جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور اعلام
>
شیخ مفید, ابو عبدالله محمد بن محمد بن نُعمان (متکلم، فقیه و عالم بزرگ امامیه؛ مقیم بغداد در عراق) , 336ق./948م. (بغداد،عراق) 413ق./1023م. (بغداد،عراق)
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 684
بداء بین رد و اثبات
نویسنده:
حسین نوری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
در «بداء» دو نظر وجود دارد. امامیه «بداء» را از ارکان اصیل عقاید اسلامی می‌دانند که چهار دلیل بر این مدعا می‌توان اقامه کرد و مهم‌ترین آنها آیه محو و اثبات است. علمای اهل سنت به‌شدت با این عقیده مخالف‌اند و بر آن‌اند که «بداء» موجب علم بعد از جهل می‌شود و این در مورد خداوند روا نیست. معنای لغوی «بداء» همان ظهور بعد از خفاست، البته امامیه چنین معنایی را قصد نمی‌کنند؛ معنایی که آنان از «بداء» اراده می‌کنند «تغییر مسیر آدمیان با اعمال آنان است» و این مطلب مورد قبول همگان است. لذا آنچه انکار شده است مورد اعتقاد نیست و آنچه مورد اعتقاد است نفی نشده است. بدین جهت این نزاع بیشتر نزاعی لفظی است تا نزاعی معنوی.
صفحات :
از صفحه 149 تا 178
مشخصات اثر
تفسیر المیزان و قرائات غیرمتداول
نویسنده:
رضا مؤدب، على خوشنویس
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,
چکیده :
علامه طباطبائى در المیزان در مواردى معدود، قرائاتى غیرمتداول را به عنوان قرائت اصیل قرآنى ترجیح داده است. شناخت تفصیلى این موارد مقدمه اى است براى طرح پرسش هایى درباره برخى مبانى قرآنى ایشان؛ پرسش هایى برآمده از احساس تعارض میان اقدام فوق با پذیرش برخى مبانى اجماعى یا مشهور طائفه امامیه درباره قرآن؛ از جمله: 1. وحدت نص و قرائت قرآن؛ 2. لزوم تواتر براى اثبات قرآن؛ 3. مصونیت قرآن از تحریف؛ 4. عدم حجیت قرآئات. این مقاله با اتخاذ روشى توصیفى تحلیلى، به بیست مورد از این دست قرائات در المیزان دست یافت که غالبا با ادله اى همچون «شهادت سیاق، هماهنگى با آیه اى دیگر، تطابق لفظى با سنت، دورى از تکلفات دستورى، حذف یا کثرت حذف، اقتضاى طبع المعنى، تطابق با حکم مسلم اسلامى، و گواهى لغت» مستدل شده اند. از مجموع این قرائات، نُه قرائت منجر به تبدیل معنا، یک قرائت منجر به افزایش معنا، دو قرائت منجر به تبدیل جایگاه معنا و یک قرائت منجر به تغییر در کیفیت معنا شده است.
صفحات :
از صفحه 41 تا 54
مشخصات اثر
تأثیر فساد مالى بر امنیت ملى
نویسنده:
حسین عبدالمحمدى
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
«امنيت» اساسى ترين نياز بشر است و تأمين آن نخستين وظيفه حكومت هاست. واژه «امنيت» همانند بسيارى از واژه هاى سياسى و اجتماعى ديگر، تحولات زيادى را از سر گذرانده است؛ به نحوى كه نمى توان به يك تعريف خاص از آن بسنده كرد، بلكه بايد از عناصر اصلى آن سخن گفت. عنصر اصلى در مفهوم «امنيت»، فقدان تهديد يا به حداقل رساندن تهديدهاى اجتماعى است، و احساس آرامش در زمينه هاى سياسى، اقتصادى و فرهنگى، ثمره امنيت. هيچ مكتب و نظام سياسى نمى تواند فارغ از مسأله امنيت باشد، وگرنه نسبت به فلسفه وجودى خود بى اعتنا بوده و پايدار نمى ماند. اسلام به عنوان يك نظام حقوقى و سياسى، كه به نيازهاى فردى و اجتماعى توجه دارد، از اين قاعده مستثنا نيست. از نظر اسلام، امنيت نخستين شرط يك اجتماع سالم است و به قدرى داراى اهميت مى باشد كه از سوى خداوند متعال، پاداش هاى بزرگى براى حافظان آن معين گرديده و براى افرادى كه امنيت عمومى را به مخاطره بيفكنند مجازات هاى سختى همانند بريدن دست و پا و اعدام پيش بينى شده است.
مشخصات اثر
رابطه ایمان و معرفت از دیدگاه علّامه طباطبائى با محوریت تفسیر المیزان
نویسنده:
امرالله قلى زاده، محمد جعفرى
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدس‌سره,
چکیده :
مسئله ایمان دینى، یکى از مهم ترین مباحثى است که در ادیان به طور عموم و ادیان ابراهیمى به طور خاص مورد توجه بوده است. تاریخ اسلامى گواه این است که مسئله ایمان یکى از کهن ترین موضوعات اعتقادى است که فرق مختلف اسلامى بدان پرداخته اند. این نوشتار، با روش توصیفى تحلیلى مى کوشد با نگاه قرآنى، مسئله رابطه ایمان و معرفت از دیدگاه علّامه طباطبائى را مورد بررسى قرار دهد. ابتدا معناى ایمان و معرفت و سپس متعلق ایمان و در نهایت رابطه بین ایمان و معرفت مورد بررسى واقع شده است. سه نوع رابطه بین ایمان و معرفت متصور شده و در نهایت رابطه اى را مقبول دانسته که معرفت نقش زمینه و مقدمه را در حصول ایمان ایفا مى کند. در ضمن، رابطه معرفت حضورى با ایمان و امکان حصول ایمان با ظن نیز مورد مداقه واقع شده است.
صفحات :
از صفحه 91 تا 100
مشخصات اثر
بررسی مساله بداء از نگاه علامه مجلسی و شیخ مفید
نویسنده:
حسنیه مرادی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
متن
وضعیت نشر :
دانشگاه اصفهان,
چکیده :
چکیده مسأله بداء یکی از مسائل د شوار کلامی و معضلات حدیثی است که مورد اختلاف بین شیعه و سنی است که در کنار دو اصل دیگر «رجعت» و «تقیه» از اختصاصات مذهب شیعی شناخته شده است. بداء در لغت به دو معناست؛ یکی به معنای آشکارشدن و وضوح کامل است و دیگر به معنای پشیمانی، به دلیل کشف مطلب تازه¬ای که قبلاً مکشوف نبود، بی¬تردید «بداء» به معنای دوم در مورد خداوند معنا ندارد و هیچ مؤمن عالمی احتمال مخفی¬بودن مطلبی بر خدا را نمی¬دهد که با گذشت زمان برای او مکشوف شود؛ زیرا لازمه¬ی آن نسبت¬دادن جهل و نادانی به ذات پاک خداوند است؛ و شیعه امامیه نیز هرگز چنین احتمالی را درباره خدا نمی¬دهد و هرگز روایاتی از ائمه معصومین علیهم¬السلام به معنای علم بعد از جهل، در مورد خداوند، وارد نشده است و آنچه فخر رازی و امثال او از صاحب¬نظران اهل سنت از بداء به معنای علم بعد از جهل به شیعه نسبت می¬دهند کاملاً غیرمحققانه است و نشان می¬دهد که وی و امثال او نه کلمات علمای شیعه را دیده¬اند و نه روایات اهل بیت علیهم¬السلام را بررسی کرده¬اند، ضمن اینکه روایات فراوانی در منابع اهل سنت درباره بداء و تغییر مقدرات در پرتو رفتار انسان وارد شده است و تمامی شیعه، نسبت جهل و ظهور علم و آگاهی بعد از جهل را، نسبت به خداوند، نفی می¬کنند. طبق گفته شیخ مفید، بداء درباره خداوند، به معنای آشکارشدن چیزی است که بر بندگان مخفی بوده و ظهورش برای آنان تازگی دارد بنابراین ظهور و انکشاف از طرف خداوند، برای مردم بوده است، نه جهل و نه تغییر و تبدیل رأی برای خداوند. سرنوشت انسان به دست خود اوست که با تغییردادن شرایط، می¬تواند خود را مشمول لطف، یا عذاب خداوند قرار دهد، و این بهترین و برترین ثمره بداء است. انسان موحد نمی¬¬تواند بداء صحیح را از خداوند نفی کند. علامه مجلسی و شیخ مفید هر دو بداء را در معنای لغوی به معنای ظهور می دانند. علامه مجلسی معنای لغوی بداء را که مستلزم علم خداوند پس از جهل است را مردود می داند و با استناد به نقل(وحی و احادیث) قائلین به حدوث در علم الهی را کافر می داند. شیخ مفید هم مسأله بداء را به معنای لغوی آن به معنای آشکارشدن چیزی برای انسان می داند نه برای خداوند. و بداء را از طریق تغییر در ساختار لغوی آن، آن گونه که اعراب در زبان فصیح عربی استعمال می کنند، به کار می برد« بدا لله» را در معنای «بدا من الله» به کار می گیرد تا به معنای «بدا از خدا برای ما آدمیان آشکارشد» باشد یعنی کار جدیدی که خلاف انتظار ما بود برایمان آشکارشد و با این نظریه، شیخ مفید بداء را مورد اتفاق مسلمانان می داند و اختلاف در این زمینه را اختلاف لفظی می داند. هم چنین در این پژوهش مشخص می شود که نظریات شیخ مفید به عنوان متکلم برجسته شیعه و علامه مجلسی به عنوان محدّث مشهور شیعه، درمورد سایر مباحث مربوط به بداء نزدیک و شبیه به هم است اگرچه تفاوت های مختصری نیز وجود دارد. کلید واژگان: بداء – علم الهی- لوح محو و اثبات- قضا- قدر- شیخ مفید- علامه مجلسی
مشخصات اثر
سير تحول انديشه امامت از آغاز تا عصر شيخ مفيد
نویسنده:
جواد مقامي
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
‫قم؛ خراسان رضوی : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی؛ مدرسه علمیه عالی نواب خراسان رضوی,
کلیدواژه‌های اصلی :
درباره شیخ مفید
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان‏
چکیده :
‫روشن است كه نزاع ميان مسلمانان درباره امامت، از برجسته ترين حوادث تاريخ اسلام بوده و هنوز هم هست. پس از زمان رحلت پيامبر (ص) به بعد طيف وسيعي از مسلمانان به سبب منازعه بر سر اين موضوع و عدم درك صحيح حقيقت از راه راست منحرف و خود به طوايف و احزاب گوناگوني منقسم شده‌اند، جنگها و درگيريهايي ميان آنها برپا گرديد و در نتيجه خونهاي زيادي ريخته شد، اعراض و نواميس بسيار بر باد رفته، مفاهيم تغيير كرده و ارزشها دگرگون شده است. مسلمانان پيوسته از آثار اين انحرافات و چند دستگي‌هايي كه به منتهاي شدت خود رسيده است رنج مي برند، و اختلاف در اين مسئله، يعني موضوع امامت، به مسائل ديگري كه مربوط به اصول دين و فروع آن است نيز سرايت كرده، و تقريباً اصلاح آنچه در گذشته روي داده و مسدود كردن شكاف عميقي كه در نتيجه اين نزاع در طول قرنها پديد آمده است به هر صورتي كه باشد مادام كه هر فرقه‌اي با تمام نيرو و تفكر خود روش و مذهب خويش را تقويت مي كند و در انتشار آن مي‌كوشد غير ممكن است.
مشخصات اثر
بررسي تطبيقي آراء کلامي شيخ صدوق و شيخ مفيد
نویسنده:
علي سليماني
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
‫قم؛ خراسان رضوی : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی؛ مدرسه علمیه عالی نواب خراسان رضوی,
کلیدواژه‌های اصلی :
درباره شیخ مفید
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق , شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان‏
چکیده :
‫بررسي آراء متکلمان بزرگ و مقايسه ديدگاه‌ها و آراء آنها در عصر ما بيشتر از گذشته مورد توجّه قرار گرفته است. اين نوع پژوهش‌ها در بالا بردن سطح انديشه‌ها و مرزشناسي عقايد ديني و نيز روش‌شناسي در علم کلام تأثير قابل ملاحظه‌اي دارد. اين پژوهش به تبيين و مقايسه آراء کلامي شيخ صدوق; و شيخ مفيد; که از متکلمان بزرگ شيعه در قرن چهارم و پنجم مي‌باشند پرداخته است. باور ما اين است که تاکنون بدين مقوله کمتر توجّه شده است در اين تحقيق هم روشهاي تبيين کلامي و هم آراء اين دو شخصيت بررسي شده است با اذعان به اين نکته که شيخ صدوق عالمي نقل‌گرا و شيخ مفيد دانشمندي عقل‌گرا مي‌باشد. مقايسه ديدگاه‌هاي اين دو بزرگ نشان مي‌دهد گرچه بین اين دو متکلم نامي شيعه اختلاف بنيادي در آراء کلامي به چشم نمي‌خورد امّا تفاوت‌هاي ميان آن دو بزرگوار در روش تبيين احکام و اعتقادات وجود دارد. صدوق; فردي متبحّر در احاديث است و بررسي‌هاي او در علم کلام به طور عمده از توضيح و تبيين احاديث تجاوز نمي‌کند. ولي شيخ مفيد; با اين‌که عقل را در دستيبابي به نتايج فکري به ياري و مساعدت وحي محتاج مي‌بيند عملاً در بررسي‌هاي کلامي حتي در صورت وجود حديث بر عقل تکيه مي‌کند. كليد واژه: فارسي: شيخ صدوق;‌، شيخ مفيد;، علم کلام، کلام تطبيقي، کلام شيعه. عربي: الشيخ الصدوق; – الشيخ المفيد; – الکلام المقارن – التطبيق.
مشخصات اثر
تعاون و دیگریاری در سیره اجتماعی ائمه اطهار (علیهم السلام)
نویسنده:
محمدموسی نوری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
يكی از مشكلاتی كه جوامع بشری همواره دچار آن بوده و از آن رنج برده فاصله طبقاتی حاكم در ميان اعضای جامعه است، به گونه ای كه اعضای جامعه را به دو دسته تقسيم نموده، عده ای محروم و تهی دست ضروری ترين لوازم زندگی شان از قبيل غذا، مسكن و لباس را نمی توانند تهيه كنند، و عده ای آن قدر مال و ثروت دارند و غرق در ناز و نعمت كه حساب مال و ثروت خود را ندارند. جامعه صالح و مبتنی بر ارزش های والای انسانی جامعه ای است كه همه افراد در آن از مزايای نعمت های الهی، كه برای بشر آفريده شده، برخوردار باشند و ترحم و تعاون در بين آنان حاكم باشد؛ زيرا هدف از زندگی اجتماعی، كمك افراد به همديگر برای آسان تر شدن راه نيل به كمال است. اسلام به عنوان يك آيين جامع، كه تمام نيازمندی های مادی و معنوی بشر در آن پيش بينی شده، توجه خاصی نسبت به فقرا و محرومان جامعه مبذول داشته است. از اين رو، در آيات و روايات، بر تعاون و ديگرياری و تأمين نيازمندی های نيازمندان جامعه سفارش شده است. گذشته از اين، در سيره عملی پيامبر و ائمه اطهار (عليهم السلام)، شواهد فراوانی در اقدام به دستگيری از فقرا و محرومان جامعه می يابيم. در نوشتار حاضر، پس از تبيين مفهوم «تعاون» و ضرورت آن، به مبانی نظری تعاون و ديگرياری در قرآن و احاديث پرداخته شده است. سپس به اقدامات معصومان (عليهم السلام) در جهت تأمين نيازمندی ها و گره گشايی از مشكلات آحاد جامعه به طور عموم، آن گاه به سيره عملی پيشوايان دين (عليهم السلام) در دستگيری از فقرا و محرومان جامعه پرداخته شده و در نهايت، اقدامات عملی ائمه هدی (عليهم السلام) در جهت تأمين نيازمندی های خواص مورد بحث قرار گرفته است.
مشخصات اثر
سیمای اقتصادی امام هفتم (ع)
نویسنده:
عبدالرضا عرب
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
این مقاله با بررسی موارد زیر به تبیین سیره و نظرات امام هفتم در مورد اقتصاد می پردازد: اوضاع اقتصادی جامعه عصر امام كاظم(ع)، منابع مالی امام كاظم (ع) (اموال عمومی و خصوصی)، وضعيت مالی و معيشتی امام كاظم (ع)، سيره اقتصادی امام كاظم (ع)، اصول كلی حاكم بر سيره امام كاظم (ع) در مصرف، كمك‏ها و بخشش‏های مالی امام كاظم (ع)، اصلاحات اقتصادی امام كاظم (ع).
مشخصات اثر
بررسی نظریه عوض از دیدگاه معتزله و امامیه
نویسنده:
حمیدرضا سروریان، محمد بنیانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران,
چکیده :
انسان و سایر جانداران به رنج هایی دچار می شوند که خود در پیدایش آنها نقشی ندارند. در اصطلاح متکلمان عدلیه، از چنین رنج هایی به «آلام ابتدایی» تعبیر می شود. از نظر عموم متکلمان معتزله و امامیه تمام آلام ابتدایی منسوب به خداوند نیکوست. درباره علت نیکویی آلام ابتدایی، دو نظریه مقابل وجود دارد: نظریه اول دیدگاه اکثر متکلمان معتزله و امامیه است که برای نیکو بودن آلام ابتدایی افزون بر اعتبار (لطف و مصلحت)، عوض را ضروری می دانند. نظریه دوم دیدگاه برخی از آنان است که مصلحت موجود در الم ابتدایی را، برای نیکو بودن آن کافی می دانند و دیگر استحقاقی نیست تا عوض را ضروری نماید. هردو دیدگاه مورد چالش قرار می گیرند. دیدگاه نخست به طور مطلق صحیح نیست؛ زیرا آن چه برای مکلفان در زمینه آلام ابتدایی می توان مطرح کرد ثواب است و برای آنان، عوض به صورت تفضلی، آن هم در صورت نایل نشدن به ثواب، تبیین پذیر است و در مورد غیرمکلفان (حیوانات، کودکان، مستضعفان فکری ، دیوانگان) نیز اگر الم ابتدایی در حق خودشان لطف باشد، عوض استحقاقی قابل قبول نیست ولی اگر الم ابتدایی، در حق دیگران لطف باشد، و یا لطف آن نوعی باشد می توان عوض استحقاقی را پذیرفت و سرانجام می توان گفت: نظریه ثواب و عوض مکمل یکدیگرند تا تبیین کننده نیکویی تمام آلام ابتدایی باشند.
صفحات :
از صفحه 81 تا 110
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 684