جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور اعلام
>
(فقیه، اصولى، متکلم اشعرى ـ مالکى و عراقى ),, ابوبکر محمد بن طیب باقلانی, 338 ه.ق (بصره ) 403 ه.ق (بغداد (محل دفن: مقبره باب حرب بغداد))
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
7
8
9
تعداد رکورد ها : 82
عنوان :
قاضی ابوبکر باقِلاّنی (338 - 403 ق.)
نویسنده:
عباس زریاب
نوع منبع :
مدخل آثار(دانشنامه آثار) , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)
منابع دیجیتالی :
متن
وضعیت نشر :
کتابخانه مدرسه فقاهت,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
پیشوایان اشاعره
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیلی بر صفت «هلوعیت» در انسان
نویسنده:
علی رهبر
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها : دانشگاه معارف اسلامی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نفس اماره
,
قلب
,
نظام احسن
,
انسان
,
هلوعیت
,
رذایل اخلاقی
,
حرص
,
حرص ممدوح
,
ریشه حرص
کلیدواژههای فرعی :
آیه 007 سجده ,
آیه 6 علق ,
آیه 85 اسراء ,
آیه 125 انعام ,
آیه 19 معارج ,
آیه 4 تین ,
آیه 20 معارج ,
آیه 21 معارج ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
امام خمینی
چکیده :
نظام هستی و انسان از منظر قرآن به «احسن» تعبیر شده است. با این وصف ما با مفاهیمی چون «هلوعیت» انسان در آموزه های قرآنی مواجهیم. حرص ورزی و جزع، معنای هلوع بودن اوست. «هلع» این است که وقتی انسان به فقر می رسد، بی تابی و وقتی به بی نیازی رسید، از دیگران منع می کند. در نکوهش یا ستایش هلوعیت، دیدگاه های متفاوتی ارائه شده است. در دو دیدگاه عمده یکی هلوعیت را جبلّی و انسان را طبعاً متصف به صفات مذموم می داند. در برابر این نظر، دیدگاه علامه «هلع» را خیر و سوء اختیار انسان را عامل تخریب آن می داند. در این میان برخی مثل قاضی باقلانی (به نقل فخر رازی) بین حالت نفسانی هلع و افعال ناشی از هلع تفکیک کرده و مذمت ها را متوجه افعال می داند، نه حالت نفسانی هلع. مؤیدات چهارگانه ای برای دیدگاه دوم وجود دارد: 1. تصریح حکمت 108 نهج البلاغه به قلب و حالات متضاد که تفسیر خاص خود را دارد؛ 2. بیان امام سجاد× در مناجات شاکین و تحلیل آن؛ 3. تحلیل کلیت رذیله ها دربیان امام خمینی و تبیین آن؛ 4. دیدگاه فیض کاشانی و تأیید برداشت مختار نگارنده.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 155 تا 168
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ماهیت نفس در کلام اسلامی
نویسنده:
عبدالرزاق حسامی فر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
خودشناسی
,
امتناع تجرد نفس
,
علم نفس
,
تجرد نفس (فلسفه)
کلیدواژههای فرعی :
جسم ,
جوهر (منطق) ,
کتاب مقاصد الفلاسفه ,
بدن برزخی ,
ارتباط روح و بدن ,
اصالت انسانی ,
رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم) ,
جوهر ,
جسم ,
بدن ,
اخلاق ناصری (کتاب) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
تجرد نفس، از مسایلی است که در فلسفه اسلامی بیشتر از کلام مورد توجه بوده است. برخلاف فیلسوفان اسلامی که در این امر اتفاق نظر دارند، در میان متکلمان برخی چون غزالی و راغب، قائل به تجرد نفساند و گروهی آن را انکار میکنند. در این مقاله مسأله ماهیت نفس را در آثار مهم کلامی مورد مطالعه قرار میدهیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 113 تا 134
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظریه ایمانِ اشاعره
نویسنده:
نعیمه پورمحمدی، محمد سعیدی مهر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدس سره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
رابطه عقل و شرع
,
10. شریعت/ Šarīʿa
,
اشاعره (اهل سنت)
,
حدوث عالم Ḥudūt̲h̲ al-ʿĀlam
,
ایمان (فرجام شناسی)
,
حقیقت ایمان
,
عقل و ایمان
,
معرفتشناسی دینی (مسایل جدید کلامی)
,
عقل
,
معرفت خدا
,
نظریه ایمان
,
ایمان
کلیدواژههای فرعی :
الارده الالهیه ,
اقرار لسانی ,
عادت الله ,
حدود عقل ,
ایمان گزاره ای ,
حدوث اعراض ,
حدوث انسان ,
حدوث جواهر ,
طریق عقلی معرفت خدا ,
معتزله (اهل سنت) ,
رؤیت قلبی خدا ,
علم ازلی الهی ,
تصدیق ایمانی ,
حقیقت ایمان ,
ایمان حقیقی ,
معجزه باقیه پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله ,
ایمان مجازی ,
عمل جوارحی ,
دلالت معجزه بر پیام آوری معجزه گر ,
دلالت معجزه بر وجود خدا ,
حدوث تخصیص اعراض به جواهر ,
حدوث تقدیم و تاخیر موجودات ,
لطف خدا ,
فضل خدا ,
تداوم ایمان ,
سببیت خدا در ایمان ,
چکیده :
جایگاه ویژه ایمان در میان مفاهیم دینی، سبب شده است که هریک از سنت های دینی دیدگاهی تفصیلی را درباره معرفت شناسی ایمان، ماهیت ایمان و ویژگیهای آن بپرورانند. امروزه چنین دیدگاهی را نظریه ایمان می نامند. هدف از نگارش این مقاله، استخراج مؤلفه های اصلی نظریه ایمان متکلمان اشعری متقدم است. با مرور دیدگاه های جمعی از مهم ترین متکلمان اشعری متقدم (از ابوالحسن اشعری تا پیش از غزالی) و تحلیل آن می توان به نظریه ای با این ویژگیها مختصات زیر دست یافت: در نظر اشاعره منشأ ایمان، یقین درونی به اخبار رسول است؛ ماهیت ایمان، حقیقتی قلبی و ارادی است؛ متعلَّق ایمان از سنخ گزاره هاست و آنچه آدمی را به سوی آن میانگیزاند، امید به فضل خدا در ثواب و عقاب است؛ علت بیرونی تحقق ایمان، اراده خداست؛ مسلمان بودن با مؤمن بودن تفاوت دارد؛ ایمان، تحتِ عقل (عقلِ مأمور و مؤید با شرع) و فوقِ علم است؛ معرفت، شرط لازم ولی غیرکافی ایمان، و حس درونی و تسلیم قلبی شرط کافی آن است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 32
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
کلام الهی: از لوگوس تا کلام نفسی
نویسنده:
اعظم عالی زاد، ابوالفضل محمودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
لوگوس
,
کلام الهی
,
کلام نفسی خدا
,
کلمه الله یا لوگوس
کلیدواژههای فرعی :
رساله تیمائوس ,
صانع ,
قرون وسطی ,
اشاعره (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
حدوث قرآن ,
انجیل ,
تورات ,
الهیات جامع ادیان ,
فلسفه یونان ,
فلسفه نوافلاطونی ,
مُثُل ,
قرآن ,
مصحف ( قرآن ) ,
شورای نیقیه ,
عقل الهی ,
مکتب رواقی ,
تثلیث مسیحی ,
منشأ جهان ,
واحد و کثیر ,
قدم قرآن ,
مسیحیان اولیه ,
الهیات اسکندرانی یهود ,
نظم عقلانی عالم ,
عقل درونی عالم ,
کلام مخلوق ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
کلام الهی از سویی به بحث از ماهیت وحی و شیوه سخن خدا با انسان و از دیگر سو به رابطه حق با خلق و آفرینش آنها که با عنوان «کلمات خداوند» از آنها یاد شده، ارتباط می یابد. به لحاظ تاریخی اولین تاکید بر این مفهوم، تحت عنوان «لوگوس» یا «کلمه» در یونان و در اندیشه هراکلیتوس اتفاق افتاده که گویا، با توجه به ابهامی که در اندیشه او وجود دارد، آن را به معنای اصل عقلانی حاکم بر جهان و یا شاید «خدا» به کار برد. پس از وی، افلاطون نیز هرچند بدون تاکیدی خاص بر این واژه آن را در معنای عقل الهی مورد استفاده قرار داده است. رواقیان با تاکید بیشتر بر مفهوم لوگوس و احتمالا به پیروی از هراکلیتوس، لوگوس را اصل هر عقلانیت، عقل الهی و همسان با خدا پنداشتند. در حدود سال های نخستین میلادی این مفهوم در افلاطونیان میانه و بیش از همه در فیلون یهودی اسکندرانی تاثیر گذارد، به گونه ای که در اندیشه او نقش محوری یافت و واسطه میان خدا و جهان، قدرت برتر خداوند و نمودی از وجود مطلق شد. تاثیر مکتب فیلون به همراه تاثیر اندیشه های رواقی و غیره را می توان در برخی مسیحیان اولیه و نیز در انجیل چهارم و یا نامه های پولس مشاهده کرد. در اینجا مسیح همان لوگوس و یا کلمه الهی است که از طریق او همه چیز خلق شد و سرانجام پس از منازعات آریوسی، ازلیت و نامخلوق بودن آن، باور عمومی مسیحی گشت. این منازعات در باره مخلوق یا نامخلوق بودن کلمه یا لوگوس، به همراه زمینه های موجود در اندیشه اسلامی، بعدها احتمالا زمینه را برای طرح حادث یا قدیم بودن کلام الهی و یا قرآن، فراهم ساخت و منتهی به دیدگاه های گوناگونی شد که از آن میان می توان به دیدگاه های معتزله، اشاعره و دیدگاه ویژه ابن کلاب اشاره کرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 99 تا 138
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مسیحیت در آثار متکلمان مسلمان (تا قرن 6 ه)
نویسنده:
داود داداش نژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
دین یهود
,
مسیحشناسی (مسیحیت)
,
اسلام و مسیحیت
,
جستوجوی عیسای تاریخی (آموزههای دین مسیحیت)
,
دین مسیحیت(دامنه ادیان پیشرفته)
,
مسیحیت پژوهی مسلمانان
,
آموزه های کلیسا
,
دین مسیحیت (دین الهی توحیدی تحریف شده)
کلیدواژههای فرعی :
تثلیث ,
شریعت عیسی علیه السلام ,
شریعت موسی(ع) ,
معتزله (اهل سنت) ,
یعقوبیه ( غلات شیعه) ,
یعقوبیه ( زیدیه ) ,
یعقوبیه ( واقفه ) ,
انجیل ,
تورات ,
پسر خدا ,
الهیات مسیحی ,
قرآن ,
مذاهب مسیحی ,
الوهیت عیسی مسیح(دامنه ادیان خاموش) ,
تثلیث مسیحی ,
فرق کلامی اسلامی ,
نسطوریه ,
ملکانیه ,
مسیحیت در متون مقدس ,
تحریف تعالیم مسیح ,
اتحاد عیسی با خدا ,
کتاب مفید العلوم ,
شابک (isbn):
2008-0476
چکیده :
مسیحیت به عنوان دینی بزرگ همواره موضوع توجه متکلمان مسلمان بوده است. در این نوشتار ضمن بررسی مباحث عمدۀ مسیحی در متون کلامی اسلامی تا قرن ششم هجری، به نوع نگاه و موضع گیری های متکلمان اولیه به عنوان طلیعه داران گفتگوی ادیان اشاره خواهیم کرد. متکلمان مسلمان با تکیه بر معلومات کسب شده از قرآن کریم، با دلایل و روش های مختلف به نقد عقاید و آموزه های مسیحی پرداختند. گروهی از متکلمان متن اناجیل را معیار نقد و بررسی این آموزه ها قرار دادند و عده ای دیگر علاوه بر مراجعه به انجیل ها به دلایل عقلی و منطقی استناد نموده اند. بیشترین حجم این نقد و بررسی ها به مباحثی چون خدا، ماهیت عیسی، اتحاد و اقانیم ثلاثه یا تثلیث اختصاص دارد و آنان حتی گاهی در نقد خود نیم نگاهی به فِرق کلامی اسلامی، و شباهت این فرقه ها با فرقه های مسیحی نیز داشته اند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 127 تا 165
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
هفت رهیافت از نظریه کسب و تحلیل آن
نویسنده:
محمد حسن قدردان قراملکی، علی قدردان قراملکی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
کسب
,
جبر و اختیار(کلام)
,
اشاعره (اهل سنت)
,
امر بین امرین
,
فاعلیت
,
اختیار انسان
,
علیت
,
تقریرهای نظریه کسب
کلیدواژههای فرعی :
اطاعت و بندگی خدا ,
اراده معصیت ,
تفویض ,
گناه ,
امر اعتباری ,
امر انتزاعی ,
صفات فعلیه ,
قدرت واجب ,
شیعه امامیه Twelver Shiism (فرق تشیع) ,
قدرت شأنی ,
قدرت مشروط ,
جهات فعل ,
عناوین فعل ,
قصد و جزم ,
فعلیت اراده خدا ,
فعلیت اراده انسان ,
فاعلیت طولی ,
فاعلیت عرضی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
جعفر سبحانی
چکیده :
درباره تفسیر فعل انسان از حیث اختیار و جبر، از سوی دین پژوهان رهیافت های مختلفی ارائه شده است. اشاعره و در رأس آنها، ابوالحسن اشعری نظریه «کسب» را مطرح و مدعی شد که نقش انسان در فعل خویش کسب فعل و نه ایجاد آن است. لکن عالمان اشاعره در طول تاریخ در تبیین حقیقت آن دچار اختلاف شده و به تبع آن قرائت های مختلفی ارائه کرده اند. نویسنده با فحص در آثار اشاعره به هفت رهیافت مهم از نظریه کسب دست یازیده است که در این مقاله با تحلیل و ارزیابی تقدیم می شود. در مقاله روشن خواهد شد که نظریات ارائه شده از تبیین حقیقت کسب ناتوانند و در آن آراء به نوعی به جبر یا به تفویض منتهی می شوند، لذا برخی از عالمان اشاعره به انکار نظریه کسب پرداخته و به نظریه «امر بین الامرین» امامیه روی آورده اند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 85 تا 102
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظریه جبر و اختیار در مقارنه آراء آگوستین و اشعری
نویسنده:
محمد رضا ابوئی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه ازاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
جبر
,
آگوستین
,
نظریه فیض
,
جبر و اختیار(کلام)
,
اشعری
کلیدواژههای فرعی :
کلیسای کاتولیک ,
لطف ,
عهد عتیق ,
کسب ,
ظاهرگرایی ,
فضیلت الهی ,
فعل اختیاری ,
اشاعره (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
اختیار انسان ,
خلق افعال ,
قضا و قدر ,
انجیل ,
تفتیش عقاید ,
علم واجب ,
گناه ذاتی ,
مذهب کاتولیک (مذاهب مسیحی) ,
هبوط انسان (آموزههای دین مسیحیت) ,
تثلیث مسیحی ,
عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی) ,
شورای ترنت ,
اختیار مطلق ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
جعفر سبحانی
چکیده :
در این نوشتار ضمن اینکه مفاهیمی مانند جبر و اختیار، قضا و قدر، گناه نخستین و لطف (فیض) در اصطلاح و کاربرد مسیحی آن و... مورد مطالعه قرار گرفته است، دیدگاه آگوستین قدیس در موضوع جبر و اختیار که مورد اختلاف با دیگر کشیش معاصرش، پلاگیوس بوده، مورد بررسی قرار گرفته است. ما این دیدگاه ها را با ترجمه نامه های آگوستین علیه پلاگیوس و پیروان او به دست آوردیم. در ادامه مباحث، تفکرات ابوالحسن اشعری در جبر و اختیار و تفسیر نظریه کسب توسط وی نگاشته شده است. همچنین دیدگاه مخالفین او یعنی فرقه معتزله و تطبیق دیدگاه های این دو فرقه در کلام اسلامی با دیدگاه آگوستین و پلاگیوس در جبر و اختیار نیز مطرح گردیده است. آگوستین با استفاده از نظریه فیض راه برون رفت از باتلاق جبرگرایی را در کلام مسیحیت کاتولیک گشوده است، همان شیوه ای که ابوالحسن اشعری با تکمیل و تدوین نظریه کسب پیموده تا از اتهام جبرگرایی مصون بماند، هر چند منتقدین ایشان بر این باورند که این نظریه ها نتوانسته این دو متکلم نامور را از اتهام جبرگرایی برهاند. در این مقاله علاوه بر طرح مباحث فوق الذکر به سایر وجوه اشترک یا افتراق این دو اندیشمند موثر در کلام مسیحی و اسلامی به شیوه توصیفی تحلیلی و ابزار کتابخانه ای پرداخته شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 7 تا 30
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
انسجام قرآن؛ رهیافت « فراهی- اصلاحی » در تفسیر
نویسنده:
علی آقایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وحدت سوره
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
تفسیر و مفسران
,
سُوَر
,
سُوَر مدنی
,
سُوَر مکّی
,
تفسیر قرآن
,
تفسیر عصر جدید
,
انسجام قرآن
,
اعجاز نظم قرآن
,
منهج تفسیرى
,
حمیدالدین فراهی
,
امین احسن اصلاحی
,
جفت سوره ها
کلیدواژههای فرعی :
محور سوره ,
زبان قرآن ,
سوره نساء ,
سوره ذاریات ,
گروه بندی سوره های قرآن ,
تفسیر آیه به آیه قرآن ,
دلایل نظم قرآن ,
چکیده :
روش تفسیر قرآن در دوره معاصر با روشهای سنتی تفسیر در سدههای پیشین تفاوتهایی آشکار دارد. از جمله وجوه تمایز آنها، رهیافتی نوین در تفسیر آیات و سورههای قرآن است که نظریه انسجام در قرآن نام گرفته است؛ بدین معنا که میان آیات و سورههای قرآن یکپارچگی و وحدت محتوایی و مضمونی وجود دارد. هرچند نظیر این دیدگاه در برخی تفاسیر سنتی ذیل عنوان تناسب آیات و سوره های قرآن قابل ردیابی است،ولی تلقی مفسران پیشین از این موضوع اساساً متفاوت بوده و بدین سبب در گذشته هیچگاه بهمنزله یکی از اصول و مبانی در تفسیر قرآن بدان توجه نشده است. در مقاله حاضر نخست با مروری اجمالی بر تاریخچه این موضوع، جایگاه این نظریه در سنت تفسیری اسلامی و تفاوت تلقی سنتی و نوین از آن تبیین شده است و آنگاه با معرفی و تحلیل آرای تفسیری حمیدالدین فراهی و امین احسن اصلاحی از مفسران و اندیشمندان دوره معاصر از شبه قاره هند، رهیافت ایشان بهمثابه روشی تازه در تفسیر قرآن شناسایی شده است. در این مقاله نشان داده شده است که این دو، یکپارچگی و انسجام سورههای قرآن را اصل اولیه در تفسیر قرآن تلقی کردهاند و در نتیجه دیدگاه تفسیری نظامیافتهتر و جامعنگرتری نسبت به دیگران عرضه کردهاند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 216 تا 259
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقش معتزلۀ بصره در شکل گیری نظریۀ اعجاز قرآن
نویسنده:
ریچارد مارتین
نوع منبع :
مقاله , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
متکلمان معتزله
,
تحدی قرآن
,
صحت نبوت محمد صلی الله علیه و آله
,
معتزله بصره
,
معتزله بغداد
,
نبوت حضرت محمد (ص)
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
اعجاز قرآن
,
قرآن
,
اعجاز بیانی قرآن
,
وجوه اعجاز قرآن
,
شعوبیه
,
نظریه صرفه
کلیدواژههای فرعی :
منازعات اشاعره و معتزله ,
فاطمیان (ابومسلمیه از شیعه عباسیه) ,
باطنیه ( اسماعیلیه ) ,
آیه 88 اسراء ,
آیه 13 هود ,
آیات تحدّی ,
معنی لغوی و اصطلاحی معجزه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
چکیده :
«اعجاز قرآن» مفهومی پیچیده و نظریهای چندوجهی در تاریخ اندیشهی اسلامی است. برای درک هرچه دقیقترِ چنین مفهوم یا نظریهای، بیشک یکی از ضروریترین کارها بررسی اسباب و زمینههای شکلگیری آن مفهوم و آگاهی از تحولات فکری منتهی به آن نظریه خواهد بود. در این میان، گاه ظهور و انتشار نسخههای خطی مغفولمانده در گوشهی کتابخانهها به فرایند پژوهش دربارهی این تحولات کمک شایانی میکند. در مقالهی پیشِرو، نویسنده با بهرهگیری از برخی تألیفات تازهیافتهی معتزلیان بصره کوشیده است تا بر تکاپوهای فکری عالمان مسلمان در سدهی سوم و چهارم هجری پرتوی بیفکند. بر اساس این منابع، او از یکسو به اختلافات فرقههای گوناگون اسلامی دربارهی تلقی از نبوت توجه کرده و از دیگر سو به پاسخهای عالمان اسلامی به منکران نبوت پیامبر اسلام پرداخته و از این طریق کوشیده است تا فرایند تبدیل این استدلالها و جدلها را به نظریهای دقیق و سامانیافته یعنی «اعجاز قرآن» نشان دهد. ازجملهی نکات قابلتوجه مقاله تأکید بر این نکته است که نظریهی اعجاز قرآن بهدست اشاعره (ازجمله باقلانی) شکل نگرفته، بلکه مجموعهی تلاشهای گروهی از متکلمان معتزلهی بصره (ازجمله ابوعلی جبائی و حلقهی او) در قالب بحثهایی چون «تثبیت دلائل النبوة» نقطهی آغازی برای نظریهپردازی متکلمان بعدی در این باب بوده است. مقالهی حاضر، اگرچه سیوچند سال پیش نوشته شده، همچنان حاوی نکات بدیع و جالبتوجهی دربارهی موضوع اعجاز قرآن و برخی نکات جنبی مرتبط با آن در علم کلام است، که در نوشتههای فارسی راجع به این قبیل موضوعات کمتر موردتوجه بوده است. ریچارد مارتین، نویسندهی مقاله، در حال حاضر استاد بازنشستهی مطالعات دین در دانشگاه اِموری ایالات متحده و صاحب تألیفات متعدد در حوزهی روششناسی مطالعات اسلامی و تاریخ اندیشهی دینی در اسلام است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 134 تا 161
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
7
8
9
تعداد رکورد ها : 82
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید