جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 684
بررسی و نقد ادلۀ فخر رازی و امامیه بر چگونگی تعیین امام
نویسنده:
علی عسگری یزدی، بهنام جوانمرد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
اشاعره و اکثر معتزله نصب امام را شرعاً بر مردم واجب می‌دانند. براین اساس تفسیر آنها از ضرورت امامت، دو قید دارد: اولاً وجوب را شرعی می‌دانند و نه عقلی و ثانیاً آن را از باب «وجوب علی الناس» می‌انگارند و برای اثبات این مدعا به ادله‌ای تمسک کرده‌اند. در این مقاله برخی از ادلۀ امامیه بر وجوب نصب امام از جانب خداوند تبیین شده است، همچون: 1. قاعدۀ امکان اشرف؛ 2. نیاز شرع به حافظ؛ 3. واسطۀ فیض؛ 4. هدایت عمومی و اتمام حجت و 5. قاعدۀ لطف. سپس برخی ازاستدلال‌های فخر رازی مبنی بر وجوب نصب امام توسط مردم بیان شده‌اند؛ همچون: 1. امام موجب دفع ضرر از نفس؛ 2. نصب امام مقدمۀ واجبات مطلق. سعی شده است که ناکافی بودن استدلال‌های فخر رازی تبیین واز تمامیت ادلۀ امامیه دفاع شود.
صفحات :
از صفحه 187 تا 212
روش شناسى تفسیر میرزا لطفعلى مجتهد تبریزى
نویسنده:
حسن بشارتى راد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,
چکیده :
میرزالطفعلى مجتهد تبریزى معروف به امام جمعه، از علماى برجسته تبریز در دوره قاجاریه است و آثار علمى و خدمات فرهنگى و اجتماعى فراوانى از خود به جا گذاشته است. مهم ترین اثر علمى او «تفسیر القرآن الکریم» است که به صورت نسخه خطى (تک نسخه با خط مؤلف) در کتابخانه مجلس شوراى اسلامى موجود مى باشد. این مقاله به روش تحلیلى توصیفى ابتدا گزارش کوتاهى از شرح حال علمى و اجتماعى مجتهد تبریزى ارائه کرده، سپس روش تفسیرى مفسر در زمینه هاى گوناگون را مورد توجه قرار داده و سعى شده است تا زوایایى از شیوه تفسیرى او با استناد به شواهدى از متن تفسیر، به صورت مستند تبیین گردد. استفاده بهینه امام جمعه تبریزى از انواع منابع تفسیر اعم از قرآن، روایات، منابع لغوى و ادبى موجب شده است که تفسیر ایشان در مجموعه تفاسیر جامع قرار بگیرد و بدین ترتیب، مى توان روش تفسیرى ایشان را روش تفسیر جامع دانست.
صفحات :
از صفحه 29 تا 39
علم کلام «تعریف، وظیفه، قلمرو»
نویسنده:
عبدالله جوادی آملی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,
چکیده :
گفتار حاضر شامل شش بخش زیر می باید: 1-تعریف علم کلام، 2-وجه تسمیه علم کلام 3-معیار جدید بودن علم کلام 4-وظیفه علم کلام 5- تبیین قلمرو وظیفه 6- رسالت حوزه، در این گفتار، استاد پس از بیان فشرده سیر علم کلام در مقام تعریف و در مقام تحقق و با اشاره به شقوق مختلف وجه تسمیه علم کلام، در باب تجدد علم کلام، می فرمایند تقسیم کلام به قدیم و جدید درست نیست. زیرا علی الدوام هم در کلام(همچون فقه) مسایل و مبانی و روشها، جدید می شوند، اما این تجدد ضابطه ای برای تحقق کلام(با فقه) جدید به عنوان دانشی نو نیست، بهتر آن است که کلام را به مانند فقه که به ادوار فقه با نسبت به فقها تقسیم می کنند تقسیم کنیم. زیرا کلام هویت واحدی دارد که همیشه همان کلام است –همچنانکه فقه همیشه همان فقه است- و قدیم و جدید ندارد- پس از این بحث ایشان به ترسیم وظیفه علم کلام و تعیین قلمرو آن و رسالت حوزه می پردازند.
صفحات :
از صفحه 60 تا 67
رابطه میان عقل و وحی در آراء کلامی شیخ مفید و سیّد مرتضی
نویسنده:
سمیه سالاروندیان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
از جمله دغدغه‌های اساسی متفکران مسلمان تبیین رابطه‌ی میان عقل و وحی بوده است. بر مبنای تقسیم بندی مهمی که اغلب متفکران بر آن اتفاق نظر دارند رابطه میان عقل و وحی به چند نحو قابل تصور است : یکی برتری وحیکه خود به دو دیدگاه افراطی و معتدل قابل تقسیم است، دوم برتری عقل و سوم هماهنگی میان عقل و وحی . شیخ‌ مفید وحی را نیازمند عقل و جدایی ناپذیر از آن می‌داند و از تقلید کورکورانه برای پذیرش احکام و آموزه‌های وحیانی منع می‌کند. برخلاف وحی‌گرایان افراطی که وحی نازل‌شده از سوی خداوند را جایگزین همه‌ی معارف و علوم می‌دانند، شیخ مفید همانند وحی‌گرایان معتدل، ‌عقل را در جهت فهم متون دینی به‌کار می گیرد. وی در مسایل اعتقادی و نظری، احکام عقل را معتبر می‌داند، اما در عین حال مسایل ریز اعتقادی و اغلب مسایل فقهی را محتاج وحی می‌داند.سیّدمرتضی به عنوان شاگرد برجسته وی، برای دستیابی به معرفت و شناخت خداوند و همچنین تاسیس علم کلام، عقل را منبعی ضروری و در عین حال کافی می‌داند. وی برخلاف عقل‌گرایان و معتزله‌ی بصره که آموزه‌های دینی را تنها از طریق عقل قابل اثبات می‌دانند، نسبت به جایگاه عقل دیدگاه معتدل‌تری اتخاذ نموده و بر ضرورت وحی نیز تاکید دارد . شیخ مفید با توجه به عصری که در آن می‌زیسته و بر مبنای تفکراتش، تلاش نموده با پایبندی به اصول و شیوه‌های منطقی، به اثبات عقاید شیعه و دفاع از آن بپردازد. از سوی دیگر سیّدمرتضی با دید وسیع‌تری به ادله و براهین عقلی نگریسته است. اگر چه وی تا حد زیادی تحت تاثیر حیات عقلی معتزله قرار گرفته است،اما نمی‌توان گرایش‌های شیعی‌اش را نادیده گرفت.
پیش گویی قرآن درباره آینده
نویسنده:
رضا رفیقدوست، احسان پوراسماعیل
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حديث ايران,
چکیده :
همیشه، سخن از آینده برای بشر، جذاب و توجه برانگیز بوده و این امر او را واداشته است تا در تکاپوی شگفتی های جهان، لختی از دغدغه ها، بینش ها و اندیشه های خود را به این امر اختصاص دهد؛ حال آن که منبعی جز وحی نمی تواند پرده از حقیقت آینده بردارد. بر همین اساس، آینده از مصادیق غیب محسوب شده که ایمان به آن دستور شرع مبین است. با بررسی آینده در قرآن می توان به شمول همه جانبه این کتاب سترگ پی برد و از سویی روش این کتاب را در پردازش آینده به نظاره نشست و از آن در شکل دهی به آینده بهره جست.
صفحات :
از صفحه 179 تا 192
ترتیب مصحف امام علی (ع) موافق نزول یا موافق موجود؟
نویسنده:
جعفر نکونام
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حديث ايران,
چکیده :
از دیرباز تلقی علمای سنی و شیعه از روایاتی که در زمینه مصحف امام علی (ع) رسیده، این بوده است که ترتیب آن برخلاف ترتیب مصحف رایج، موافق نزول بوده است؛ اما در این اواخر برخی در روایاتی که بر موافق نزول بودن مصحف امام علی (ع) دلالت دارد، ایراد وارد کردند و ترتیب آن را همسان ترتیب مصحف رایج معرفی نمودند و نه ویژگی که برای آن یاد کرده اند، این است که در حواشی آن تفسیر و شان نزول قرآن آمده بود. در این مقاله با بررسی آن روایات و ایراداتی که بر آنها وارد کرده اند، نشان داده می شود که این ایرادات وارد نیست و آن روایات مستندات ارزشمندی برای موافق نزول بودن مصحف امام علی (ع) تلقی می شود.
صفحات :
از صفحه 79 تا 108
مغالطات مخالفان در مواجهه با معصومان(ع)
نویسنده:
مصطفی میرباباپور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
برخی کسانی که در برابر معصومان علیهم السلام به اظهارنظر و احتجاج با آنها می پرداختند، معمولا آگاهانه یا ناآگاهانه دچار مغالطه می شدند. آیا می توان نمونه های مشخصی از مغالطات را در این مناظرات یافت و از برخورد و مواجهه معصوم علیه السلام، روش درست برخورد با مغالطه را آموخت؟ این مقاله با جست وجو در منابع روایی، بخصوص کتاب شریف «الاحتجاج»، با روش تحلیلی توصیفی به برخی از این مغالطات پرداخته است؛ مغالطاتی مانند: رها نکردن پیش فرض، بستن راه استدلال، تغییر تعریف، تمثیل، قیاس مضمر مردود، تهدید، کنه و وجه، طلب برهان از مخالف، تفسیر نادرست، پارازیت، نقل قول ناقص، مسموم کردن چاه، تجسم، دروغ و... . یافتن این مغالطات و نحوه برخورد معصومان علیهم السلام با آنها، در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است.
صفحات :
از صفحه 43 تا 58
جایگاه و نقش زنان صدر اسلام در بیعت و هجرت
نویسنده:
حبیب زمانی محجوب
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در نظام سیاسی اسلام نقش و جایگاهی که برای زنان در عرصه های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مشخص شده، کمتر از مردان نیست. بر این اساس، از مسائل مهم برای زنان متعهد مسلمان آشنایی با چگونگی مشارکت و حضور در این عرصه هاست. بدین منظور، باید از نظرگاه اسلام در این خصوص، و نیز از سیر تاریخی نقش زنان در عرصه های سیاست و اجتماع مطلع گردند. بیعت و هجرت از مفاهیم مهم و اساسی فرهنگ سیاسی اسلام و از حوادث مهم و تأثیرگذار تاریخ صدر اسلام است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که زنان مسلمان همپای مردان در این عرصه حضور فعال داشته و تاریخی ماندگار از خود به یادگار نهاده اند. این نوشتار با بررسی منابع تاریخی و مذهبی، و با روشی توصیفی بر این هدف است که جلوه هایی از مشارکت سیاسی زنان صدر اسلام را در دو عرصه بیعت و هجرت، که از حوادث مهم و سرنوشت ساز تاریخ صدر اسلام به شمار می روند، بررسی نماید.
صفحات :
از صفحه 91 تا 102
ولايت تكوينى اهل‏ بيت عليهم‏ السلام و قلمرو آن
نویسنده:
محمدحسن صالح
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,
چکیده :
ولايت تكوينى از مهم‏ ترين شئون اهل‏ بيت عليهم‏ السلام به‏ شمار مى‏ رود. برخى از معاصران توانايى مخلوقات بر تصرف در امور تكوينى را منكر شده و آن را مستلزم غلو و خروج از دايره توحيد برشمرده‏ اند. در مقابل، گروه قابل‏ توجهى از انديشمندان آن را پذيرفته و مستلزم محذور شرك و غلو نمى‏ دانند. همچنين گروهى اين ولايت را حداقلى و برخى آن را حداكثرى و به معناى تدبير كل عالم تفسير كرده‏ اند. در اين مقاله با روش توصيفى ـ تحليلى و گردآورى كتابخانه‏ اى، ضمن ذكر دلايل هر كدام از اقوال سه‏ گانه مذكور، به بررسى و نقد آنها پرداخته شده است. مقاله معتقد است: شأن ولايت تكوينى به معناى تصرف فى‏ الجمله در جهان هستى، واقعيتى است كه در راستاى توحيد افعالى قابل تفسير و پذيرش مى‏ باشد و از طرق متعدد نقلى به اثبات رسيده است. با اين حال، فراتر از مقام ثبوت و امكان، حداكثرى بودن اين تصرف به اين معنا كه اهل‏ بيت متصدى خلق و رزق عالم هستى باشند به اثبات نرسيده است.
صفحات :
از صفحه 87 تا 101
نصب الهى امام معصوم در انديشه محدثان متقدم اماميه بخصوص شيخ صدوق
نویسنده:
احمد حسينى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,
چکیده :
اين تحقيق در پى تبيين ديدگاه محدثان متقدم شيعى درباره الهى بودن مقام امامت و انتصاب الهى ائمه از اهل‏ بيت عليهم‏ السلام مى‏ باشد. هر چند گزينش الهى امام از عقايد مبنايى در مكتب تشيع است، برخى در انتقاد به ديدگاه تشيع در اين موضوع، آن را حاصل نگاه عقلى‏ اى دانسته‏ اند كه متكلمان مكتب بغداد به مسائل اعتقادى داشته‏ اند و معتقدند محدثان متقدم تا اوايل قرن پنجم، امامت را امرى زمينى تلقى مى‏ كردند و باور به نصب الهى امام را باورى غاليانه مى‏ شمردند. اين تحقيق با روش توصيفى ـ تحليلى، بر آن است كه انديشه اغلب محدثان متقدم همانند متكلمان و بزرگان مدرسه بغداد چنين بوده كه امامت را منصبى الهى و ائمه اطهار عليهم‏ السلام را افرادى منصوب از سوى خدا در مقام امامت (سياسى و دينى) مى‏ دانستند.
صفحات :
از صفحه 77 تا 86
  • تعداد رکورد ها : 684