جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 617
بررسی تطبیقی آیات خلود بر اساس دیدگاههای شیخ طوسی، زمخشری، فخررازی
نویسنده:
حمیده ابراهیمی پور
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کیفیت مسئله خلود و آراء پیرامون آن از آنجایی که با سرنوشت انسانها ، پس از حیات برزخی پیوند دارد؛ از دیر باز محل بحث عالمان و مفسران در ادیان مختلف بوده است. مفسران و متکلمان فریقین جملگی با استناد به ظاهر آیات و روایات بسیاری بر خلود در بهشت و خلود کفار معاند در دوزخ و عذاب دائمی آن اتفاق نظر دارند. غیر از گروه اندکی از سلفیان که نظری دیگر را مطرح می‌کنند. در میان مفسران شیعی، محوریت آرای تفسیری شیخ طوسی مورد اهتمام ویژه این تحقیق است. افزون بر انگاره‌های تفسیری شیخ طوسی موضوع خلود از منظر برخی عالمان متکلم شیعی نیز بررسی شده است و در میان اهل سنت دیدگاه شخصیت‌هایی همچون زمخشری و فخررازی به عنوان نمایندگان جریان فکری معتزله و اشاعره در موضوع خلود مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفته است.از عارفان مفسر برخی که با مشرب عرفانی به آیات خلود می‌نگرند ضمن بهره‌گیری از روایات و ادله‌ی عقلی و فلسفی بر دائمی نبودن عذاب جهنم اصرار دارند.هر سه مفسر، شیخ طوسی، زمخشری، فخررازی با توجه به معنای «أبد» خلود و مشتقات آن در آیات قرآن را جاودانگی پاداش‌های الهی در بهشت و عذاب‌ها در دوزخ تاکید ورزیده‌اند. شایان ذکر است افزون برآیات قرآن، در احادیث شیعی و روایات اهل سنت بر اساس ظواهر آنها موضوع خلود در بهشت و دوزخ مورد تاکید و تصریح قرار گرفته است.در عین حال بر اساس دسته‌ای دیگر از روایات شیعه، گروه‌هایی همچون توبه کنندگان، دوستداران ولایت، مومنان گناهکار، مستضعفان فکری و دینی از زمر? نجات‌ یافته‌گان عذاب جهنمی تلقی میشوند.
بررسی تطبیقی مسئله بداء (در اندیشه غالب متکلمان و فلاسفه شیعه)
نویسنده:
محمدعلی اسماعیلی، محمدمهدی احمدی اصفهانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: جامعه المصطفی العالمیه,
چکیده :
غالب اهل سنّت، شیعه را طرفدار بداء به معنای ظهور بعد از خفاء (معنای لغوی) دانسته‌اند و در نتیجه معتقدند شیعه گستره علم الهی را نپذیرفته و ظهور پس از خفا را بر خداوند متعال جایز می‌داند. محققان شیعه از قدیم‌الایام به دفاع از عقیده بداء پرداخته، معتقدند عقیده به بداء حقیقتی قرآنی است که آیات و روایات فراوانی از شیعه و اهل سنّت بر آن دلالت دارد. اسناد بداء به معنای لغوی آن به خداوند متعال مورد انکار محققان شیعه و اهل سنّت می‌باشد؛ ولی در تفسیر معنای اصطلاحی بداء اختلافاتی وجود دارد. برخی بداء را همسان نسخ دانسته‌اند و تفاوت این دو را اعتباری می‌دانند و برخی دیگر تفاوت بداء و نسخ را در تفاوت حوزه این دو دانسته، حوزه نسخ را امور تشریعی و حوزه بداء را امور تکوینی می‌دانند و برخی نیز معتقدند نسخ و بداء از دو گونه متفاوت‌اند. نوشتار حاضر بر این است تا ضمن تبیین و تفسیر دیدگاه‌های گوناگون پیرامون حقیقت بداء، به بررسی حقیقت بداء از نگاه روایات شیعی پرداخته، در پایان به تبیین برخی از آثار اعتقاد به بداء بپردازد
صفحات :
از صفحه 115 تا 142
گذرى بر تاریخ تشیع در قرن اول و دوم هجرى
نویسنده:
غلامحسین محرمى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
چکیده :
تشيع، مرامى جز اسلام راستين و به تعبير امام خمينى (رحمه الله) «اسلام ناب محمدى»، نيست كه خداى تعالى آن را بر پيامبرش، محمد مصطفى (صلى الله عليه وآله)، نازل كرده و به وسيله آن حضرت، قوانين و مقررات آن را تشريع فرموده و به دينى جز اسلام راضى نشده: «و رضيت لكم الاسلام ديناً» (مائده: 5) و دينى جز آن را نپذيرفته: «الدين عندالله الاسلام فمن يبتغ غير الاسلام ديناً فلن يقبل منه» (آل عمران: 3) چنان كه پيامبران پيشين نيز كيشى جز اسلام نداشتند و به مكتبى جز اسلام دعوت نمى كردند: «ما كان ابراهيم يهودياً و لانصرانياً لكن كان حنيفاً مسلماً» (آل عمران: 2). اين مقال بر آن است كه با نگاهى گذرا بر تاريخ تشيع، در قرن اول و دوم هجرى، به تولد و توسعه آن در بستر اسلام اشاره نمايد.
رویکردشناسى کلامى فلسفه قیام حسینى
نویسنده:
محمد جعفرى هرندى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى قدس سره,
چکیده :
حماسه عاشورا پس از قرن ها، همچنان بر تارک تاریخ میدرخشد و جان تشنه انسان های حقیقت جو را سیراب میسازد. این تأثیرگذاری شگرف، نشان از ژرفا و ابعاد و زوایای پیدا و پنهان بسیار در این رویداد عظیم دارد. دراین میان، بعد عاطفی و حماسی این حادثه بیشتر مورد توجه قرار گرفته، گرچه در کنار آن، رویکرد تحلیلی نیز به تدریج جای خود را در منظومه فکری اندیشمندان، مورخان و مصلحان باز کرده است که در آن، افزون بر چشم دل، با چشم عقل و خرد نیز به این واقعه نظاره میشود. تحلیل عقلانی حادثه طفّ وقتی پذیرفتنی خواهد بود که بتوان میان عناصر و مؤلفه های گوناگون این رخداد سترگ، هماهنگی ایجاد کرد، و این مهم به ثمر نمی نشیند جز آنکه پیش از هر چیز، زمینه های کلامی و انگیزه های اعتقادی که امام را به سوی این حرکت سوق داد، مورد علاقه قرار گرفته و عناصر تاریخی، سیاسی و جامعه شناختی حادثه، در پرتو آن تحلیل شود. این مقاله با رویکرد تحلیلی، به بیان دیدگاه های پنج گانه اندیشمندان شیعی در رویکرد کلامی به فلسفه قیام حسین بن علی(ع) پرداخته و با نقد و بررسی، به دیدگاه مختار خود میرسد.
مفهوم شناسى وحى
نویسنده:
گروه بازنگرى کتاب هاى معارف مؤسسه امام خمینى (قدس سره)
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
دانشمندان علم لغت براى واژه «وحى»، موارد استعمال متعددى نقل كرده اند مانند نوشتن، اشاره، پيام، الهام، كلام مخفى، نوشته، كتاب. ابن فارس در باب ريشه وحى، مى نويسد: «وحى» (واو، حاء و حرف معتل يا) ريشه اى است كه به عرضه دانش پنهانى يا غير آن بر ديگرى دلالت مى كند و تمامى استعمال هاى واژه «وحى» به اين ريشه برمى گردد. راغب اصفهانى اعتقاد دارد ريشه «وحى» «اشاره سريع» است. به همين دليل گفته مى شود: "أَمرٌ وحىٌّ"؛ يعنى امر سريع. به نظر مى رسد كلام ابن فارس به واقع نزديك تر است. در تمام كاربردهاى قرآنى وحى، انتقال پنهانى لحاظ شده است و به اشاره سريع، به آن دليل «وحى» گفته مى شود كه مطلبى را به صورت پنهانى انتقال مى دهد. ولى انتقال با اين كه مخفى است، مى تواند سريع نباشد. مرحوم علامه طباطبائى نيز به اين مطلب اشاره مى كند. در این مقاله به موضوعات ذیل و در ارتباط با وحی پرداخته می شود: گونه هاى كاربرد وحى در قرآن كريم، تقدير الهى در نظام هستى، هدايت غريزى، القاى شيطانى، اشاره پنهانى، پيام الهى به فرشتگان، فرستادن روح به پيامبر، تأييد عملى پيشوايان، ارتباط رسالى، ارتباط بى واسطه خدا با پيامبر، وحى در علم كلام و علوم قرآنى.
نقد و بررسی حکمی آموزه بداء در آراء دانشوران شیعی
نویسنده:
حامد ناجی اصفهانی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی,
چکیده :
آموزه بداء یکی از آموزه های اصلی کلام شیعی است، که از دیرباز نظر دانشمندان اسلامی را به خود معطوف داشته است، پاره ای به جهت تعارض این آموزه با علم مطلق الهی به تشکیک و رد آن اهتمام ورزیده اند، و برخی به تحلیل و توجیه آن همت گماشته اند. در این میان توجه به استعمالات این اصطلاح در کتاب الهی و احادیث ماثور نقشی بنیادین در تحلیل این آموزه دارد؛ زیرا تنصیص بر این آموزه در گرو فهم عمیق از آموزه های دینی است. گفتار حاضر بر آن است که با نقل آراء اصیل و بنیادین در این باره به نقد و بررسی آنها بپردازد و وجوه ضعف آنها را وانمایاند.
صفحات :
از صفحه 15 تا 39
مجرّد و مادی
نویسنده:
سید محمود نبویان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
چکیده :
بحث از موجود «مجرّد و مادی»، یکی از بخش های عمده فلسفه اسلامی را به خود اختصاص داده است. ارائه تعریفی دقیق از «مجرد» و «مادی»، اثبات وجود آنها، بیان انواعشان و ارتباط میان موجودات مجرد و مادی، از دغدغه های مهم فلاسفه در این بخش از فلسفه به شمار می رود. در این نوشتار، سعی شده است تا گزارشی اجمالی از دیدگاه فلاسفه مشاء و اشراق نسبت به ماهیت موجودات مجرد و مادی، بیان و سپس مورد ارزیابی واقع شود. در ادامه، نظریه سومی ارائه شده و مؤیدات عقلی و نقلی این نظریه ذکر شده اند. نیز با عنایت به اینکه ظواهر برخی از تعابیر نقلی بر اساس دیدگاه عده ای از متفکران با نظریه سوم در تعارض است، ضمن بیان آن ظواهر، آراء این متفکران نیز مورد نقد قرار گرفته و در تعریف «مجرد» و «مادی»، بر نظریه سوم، تأکید شده است.
صفحات :
از صفحه 207 تا 224
تبین آموزۀ بداء در قرآن با رویکرد شیعی
نویسنده:
مسعود صلواتی ­زاده، محمدنقی رفعت ­نژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه,
چکیده :
لفظ «بداء» مشترک بین انسان و خداوند است. فهم دقیق و صحیح بداء در خداوند، مبتنی بر نقل، عقل و وجدان است و به دلیل غامض بودن درک آن، محل چالش و ایجاد شبهاتی از سوی مخالفان بداء شده است. در جهان اسلام بیشترین مخالفان بداء، از میان اهل سنت و به ویژه وهابیت سلفی انجام میپذیرد. با اینکه از دیرباز عالمان شیعه با روشی علمی و عقلانی به شبهات آنان پاسخ داده اند، اما همچنان در آثار قلمی مخالفان شبهاتی در این باره مطرح میشود. یکی از شبهاتی که در سالهای اخیر مطرح شده این است که بداء، پدیدهای غیراسلامی (یهودی) است و اصلی در قرآن ندارد. مقاله پیش رو با رویکرد شیعی، به تبیین این مسئله پرداخته و در صدد اثبات و تبیین خاستگاه بداء در قرآن است.
صفحات :
از صفحه 71 تا 88
نقد و بررسی ادعای دلالت آيه «يدبر الامر» بر پايان دين اسلام
نویسنده:
محمدعلی فلاح علی آباد، عزالدین رضانژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
بهره گيری از آيات الهی کتب مقدس، از مهم ترين شگردهای فرقه های انحرافی است. اين بهره گيری به جهت موجه جلوه دادن عقايد فرقه ای، با سوء استفاده از جايگاه آيات الهی نزد معتقدين است که اغلب با تفسير به رأی و تاويل بدون دليل آيات الهی همراه است. بهائيت آيه 5 سوره سجده را در جهت اهداف فرقه ای، دال بر پايان دين اسلام و دليلی بر تثبيت ادعای علی محمد شيرازی و بشارتی بر ظهور وی دانسته است. مقاله پيش رو با روش توصيفی تحليلی اين ادعای بهائيت را مورد بررسی قرار داده است. يافته های تحقيق بر آن است که تاويلات بهائيت بر آيه مذکور با ظاهر الفاظ آيه، هيچ تناسبی نداشته و هيچ قرينه ای نيز بر آن وجود ندارد و از آنجا که اين توجيه به جهت مستندسازی فرقه ای انجام پذيرفته، «تفسير به رأی» است و اشکال های متعدد ديگری مانند تناقض گويی، کپی برداری و استنادات غير علمی بر اين مدعا وارد است.
صفحات :
از صفحه 33 تا 54
شیوه های نزول امدادهای غیبی بر مومنین از منظر آیات قرآن
نویسنده:
حسین ابراهیمیان، زهره ربیعی، محبوبه بسمل
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
امدادهای غیبی به عنوان یکی از سنت های مهم در قرآن کریم مطرح است. این سنت مبین آن است که اگر انسان از امدادهای عام الهی درست استفاده کند و قابلیت های معنوی را در خود تقویت نماید، بی گمان نظام علی و معلولی جهان نیز به حمایت او برمی خیزد و او را از پشتیبانی خاص خود بهره مند می سازد. بررسی آیات قرآن از این رویکرد نشان داده است که امدادهای غیبی را می توان به دو دسته عمده عوامل بیرونی و درونی تقسیم نمود که فرستادن لشکر الهی، انجام امور غیرممکن، حفظ و صیانت مومنین، افزایش نعمات دنیوی و حکومت دادن به صالحان از جمله موارد عوامل بیرونی اند. هم چنین هدایت بخشی و آرامش قلبی، اندک نمایی و ایجاد ترس و وحشت در دل دشمنان از جمله مصادیق عوامل درونی محسوب می شوند. این مقاله بر آن است تا با استناد به آیات قرآن و منابع تفسیری، مهم ترین شیوه های نزول این الطاف ویژه الهی بر مومنین را مورد واکاوی قرار دهد.
صفحات :
از صفحه 157 تا 175
  • تعداد رکورد ها : 617