جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه فلسفه
>
حکمت نظری
>
فلسفه (خاص)
>
فلسفه الهی
>
فلسفه اسلامی
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
تعداد رکورد ها : 1409
عنوان :
فاعل و منشاء سِحر از منظر ابن سینا و ملاصدرا و فلاسفه پیرو مکتب صدرا
نویسنده:
محمد سالاری، جهانگیر مسعودی، عباس جوارشکیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
فلسفه مشاء
,
فلسفه بوعلی
,
تفسیر المیزان (علامه طباطبایی، قرآن به قرآن و اجتهادى)
,
مکاسب: شیخ انصاری
,
فاعل و منشاء سِحر از منظر ابن سینا و ملاصدرا و فلاسفه پیرو مکتب صدرا (فلسفه)
کلیدواژههای فرعی :
کرامت ,
سِحر ,
معجزات ,
مفهوم شناسی سحر، معجزه و کرامت (فلسفه) ,
فاعل و منشأ سحر از منظر ابن سینا (فلسفه) ,
افاضه به نفوس مستعده (فلسفه) ,
تقویت قوه خیال (فلسفه) ,
ماهیت سحر از منظر ابن سینا (فلسفه) ,
قوت فوق تصور نفس (فلسفه) ,
منشأ و فاعل سحر در حکمت صدرایی (فلسفه) ,
برهان پذیری ماهیت و منشأ سحر و معجزه از نظر ملاصدرا (فلسفه) ,
منشأ و ماهیت سحر از دیدگاه علامه طباطبایی (فلسفه) ,
منشأ و ماهیت سحر از دیدگاه جوادی آملی (فلسفه) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
نفس انسان با جهان خارج در تعامل است و بر آن تاثیر می گذارد و هرچه نفس قویترشود، دایره تأثیر آن بر جهان بیرون توسعه و گسترش می یابد . همین نکته مبنای اصلی تحلیل ما در بحث منشاء سحر بشمار می آید. براین اساس سوال اصلی تحقیق اینست که دیدگاه ابن سینا و مکتب صدرا درباره منشاء سِحر چیست؟ البته علاوه براین از آموزه های دینی نیز برای حل مساله مدد خواهیم گرفت تا اینکه به پاسخ علمی و تحقیقی منشاء و ماهیت سحر دست یافته و با استناد به منابع مذکور آن را اثبات نماییم که منشاء و فاعل سحر کیست یا چیست؟ روش تحقیق دراین مقاله توصیفی تحلیلی می باشد که درصدد است بیان کند که انجام کارها و امور خارق العاده به سبب و میزان قوت اراده نفس مربوط می شود و تأثیر آن از قانون سببیت وعلت و معلول است و قدرت روحی بعضی انسان ها عامل و منشاء بوجود آمدن کارهای فوق العاده و یا خارق العاده مانند سحر می باشد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 89 تا 105
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل و بررسی اجزای نظریه سهروردی درباره علم با ملاحظه نقدهای صدرایی
نویسنده:
زهره زارعی، امیر شیرزاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه فلسفه
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
فلسفه اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
فلسفه اشراقی
,
اسفار اربعه: ملاصدرا
,
حکمة الاشراق: سهروردی
,
حلیل و بررسی اجزای نظریه سهروردی درباره علم با ملاحظه نقدهای صدرایی (فلسفه)
کلیدواژههای فرعی :
فلسفه مشاء ,
ماهیت ,
ماهیت ,
ماهیت لا بشرط ,
تعریف(اصطلاح وابسته) ,
حقیقت علم ,
تخیل(راه های معرفت) ,
ابصار ,
حد(مقابل رسم) ,
رسم(مقابل حد) ,
باصره(معرفت شناسی) ,
خیال(معرفت شناسی) ,
العلم الاشراقی الحضوری ,
بیان سهروردی درباره نظریه تعریف(علم حصولی) (فلسفه) ,
نقد ملاصدرا بیان سهروردی درباره نظریه تعریف(علم حصولی) (فلسفه) ,
بیان سهروردی درباره علم به واسطه ادراک حسی (فلسفه) ,
نقـدهای ملاصـدرا بـر بیـان سـهروردی درباره علم به واسطه ادراک حسی (فلسفه) ,
بیان سـهروردی دربـاره علـم بـه واسـطه مفاهیم فطری (فلسفه) ,
نقدهای ملاصدرا بر بیان سهروردی درباره علم به واسطه مفاهیم فطری (عرفان) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
بحث علم و مباحث پیرامون آن در جای جای آثار سهروردی به طور پراکنده مطرح شده که تبیین نظر نهایی وی را دشوار ساخته است. به منظور استقصا و بازکاوی اجزای نظریه او، این اقوال و آرای پراکنده در دو جزء سنت زدایی و نظریه اشراقی بازسازی شده است. در جزء سنت زدایی به نقد مشائین پرداخته و بر نظریه-های مختلف علم، مخصوصاً علم به واسطه تعریف، ادراک حسی، مفاهیم اولی یا مقدم بر تجربه انتقاد کرده و در جزء دیگر که نظریه اشراقی اوست، ضمن ارجاع علم به بصر، نظریات مختلف درباره کیفیت ابصار همچون نظریه خروج شعاع و نظریه انطباع را نقل و نقد کرده و حقیقت ابصار را اضافه اشراقی و حقیقت علم را حضور و ظهور اشیاء دانسته است. در نوشتار حاضر ضمن استقرای آراء و بازکاوی اجزای نظریه سهروردی درباره علم، به طرح و تبیین نقدهای ملاصدرا بر آن، و تحلیل و بررسی موارد اختلاف آن ها پرداخته می شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 71 تا 87
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل نظریه شیئیت معدوم در حکمت سینوی و صداریی
نویسنده:
محمدجعفر جامه بزرگی، محمد جعفر حیدری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
شیئیت معدوم
,
شیئیت معدوم
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
فلسفه اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
فلسفه بوعلی
,
رسالة فی قواعد العقائد: خواجه نصیر
,
تحلیل نظریه شیئیت معدوم در حکمت سینوی و صداریی (فلسفه)
کلیدواژههای فرعی :
وجود محمولی ,
زیادت وجود بر ماهیت ,
معتزله (اهل سنت) ,
مقام ثبوت ,
عدم ,
ماهیت ( عام ) ,
عدم ,
عرضی ,
علیت ,
شی ء ,
امر عدمی ,
صفات اصلی ,
دلائل معتزله بر شیئیت معدومات (فلسفه) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
چکیده :
یکی از مسایل فلسفهاسلامی که نتیجه برخی مباحثات و منازعات عقیدتی مشارب فکری در میان اندیشمندان کلام اسلامی بوده است و دامنه آن مباحث هستی شناختی فیلسوفان را نیز درگیر خود نمود مساله «شیئیت معدوم» و اصولا تمایز یا عدم تمایز میان موجود و شیء است. معتزله با انگیزه تصحیح علم ازلی الهی به ممکنات و برداشت نادرست از آموزههای افلاطونی- ارسطویی قائل بر شیئیت معدوم شدند. فارغ از بررسی ادله مثبتین و منکرین، نگاه تحلیلی و تاریخی به این مساله نشان از شکاف و اختلاف هستیشناختی نه پیرامون الفاظ بلکه در شناخت مبادی تصوری این معانی در میان معتزله، عرفا و فیلسوفان است و از این رو می توان گفت موضوع این دو مفهوم هم به لحاظ ساختار و هم به لحاظ محتوای از اختلاف زیادی برخوردار است. این مقاله نشان میدهد که غفلت از حقیقت وجود و نگاه ماهوی به هستی- هستی مملو از اشیاء متباین و منفک از هم- منشاء ایجاد دو تصویر متفاوت معتزله و فلاسفه به مسئله معدوم، زیادت وجود بر ماهیت، نوع رابطه وجود و ماهیت و همچنین علم و فاعلیت الهی در ارتباط با ممکنات شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 29 تا 42
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
دفاع پیتر آدمسون از اصالت فلسفه اسلامی: اگر توماس آکویناس فیلسوف است، متکلمین اسلامی هم فیلسوف هستند
نویسنده:
پیتر آدمسون؛ ترجمه: معین احمدی
نوع منبع :
مقاله , ترجمه اثر , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
متن
وضعیت نشر :
تهران - ایران: فرهنگ امروز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه اسلامی
,
استقلال فلسفه اسلامی
چکیده :
البته افراد بسیاری هم هستند که فلسفه قرونوسطی را مشخصاً به علت محتوای دینی آن، نمیپسندند. اما از نظر من فلسفه جایی است که آن را پیدا کنید و این سبکسری است که مباحث فلسفی که اندیشمندان مطرح میکنند فقط به دلیل اینکه طرحی دینی دارند نادیده گرفته شوند. چه آن طرح از درون مسیحیت بیرون بیاید (آکوئیناس)، چه یهودیت (ابن میمون)، چه هندوئیسم (معرفتشناسی نیایا یا فلسفه ذهن ودانتا) و چه اسلام.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
موقف اهل البيت علیهم السلام من الفلسفة و العرفان
نویسنده:
محمدباقر علم الهدى؛ مقدمه نویس: هادی مدرسی؛ مصحح: حمید خبیری
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
وضعیت نشر :
مشهد: دار الولایة للنشر,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه اسلامی
کلیدواژههای فرعی :
ارتباط تصوف و تشیع ,
تاریخ فلسفه اسلامی ,
نسبت فلسفه اسلامی و اسلام ,
حکمت و فلسفه اسلامی ,
تأثیر فلسفه یونانی بر فلسفه اسلامی ,
تاریخ عرفان اسلامی ,
تاریخ تصوف ,
ریشه های عرفان اسلامی ,
ماهیت فلسفه اسلامی ,
کاربرد فلسفه اسلامی ,
تحول فلسفه اسلامی ,
استقلال فلسفه اسلامی ,
تصوف و شریعت ,
دین و تصوف ,
ویژگیهای عرفان اسلامی ,
شابک (isbn):
978-964-6172-79-1
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
موقف العلماء من الفلسفة و العرفان
نویسنده:
محمدباقر علم الهدى؛ مقدمه نویس: هادی مدرسی؛ مصحح: حمید خبیری
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
وضعیت نشر :
مشهد: دار الولایة للنشر,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه اسلامی
کلیدواژههای فرعی :
خصال عارفان ,
مسائل ذهنی عرفا ,
عارف و فیلسوف ,
سرگذشت نامه ها ,
حکمت الهی ,
حکیمان و عارفان ,
عارفان ,
عرفان و شریعت ,
فیلسوفان اسلامی ,
هدف عارف ,
عقاید عارفان ,
مسلک اخلاقی فلاسفه ,
شابک (isbn):
978-964-6172-73-9
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
معرفه الله ( محاضرات العلامه الشیخ محمد باقر علم الهدی ) : دراسه فی المعرفه العقلیه و المعرفه الفطریه و الفرق بینهما
نویسنده:
محمد باقر علم الهدی، تقریر: سید علی رضوی
نوع منبع :
کتاب , درس گفتار،جزوه وتقریرات
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دار الولایه و النشر,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
01. خداشناسی (کلام)
,
16. کلام عقلی
,
فلسفه اسلامی
,
شناخت
,
تفسیر المیزان (علامه طباطبایی، قرآن به قرآن و اجتهادى)
,
فصوص الحکم: ابن عربی
,
توحید صدوق
,
توحید مفضل
,
اسفار اربعه: ملاصدرا
,
فتوحات مکیه: ابن عربی
,
بحار الانوار: علامه مجلسی
,
01- کافی : شیخ کلینی
,
مستدرک الوسائل
,
وافی
,
تفسیر قمی (روایی)
,
اعتقادات: صدوق
,
عیون اخبار الرضا: شیخ صدوق
,
تفسیر عیاشی (روایی)
,
تفسیر کنز الدقائق (روایى و ادبى)
,
کمال الدین (شیخ صدوق)
,
تحف العقول: ابن شُعبه حَرّانی
,
کشف الغمة (علی بن عیسی اربلی)
,
الخرائج و الجرائح (قطب راوندی)
کلیدواژههای فرعی :
ادله توحید (کلام) ,
ذات الهی ,
استحاله ادراک حسی خدا ,
اسمای ذات الهی (کلام) ,
دعا ,
آیات خداشناسی ,
ادراک خدا به حواس ,
اصل توحید ,
خلق انسان ,
علم الهی ,
قدرت الهی ,
محبت الهی ,
خلق آدم (ع) ,
حکمت الهی ,
توکل ,
خوف ,
رضا به رضای الهی ,
رضا به قضای الهی ,
خوف از خدا ,
حب به خدا ,
رجا ,
تطور نظریه عوض ,
احکام ذات الهی ,
احکام سلبی ذات الهی ,
شماره ديويي:
297/42
چکیده :
شناخت خدا مهمترین وبا ارزشترین شناختها است که بدون آن اساسی برای سایر شناختها نیست. شناخت خدا گاهی از راه عقل است وگاهي به شناساندن خدای تعالی خودش را به بندگان، که شناخت اولی شناخت غیابی است با تأمّل در مخلوقات خدا که نشانه های او هستند. شناخت دیگر شناخت شهودی است که خدای تعالی خودش را به سبوحیّت ومقدّس بودن از هر شباهتی به مخلوق ویا نقصی معرفی مینماید. گر چه بین دو شناخت (عقلی وفطری) تعارضي نیست (چرا که در معرفة الله بالله انسان ها آن چه را به عقل وکاوش مي یابند شهودا آن را وجدان مي کنند ولذا هیچ گاه او را تعقّل نمي کنند وذاتش را درك نمی کنند) ولی شناخت او به خودش شناختی حقیقي و وجدان سبوحیت وقدس اوست. در این کتاب فرق دو شناخت و ادله آن ها به تفصیل بیان شده است. بعضی از بزرگان سعی نمودند که شناخت خدا را به خودش ثبوتا واثباتا مورد نقد قرار دهند که در این نوشتار به نقد و بررسی آن ها میپردازیم.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مشی عرفانی فارابی
نویسنده:
قدرت الله خیاطیان، راحله میرآخورلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عرفان اسلامی
,
عرفان عملی
,
کتاب فصوص الحکم فارابی
,
مشی عرفانی فارابی (عرفان)
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
نبوت ,
محبت ,
حق مطلق (اسماء ذات الهی) ,
مقام نبوت ,
نظام فیض ,
فلسفه اسلامی ,
فلسفه مشاء ,
فیض الهی ,
حق مطلق (اسماء ذات) ,
فنا ,
مقام نبوت(قسیم مقام رسالت و ولایت و خلافت) ,
مقام محبت ,
مقام فناء ,
مقام بقاء ,
تصوف فلسفی (عرفان) ,
عرفان استدلالی (عرفان) ,
نشانه های تصوف در فارابی (عرفان) ,
نشانه هایی از مبانی عرفان فارابی (عرفان) ,
عاشقیت و معشوقیت خداوند (عرفان) ,
چکیده :
ابونصر فارابی (295-339 ه.ق.) فیلسوفی است که در سرزمین ایران پس از اسلام پدیدار گشته و از آشناترین فلاسفه نسبت به دانش روز است که در محدوده زمان خود گامهای بسیار مهمی در تأسیس فلسفه اسلامی برداشته است. فارابی همچون ابن سینا در کنار فلسفه و دیگر علوم به عرفان نیز گرایش داشته است و در عرفان عملی وی زهد، عدم دلبستگی و زندگی توأم با انزوا دیده میشود و بر اساس آن در عرفان نظری نیز دارای نظرات و آثاری است. آنچه در پژوهش حاضر محل نظر میباشد، این است که آیا فارابی علاوه بر صاحب فن بودن در حوزههای علمی بر شمرده شده، عارف نیز به حساب میآید؟ آیا دلایلی برای انتخاب وی در سلک عرفان نظری و نسبت وی با عرفان عملی وجود دارد؟ از این رو این بررسی به روش توصیفی- تحلیلی متوجه اثری است با عنوان فصوص الحکم که از آن فارابی میباشد و دیگر آثاری که از وی به جا مانده تا تصویر عرفان و تصوف نظری و عملی وی را ترسیم سازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 98 تا 117
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مصداق قاعده الواحد در فلسفه ملاصدرا
نویسنده:
ریحانه شایسته، مرتضی حسینی شاهرودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
عقل اول
,
مظهر وجود مطلق(وجود منبسط)
,
الواحد لایصدر عنه الا الواحد
,
الواحد لایصدر عنه الا الواحد
,
الواحد لایصدر الا عن الواحد
کلیدواژههای فرعی :
وحدت شخصی وجود ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
یکی از قواعد مهمی که ملاصدرا مانند حکمای سلف، آن را در فلسفه خود بیان کرده، قاعده «الواحد لایصدر عنه الا واحد» است. اگرچه وی این قاعده را از مستقلات عقلی دانسته و مفاد این قاعده را تا حدودی شبیه حکمای پیش از خود مطرح کرده است؛ اما با توجه به نظرات وی در باب وحدت شخصی وجود، قاعده بسیط الحقیقه، جایگزینی تجلی و تطور به جای علیت و بحث توحید، نمیتوان مصداقی بر این قاعده در فلسفه او ارائه کرد. طرح قاعده بسیط الحقیقه و حذف علیت به معنای رایج آن، وحدت شخصی وجود را تائید میکند، در نتیجه هیچ موجودی غیر از خداوند از وجود حقیقی برخوردار نخواهد بود و همه موجودات در حکم سایهها و تجلیات آن وجود حقیقی، محسوب خواهند شد. با حذف دوئیت در وجود، قاعده الواحد مصداقهای متداول خود را از دست خواهد داد زیرا صدور در این قاعده فرع بر دوئیت و کثرت است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 97 تا 117
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحویلناپذیری دو معنای «توانایی» و مسئلۀ علت ناقصه
نویسنده:
بهرام علیزاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علت ناقصه
,
امکان
,
فاعل
,
1. اصطلاحنامه کلام اسلامی (Kalam (Islamic scholastic theology
,
فلسفه اسلامی
,
امکان
,
ضرورت
,
ضرورت(جهت قضیه)
,
شفاء: ابن سینا
,
تحویلناپذیری دو معنای «توانایی» و مسئلۀ علت ناقصه (فلسفه)
,
توانایی انجام فعل به گونه دیگر (فلسفه)
کلیدواژههای فرعی :
قادر مختار ,
علیت ,
ترجیح بلا مرجح ,
همساز گرایی ,
امکان فعل و ترک ,
علت موجب (فلسفه) ,
قدیم بودن جهان ,
چکیده :
دو معنا از «توانایی» در سنت تفکر اسلامی رایج است. در تعریف فیلسوفان از «توانایی» مفهوم ضرورت و در تعریف متکلمان مفهوم امکان مندرج است. مطابق دیدگاه نخست، همین که فاعل در وضعیتی باشد که اگر کاری را بخواهد آن را انجام دهد و اگر نخواهد آن را انجام ندهد و نیز مانع یا رافع بیرونی او را از تحقق خواستهاش باز ندارد، توانا محسوب میشود. در نقطه مقابل، دستهای از متکلمان معتقدند که فاعل در صورتی توانا محسوب میشود که از «امکانِ فعل و ترک» برخوردار باشد. فخر رازی این دو تعریف را قابل ارجاع به یکدیگر میداند. خواجه نصیر این صلح را «صلح من غیرتراضی طرفین» میداند. او با تفکیک میان دو گونه از فاعل ـ فاعلهای امکانی و فاعل تامّ ـ مدعی میشود که این دو تعریف در خصوص خداوند غیرقابل تحویل به یکدیگر و در مورد فاعلهای امکانی (انسانی) تحویلپذیر به یکدیگر هستند. در این مقاله بعد از ذکر دلایل این مدعا خواهم گفت که این دو تعریف حتی در مورد فاعلهای امکانی نیز تحویلپذیر به یکدیگر نیستند. زیرا تنها راه حل برای جمعپذیری این دو تعریف ـ توسل به علیت ناقصه ـ با اشکالات متعددی مواجه است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 331 تا 348
مشخصات اثر
ثبت نظر
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
تعداد رکورد ها : 1409
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید