مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
اخلاق پسامدرن (وابسته) اخلاق توصیفی (وابسته) اخلاق سنتی (وابسته) اخلاق مدرن (وابسته) اخلاق هنجاری (وابسته) رویکردهای اخلاقی علم اخلاق(وابسته) فلسفه اخلاق فلسفه اخلاق اسلامی فلسفه اخلاق مسیحی فلسفه اخلاق یهودی فلسفه علم اخلاق (وابسته) فیلسوف اخلاق (وابسته)
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 488
منابع معرفت شناختى ارزش ها
نویسنده:
آفرین محمدی، کریم خانمحمدى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
تاریخچه مباحث معرفت شناختى را بسان اغلب علوم، به یونان باستان و طرح آن توسط افلاطون و ارسطو در فلسفه خویش بازمى گردانند، درحالى که طبق آیات قرآنى، مباحث تعلیم و تعلم همزاد بشر بوده و اول معلم وى، خود خداوند متعال و سپس ملائکه بوده اند. تعالیم مبنایى إله است که ریشه همه ارزش ها و هنجارهاى اخلاقى انسان را مستحکم و فراگیر نموده است. این تعالیم مبنایى ممکن است هستى شناسانه، معرفت شناسانه، انسان شناسانه و یا ارزش شناسانه باشند. تحقیق حاضر که با استفاده از روش اسنادى و به صورت تحلیلى، با هدف تعمیق بینش دینى و توسیع تحقق ارزش هاى شیعى در جامعه جهانى تدوین یافته، براى رعایت اختصار، بر مبانى معرفت شناسانه متمرکز گردیده است. انسانى که به امکان تحصیل علم و یقین، از مجراهاى معرفتى متعددى مثل فطرت، عقل کلى، وحى و شهود و الهامات، علاوه بر حس و تجربه معتقد باشد، در گرایش و روش و منش کاملا متمایز از شخصى عمل مى کند که تجربه گرا بوده و در نهایت، پذیراى عقل ابزارى است؛ زیرا این مجراهاى مضاعف، دریچه هایى را بر بشر مى گشایند و بالتبع ارزش هایى را تولید مى کنند که تجربه و عقل ابزارى از دستیابى بدان ها محروم است. در نتیجه، سرانجامى که یک مسلمان متعهد در پیش مى گیرد، بسى متفاوت از عاقبتى است که در انتظارتجربه گرا یا عقل گراى تجربى مى باشد.
صفحات :
از صفحه 11 تا 25
بررسى ویژگى هاى مشترک انسان از دیدگاه قرآن و انجیل و استلزامات تربیتى مربوط به آن
نویسنده:
حمیده فرح بخش، حمیدرضا علوى
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
انسان، موضوع تربیت است و شناخت او از مهم ترین مباحث در حوزه تعلیم و تربیت. تا انسان به طور صحیح شناخته نشود، نمی توان به امر تعلیم و تربیت او پرداخت. کتب آسمانی که برای هدایت انسان نازل شده اند، به انسان و هدایت و سعادت او توجه ویژه ای مبذول داشته اند. رجوع به این متون وحیانی، بینش صحیحی در مورد شناخت انسان در اختیار می گذارد. این پژوهش به بررسی ویژگی های مشترک انسان از دیدگاه قرآن و انجیل می پردازد. بدین منظور، ضمن مقایسه دیدگاه قرآن و انجیل در زمینه ویژگی های انسان، ویژگی های مشترک آنان استخراج شده و سپس مورد توصیف و تحلیل قرار گرفته اند. اطلاعات مورد نیاز به روش اسنادی جمع آوری شده است. استلزامات تربیتی مربوط به هر ویژگی از طریق شیوه استدلال و استنتاج استخراج شده است. نتایج مبین آن است که قرآن و انجیل در زمینه ویژگی های انسان دارای مشترکاتی هستند که تاکید بر آنها، هم یک الگوی تربیتی مشترک به دست می دهد و هم موجب تقریب و تفاهم پیروان دو دین می شود.
صفحات :
از صفحه 95 تا 110
رابطه منطقى ارزش با واقع
نویسنده:
مهدى مشگى، محمدمهدى عباسى آغوى
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
چکیده :
بحث درباره رابطه واقعيت و ارزش به طور جدى از قرن هجدهم و توسط ديويد هيوم آغاز شد و پس از آن ديدگاه ناظر به وجود رابطه، موافقانى مانند جورج ادوارد مور و مخالفانى همانند جان سرل پيدا كرد. هيوم اظهار داشت كه هيچ گزاره ارزشى اى را نمى توان به صورت منطقى از گزاره اى واقعى استنتاج كرد. در فلسفه اسلامى اين مسئله با بحث مدركات عقل عملى و عقل نظرى گره خورد. حل اين مسئله در ارزشيابى گزاره هاى علوم انسانى تأثير بسيارى دارد و پيش زمينه بحث «رابطه علم و ارزش» است. در اين مقاله ضمن بحث تفصيلى درباره پيشينه مسئله، به بررسى ديدگاه هاى مختلف درباره رابطه منطقى بايد و هست مى پردازيم و با تقريرى نوين از ديدگاه هيوم و ضمن ايراد نقدهاى جديد بر ديدگاه علامه طباطبائى، در پايان ديدگاه آيت اللّه مصباح مبنى بر چگونگى رابطه منطقى ميان گزاره هاى ارزشى و گزاره هاى واقعى را با استفاده از ضرورت بالقياس الى الغير نشان مى دهيم.
صفحات :
از صفحه 135 تا 160
جنسیت و هنجار اخلاقی در قرآن و روایات
نویسنده:
احمد دیلمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
چکیده :
مناسبات جنسیت و ارزش اخلاقی، یکی از مسائل بنیادین در پژوهش‌های اخلاقی است. در دوران معاصر، جنبش‌های به اصطلاح طرفدار برابری زنان با مردان، یکسره به انکار ابتنای هنجار اخلاقی بر جنسیت پرداخته‌اند؛ هرچند برخی از آنها در ادعایی تناقض‌آمیز، خواهان برتری ارزشی زنان شده‌اند. رویکرد رایج‌تر در این‌باره آن است که اگرچه ممکن است جنسیت در هنجار حقوقی تأثیر بگذارد، نمی‌تواند منشأ تفاوت در هنجار اخلاقی گردد. در این نوشتار با توجه به لایه‌های مختلف هنجار اخلاقی و پیش‌فرض‌های کلامی و فلسفی اخلاق و مطالعهٔ آنچه در این باب در قرآن و روایات آمده، نشان داده می‌شود که جنسیت می‌تواند در برخی از لایه‌های هنجار اخلاقی تأثیرگذار باشد؛ در حالی که ابتنای برخی دیگر از لایه‌های آن بر جنسیت غیر ممکن است.
صفحات :
از صفحه 101 تا 123
اسلام، اخلاق و خودمهارگری روان‌شناختی
نویسنده:
حمید رفیعی هنر
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
چکیده :
همگان این مطلب را تصدیق می‌کنند که افراد، یک‌سری قواعد اخلاقی دارند که با آن، اعمال صحیح را از ناصحیح، متمایز می‌سازند. این قواعد اخلاقی، اعمال خودخواهانه، تکانشی، و کوته‌بینانه را محکوم کرده، در مقابل، اعمالی را تقویت می‌کنند که به منافعی در چشم‌انداز بالاتر می‌انجامد. در نتیجه، افراد دست به انتخاب می‌زنند. توانایی برای چنین انتخاب‌هایی، «خودمهارگری» نامیده می‌شود. امروزه در روان‌شناسی، خودمهارگری، یک توانایی شناخته می‌شود که رفتار فرد را تا مرز قواعد و معیارهای پذیرفته‌شده می‌رساند. اما شاید هر کسی در عمل براساس ایده‌های اخلاقی خود، در برخی جهات، ناکامی‌هایی داشته باشد. پس نیروی خودمهارگری به یاری و کمک، نیازمند است و آموزه‌های ادیان می‌توانند در این زمینه مؤثر باشند. ظاهراً در آموزه‌های اسلامی، بسیاری از فضیلت‌های اخلاقی، از موفقیت در خودمهارگری ناشی می‌شوند. مثلاً فضیلت‌هایی چون حزم، کرامت، صبر، و بالاتر از همه «تقوا»، از خودمهارگری سرچشمه می‌گیرند. در مقابل، رذایل اخلاقی آزمونی برای خودمهارگری در این حیطه به شمار می‌آیند. بنابراین هدف این مقاله، بررسی توان دین اسلام در پرورش رفتارهای فضیلت‌مندانۀ اخلاقی با ارتقای عوامل خودمهارگری می‌باشد. از بررسی‌ها درمی‌یابیم که دین اسلام با پنج شیوه، باعث ارتقای خودمهارگری می‌شود که عبارتند از: «ارائه معیارهای روشن»، «ایجاد انگیزش برای رفتار اخلاقی»، «نظارتگری بر رفتار»، «مدیریت تمایلات ناشایست»، و «مهار و تنظیم هیجانات».
صفحات :
از صفحه 147 تا 171
رویکردی دینی به اخلاق رسانه (با محوریت رسانۀ ملی)
نویسنده:
حسین شرف‌الدین
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
چکیده :
با رویکرد ارزشی و هنجاری، همۀ کنش‌های ارادی و اختیاری انسان، بدون استثنا، محکوم قواعد و معیارهای اخلاقی‌اند و ناگزیر با یکی از الزامات دوگانه ایجابی و سلبی (بایدها و نبایدهای عقل عملی) یا شق ثالث (قطب خنثی و عاری از هر نوع الزام هنجاری بر پایۀ منطق سه‌قطبی) منطبق خواهند بود. ارتباطات جمعی، به عنوان یکی از عرصه‌های گستردۀ ارتباطات انسانی با میانجی‌گری فناوری‌های رسانه‌ای نیز علاوه بر پذیرش اجتناب‌ناپذیر این اصل جهانشمول، به دلیل برجستگی موقعیت، اهمیت و حساسیت کارکردی، گستره و عمق تأثیر، تنوع محصولات، تکثر و تعدد مخاطبان، و نقش محوری آن در بازخوانی، بازتولید، ویرایش و اشاعۀ فرهنگ، بیش از سایر عرصه‌ها به ضرورت متابعت اختیاری یا اجباری از قواعد ارزشی، دستورالعمل‌های اخلاقی و الگوهای رفتاری موجه و دارای پشتوانه‌های نظری و فرهنگی، محکوم شده‌اند. این نوشتار در صدد است تا با ارجاع به بنیادهای بینشی و ارزشی اسلام، الزامات و مرجحات عام هنجاری و باید‌ها و نبایدهای اخلاقی هدایت‌گر ارتباطات جمعی را با رویکردی دینی و با هدف تأمین یکی از ملزومات حرفه‌ای یک رسانۀ دینی یا دارای رسالت و کارکرد دینی، استنباط و عرضه کند.
صفحات :
از صفحه 105 تا 150
تجربه گرایی هیوم و تأثیر آن بر آموزه های دینی
نویسنده:
مسلم محمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
چکیده :
در این پژوهش پس از تجزیه و تحلیل دو جنبه از تجربه گرایی هیوم یعنی اصالت حس و علیت انکاری، روشن شده است که پیامد پای بندی به این نظریه در عین تناقض درونی آن، حسن و قبح افعال و حقایق را صرفا یک امر اعتباری و قراردادی جلوه خواهد داد و به طور طبیعی آنها را به نسبیت و بی ثباتی خواهد کشاند. همچنین پیامد دیگر، انحصار معرفت در مشاهدات حسی نادیده و کنار گذاشتن خداباوری و دین مداری است. در پایان این جستار با توجه به خلط هیوم میان عادت و قانون علیت، نگاهی خواهد شد به حقیقت علیت در نگاه حکمای معاصر اسلامی.
صفحات :
از صفحه 127 تا 144
چگونگی ارتباط میان بایدهای اخلاقی و است های علمی و فلسفی از دیدگاه اندیشمندان معاصر و علامه طباطبایی
نویسنده:
عبدالمجید طالب تاش
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
در اروپا، پیرامون گونه ارتباط میان علم و دین و به تبع آن چگونگی ارتباط علم با اخلاق و خاستگاه باید و نبایدهای اخلاقی گرایشی به وجود آمد که از هیوم فیلسوف اسکاتلندی آغاز شد. جداانگاری حوزه های علم و اخلاق بسامد داعیه هایی بازنگرانه نسبت به رابطه خداوند با جهان است که گزاره های دینی و اخلاقی را برخاسته از احساسات درونی انسان به شمار می آورد و جداافکنی آن از واقعیات عینی و خارجی را پی گیری می کند. از این نظر گاه عقل در کشف گزاره های اخلاقی ورود ندارد. زیرا منطقی نبوده و مسئول صحیح و غلط نیستند. هر چند این گرایش مورد پذیرش اندکی از اندیشمندان مسلمان نیز واقع شده است، اغلب نزدیک به اتفاق اندیشمندان مسلمان با این تفکر مخالفت ورزیده اند و در نادرستی آن به استدلال پرداخته اند. این گروه بر این باورند که هر چند اخلاق از علم و فلسفه زایش منطقی نمی یابد، اما اصولا ارائه یک گزاره اخلاقی بدون پشتوانه حقیقت عینی امکان پذیر نیست. از نظر اندیشمندان مسلمان میان بایدهای اخلاقی و هست های علمی و فلسفی ارتباط تقدمی و تاخری وجود دارد؛ به این معنا که انسان پس از آگاهی نسبت به حقیقت علمی و نفس الامری به کمک عقل نظری، راه رسیدن به آن حقیقت عینی را در عالم واقع با استمداد از عقل عملی کشف می کند. آن گاه در قالب گزاره های توصیه ای و بایدهای اخلاقی بیان می کند. این گروه در حقیقت تولید ارزش از دانش را نه به معنای تولید منطقی که مبتنی بر دو گزاره یکی علمی و دیگری اخلاقی دانسته اند. از منظر آنها عقل عملی به عنوان یک ابزار پسینی از نیروی عقل نظری به عنوان ابزار پیشینی استمداد می جوید و به توصیه های اخلاقی دست می یابد و در قالب بایدها و نبایدها ارائه می دهد و این همان ارتباطی است که میان علم و فلسفه با اخلاق وجود دارد. چرا که عقل عملی بدون علم و اندیشه نمی تواند حکمی را اعتبار و صادر نماید.
صفحات :
از صفحه 79 تا 98
مبانی کرامت انسان از دیدگاه ملاصدرا
نویسنده:
فتانه درتاج، محمد محمدرضایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران,
چکیده :
در تفکر صدرایی و با توجه به اصول و مبانی فلسفی وی، کرامت انسان امری حقیقی و وجودی است، نه اعتباری و قراردادی و چون وجود ذومراتب محسوب می‌شود، پس کرامت نیز امری تشکیکی و دارای مراتب است. بر این اساس انسان ذاتاً دارای کرامت است، یعنی کرامت در نظام تکوین و با فطرت انسانی عجین و امری ثابت و لایتغیر بوده که به‌دلیل ویژگی‌هایی چون، عقل و خرد، نفخة روح و ... به انسان ارزانی شده است، اما انسان در سیر صعودی می‌تواند به جهانی وسیع‌تر و بالاتر برسد و به عقل قدسی متصل و به کرامت اکتسابی نائل شود. البته تحصیل مراتب کرامت اکتسابی نیز با صفات کمالی وجودی مانند علم و معرفت، ایمان، تقوا و تعقل میسر است. پس کرامت انسان از نگاه ملاصدرا امری دوسویه محسوب می‌شود که یک سوی آن انسان و سوی دیگر آن ملکوت قرار دارد و انسان حقیقت یگانه‌ای است که می‌تواند از مرتبۀ جسمانی تا مقام روحانی سفر کند.
صفحات :
از صفحه 553 تا 578
نقش حقوق جزای اسلامی در تعلیم و تربیت ارزش‌های اخلاقی اسلام در جامعه
نویسنده:
حسن شجاعی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
چکیده :
کم‌توجهی به پیوند‌های حقوق جزای اسلامی با اخلاق اسلامی در مبنا، هدف، مضمون و سازوکارهای اجرایی، تضعیف ابعاد اخلاقی حقوق جزای اسلامی و نیز با تشکیک در عقلانیت و کارآمدی حقوق جزای اسلامی، درخواست حذف یا تغییر برخی از جرم‌انگاری‌ها و کیفرگذاری‌ها را موجب گردیده است. با استفاده از روش تحقیق تحلیلی ـ توصیفی و گردآوری اطلاعات با روش کتابخانه‌ای، در صدد تبیین یکی از خطوط اصلی این پیوند یعنی نقش حقوق جزای اسلامی در تعلیم و تربیت ارزش‌های اخلاقی اسلام هستیم؛ که ضمن تبیین جنبه‌هایی از عقلانیت و کارآمدی حقوق جزای اسلامی، ظرفیت‌ها و توانایی‌های اخلاقی آن را فعال‌تر خواهد نمود. بدین ترتیب، جرم‌انگاری‌ها و کیفرگذاری‌ها در حقوق جزای اسلامی، از سویی با ترسیم مرزهای ارزشی و اخلاقی جامعه، موجب اطلاع‌رسانی و تعلیم ارزش‌های اخلاقی حداقلی اسلامی‌‌اند؛ و از سوی دیگر با آسیب‌رسانی به ناقضان ارزش‌های بنیادین اخلاقی، موجب تربیت ارزشی فرد و جامعه‌اند. علاوه بر این، وضع و اِعمال مجازات‌های اسلامی، این پیام را انتقال می‌دهد که هر چه رفتارها، به اَعمال ممنوع نزدیک‌تر و شبیه‌تر باشند، درجۀ قُبح و غیراخلاقی بودن آن‌ها بیش‌تر است؛ اگرچه به درجۀ ممنوعیت جزایی نرسیده باشد. این امر، تاثیر جرم‌انگاری‌ها و کیفر‌گذاری‌های اسلامی در تعلیم ارزش‌های اخلاقی را مضاعف می‌کند.
صفحات :
از صفحه 95 تا 122
  • تعداد رکورد ها : 488