نوشتار حاضر بررسی آثار خردگرایی دو متفکر و متکلم نامدار اسلامی از دو مذهب متفاوت را در حوزه ذات و صفات ذاتی و افعال الهی، و نیز تفسیر و تأویل صفات خبریه در آیا
... ات و روایات وجهه همت خود قرار داده است. با بررسی مسایل ذات و صفات ذاتی و افعال الهی در آینه استدلال‌های مبتنی بر خردگرایی آن دو، نشان داده است که در تمام مباحث مربوط به حوزه عقل نظری و عقل عملی و تفسیر و تأویل صفات خبری در آیات و روایات کاملا مشابه هم عمل کرده اند. بررسی تفاوت های آن دو در پاره‌ای از اعتقادات کلامی بخش دیگری از رساله است. سپس منشا این همه مشابهت‌ها و تفاوت‌ها را به سنجه تحقیق نهاده و نشان داده است که این همه مشابهت‌ها و بسیاری از تفاوت‌هایشان ناشی از بکارگیری رویکرد خردگرایانه در فهم مسایل اساسی اعتقادی می‌باشد. آشکار کردن جایگاه رفیع و بی نظیر به کارگیری رویکرد عقلانی و خردگرایانه در حل و فصل قضایای اعتقادی از مهم ترین نتایج رساله حاضر است.
بیشتر