زرتشت کیفر «تازیانه» بیش از سایر مجازات‌ها از جمله اعدام مورد توجه قرار گرفته است؛ با این حال در مواردی بنابر مصلحت های خاصی کیفر مرگ نیز وضع شده است. در دین یهودیت در "ده فرمان" حفظ حیات انسانی مورد توجه قرار گرفته است. در این دین در مورد سقط جنین نظرات مختلفی وجود دارد. برخی این عمل را ممنوع می‌دانند؛ مگر آنگاه که زندگی مادر در خطر باشد. برخی بیماری‌های ژنتیکی را نیز مجوز سقط جنین می‌دانند و برخی حق سقط جنین را برای خود مادر به رسمیت شناختند. در یهودیت مجازات مرگ در مقابل قتل نفس قرار داده شده است. از جمله جرایم دیگری که مجازات اعدام دارد عبارتند از: عبادت خدایان دیگر، آدم دزدی، زنای محصنه، لواط و مانند آن. در دین مسیحیت نیز به حق حیات انسان ها و حفظ جنین توجه شده است. از دیدگاه کاتولیک‌ها جنین از همان لحظه انعقاد نطفه، انسانی کامل و دارای حق حیات است. لذا از سقط جنین منع کرده و مجازات آن را طرد از دین دانستند. البته در بین سایر فرق مسیحیت دیدگاه‌های دیگری وجود دارد که حیات جنین بعد از دمیده شدن روح را محترم می شمارد. در مورد حکم اعدام باید توجه داشت که در مسیحیت بیشتر بر قوانین اخلاقی تاکید می‌شود تا احکام کیفری و جزایی. کلیسا در دوره قرون وسطا تنها در مورد ارتداد مجازات مرگ تعیین کرد و البته در قرن سیزدهم مجازات بدعت را نیز مرگ اعلام کرد؛ البته این احکام امروزه اجرا نمی شود. در دین اسلام، به صراحت حفظ جان انسان ها محترم شمرده شده است. مشهور فقهای شیعه، سقط جنین را حرام می‌دانند؛ مگر آنکه برای جان مادر خطرناک بوده و روح در جنین دمیده نشده باشد. حکم اعدام در وهله نخست برای حفظ جان انسان ها به عنوان قصاص در برابر قتل عمد در نظرگرفته شده است. علاوه بر این حکم اعدام برای حفظ حدود الاهی و نیز امنیت جامعه دینی در نظر گرفته شده است.
صفحات :
از صفحه 125 تا 138
تحلیل انتقادی اخلاق سکولاریستی فلسفه کانت
نویسنده:
محمدمهدی حکمت مهر، ابوالحسن غفاری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
با آغاز مدرنیته، انسان غربی با نگریستن به انسان، جهان و خدا از منظری بشرانگارانه، مناسبات و شئونی را رقم می زند که امری بی سابقه بوده است. رابطه اخلاق و دین در مدرنیته نیز وابسته به چنین رویکردی می شود. در حالی که در دوره های پیشین، بالاخص قرون وسطا، اخلاق ذیل دین تعریف می شد و فیلسوفان مدرنیته در تلاش بودند تا نگرش انسان گرایانه و سکولاریستی را به حوزه رابطه اخلاق و دین نیز تسری دهند. در این میان، کانت نقش برجسته ای در این پروژه ایفا می کند. او ابتدا دو مفهوم اساسی دین و اخلاق را که به ترتیب عبارتند از خدا و اختیار، در نقد عقل محض در هاله ای از ابهام قرار داد و غیر قابل شناخت دانست و سپس در تدوین نظام فلسفه اخلاق خویش، با قرار دادن دین و مفاهیم دینی ذیل اخلاق و ارزش های اخلاقی، دین را به صرف یک مفهوم درونی و شخصی، تحویل و تقلیل می دهد. این مقاله ضمن تبیین فلسفه اخلاق کانت و همچنین سکولاریسم منطوی در آن، به نقد و تحلیل آن نیز می پردازد.
صفحات :
از صفحه 29 تا 55
بررسی ديدگاه تفسيری علامه طباطبايی در تفسير آيه تبيان
نویسنده:
علی نصيری، مصطفی مناقب، کریم خوب بين خوش نظر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
آيه تبيان يکی از آيات مورد بحث ميان مفسران است. در باره تبيين کنندگان آيات قرآن اختلاف نظر است. علامه طباطبايی ضمن پذيرش قرائت رايج آيه تبيان، با استناد به دلايلی نظير: «دعوت خدا به تدبر در قرآن»، «امکان ارجاع آيات متشابه به آيات محکم»، «ذو بطون بودن آيات قرآن» و «ذو مراتب بودن هدايت و فهم قرآن»، دلالت آيه را برای همه افراد مستعد و بهره مند از لوازم تدبر و نسبت به همه چيز به دلالت لفظی دانسته و بر اين باور است که لازمه فرض صحت روايات بيانگر وجود علم گذشته، آينده و حوادث پيش رو تا روز قيامت در قرآن، اين است که در واژه تبيان تصرف نموده و دلالت آن را اعم از دلالت لفظی و فرا لفظی دانست. يادکرد دو نکته مزبور از گفتار علامه، آشکارا بيانگر اين حقيقت است که وي در تفسير آيه تبيان ميانه روي نموده و از قرائت های أکثری و أقلی آن اجتناب ورزيده است. مقاله حاضر، ضمن بررسی ديدگاه علامه طباطبايی در تفسير آيه تبيان، به نقد و تحليل يکی از قرائت های اکثری از آن که در ميان برخی از مفسران طرفدارانی دارد، پرداخته است.
صفحات :
از صفحه 185 تا 206
بررسی فقهی استهلال در نزد فریقین
نویسنده:
عباس جلیلی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دبیرخانه شورای برنامه ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ماه رمضان که می آید طبعاً به دنبال آن حال و هوای خاص و نورانیتی به زندگی مردم و فضای جامعه حاکم می شود و این ماه و اعمال مربوط به آن نظم خاصی را در اعمال فردی و جمعی مسلمانان جهت می دهد؛ این مطالب باعث می شود که حساسیت ها و مراقبت ها نسبت به این ماه مبارک بیش از پیش بر همگان آشکار شود در میان مسائل و موضوعات فراوان مربوط که پیرامون این ماه وجود دارد بر آن شدیم تا به یکی از مهم ترین بحث درباره ماه رمضان یعنی رؤیت هلال ماه بپردازیم. در این مقاله به اهمیت موضوع استهلال ماه در احکام اسلامی به خصوص ماه مبارک رمضان می پردازیم و سپس دیدگاه های فقهی فقیهان و علمای اهل سنت و شیعه در باب استهلال، موضوع مورد بحث خواهد بود و در نهایت به ضرورت وحدت و یکپارچگی در امر استهلال ماه مبارک رمضان در میان مسلمانان اشاره می نماییم.
صفحات :
از صفحه 96 تا 104
  • تعداد رکورد ها : 2648