جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور اعلام
>
فلوطین, افلوطین (فیلسوف نوافلاطونی), 204م. لیکوپولیس 270م. کامپانیا، ایتالیا
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
تعداد رکورد ها : 171
عنوان :
بررسی انتقادات ابن رشد بر ابن سینا در مباحث فلسفه اولی (متافیزیک)
نویسنده:
علی علم الهدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابن رشد
,
صدور
,
زیادت وجود بر ماهیت
,
حدوث
,
حدوث عالم Ḥudūt̲h̲ al-ʿĀlam
,
متافیزیک
,
قاعده «الواحد»
,
ابن سینا
,
فلسفه مشاء
,
فلسفه بوعلی
,
ادراک((شناخت کامل)، اصطلاح وابسته)
کلیدواژههای فرعی :
حدوث نفس ,
قدم ذاتی ,
قدم عالم ,
حدوث ذاتی عالم ,
جسم ,
عقل فعال ,
ادراک نفس ,
مسئله خلقت ,
نظریه افلاک ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
ابن رشد نظریات فلسفی ابن سینا را در پنج مساله به طور ویژه نقد و بررسی کرده است که عبارت اند از: یک. مساله صدور و قاعده الواحد؛ دو. تبیین نظام خلقت و مساله افلاک؛ سه. حدوث عالم و روش ابن سینا در اثبات حدوث آن؛ چهار. ادراک نفس؛ پنج. بحث زیادت وجود بر ماهیت. محور بحث های وی در انتقاداتی که بر شیخ وارد کرده، یکی آن است که ابن سینا در طرح برخی از مباحث یادشده آرایی مطرح می کند که ریشه در فلسفه ارسطو ندارد. نقد دیگر او به تعارض هایی مربوط می شود که به زعم او در اندیشه ابن سینا راه یافته است؛ از همین رو، وی در صدد است تناقض ها و تهافت هایی را در آثار و نظریات شیخ نشان دهد. این نوشتار در صدد بررسی این ادعا در پنج مساله یادشده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 109 تا 128
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
علامه طباطبایی: تجرد نفس و رد ادله مخالفین
نویسنده:
محمد اکوان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
علم نفس
,
تجرد نفس ناطقه
,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته)
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
اصول فلسفه و روش رئالیسم ,
تجرد ,
کمال ,
انسان ,
مغز انسان ,
ساحت های نفسانی ,
شهود نفسانی ,
نفس (من) ,
رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم) ,
ماتریالیسم ,
ماتریالیسم ,
حکمت متعالیه ,
عقل ( جوهر ) ,
مزاج انسان ,
خودآگاهی ,
انکار تجرد نفس ,
تفسیر المیزان (کتاب) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
معرفت نفس، یعنی خودشناسی، اساس و بنیاد همه معارف بشری است و انسان همواره تلاش کرده است تا برای نیل به سعادت و کمال مطلوب، خود را به این نوع معرفت مجهز نماید. خودشناسی آغاز مسیری است که بدون پیمودن آن، ورود به عرصه های معرفتی دیگر خصوصا شناخت مبدا هستی امکان پذیر نخواهد بود. در این مقاله نخست درباره شیوه آشنایی انسان با بعد نفسانی خود از دیدگاه علامه طباطبایی گفتگو شده و سپس به تعریف نفس از منظر فیلسوفان پرداخته شده است. آنگاه دلایل تجرد نفس و جدایی آن از بدن مورد بررسی قرار گرفته و سرانجام ایرادات و شبهات منکرین نفس مجرد از بدن به ویژه مادی گرایان مطرح و از نظر علامه طباطبایی به آنها پاسخ داده شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 149 تا 170
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
امکان یا امتناع جاودانگی نفس در مابعدالطبیعه: دکارت
نویسنده:
سید مصطفی شهرآیینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
دکارت
,
مسایل جدید معاد شناسی
,
فلسفه دکارت
,
علم نفس
,
خلود
,
خلود نفس
,
تأملات (کتاب)
,
نفس شناسی دکارت
کلیدواژههای فرعی :
دوگانه انگاری ,
ثنویت دکارتی ,
جوهر فیزیکی ,
رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم) ,
الهیات مسیحی ,
فلسفه نوافلاطونی ,
فلسفه ارسطو ,
فلسفه افلاطون ,
بدن ,
وحدت نفس و بدن ,
ذهن((مقابل خارج)، اصطلاح وابسته) ,
عقل طبیعی ,
جاودانگی نفس در ادیان ,
جوهر اندیشنده ,
جوهر احساس کننده ,
چکیده :
تاملات در فلسفه اولی بهترین و گویاترین اثر دکارت است که او در آن مابعدالطبیعه خود را به بیانی روشن و به گفته خود به «بهترین و درست ترین روش تعلیم» یعنی به «روش تحلیل» بر خواننده عرض می دارد (CSM II 111). دو واژه «خدا» و «نفس» در عنوان فرعی این کتاب، چه بسا امروزه خوانندگانی را از غیر اهل فلسفه که دغدغه دین و حیات اخروی دارند، به خواندن این کتاب برانگیزد. البته باید توجه داشت که با نگاهی گذرا به نمایه آثار دکارت، در می یابیم که واژه های «خدا» و «نفس» یا «ذهن» (که دکارت این دو را به یک معنا می گیرد) از پرتکرارترین واژه ها در آثار او به شمار می رود و هر کس که اندک آشنایی با نظام فلسفی او داشته باشد، خوب می داند که بن مایه نظام فلسفی دکارت بر محور همین مفهوم نفس یا ذهن استوار است. نویسنده مقاله پیش رو بر آن است که اولا آنچه دکارت از آن به نفس انسانی یاد می کند با آنچه در گفتمان دینی و در بحث جاودانگی نفس در ادیان، در مدنظر است، تفاوت بسیاری وجود دارد تا جایی که نفس مدنظر دکارت، به فرض جاودانگی، کارکرد دینی نمی تواند داشته باشد. ثانیا قول به جاودانگی نفس با التزام به اصول مابعدالطبیعه دکارتی سازگار در نمی آید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 263 تا 281
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ابن سبعین بر نردبان وحدت وجود یا وحدت مطلقه وجود
نویسنده:
فاطمه دوست قرین
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابن سبعین
,
وحدت مطلقه وجود
,
الهیات عرفانی
,
هستی شناسی عرفانی (مسائل جدید کلامی)
,
وحدت وجود
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
اصطلاحنامه عرفان
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
اسمای الهی ,
اشاعره (اهل سنت) ,
نظام هستی ,
اهل بیت(ع) ,
ظاهر آیات ,
عارفان اندلس ,
آن سیال ,
فلسفه یونان ,
عناصر اربعه ,
فیض الهی ,
عرفان عملی ,
صوفیان (صوفیه) ,
تاریخ اندلس ,
جهان شناسی عرفانی ,
عرفان نظری ,
احاطه اطلاقی ,
علت نخستین ,
مبدع اول ,
دایره وجود ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
2008-0476
چکیده :
در تاریخ تفکر اسلامی اختلاف در تعابیر معتقدان به وحدت وجود، تفسیرهای متفاوتی را به وجود آورده و ادعاهایی از جانب برخی از ایشان، مبنی بر بدیع بودن نظریاتشان، طرح شده است. از آن جمله عارف جنجال برانگیز اندلسی، ابن سبعین، نظریه وحدت مطلقه وجود خود را دارای تفاوت های بنیادین در این باب می داند. مقاله حاضر به بررسی این ادعا می پردازد و در پایان به این نتیجه می رسد که چنین ادعایی درست نیست و نظریه او همان بالا رفتن از پلکان نردبان وحدت وجود و تداوم سنت عارفان مسلمان در این باب است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 23 تا 36
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقش اراده در فاعلیّت الاهی از منظر حکمت اسلامی
نویسنده:
حسین رمضانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فاعلیت الهی
,
فعل الهی
,
اراده الهی در مذاهب
,
اراده الهی
,
توحید افعالی(الهیات بالمعنی الاخص)
کلیدواژههای فرعی :
نظام هستی ,
حکمت متعالیه ,
عقل فعال ,
آفرینش (اِبداع) ,
مشاء ,
اِبداع (آفرینش) ,
الامامیه ,
ظهور ,
اشراقیون ,
اصل علیت ,
امکان و وجوب ,
جعل ,
عنایت ,
علم عنایی حق ,
فاعلیت بالتجلی ,
نظریه فیض ,
ایجاد ,
نظام هستی ,
ابداع ,
خالق ,
علم عنایی ذاتی خدا ,
قرآن ,
نورالانوار ,
عالم اعیان ,
قاعده «الواحد» ,
فاعل بالعنایه ,
فاعلیت وجودی ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه اشراقی ,
فلسفه مشاء ,
عقل فعال ,
علیت ,
عنایت ,
تجلی ,
عالم ( امکانی ) ,
نظام احسن ,
قرآن ,
وجوب ,
شیعه امامیه Twelver Shiism (فرق تشیع) ,
فاعلیت اشراقی ,
تعقل مبدا اول ,
افاضه اشراقی ,
فاعلیت وجودی خدا ,
هستی شناسی صدوری ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
مقاله حاضر در صدد بررسی مسأله نسبت اراده و فاعلیت الاهی، در آرای حکمای مسلمان است. ازاینرو، مقاله حاضر، پس از تبیین لغوی و مفهومی واژگان اراده و فاعلیت الاهی، نخست فاعلیت الاهی را از منظر ابونصر فارابی و ابنسینا ملاحظه کرده، استدلالهای ایشان را بر ابداعی بودن فاعلیت الاهی بیان کرده است. سپس به بررسی دیدگاه شیخ اشراق و فاعلیت اشراقی از منظر او پرداخته شده است. در ادامه، با بررسی آرای صدرالمتألهین، ابعاد مختلف فاعلیت ایجادی، شرح و بسط داده شده است. در خاتمه، ادامه دیدگاه صدرالمتألهین نزد حکمای متأله متأخر، تا روزگار معاصر، مد نظر قرار گرفته، ضمن بررسی و ارزیابی دیدگاه مرحوم علامه طباطبایی در باب اراده الاهی، دیدگاه کلامی امامیه نیز در باب فاعلیت و اراده الاهی تبیین شده است. در نهایت، ضمن جمعبندی آرا، اختلاف نظرهای موجود، تبارشناسی و علتیابی شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 81 تا 110
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
پیشینه احکام وجود در فلسفه اسلامی
نویسنده:
احمد شفیعی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود
,
احکام کلی وجود
,
پیشینه احکام وجود
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
حکمت متعالیه ,
وحدت وجود ,
تشکیک در وجود ,
الله ,
اصالت ماهیت ,
تشکیک ,
اعتباریت ماهیت ,
اشتراک معنوی وجود ,
بداهت وجود (مفهوم وجود) ,
کتاب المشاعر ,
وحدت شخصی وجود ,
وجود مطلق ,
زیادت وجود بر ماهیت ,
جعل وجود ,
جعل بسیط ماهیت ,
ماهیت ,
اعتباریت ماهیت ,
تشکیک ماهیت ,
وحدت وجود ,
وحدت تشکیکی وجود ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
جمع رأی بین حکیمین (فلسفه) ,
عروض اصالت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
,
محمدتقی مصباح یزدی
شاپا (issn):
1010-4968
چکیده :
محصول کار مسلمین در قرنهای گذشته درباره احکام وجود چه بوده است؟ آیا فقط به بازگو کردن گفته های پیشینیان یونانی اکتفا کرده اند و نقش واسطه و رابطه را ایفا نموده اند یا اینکه به نقد و بررسی اصول پیشین پرداخته و حتی اصول و براهین جدیدتری آورده اند؟ و از این مهمتر ، بابها و عناوین و مباحث جدیدی را گشوده اند و در تکامل فلسفه نقش در خوری ایفا نموده اند؟ این سؤال به عنوان سؤال اصلی این نوشتار مطرح است. اهمیت این سؤال از آن رو است . که روشن شدن پیشینه تاریخی مباحث ، نقش ارزنده شخصیتها در ابراز نظریات و سهم دانشمندان و فلاسفه اسلامی را در تبیین و گسترش بحث وجود آشکار می سازد و سهو و نسیان های بیان تاریخی را بر ملا می نماید و دستیابی به علل اختلاف نظر فلاسفه اسلامی در مسائل گوناگون را سهل می سازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 67 تا 87
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی مقایسهای چگونگی پیدایش عالم در آراء افلوطین و ملاصدرا
نویسنده:
فاطمه سلیمانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
رابطه وحدت و کثرت
,
علیت
,
وحدت وجود
,
فیض الهی
,
تجلی الهی
,
نظریه اضافه اشراقی
کلیدواژههای فرعی :
احد ,
حکمای پیش سقراطی ,
خیر محض ,
بهره مندی ,
جهان شناسی فلسفی ,
نظام هستی ,
خالق ,
تشان ,
هستی شناسی اسلامی ,
فلسفه الهی ,
حکمت اشراق the School of Illumination ,
فلسفه نوافلاطونی ,
الهیات بالمعنی الاخص ,
احکام وحدت ,
احکام کثرت ,
عقول ابداعیه ,
عقل اول ,
اصالت وجود ,
برهان بسیط الحقیقه ,
وجود (اسماء اول عرفان نظری) ,
منشأ جهان ,
جهان شناسی یونانی ,
صدور ذاتی وجود ,
صدور عقل از واحد ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
یکی از مهمترین مسائلی که هنگام دقت فلسفی، ذهن انسان با آن روبرو میشود، این مسأله است که موجودات کثیر چگونه از مبدأ هستی پدید آمدهاند و کیفیت تکوین عالم توسط خداوند به چه صورت است؟ در این مقاله سعی شده با پیگیری روند تاریخی این مسأله (البته بهطور خلاصه) به دیدگاه مشخص و معینی که به تفصیل به بیان کیفیت پیدایش عالم میپردازد (یعنی نظریه «فیضان») برسیم. بنیانگذار این دیدگاه افلوطین است. او اولین کسی است که نحوه فیضان هستی از مبدأ اول را بحث میکند و اساس جهانشناسی خود را نیز بر همین مسأله بنیان میگذارد و بدین ترتیب از طریق کتاب «اثولوجیا» (که خلاصهای از انئادهای افلوطین است) تأثیر به سزایی بر تفکر فیلسوفان اسلامی میگذارد. اوج تأثیر این دیدگاه را در حکمت متعالیه میتوان مشاهده کرد. صدرا بر اساس اصول فکری خود و اصطلاحات خاص حکمت متعالیه، توانست ابداع فیضی را تحلیل نموده و ضمن ارائه طرح کلی از عوالم هستی به نظریه «وحدت وجود» در فلسفه خود برسد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 54 تا 85
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
سخن گفتن از خدا در تفکر سنايی با تکيه بر الهيات سلبی
نویسنده:
سمانه فيضی، حسن سعیدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تشبیه و تنزیه
,
حکیم سنایی
,
شناخت سلبی خدا
,
زبان دین (مسائل جدید دین شناسی)
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
خداشناسی عرفانی
کلیدواژههای فرعی :
سکوت ,
بیان ناپذیری خدای متعال ,
بیان ناپذیری خدا ,
استعاره ,
محدوده عقل ,
صفات الهی ,
صفات ممکنات ,
حدیقه الحقیقه ,
عقل کل ,
صفات سلبیه ( الهی ) ,
قرآن ,
بیان ناپذیری تجربه عرفانی ,
ید الله ,
حیرت ,
اسماء الهی((اخص)، مقابل اسماء ربوبی خاص) ,
صفات ثبوتی(مقابل سلبی) ,
تمثیل(معرفت شناسی) ,
گزاره ایجابی ,
آپوفاتیک ,
اقسام سخن ,
گزاره سلبی ,
نارسایی لفظ ,
شاپا (issn):
2008-0476
چکیده :
الهيات سلبی به عنوان يکی از موضوعات محوری در رويکردهای الهياتی، در دوره های اخير توجه بسياری از انديشمندان را به خود معطوف داشته است. اين مساله در عرصه کلام و فلسفه مورد توجه است، اما با توجه به رويکردی که عارفان در بحث شناخت حق تعالی دارند، مساله ای درخور تامل و بررسی در حوزه عرفان نيز هست. اين رويکرد بر دو عنصر اصلی، يکي عدم توانايی عقل در شناخت خداوند، و ديگری عدم امکان سخن گفتن از خدا استوار است. اگر چه اين دو رکن به يکديگر وابسته اند، اما هدف نوشتار حاضر که با روش تحليلی و توصيفی به کند و کاو اين موضوع می پردازد، بررسی اين مساله است که اصولا سخن گفتن از خدا (با تکيه برالهيات سلبی) در تفکر سنايی غزنوی چه جايگاهی دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 107 تا 131
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
کلام الهی: از لوگوس تا کلام نفسی
نویسنده:
اعظم عالی زاد، ابوالفضل محمودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
لوگوس
,
کلام الهی
,
کلام نفسی خدا
,
کلمه الله یا لوگوس
کلیدواژههای فرعی :
رساله تیمائوس ,
صانع ,
قرون وسطی ,
اشاعره (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
حدوث قرآن ,
انجیل ,
تورات ,
الهیات جامع ادیان ,
فلسفه یونان ,
فلسفه نوافلاطونی ,
مُثُل ,
قرآن ,
مصحف ( قرآن ) ,
شورای نیقیه ,
عقل الهی ,
مکتب رواقی ,
تثلیث مسیحی ,
منشأ جهان ,
واحد و کثیر ,
قدم قرآن ,
مسیحیان اولیه ,
الهیات اسکندرانی یهود ,
نظم عقلانی عالم ,
عقل درونی عالم ,
کلام مخلوق ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
کلام الهی از سویی به بحث از ماهیت وحی و شیوه سخن خدا با انسان و از دیگر سو به رابطه حق با خلق و آفرینش آنها که با عنوان «کلمات خداوند» از آنها یاد شده، ارتباط می یابد. به لحاظ تاریخی اولین تاکید بر این مفهوم، تحت عنوان «لوگوس» یا «کلمه» در یونان و در اندیشه هراکلیتوس اتفاق افتاده که گویا، با توجه به ابهامی که در اندیشه او وجود دارد، آن را به معنای اصل عقلانی حاکم بر جهان و یا شاید «خدا» به کار برد. پس از وی، افلاطون نیز هرچند بدون تاکیدی خاص بر این واژه آن را در معنای عقل الهی مورد استفاده قرار داده است. رواقیان با تاکید بیشتر بر مفهوم لوگوس و احتمالا به پیروی از هراکلیتوس، لوگوس را اصل هر عقلانیت، عقل الهی و همسان با خدا پنداشتند. در حدود سال های نخستین میلادی این مفهوم در افلاطونیان میانه و بیش از همه در فیلون یهودی اسکندرانی تاثیر گذارد، به گونه ای که در اندیشه او نقش محوری یافت و واسطه میان خدا و جهان، قدرت برتر خداوند و نمودی از وجود مطلق شد. تاثیر مکتب فیلون به همراه تاثیر اندیشه های رواقی و غیره را می توان در برخی مسیحیان اولیه و نیز در انجیل چهارم و یا نامه های پولس مشاهده کرد. در اینجا مسیح همان لوگوس و یا کلمه الهی است که از طریق او همه چیز خلق شد و سرانجام پس از منازعات آریوسی، ازلیت و نامخلوق بودن آن، باور عمومی مسیحی گشت. این منازعات در باره مخلوق یا نامخلوق بودن کلمه یا لوگوس، به همراه زمینه های موجود در اندیشه اسلامی، بعدها احتمالا زمینه را برای طرح حادث یا قدیم بودن کلام الهی و یا قرآن، فراهم ساخت و منتهی به دیدگاه های گوناگونی شد که از آن میان می توان به دیدگاه های معتزله، اشاعره و دیدگاه ویژه ابن کلاب اشاره کرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 99 تا 138
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی نظریه ی تشکیک ملاصدرا و نظریه ی تمثیل آکوییناس
نویسنده:
قاسم کاکایی، منصوره رحمانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
زبان دین (مسائل جدید دین شناسی)
,
تفسیر قرآن
,
سخن گفتن از خدا از نظر ملاصدرا
,
سخن گفتن از خدا از نظر آکوئیناس
کلیدواژههای فرعی :
حکمت متعالیه ,
تشکیک ,
مشاء ,
الهیات سلبی ,
اشتراک معنوی وجود ,
تشبیه و تنزیه ,
استعاره ,
مفهوم وجود ,
رابطه مفهوم وجود با مصادیق آن ,
تشکیک در ماهیت ,
کتاب تاسوعات ,
اشراق ,
کلی متواطی ,
کلی مشکک ,
صفات خدا ,
علیت لفظ و معنا ,
تشکیک در عرضی ,
تمثیل تنازلی ,
تمثیل تناسب ,
تمثیل وجود ,
تمثیل ارتقایی ,
تمثیل نسبت ,
امتناع تشکیک در ماهیت ,
تمثیل تنازلی و ارتقایی ,
در رد کفار ,
نفی اشتراک لفظی ,
فرایند دیونوسیوسی ,
اشتراک لفظی ,
اشتراک معنوی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
تحلیل معناشناختی اوصاف الاهی همواره مورد توجه متکلمان، فلاسفه و عرفا بوده و نظریات مختلفی در این باب بیان شده است. محدودیت های زبان بشری از یک طرف، و وجود نامتناهی خداوند از طرف دیگر، سبب شده است که دست یافتن به تبیینی معقول از اوصاف الاهی دشوار گردد. ملاصدرا با استفاده از اشتراک معنوی و تشکیک در وجود، می کوشد به گونه ای در باب اوصاف الاهی سخن بگوید که هم تعالی خداوند حفظ گردد و هم شناخت و اتصاف ذات باری تعالی به اوصاف ایجابی، ممکن شود. توماس نیز با نفی اشتراک لفظی محض و اشتراک معنوی متواطی و طرح نظریه ی تمثیل، خود را از افتادن در دام تشبیه و تنزیه می رهاند. در این مقاله، به بررسی و مقایسه ی این دو دیدگاه پرداخته می شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 127 تا 156
مشخصات اثر
ثبت نظر
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
تعداد رکورد ها : 171
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید