مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
نمودار درختی موضوعات
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه منطق
>
منطق قدیم
>
معنا
>
مقولات
>
مقولات عشر
>
جوهر
>
جوهر مجرد
>
عقل(منطق)
عقل بالفعل
عقل بالملکه
عقل فعال
عقل هیولایی
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
تعداد رکورد ها : 328
عنوان :
معناشناسی واژه «علم» در معلقات سبع و قرآن کریم از منظر روابط معنایی : سال 5، شاره 1 : پژوهشهای علم و دین
نویسنده:
شهلا بختیاری، هدیه تقوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
جاهلیت
,
علم در قرآن
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
علم در معلقات سبع
کلیدواژههای فرعی :
ظن ,
علم الهی ,
حکمت ,
علم مخلوق ,
حکمت ,
علم انسان ,
هم معنایی ,
علم واجب ,
ظن ,
عقل(منطق) ,
غفلت ,
تقابل معنایی ,
بافت متن ,
تطور معنایی علم ,
نظام تصوری جاهلیت ,
روش تقابل معنایی ,
شاپا (issn):
0
چکیده :
واژه علم در دورههای گوناگون تاریخی متناسب با شرایط فرهنگی و اجتماعی حاکم بر هر دوره تطور معنایی پیدا کرده و در معانی مختلفی بهکار رفته است. بررسی معناشناختی این واژه، در تاریخ قبل و بعد از اسلام، نشاندهنده کاربرد آن در معانی متفاوت و حتی متضاد است. بدین معنا که در دوره جاهلیت، متناسب با فضای فکری و فرهنگی حاکم بر جامعه، معنایی که از علم دریافت میشد با معنای آن در دوره اسلامی متفاوت بوده است. از بین متون جاهلی، «معلقات سبع» بنابر درجه اهمیت و قدمت تاریخی آن میتواند به معناشناسی این واژه متناسب با فضای فکری جاهلیت کمک کند. در دوره اسلامی نیز تطور معنایی علم را میتوان در «آیات قرآن»، به عنوان منبع مهمی که اصول و اندیشههای اسلامی از آن نشئت گرفته، پی گرفت. در این پژوهش، با استفاده از روابط معنایی در دو بُعد «تقابل معنایی» و «هممعنایی» سعی شده واژه علم در دوره جاهلیت و اسلام معناشناسی شود. در روش تقابل با استفاده از کلمات و واژههایی که در تقابل با علم در بافت متن بهکار رفته معنای علم استخراج شده است و در روش هممعنایی نیز با استفاده از واژههایی که در بافت متن به عنوان واژه جایگزین علم بهکار رفته معنای علم بهدست آمده است. در دوره جاهلیت، بیشترین معنای علم را میتوان در تجربیات فردی و سطحی از آگاهی نسبت به محیط پیرامون مشاهده کرد، در حالی که در آیات قرآن معنای علم ابعاد معرفتی و شناختی پیدا کرده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 20
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
راههای راستیآزمایی در مکاشفات عرفانی
نویسنده:
علی شیروانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تجارب عرفانی (تجربه عرفانی)
,
ماهیت تجربه عرفانی
,
معرفت شناسی تجربه عرفانی
,
مکاشفه عرفانی
,
عرفان نظری
,
عرفان نظری
,
سنجش مکاشفه عرفانی
کلیدواژههای فرعی :
سالک ,
کشف و شهود ,
خواطر ,
منابع معرفت ,
برهان عقلی ,
راه کشف و شهود ,
قرآن ,
وحی نبوی ,
فلسفه عرفان ,
خواطر حقانی ,
خواطر شیطانی ,
وحی الهی ,
قرآن ,
عقل(منطق) ,
مکاشفۀ صحیح ,
مکاشفۀ سقیم ,
سالک ,
بدیهیات اولیه ,
منابع معرفت(اصطلاح وابسته) ,
صدق مکاشفه ,
تعارض در کشف و شهود ,
استاد کامل ,
استدلال نظری ,
مراتب شهود ,
کشف معصوم (ع) ,
سنت معصوم (ع) ,
صورت سازی ,
خواطر نفسانی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمد بن یعقوب کلینی
,
عبدالله جوادی آملی
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
عرفان نظری مکتبی در شناخت هستی است که منبع معرفتی و اصلی آن کشف و شهود است. وجود اختلاف و گاه تنافی و تعارض میان شهودهای عارفان، یکی از مهمترین مسائلی است که اعتبار کشف و شهود را به عنوان منبعی معرفتی به چالش کشیده است. در این مقاله ضمن اذعان به اصل وجود اختلاف و تعارض میان مراتبی از کشف و شهود، مهمترین میزانهایی که در آثار عرفا برای تمیز مکاشفات صحیح از سقیم، بیان شده است، معرفی و بررسی میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 85 تا 95
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
فلسفه بعثت انبیا؛ کاستی یا بیداری عقل؟
نویسنده:
عبدالرحیم سلیمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
بعثت انبیا
,
وحی
,
انسان
,
عقل
,
عقل
,
عقل(منطق)
,
فلسفه نبوت
,
وحی
چکیده :
چرا خداوند پیامبرانی را به سوی انسان ها فرستاده است؟ از زوایای مختلفی به این پرسش، پاسخ داده شده است. اما یکی از ابعاد این مسئله این است که انسان چه کمبودی دارد که با وحی الاهی برطرف می شود. نوع پاسخ هایی که از این بُعد به این پرسش داده شده در این جهت مشترک اند که عقل و خرد آدمی را در وضع قوانین برای اداره اجتماع یا رساندن انسان به سعادت یا کمال، ناقص و ناتوان به شمار می آورند. در این نوشتار چهار دیدگاه از فلاسفه بزرگ گذشته و سه دیدگاه از نویسندگان معاصر بیان و بررسی شده و در پایان بر این نکته تأکید شده است که با توجه به متون اسلامی، نیازی نیست که به منظور باز کردن جا برای نبوت و وحی، عقل و خرد آدمی را ناقص و ناتوان به شمار آوریم.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مبنای انسان شناختی تمایز عقل و ایمان نزد توماس آکویناس و دکارت
نویسنده:
سیمین اسفندیاری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
آکوئیناس
,
ایمان (فرجام شناسی)
,
دکارت
,
الهیات مسیحی
,
عقل و ایمان
,
فلسفه دین
,
عقل((ملکه محموده مربوط به عمل)، اصطلاح وابسته)
کلیدواژههای فرعی :
محدودیت عقل بشر ,
اختیار انسان ,
انسان ,
غضب ,
رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم) ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
عقل(منطق) ,
عقل و اراده ,
قوه عقلانی ,
انسان شناسی مسیحی ,
اراده عقلی ,
قوه حسی ,
قوه شهوت ,
تصویر خدا بودن انسان ,
تصویر خدا در نفس ,
حقایق ایمانی ,
شاپا (issn):
6024-2251
چکیده :
در بحث رابطه عقل و ایمان بهعنوان یکی از مباحث مهم در حوزه الهیات و فلسفه، توماس آکویناس یکى از متکلمان برجسته مسیحى در قرون وسطا بارویکرد عقلگرایى خود، عقل را مستقل از ایمان، بلکه حاکم بر آن مىداند. در عقلگرایی جدید نیز که دکارت مؤسس آن دانسته میشود، چیزی فراتر از عقل وجود ندارد؛ به عبارت دیگر هر آنچه با عقل قابل شناسایی نباشد، در حوزه معرفت قرار نمیگیرد. هرچند دکارت و توماس آشکارا دو روش کسب معرفت، یعنی عقل و ایمان را از هم جدا میکنند، اما بین آنها تناقضی نمیبینند، بلکه بین آندو به هماهنگی بنیادی قائلاند. در این مقاله با توجه به تفوق و برتری اراده بر عقل که در انسانشناسی دکارت و آکویناس دیده میشود، به تبیین نسبت بین ایمان و عقل براساس بینش آنان از انسان پرداخته میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 97 تا 111
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
انسان شناسی شناخت عقل در پرتو عقل و نقل
نویسنده:
علی الله بداشتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم : دانشگاه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نفس ناطقه
,
03. انسان شناسی Human nature
,
جوهر مجرد
,
عقل(منطق)
,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی)
,
عقل عملی((مدرکات عقل عملی)، اصطلاح وابسته) / Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect)
کلیدواژههای فرعی :
اولو الالباب ,
تفکر در خلقت ,
رابطه تدبیری نفس و بدن ,
فطرت(کلام) ,
علم نفس ,
ادراک کلیات ,
تجرد نفس ناطقه ,
تجربه گرایی (مسائل جدید کلامی) ,
انسان شناسی مادی (مسائل جدید کلامی) ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
عقلانیت دینی ,
تجرد عقل ,
بساطت نفس ناطقه ,
اوصاف عقل در روایات ,
مراتب طهارت باطن ,
حدس((قوه)، اصطلاح وابسته) ,
عقل فطری ,
مراتب عقل نظری(اصطلاح وابسته) ,
عقل هیولانی ,
عقل اکتسابی ,
نهیه ,
عقل نگهدارنده ,
هستی شناسی عقل ,
تأثیر عقل عملی در عقل نظری ,
علم النفس تجربی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه جعفری: محمدتقی جعفری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
گرچه اذعان به وجود عقل در آدمی از باورهای بدیهی و یا نزدیک به بداهت است، اما شناخت ذات و حقیقت آن و ارائه تعریف جامع و مانع از آن و کارکرد آن در شناخت معارف نظری و احکام عملی از مسائل مورد اختلاف و در خور تحقیق و بررسی است. در این مقاله، عقل از ابعاد گوناگون معناشناسی، هستیشناسی و معرفتشناسی از دیدگاهعلوم عقلی، تجربی و معارف نقلی کاوش شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 17 تا 42
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی رویکردهای اعتدالی در حوزه عقلانیت باورهای دینی از منظر اندیشمندان اسلامی
نویسنده:
مرتضی حسینی شاهرودی، وحیده فخار نوغانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقلانیت اعتدالی
,
ایمان گرایی (مسائل جدید کلامی)
,
عقلانیت دینی
,
فلسفه دین
,
عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی)
,
عقلانیت باور دینی
کلیدواژههای فرعی :
حجیت عقل ,
حجیت نقل ,
معرفت عقلانی ,
اشاعره (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
نبوت ,
اهل بیت(ع) ,
ضرورت نبوت ,
سیره ائمه اطهار علیهم السلام ,
معرفت وحیانی ,
گزاره دینی ,
رویکرد کارکردگرایی ,
شکاکیت(مسائل جدید کلامی) ,
ایمان گرایی افراطی ,
توجیه باور دینی ,
عقل و دین ,
شکاکیت دینی ,
عقل فعال ,
عقل(منطق) ,
باور پایه((اصطلاح وابسته)، قسیم استدلال تسلسل معرفتی و دور معرفتی) ,
عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته) ,
مراتب عقل نظری(اصطلاح وابسته) ,
عقل مستفاد ,
مراتب عقل(اصطلاح وابسته) ,
تعارض عقل و نقل ,
نقل معتبر ,
عقل گرایی افراطی ,
تأمین نیاز وجودی ,
کشش درونی انسان ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
مساله عقلانیت باورهای دینی در بین اندیشمندان دینی تاریخ پرفراز و نشیبی را پشت سر گذاشته است. ناکارآمدی رویکردهای افراطی در حوزه های ایمان گرایی و عقل گرایی، سبب ظهور نگرش های متعدل تری در تفسیر و توجیه عقلانیت باورها و گزاره های دینی شده است. در این پژوهش ضمن اشاره ای اجمالی به جریان های افراطی عقل گرایی و ایمان گرایی و نمایندگان فکری هر کدام، سایر نگرش های معتدلی که در این زمینه وجود دارد، مورد بررسی قرار خواهد گرفت. در پایان نیز به برخی از راه ها یا دلایلی که تبیین کننده پذیرش عقلانیت باورهای دینی است، اشاره خواهد شد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 51 تا 76
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی دیدگاه ابن میمون درباره نقش عقل و شرع در استکمال انسان، بر مبنای رویکرد صدرایی
نویسنده:
حجت ابراهیم نجف آبادی، جعفر شانظری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
03. انسان شناسی Human nature
,
10. شریعت/ Šarīʿa
,
کمال حقیقی انسان
,
انسان
,
حکمت عملی
,
حکمت متعالیه
,
خلق
,
ماهیت سعادت حقیقی
,
عقل(منطق)
,
ابنمیمون
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
مراتب کمال انسانی ,
غایت خلقت ,
01. خداشناسی (کلام) ,
علم نفس ,
تورات ,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه) ,
فرایض دینی ,
جایگاه شناسی انسان (مسائل جدید کلامی) ,
افعال نفس ,
حرکت جوهری ,
ماهیت غایت ,
دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته) ,
دین یهود (ادیان غرب) ,
عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته) ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
فضایل خلقی ,
رشد جامعه ,
دلالة الحائرین ,
تعاملات حسنه ,
شکوفایی عقلی ,
عامل استکمال انسان ,
فضائل نطقیه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
شاپا (issn):
2008-9651
چکیده :
ابن میمون آندلسی "عقل" را مهمترین ممیّزه انسان از سایر حیوانات و نعمتی از جانب خداوند برای بشر می داند که مهمترین عامل پیونددهنده بین او و حق تعالی می باشد. به باور این متفکر، میزان بهره گیری از این گوهر است که مراتب افراد در قرب نسبت به باریتعالی را تعیین نموده و بهره گیری از عقل و علم در عرصه اجتماعی را نیز موجب رشد جامعه و تعاملات حسنه در میان مردم می داند. ابن میمون به عنوان یک خاخام برجسته یهودی، پیروی از فرامین شریعت حضرت موسی که مطابقت با موازین خرد و حکمت دارد را راهی می داند که می تواند انسان را به کمالات مادی و معنوی نائل نموده و زمینه شکوفایی عقلی و خُلقی جامعه را فراهم آورد. در همین راستا وی مراتبی را برای سیر تکاملی انسان برشمرده و معتقد است که صرفاً وصول به مرتبه پایانی که دربرگیرنده معرفت به حقایق و خصوصاً معرفت به خداوند و افعال اوست می تواند سعادت حقیقی را برای انسان فراهم آورد. با این حال به عقیده ابن میمون، هیچ یک از این محاسن نمی تواند توجه کننده قول به محوریّت انسان در میان مخلوقات و اینکه او غایت خلقت است، محسوب گردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 49 تا 68
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تأملی بر ارزش عقل از نگاه سلفیان و اخباریان
نویسنده:
بهادر مهرکی؛ علی محمد ساجدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اجتهاد
,
عقل(منطق)
,
سلفیه (فرق اسلامی)
,
مکتب اخباری (اهل حدیث شیعه)
کلیدواژههای فرعی :
حکم شرعی ,
نص گرایان ,
ظاهرگرایی ,
اصول فقه ,
مسائل مستحدثه ,
صفات الهی ,
احادیث امامت ائمه اثنی عشر(ع) ,
سیره ائمه اطهار علیهم السلام ,
حکومت امام علی (ع) ,
حکم عقلی ,
حدیث نبوی صلی الله علیه و آله ,
قرآن ,
ناسخ و منسوخ ,
محکم و متشابه ,
مسایل مستحدثه فقهی ,
13. علم کلام ,
3- اهل سنت Sunnism (فرق اسلامی) ,
شیعه امامیه Twelver Shiism (فرق تشیع) ,
فلسفه دین ,
فلسفه اصول ,
اهمیت اجتهاد ,
عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی) ,
سندیت حدیث ,
عقل در سنت سلفیان ,
عقل در سنت اخباریان ,
سنت اجتهاد امامیه ,
سلفیان اهل تسنن ,
پیشینه سلفی گری ,
عقل در تشیع ,
اخباری گری شیعه ,
فقیه اخباری ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
جعفر سبحانی
,
محمدرضا مظفر
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
نظر به تقارب اندیشۀ دو گروه سلفیان و اخباریان، از یک سو، و تمایز مبنایی آنان، از سوی دیگر، مقایسۀ آرای آنها مورد پرسش قرار گرفت که سؤال محوری جستار کنونی است. لذا، تلاش بر آن است تا جایگاه خرد در فهم مسائل دینی از نگاه آنان مورد نقد و بررسی قرار گیرد. در این بررسی معلوم شد که سلفیان تنها بر ظواهر احادیث نبوی و سیرۀ عالمان سلف تکیه دارند و اخباریان ظواهر روایات معصومان (ع) را اصل میدانند. بهعلاوه، هر دو گروه تعقل و اجتهاد را در فهم مسائل دینی قبول ندارند. در نقد آرای آنان میتوان گفت: اوّلاً علیرغم توصیههای فراوان نصوص دینی به تعقل و اهمیت آن، عقلانیت نزد آنان نادیده انگاشته شده است؛ ثانیاً با توجه به آیات محکم و متشابه، ناسخ و منسوخ و... و موضوع سندیت و دلالت احادیث و نیاز به پاسخگویی به مسائل مستحدثه، ضرورت توجه به اجتهاد امری بدیهی است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 115 تا 137
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عقل و عقلگرایی در مدرسه کلامی کوفه
نویسنده:
رضا برنجکار، امالبنین خالقیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقلگرایی
,
عقل(منطق)
,
عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی)
کلیدواژههای فرعی :
معتزله ,
ردیه نویسی ,
صبغه ,
فروع دین ,
تعصب ,
فطرت(کلام) ,
معتزله (اهل سنت) ,
اهل بیت(ع) ,
وحی ,
آثار کلامی ,
آینده نگری ,
اصحاب ائمه ,
وحی الهی ,
قیاس فاسد ,
دوراندیشی ,
عصبیت ,
13. علم کلام ,
علم کلام ,
امامان معصوم علیهم السلام ,
قلمرو عقل ,
هجرت امام علی (ع) ,
مکتب اهل حدیث ,
عقل گرایی افراطی معتزله ,
منبع شهود ,
آثار وجودی عقل ,
اخذ فروع از اصول ,
احتجاج عقلی ,
بیان علت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
شاپا (issn):
0
چکیده :
از آنجا که در مکاتب و مدارس گوناگون، عقل و بهکارگیری آن مورد اختلاف است، در این جستار، به معرفی دیدگاه مدرسه کوفه درباره عقل و عقلگرایی بزرگان این مکتب پرداختهایم. این تحقیق در دو بخش معرفی عقل و رویکردهای عقلگرایانه مکتب کوفه سامان یافته است. در بخش اول، مواردی همچون جایگاه، حجیت، آثار، موانع، و قلمرو عقل بررسی شده است. در بخش دوم، شاخصهای عقلگرایی که تجلی عقل در میان ائمه و اصحابشان در مدرسه کوفه است، در سه قسمت ائمه، ائمه و اصحاب آنان، اصحاب ائمه تبیین گردیده است. مواردی همچون مناظره، پرسش و بررسی مطالب دینی، اخذ فروع از اصول، بررسی منقولات خلاف عقل و ردیهنویسی از جمله این شاخصهاست. این جستار به شیوه کتابخانهای و عمدتاً با احصا و استقرای روایات صورت گرفته است. گویای اهمیت عقل و اهتمام خاص به آن در عین خط قرمز داشتن و نیز گستردگی عملکرد عقل و شاخصهای عقلگرایی در تعامل با وحی و در پرتو امامتپذیری اصحاب در مکتب کوفه است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 24
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حل مشکل گناه ذاتی بر مبنای دو اصل «ایمان» و «لطف» در نظام فکری آگوستین
نویسنده:
زهرا محمودکلایه، رضا اکبریان، محمد سعیدی مهر، رضا اکبری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ایمان
,
لطف
,
اراده
,
آگوستین
,
اراده
,
لطف
,
ایمان (فرجام شناسی)
,
عقل(منطق)
,
اراده
چکیده :
یکی از اساسی ترین مسائل آگوستین در طول حیات فکری اش، یافتن پاسخ این مسئله است که چه چیز وصول بشر به حکمت حقیقی و سعادت را این چنین دشوار و در مواردی غیر ممکن ساخته است. پاسخ وی را می توان در یک کلمه خلاصه کرد: «گناه». به همین جهت او درصدد بر می آید تا با ارائة دو اصل بنیاد، ایمان و لطف، مشکل گناه را در بشر حل کند تا مسیر دستیابی به حقیقت را بر وی هموار سازد. اما باور او به «گناه ذاتی» که مبنایی برگرفته از متن مسیحیت است، وی را در حل این مشکل با دشواری هایی مواجه می سازد. به اعتقاد آگوستین دو اصل ایمان و لطف در ارتباط با ارادة انسان معنا پیدا می کنند؛ این اراده، مطابق مبنای گناه ذاتی، اراده ای در گناه تلقی می شود و بنابراین بیش از آن که بشر را به سمت خیر سوق دهد او را به سوی انتخاب شر می کشاند. بر این اساس به نظر می رسد کسب فیضِ ایمان یا لطف از سوی چنین موجودی تا حد زیادی غیر محتمل خواهد بود؛ همین مطلب موجب ابهاماتی در دیدگاه آگوستین در این زمینه شده است. پژوهش حاضر بر اساس روش توصیفی- تحلیلی با تکیه بر تحلیل منطقی به بررسی این مطلب پرداخته است
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
تعداد رکورد ها : 328
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید