مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
نمودار درختی موضوعات
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه فلسفه
>
حکمت نظری
>
فلسفه (خاص)
>
فلسفه الهی
>
فلسفه اسلامی
>
امور عامه
>
احکام کلی وجود
>
احکام سلبی وجود
>
ماهیت
>
ماهیت ممکن
>
مُثُل
ارباب اصنام نوعیه فلکیه
رب النوع انسانی
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
تعداد رکورد ها : 108
عنوان :
مشاییان و نظریه تجرید : دوره 11، شماره 40 : فصلنامه انديشه دينی
نویسنده:
سیدعلی علم الهدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ایده آلیسم
,
ادراک عقلی
,
کلیات
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
فلسفه مشاء
,
مُثُل
,
تجرید
کلیدواژههای فرعی :
وجود ذهنی ,
اتحاد عاقل و معقول ,
حرکت اشتدادی نفس ,
انطباع صور عقلی ,
افاضه کلیات ,
ایده آلیسم مشائی ,
رویت در خدا ,
انواع ادراک ,
نظریه تعالی ,
شناخت حقایق اشیاء ,
ماهیت ,
عقل فعال ,
فرد مجرد عقلی ,
مراحل شناخت ,
عروض صور علمی بر نفس ,
رابطه طولی مراتب ادراک ,
جایگاه معرفت شناسی مثل ,
اصالت ماهیت مشائی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در این مقاله، اثبات می شود تئوری مشائیان مسلمان در خصوص نحوه ادراک کلیات، نظریه ی تجرید نیست، بلکه ایشان تنها عامل موثر در ادراک عقلی را می توانند افاضه ی عقل واهب الصور لحاظ کنند و تفوه ایشان به نظریه ی تجرید، ناشی از نداشتن توجه کافی یا ناشی از تنگناهای زبان است. سپس مشخص خواهد شد که لازمه ی این سخن اولا پذیرش نظریه ی مثل از سوی ایشان خواهد بود و ثانیا موجب پذیرش نوعی ایده آلیسم مشابه به ایده آلیسم مالبرانش و بارکلی می گردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 127 تا 140
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
جدال افلاطونی : دوره 11 ، شماره 40 : فصلنامه انديشه دينی
نویسنده:
علی فتحی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
شیراز: دانشکده ادبیات و علوم انسانی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
دیالکتیک
,
صورت اعلی
,
مُثُل
,
جدل
کلیدواژههای فرعی :
مراتب ادراک ,
خیر محض ,
مسابقه ( اعم ) ,
خطابه ,
سفسطه (منطق) ,
تاریخ اندیشه دیالکتیکی ,
جدال سقراطی ,
جدال مبتنی بر مفروضات ,
روش تقسیم افلاطونی ,
دیدار صورت اعلی ,
دانش نهایی ,
نظام علم افلاطونی ,
تمایز اهل جدال و اهل جدل ,
جدل سلبی ,
چکیده :
جدال (دیالکتیک) بنیادی ترین و اساسی ترین مفهوم در نظام فلسفی افلاطون، اعم از هستی شناسی و معرفت شناسی است. دیالکتیک را افلاطون از سقراط به ارث برده است و چنان که در این مقاله اشاره خواهد شد، تغییر و تحولی اساسی در آن ایجاد کرده و آن را از روش سقراطی صرف به مقام و مرتبه ی فلسفه و دانش ارتقا داده و فلسفه را با آن، رنگ و لعابی دیگر بخشیده است. این نوشتار معانی جدال را در محاورات افلاطونی بازخوانی می کند و همه ی آن ها را در ذیل امر ایده آل افلاطونی قرار داده، به باز تعریفی کلی از جدال می پردازد که با همه ی معانی آن در آثار افلاطون، جمع شدنی است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 93 تا 106
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مسئله آفرینش از نگاه ارسطو و ابن سینا
نویسنده:
مجید ملایوسفی، علی حیدری فرجی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
الله
,
آفرینش (اِبداع)
,
حدوث عالم
,
محرک لایتحرک
,
حدوث زمانی عالم
,
حدوث
,
حدوث زمانی، al-ḥudūt̲h̲ al-zamānī، coming into existence in time
,
حدوث عالم Ḥudūt̲h̲ al-ʿĀlam
,
عالم خلقت
,
فلسفه بوعلی
,
واجب تعالی (اسماء ذات)
,
خلقت از نظر ابن سینا
,
خلقت از نظر ارسطو
کلیدواژههای فرعی :
قدیم ,
جهان هستی ,
عالم مثال ها ,
حدوث ذاتی ,
ماده ظلمانی ,
برهان حرکت (اثبات خدا) ,
خیر محض ,
علت غایی ,
علت فاعلی ,
حرکت ,
حدوث ذاتی عالم ,
ازلی ,
عالم تحت القمر ,
عالم فوق القمر ,
نفوس فلکی ,
کائنات ,
امر مطلق ,
اثیر ,
محرک ,
ماده ,
اجسام سماوی ,
مُثُل ,
ماهیت علت غایی ,
شی ء مطلق ,
برهان حرکت ,
کائن ,
عالم ( امکانی ) ,
نظام علت غایی ,
نظام علت فاعلی ,
خیر محض ,
علت وجودی ,
جهان سینوی ,
امر نسبی ,
خدای سینوی ,
جهان ازلی ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
0
چکیده :
یکی از مسائل مهم در تاریخ تفکر بشر، مخلوق یا نامخلوقبودن عالم هستی بوده است. فیلسوفان پیش از ارسطو، هریک بهنوعی قائل به ازلی و غیرمخلوقبودن عالم هستی بودهاند. ارسطو با قائلشدن به ازلیت مقولههای حرکت، زمان، و ماده را مؤلفههای اصلی عالم هستی دانسته است و حکم به ازلی و غیرمخلوقبودن جهان هستی میدهد. از این حیث است که خدای ارسطو در مقام علت فاعلی عالم هستی، فقط محرک عالم است و هستیبخش آن قلمداد نمیشود. در ادیان ابراهیمی، ازجمله اسلام، خالقیت خداوند امری مسلم و بدیهی تلقی میشود. ازاینرو، ابن سینا در مسئله آفرینش عالم از ارسطو فاصله میگیرد. درواقع، تصویر سینوی از عالم هستی و خداوند و رابطه این دو با هم متفاوت با تصویری میشود که ارسطو ارائه میدهد. ابن سینا با تقسیم حدوث به ذاتی و زمانی مدعی میشود که ازلیبودن عالم از حیث زمانی مستلزم آن نیست که عالم هستی مخلوق خداوند نباشد. از این حیث نزد بوعلی خداوند علت فاعلی عالم است؛ صرفاً محرک نیست، بلکه معطی وجود به عالم هستی نیز تلقی میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 75 تا 92
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
زیبایی شناسی فلسفی و تحلیل نظریه «اصالت زیبایی» در حکمت مطهر
نویسنده:
مهدی گنجور، مهدی امامی جمعه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
زیبایی شناسی
,
زیبایی شناسی حکمت مطهر
کلیدواژههای فرعی :
اعیان ثابته ,
حسن و قبح عقلی ,
حکمت متعالیه ,
ابلیس ,
خیر اخلاقی ,
عشق الاهی ,
حسن و قبح ,
محبت ,
لذت ,
التذاذ نفس ,
ابلیس ,
عشق حقیقی ,
قرآن ,
اصالت زیبایی ,
التذاذ ,
حب (محبت) ,
عشق و محبت ,
عشق عقلی ,
حسن و قبح ذاتی ,
حسن و قبح عقلی ,
حکمت متعالیه ,
لذت حسی ,
مُثُل ,
خیر اخلاقی ,
قرآن ,
عقل(منطق) ,
رویکرد تجربی عرفانی ,
تلازم زیبایی و عشق ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
9112-2008
چکیده :
تأمل در زیبایی و جمال، همچون دیگر مقوله های فلسفه و علوم انسانی، بیش از دو هزار سال قدمـت دارد، چنان که یونانیان باستان، آن گونه که از رسالات هیپاس بزرگ افلاطون و بوطیقای ارسطو برمی آید، سهم عمده ای در تکوین آن داشته اند. البته اطلاق لفظ زیبایی شناسی به این نوشته ها، خالی از تسامح نیست. اما نمی توان آثار و تأملات متفکران بشر را در مقوله زیبایی، انکار کرد و دیدگاه ها و نظریه های متنوع و ژرف ایشان را نادیده گرفت. در این نوشتار، سعی بر این است که از جنبه های گوناگون به بررسی این مقوله پرداخته شود . برای این منظور، ابتدا با رویکردی فلسفی– عرفانی به تعریف و تبیین زیبایی و تلازم معرفتی آن با عشق پرداخته شده و در پی آن مکتب «اصالت زیبایی» مورد تحلیل قرار گرفته است. دیدگاه حکمت متعالیه صدرایی پیرامون نقش زیبایی در عشق آفرینی، مسأله ای دیگر است که در این نوشتار مورد پژوهش واقع می شود. زیبایی شناسی در پرتو عقل، که بیانگر موضوعیت و مرجعیت عقل در مقوله زیبایی شناسی اخلاقی و فلسفی است، یکی از موضوعات محوری بحث حاضر به حساب می آید. این پژوهش، در نهایت، مدعی نقش زیبایی در ایجاد محبت و آفرینش عشق با رویکردی تجربی – عرفانی شد و با استناد به برخی آراء و نظریه ها به اثبات این ادعا پرداخته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 125 تا 146
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تأثیر مبانی فلسفی ملاصدرا در برداشتهای حدیثی او در حوزه مباحث نفس و معاد
نویسنده:
جلیل قاسمی، عزیزالله فیاض صابری، حسن نقی زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معاد
,
ملاصدرا
,
خودشناسی
,
معاد شناسی(کلام اسلامی ذیل فرجام شناسی)
,
علم نفس
,
حکمت متعالیه
,
حدیثشناسی
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
اعیان ثابته ,
علیت ,
تجرد قوه خیال ,
اصالت وجود ,
کتاب مفاتیح الغیب (ملاصدرا) ,
جسمانیه الحدوث ,
مراتب هستی ,
انسان شناسی ,
اتحاد عاقل و معقول ,
وحدت تشکیکی وجود ,
نظام هستی ,
اهل بیت(ع) ,
قرآن ,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه) ,
تاویل حدیث ,
حرکت جوهری ,
هویت شناسی انسان (مسائل جدید کلامی) ,
حرکت جوهری ,
مُثُل ,
اصالت وجود ,
وحدت تشکیکی وجود ,
عالم ( امکانی ) ,
قرآن ,
اصل علّیت ,
امامان معصوم علیهم السلام ,
ماسِوی الله ,
تبیین منبع نقل ,
ملاک فهم روایت ,
ظهور ماهیت ,
استکمال تدریجی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
امام خمینی
شاپا (issn):
9112-2008
چکیده :
صدرالمتألهین شیرازی، مؤسس مکتبی است که به عنوان حکمت متعالیه شناخته میشود. وی با بهرهبردن از میراث سلف خود راه جدیدی را فراروی جویندگان حقیقت گشوده است. یکی از ویژگیهای مکتب فلسفی او استفاده فراوان از آیات و روایات معصومان(ع) در آثار فلسفی خود میباشد. وی براساس مبانی فلسفی که خود موفق به تأسیس آنها شده است، تبیین خاصی از منابع نقلی از جمله روایات ارائه داده است. در این مقاله نخست علت رویکرد ملاصدرا به روایات بررسی شده و سپس با ذکر نمونههایی به تأثیر مبانی فلسفی ملاصدرا در برداشتهای او از احادیث با محوریت مباحث نفس و معاد پرداخته شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 91 تا 111
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
سیر تطور تبیین فلسفی وحی از فارابی تا ملاصدرا : سال 1، شماره 2 : آیین حکمت
نویسنده:
زهرا یوسفی روشناوند
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل فعال
,
نبی
,
فرشته وحی
,
نبوت
,
جبرئیل(ع)
,
حضرت محمد(ص)(اوصیاء)
,
وحی
,
پیامبر
,
وحی الهی
,
عقل فعال
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
مثل ,
قوای نفس ,
معتزله ,
مشاء ,
عقل نظری ,
اتصال به عقل فعال ,
عالم مثال ,
عقل مستفاد ,
عقل کل ,
عقل هیولانی ,
تهافت الفلاسفه ,
نفس فلکی ,
عالم ماده ,
اتصال عقل نبی به عقل فعال ,
قوه وحی نبوت ,
اشراق الهی ,
اشراق ,
عالم ماده ,
معتزله (اهل سنت) ,
خیال منفصل ,
اشراق ,
عالم خیال (متصل و منفصل) ,
مثل معلقه ,
رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم) ,
هستی شناسی وحی ,
فلسفه مشاء ,
افعال نفس ,
عقل ( جوهر ) ,
مُثُل ,
اشراق حق تعالی ,
عقل بالملکه ,
نفس ناطقه فلکی ,
عقل انبیاء ,
ادراک نفس ,
عالَم مثال(قسیم عالم معانی و ارواح و اجسام) ,
عالَم مثال منفصل(مقابل مثال متصل) ,
عالَم مثال متصل(مقابل منفصل) ,
عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته) ,
عقل هیولانی ,
عقل بالملکه ,
عقل مستفاد ,
قوه عاقله نبی ,
رؤیت فرشته وحی ,
شرایط نبوت ,
کلیات وحیانی ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
0
چکیده :
وحی که یکی از مهمترین آموزههای دینی است از سوی فلاسفه همچون دیگر اندیشمندان مورد توجه قرار گرفته است. در فلسفه اسلامی، فرشته وحی، مخزن علوم و مفیض آنها و گیرنده وحی نیز قوه عاقله نبی است که وی به علت استعداد ذاتی و تکامل وجودی به مرتبهای میرسد که میتواند به عقل فعال متصل گردد و معارف را از وی دریافت نماید. مهمترین مبحث در زمینه وحی نزد فلاسفه اسلامی، نحوه رؤیت فرشته وحی است. در نظام مشائی، عقل فعال همان فرشته وحی و رؤیت او نیز محاکات متخیله نبی از حقیقت وجود وی بود؛ ولی در مکتب اشراقی و حکمت متعالیه با کشف عالم مثال منفصل یا به تعبیر شیخ اشراق «مثل معلّقه» تبیین فلسفی وحی به نقطه عطف خود رسید. در این مکتب، فرشته وحی عظیمترین انوار قاهره عرضیه و رب النوع آدمی بود که نفس پاک نبی پس از رفع شواغل و حجب برزخی و جسمانی با اتصال به فرشته وحی، معارف را از وی دریافت میکند. حقیقت فرشته وحی دارای مظاهری در عالم مثال است که با ظهور در این مظاهر، امکان رؤیت آن برای نفس نبی حاصل میشود. فرشته وحی از حقیقت عقلی و نوری خود تنزل مینماید و در مظهری از مظاهر عالم مثال جلوهگر میشود تا نبی به رؤیت آن نائل آید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 145 تا 173
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
فلسفه افلاطون مادر همه فلسفه های الهی است : زمستان 1381 : فلسفه
نویسنده:
حسین غفاری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
افلاطون
,
فلسفه افلاطون
,
رابطه فلسفه افلاطون و فلسفه الهی
کلیدواژههای فرعی :
معاد ,
اعیان ثابته ,
رابطه انسان و خدا ,
خداشناسی ,
رساله تیمائوس ,
اصالت روح ,
تجرد نفس ناطقه ,
قرآن ,
تجرد نفس ,
یونان باستان ,
بقا و خلود نفس ,
حکمای یونان ,
یونان ,
ایدئالیسم ,
قوانین ,
ایدئالیسم (مسائل جدید کلامی) ,
فلسفه یونان ,
بقاء نفس ,
مُثُل ,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) ,
معاد(فلسفه) ,
قرآن ,
کتاب جمهوری (افلاطون) ,
رساله فیلبوس ,
تجرد نفس (فلسفه) ,
شاپا (issn):
2008-1553
چکیده :
موضوعی که برخی متفکران و فلاسفه را به اندیشه و بحث واداشته قابلیت تفسیر فلسفه یونان به عنوان یک فلسفه الهی است در این مقاله با رجوع مستقیم به آثار افلاطون و ارائه تفسیر و تطبیق مختصری فضای کلی فلسفه افلاطون از این منظر بررسی و تحلیل شده و با استناد به متن عبارات افلاطون نشان داده می شود که فلسفه افلاطون نه تنها یکی از الهی ترین فلسفه های عالم اندیشه است بلکه مادر و سرچشمه تمامی تفکرات اصیل الهی است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 41 تا 60
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نگرش صدرا به عالم ذر و میثاق : 3 : فصلنامه پژوهشی اندیشه نوین دینی
نویسنده:
مرضیه اخلاقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم : نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها دانشگاه معارف اسلامی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حقیقت انسان
,
عالم آخرت(کلام اسلامی)
,
عالم ذر
,
کمال
,
ادراک عقلی
,
رب النوع
,
کشف
,
حق تعالی
,
هستی شناسی عرفانی (مسائل جدید کلامی)
,
مُثُل
,
علیت
,
نظام طبیعت
,
آیات
,
عهد با خدا
,
یقین
,
عهد و میثاق
,
عهد انسان
,
مقامات (عرفان)
کلیدواژههای فرعی :
معتزله ,
فهم ,
تفسیر ,
اسمای الهی ,
نطفه ,
حب ,
وفای به عهد ,
قوس صعود و نزول ,
عالَم(حکمت اشراق) ,
شهود(اسماء اول عرفان نظری) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
صدرالمتألهین اهل بحث را از دریافت حقیقت و واقعیت چگونگی اخراج ذریه از صلب آدم به صورت ذرات ناتوان میداند بدین دلیل که انسان مراتب مختلف بعث و حشر دارد، اما براساس نظام هستی شناسی صدرا افراد بشر پیش از ورودشان به دنیا، هویات عقلیهای دارند که از پشت پدر روحانی عقلیشان بیرون آمدهاند و همو پدر حقیقی میباشد نه پدران جسمانی، و مراد از «آدم» در آیة ذر «پدر عقلی» همة افراد انسان است که وحدت جنسی دارد. بنابر نظام معرفت شناسی وی، انسان حاضر در آن عالم، با مشاهدة حقیقت فقری و ربطی خویش به خدا به ربوبیت او و عبودیت خویش اقرار نموده و بر ربوبیتش میثاق سپرده و خود شاهد آن میثاق بوده است. وی پس از تقسیم افراد مورد خطاب آیه به سه دسته، بیان میدارد که اقرار و میثاق هر کدام از آنها به حسب حال و مقامشان ناشی از سمع و بصر و فؤاد خاص آنهاست. مقاله حاضر پس از مطالعه درون دینی این مسألة قرآنی به این نتیجه خواهد رسید که در مکتب حکمی صدرالمتألهین تفاوتی میان فهم فلسفی و دینی وجود ندارد و استفادة وی از متون دینی به عنوان منبعی در کنار سایر منابع فنی و تخصصی نبوده است تا تأثیر آنها در آثار و افکارش تأثیر منبعی باشد، بلکه تأثر وی از آنها یک نوع تأثر روی آوردی است که به لحاظ روش شناسی نوعی کثرتگرایی رویآوردی است. از این رو آنچه در این روی آورد متعالی به دست میآید هم قابل عرضه به قرآن است و هم به برهان و هم به عرفان.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
دیدگاه سهروردی و ملاصدرا درباره علیّت مثل و عالم خیال منفصل
نویسنده:
محمد ذبیحی، محمود صیدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه پیام نور,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سهروردی
,
ملاصدرا
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
مُثُل
,
علت عالم ماده
,
عالَم مثال(قسیم عالم معانی و ارواح و اجسام)
کلیدواژههای فرعی :
عالم انوار ,
عالم عقول ,
معاد جسمانی ,
ارباب انواع ,
عقول متکافی ,
حرکت جوهری ,
عقول طولیه ,
عقول عرضیه ,
قاعده امکان اشرف(حکمت اشراق) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
شیخ اشراق و صدرالمتألهین، از یک سو به عالم مثال منفصل قائل بوده؛ و از سوی دیگر، به اثبات نظریه مثل افلاطونی و ارباب انواع پرداخته، و آنها را علّت عالم ماده و افراد مادی هر نوع دانسته اند. پژوهش حاضر ضمن بررسی و نقد براهین شیخ اشراق و ملاصدرا در باب اثبات علّیت ارباب انواع نسبت به افراد مادی، از طریق سنخیّت علّت و معلول؛ نظریه ملاصدرا در علوم حسّی و خیالی (نظریه ابصار) و نیز امتناع طفره در نظام آفرینش، به اثبات علّیت عالم مثال نسبت به عالم ماده پرداخته است. از این رو، بر خلاف دیدگاه شیخ اشراق و ملاصدرا، عالم مثال علّت عالم ماده است، نه عقول متکافئه. در نتیجه، علاوه بر مثل افلاطونی موجود در عالم عقل، ارباب انواع در عالم مثال نیز موجود هستند. این موجودات مثالی علّت عالم ماده می باشند و خود، معلول ارباب انواع موجود در عالم عقل هستند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 43 تا 56
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
خیال و صور خیالی در مکتب سینوی و اشراقی
نویسنده:
سحر کاوندی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع),
کلیدواژههای اصلی :
ادراک انسان
,
تجرد خیال
,
علم نفس
,
تخیل(راه های معرفت)
کلیدواژههای فرعی :
نور اسفهبدیه ,
مادی بودن خیال ,
افعال نفس ,
بقاء نفس ,
مُثُل ,
وحدت قوای نفس ,
عالَم مثال منفصل(مقابل مثال متصل) ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
حواس باطن(مقابل ظاهر) ,
وهم(معرفت شناسی) ,
کیفیت حصول ادراک خیالی ,
قاعده الواحد در علم النفس ,
کثرت قوای نفس ,
وابستگی وهم و تخیل ,
تجرید تام ,
تجرید خیالی ,
قیام حلولی صور ادراکی ,
بقای نفوس بسیط ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
وجود ادراکات خیالی و تخیل در نظام معرفتی انسان،مورد وفاق همه حکما است،اما فلاسفه در تبیین چگونگی حصول صور خیالی برای فرد و نیز ماهیت خیال و مدرکات خیالی با یکدیگر اختلاف دارند.ابن سینا نفس انسانی را دارای قوای متعدد دانسته و قوه خیال را به عنوان واسطهای در تحقق و حصول صور ادراکی تلقی کرده است. وی در کتب مختلف خود استدلالهایی را بر مادی بودن خیال و به تبع آن صور خیالی اقامه میکند،اما ظاهرا چنین استدلالهایی براساس اصول و قواعد قوم میباشد زیرا وی نهایتا تغییر موضع داده و در کتاب المباحثات خود استدلال مفصلی مبنی بر تجرد خیال و ادراکات خیالی ارائه میکند گر چه توجیه چنین تصویری را براساس مبانی مشایی مشکل میداند.قول به وجود مراتب مختلف برای عقل،بقای نفوس بسیط، نفوس اطفال و نفوس باقی در مرتبه عقل هیولانی،با اعتقاد به تجرد خیال و صور خیالی قابل توجیه است. سهروردی تعدد قوای باطنی سینوی را نپذیرفته و همه قوا را به یک قوه که آن نور مدبر است،ارجاع میدهد و قوا را سایهای از آنچه در نور اسفهبد است،تلقی میکند.وی برای تبیین و توجیه چگونگی حصول ادراکات خیالی به عالم مثال و مثل معلقه متوسل میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 63 تا 80
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
تعداد رکورد ها : 108
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید