آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 744
إمامة و الصیرورة التاریخیة: کیف تغیر مفهوم الإمامة عند الشیعة بمرور الزمن؟
نویسنده:
الشیخ محسن کدیور , مترجم: منال باقر
نوع منبع :
مقاله
وضعیت نشر :
لبنان ،بیروت: موسسة دلتا للطباعة و النشر,
چکیده :
این مقاله معتقد است که در طول تاریخ شیعه مفهوم امامت دچار دگردیسی و تحول شده است. تحول مفهوم امامت در تاریخی شیعه سیری از دیدگاهی معتدل نسبت به ائمه و بشری بودن آنها به سوی اسناد صفات فرابشری به ائمه معصومین و گاه قول به الوهیت آنهاست که متأثر از برخی مباحت مطرح شده در عرفان نظری همچون انسان کامل است . این مقاله در صدد است که این سیر را ترسیم کند.
آموزه بدا در قرآن، آرای کلامى شیعه، و آثار مولوى
نویسنده:
حسین حیدری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
دیرپای‌ترین آموزه مورد اختلاف ادیان بزرگ، ماجرای تشبیه و تنزیه، یا انسان‌پنداری و تعالی خداوند، در موضوعاتی از این قبیل است: که آیا قدرت، علم و اراده او نیز همانند آدمیان دگرگونی می‌‌پذیرد یا خیر. این مقاله نشان می‌دهد که مولانا بر خلاف جبرگرایان اشعری، و تا حدودی همسو با شیعه امامیه و مرجئه، براساس اعتقاد به کرم بی منتهای حق تعالی، معتقد است که دست کرم و جود خداوند در هیچ آنی بسته نیست، بلکه با اندک بهانه‌ای، رحمت جدید او شامل کائنات می‌‌گردد. این ویژگی خداوند او را قادرتر نشان می‌‌دهد. در نگاه مولوی، با نپذیرفتن تغییر اراده و مشیت خداوند (باور به بدا) دعا کردن کوششی بیهوده است. وی حتی روز قیامت را نیز عرصه تغییر اراده حق و تغییر سرنوشت آدمیان می‏شمارد و آن جهان را نیز شهری پربازار و کسب می‏خواند . نتیجه عملی چنین باوری، امید پیوسته و دعای مدام است.
صفحات :
از صفحه 203 تا 224
رویکرد روایات و دانشمندان شیعه با تصوف
نویسنده:
محمد فاضلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مکتب وحی,
کلیدواژه‌های اصلی :
صفحات :
از صفحه 331 تا 344
تحلیل پارادوکس تقابل وحدت ذات با جهان هستی از منظر امام علی(ع)
نویسنده:
مهدی دهباشی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مبحث وحدت و کثرت از دیرباز مورد توجه فلاسفه و متکلمان شرق و غرب بوده است و هر مکتبی بر اساس نگرشهای خود به این موضوع پرداخته است. ما در این مقاله با استفاده از سخنان امام عارفان به تحلیل این معضل پرداختیم. ابتدا معانی واحد را که حضرتش در روایتی بیان کرده اند به تفصیل مورد بحث قرار دادیم و علل و وجوه عقلی برخی معانی واحد را که اطلاقش بر خداوند سبحان جایز است و همچنین مواردی را که اطلاق آن بر خداوند جایز نیست تبیین نمودیم. وحدت حقه حقیقیه نافی هر نوع تعدد و کثرت است و در عین حال با همه کثرات معیت قیومی دارد. بر اساس این وحدت صفاتی ثبوتی حق تعالی مشتمل بر همه کمالات و اوصاف جمال و کمال خواهد بود بدون اینکه بین صفت و موصوف تمایزی باشد. تنها وجود باری تعالی است که در عین کثرت، واحد است بگونه ای که وحدتش مانع از کثرت، و کثرت اسمایی و صفاتی او مانع از وحدتش نخواهد بود. حیث وحدت و کثرت، اول و آخر و ظاهر و باطن یکی است، در حالی که در ماسوی الله چنین نیست. چرا که همه ممکنات چند حیثیتی هستند. انواع معیت، چه معیت حقی و چه معیت خلقی، به تفصیل، با استناد به آیات و سخنان حضرت در نهج البلاغه روایات مأثوره، تحلیل شده است.
صفحات :
از صفحه 95 تا 114
عناصر عرفانی در ادبیات فارسی - یهودی
نویسنده:
منصور معتمدی، مریم پورصادقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یهودیان حضوری دیرپای در ایران دارند. ایشان برای ارتباط کتبی با یکدیگر خط و زبان «فارسی یهودی» را که به زبان فارسی و خط عبری است، ابداع کردند. قدیمی ترین سند از این شیوه نگارش به قرن دوم هجری باز می گردد. شاعران و نویسندگان فارسی یهودی آثار فراوانی را در تفسیر کتاب مقدس، دستور زبان و فرهنگ لغات عبری، هلاخا، میدارش، اشعار، امثال و حکایات، جادو، نامه ها و اسناد حقوقی، در قالب این خط عرضه نمودند. در این آثار علاوه بر تاثیرپذیری از اصطلاحات فقهی و کلامی مطرح در منابع اسلامی، اثرپذیری از مفاهیم عرفانی و اشعار حافظ، سعدی، عطار، نظامی، مولانا و دیگر شاعران نیز به چشم می خورد. مقاله حاضر، نخست به معرفی شاعران فارسی یهودی که عناصر عرفان اسلامی را در اشعار خودشان به کار گرفته اند، می پردازد و سپس این عناصر را در شش مبحث اصطلاحات عرفانی، رویکردهای صوفیانه، نمادها و رموز صوفیانه، صوفی ستایی، صوفی ستیزی و مراحل نیل به حقیقت (شریعت، طریقت، حقیقت) مورد بررسی قرار می دهد. در ضمن بر آن است تاثیر عرفان اسلامی را در آثار شاعران فارسی یهودی نشان دهد.
صفحات :
از صفحه 77 تا 109
آموزه‌‌های تاریخ از دیدگاه امیرالمؤمنین علی (ع)
نویسنده:
اکرم احمدیان احمدآبادی، محمد اخوان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
این نوشتار ـ چنان‌که از عنوان آن برمی‌‌آید ـ درپی بررسی آموز‌‌ه‌‌ها و عبرت‌‌های تاریخ از دیدگاه امیرالمؤمنین علی (ع) است. تاریخ نقلی، علم تاریخ و یا تاریخ علمی، گنجینه‌‌ای از حقایق و اطلاعات زندگی گذشتگان است. با این وصف، آیا تاریخ برای آیندگان سودی دارد؟ آیا می‌‌توان از گذشته به آینده پل زد یا از آن عبور کرد و عبرت آموخت؟ اگر پاسخ مثبت است، دلیل یا ادلۀ آن چیست؟ و عمده‌‌ترین عواملی که موجب کلی‌شدن قوانین و سنن تاریخی می‌‌شوند، کدام‌اند؟ در این پژوهش، به‌ شیوۀ کتابخانه‌‌ای، کوشش شده است به این پرسش‌ها پاسخ داده شود؛ و در طی آن نتیجه گرفته شده است که بنا بر جهان‌‌بینی توحیدی، جهان صاحبی و انسان خالقی دارد و بدون ارادۀ خداوند نمی‌‌توان به‌طور مستقل، برای هستی، کارکردی و برای آدمی، استقلال عملی پذیرفت، پس باید به قوانینی که خداوند برای رفتار عالم و آدم وضع کرده است، گردن نهاد. از این رو تاریخ که محصول عمل عالم و آدم است، از منابع مهم اندیشیدن و مایۀ آموختن برای زندگی است و نهج‌‌البلاغه ـ به‌عنوان گنجینۀ مهمی از سخنان امام علی (ع) ـ و دیگر آثار علوی، آموزه‌‌های ارزشمندی را در باب عبرت‌‌های تاریخی شامل می‌‌شوند که به برخی از آنها اشاره می‌‌شود.
صفحات :
از صفحه 19 تا 40
امکان معرفت تجربی به خدا در اندیشه اسلامی و حدود آن با تأکید بر دیدگاه صدرایی
نویسنده:
علی شیروانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
بسیاری از فیلسوفان دین برجسته مسیحی، تجربه دینی را همان تجربه خدا تفسیر می‌کنند و تجربه خدا در نظر کسانی مانند سویین‌برن و آلستون ـ دو تن از فیلسوفان دین برجسته معاصر ـ نوعی معرفت تجربی به خداوند است. این مقاله با بیان دیدگاه حکمت متعالیه صدرایی درباره حدود و انواع معرفت انسان به خدا، راه را برای دستیابی به موضع ایشان درباره معرفت تجربی به خداوند هموار کرده، اصول مورد‌ نظر ایشان در این خصوص را تبیین می‌کند؛ از جمله این اصول آن است که: کُنه ذات خداوند به هیچ‌وجه برای هیچ‌کس جز خود او مکشوف نیست و بنابراین معرفت تجربی به خداوند هرگز به کُنه ذات حق تعلق نمی‌گیرد؛ تعلق معرفت حضوری و بی‌واسطه به اسما و تجلیات خداوند امری ممکن، محقق و بلکه فراگیر است؛ آنچه اختصاصی است، علم به چنین علمی است، نه اصل آن؛ مراتب این علم، متناسب با درجات قرب به خداوند است؛ اگر معرفت تجربی به خداوند مصداق علم حضوری باشد، دارای بالاترین درجه اعتبار معرفتی خواهد بود.
صفحات :
از صفحه 147 تا 165
غلو و تقصیر از دیدگاه شیخ صدوق ، شیخ مفید و علامه مجلسی
نویسنده:
فرزانه شهبازی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
غلو و تقصیر به عنوان جریان های انحرافی در دین و دینداری شناخته می شود که از دیرباز، آفت بزرگی در فرهنگ اسلامی و به ویژه در فرهنگ شیعه بوده است. امامان معصوم، در زمان حیات خود به طور جدّی با عقاید انحرافی و نادرست غلات و مقصّرین، مبارزه کردند. علمای شیعه نیز با تألیف آثار متعدد کوشیدند معارف حقّه ی اسلامی را از گزند اندیشه های آمیخته با غلو یا تقصیر، حفظ کنند. این پایان نامه درصدد است مسئله غلو و تقصیر را از منظر شیخ صدوق، شیخ مفید و علامه مجلسی بررسی کند و نظرات آنان را تبیین و سپس مقایسه نماید. همچنین تلاش می شود با به دست آوردن ویژگی های پیامبر و امام از منظر افراد مذکور، ملاک های غلو و تقصیر یعنی فراتر و فروتر بودن از حد ویژگی های پیامبر و امام، نزد ایشان مشخص شود. صدوق، مفید و مجلسی این موارد را به عنوان ملاک های غلو بر می شمارند: اعتقاد به الوهیت پیامبر و امامان، نبوت امامان، تفویض امور خلقت و روزی دادن، به پیامبر و امامان، اعتقاد به تناسخ؛ یعنی انتقال روح امام از بدن او به بدن امام دیگر، انکارمرگ پیامبر و امامان و باور به اینکه با وجود معرفت به امام، انجام تکالیف شرعی و عبادات، لازم نیست. صدوق، معتقد به صحت سهوالنبی است و منکرین آن را به غلو متهم می کند. مفید و مجلسی به سهوالنبی اعتقادی ندارند و آن را رد می کنند و معتقدین سهوالنبی را مقصر می دانند. مفید، اعتقاد به خلقت معصومین قبل از آدم علیه السلام را به ملاک های غلو اضافه می- کند. مفید بیش از دو شخصیت دیگر به موضوع تقصیر پرداخته است. مفید، اعتقاد به اینکه ائمه بدون الهام، احکام دینی را نمی دانستند و درحکم دادن به به رأی وظن خود توجه داشتند را جزء اندیشه های مقصّره به حساب می آورد. صدوق درباره ی تقصیر و ملاک های آن سخنی نگفته است اما مجلسی دراین موضوع، با مفید، هم نظر است. مجلسی همچنین، نفی علم ائمه به ماکان و ما یکون را تقصیر در حق امامان می داند.واژگان کلیدی: غلو، تقصیر، صدوق، مفید، مجلسی
ارزش زندگی از دیدگاه ملاصدرا
نویسنده:
علیرضا دهقانپور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
انسان اهل محاسبه و معامله است؛ تا چیزی برای او نیرزد، آن را انتخاب نمی‌کند. ارزش زندگی به چیست؟ زندگی با وجود ناکامی‌ها، رنج‌ها و سختی‌ها چه ارزشی دارد یا حامل چه ارزش‌هایی است که وجودش را بر عدمش برتری بخشیده، پذیرش آن را بر عدم پذیرش آن راجح می‌سازد. فیلسوف بزرگ جهان اسلام مطابق اصول حکمت متعالیه، وجود را ارزش، خیر و کمال می‌داند. زندگی نیز که امری وجودی است، دارای ارزش ذاتی می‌باشد. از آنجا که وجود دارای مراتب است، زندگی انسان متناسب با درجه او از ارزش برخوردار است. البته ارزش‌های دیگری ـ اعم از تکوینی و ارادی ـ هست که ملاصدرا آنها را زینت‌بخش زندگی می‌داند. خشنودی خدا، کرامت انسانی، فطرت الهی، جاودانگی و عشق، ارزش‌های زندگی است. نیز هرگونه ارتباط شایسته با منبع وجود و کمال برتر، ارزش محسوب می‌شود. بنابراین ارتباط با خداوند، معیار ارزش زندگی است. فطرت الهی انسان، نشان می‌دهد که ارزش از درون انسان می‌جوشد و نیازی به اعتبار ارزش و نگاه به بیرون نیست. کرامت انسان امری وجودی و به جعل الهی است؛ لذا امری حقیقی است نه مفهومی اعتباری. مایه برتری و کرامت انسان، ظرفیت علمی او است که سبب برتری بر فرشتگان گشت. از نظر ملاصدرا عشق در هر موجودی سریان دارد. هر چه درجه وجود قوی‌تر باشد، عشق پررنگ‌تر است. هر چه نفس اشرف و اعلی باشد، محبوب او لطیف‌تر و پربهاتر است. جاودانگی ارزش است. زندگی انسان، جاودان است و مرگ تقابلی با جاودانگی ندارد. انسان با مرگ به مرتبه‌ای برتر و حیاتی حقیقی نایل می‌شود. بنابراین ارزش زندگی به ارزش‌های وجودی انسان برمی‌گردد. این ارزش‌ها دارای شدت و ضعف است. پس ارزش زندگی نیز دارای درجات و مراتب می‌باشد.
صفحات :
از صفحه 131 تا 161
ملاحظاتی درباره گفتمان تفويض در نخستين سده های اسلامی
نویسنده:
محمدهادی گرامی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: بنياد فرهنگى امامت,
چکیده :
پس از انقلاب اسلامی ایران، تشیع كانون توجّه شرق شناسان شد و آنان به «تحلیل تاریخی عقاید شیعه» پرداختند. رویکرد یادشده باعث شد که برخی معتقدین به تشیع ـ به پیروی از شرق شناسان ـ مدّعی تحوّل تاریخی تفكّر شیعی حتی در اصلی ترین مبانی اعتقادی آن شده اند. نمونه ای از این نگاه، در كتاب مكتب در فرایند تكامل؛ نظری بر تطوّر مبانی فكری تشیع در سه قرن نخستین؛ نگاشته سیدحسین مدرّسی طباطبایی انعكاس یافته است. نویسنده در مقاله حاضر، سعی می کند با ارائه گزارشی از تاریخ تطور اندیشه امامیه ـ بدون پرداختن به بحث های هنجاری و کلامی ـ تا حدی غبار از چهره آن بزداید. وی در راستای این هدف، ملاحظاتی درخصوص اندیشه دکتر مدرسی طباطبایی در باب مفوضه ارائه می دهد؛ در ملاحظه اول به تلقی متقدمان امامیه از مفهوم تفویض اشاره کرده است؛ در ملاحظه دوم، افزون تر و عمیق تر به این مسأله می پردازد؛ در ملاحظه سوم، سوء تفاهم تاریخی درباره عقیده مفضّل بن عمر جعفی (در خصوص مسأله تفویض) را مورد کنکاش قرار میدهد و در ملاحظه چهارم با ارائه برساخته های مفوّضه در سده های نخست هجری، مقاله را به پایان می رساند.
صفحات :
از صفحه 181 تا 210
  • تعداد رکورد ها : 744