آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 2177
بررسی شرایط سه گانۀ تسلسل محال
نویسنده:
وحید خادم زاده، محمد سعیدی مهر
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
حکما با توسل به شرایط سه گانه «فعلیت اجزاء»، «اجتماع در وجود» و «ترتب حقیقی»، کوشیده اند تا وجود نامتناهی در مجموع هایی همانند سلسله اعداد، حوادث زمانی و نفوس مفارق را توجیه کنند و آنها را از گزند برهان های ابطال تسلسل مصون دارند. در این مقاله نشان داده می شود که توسل به شرایط مذکور برای خروج سلسله اعداد، حوادث زمانی، و نفوس مفارق از دایره نامتناهی بالفعل با موفقیت همراه نبوده است. تلازم عدد با کثرت در شرط اول، فقدان معنای مناسب برای اصطلاح «معیت» در شرط دوم، و لحاظ محدودیت های ذهن انسانی در توجیه شرط سوم سبب می گردد که کارآیی این شروط با چالشی جدی رو به رو گردد.
صفحات :
از صفحه 41 تا 59
رهیافتی بر نقش قرائن در اختلافات تفسیری آیت‌الله صادقی تهرانی و آیت‌الله جوادی آملی در آیه قصر نماز
نویسنده:
سید احمد عابدین پور ، علیرضا طبیبی ، علی حسن بیگی ، کیوان احسانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
توجه به قرائن کلام برای فهم معنا و مراد آن، از اصول عقلایی محاوره میان انسان‌هاست. کشف معانی و مقاصد آیات قرآن کریم نیز از این امر مستثنا نیست؛ زیرا منطبق با زبان بشری و قواعد حاکم بر آن نازل شده است. مفسران قرآن در اصل لزوم توجه به قرائن در تفسیر وحدت نظر داشته، اما در نگرش و نحوه کاربست قرائن، دارای عملکردی متفاوت بوده‌اند که این امر، نقش مؤثری در بروز اختلافات تفسیری داشته است. پژوهش حاضر، باهدف بررسی و ارزیابی رویکرد صادقی ‌تهرانی و جوادی آملی به انواع قرینه و تأثیر آن در اختلافات تفسیری آیه قصر نماز با روش تحلیلی- تطبیقی، سامان یافته است. نتایج پژوهش، نشان می‌دهد که دو مفسر، باوجود همسویی در روش تفسیری و مذهب، در رویکرد به قرائن و نحوه کاربست آن‌ها در تفسیر آیه، عملکرد متفاوتی دارند که این امر، تأثیر زیادی در اختلافات تفسیری میان آن‌ها داشته است. صادقی تهرانی با توجه به این‌که تا حد زیادی به قرآن‌بسندگی در تفسیر گرایش دارد، بیشتر از قرینه متصل سیاق و منفصل آیات استفاده نموده و به خاطر داشتن دید انتقادی به روایات، از این قرینه در تفسیر آیه کم‌تر استفاده کرده، ولی جوادی آملی هرچند از قرائنی مانند سیاق و آیات مرتبط استفاده نموده، با توجه به این‌که آیه را از آیات‌ الاحکامی می‌داند که روایات معتبر از معصومان (ع) در تبیین آن وجود دارد، بیشتر از قرینه منفصل روایات استفاده کرده است.
واکاوی مفهوم بهشت اولیه از منظر آیت‏الله جوادی آملی و علامه مجلسی
نویسنده:
محمدعلی اکبری ،نفیسه فیاض‏بخش
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این پژوهش به بررسی آراء دو اندیشمند مسلمان، آیت الله جوادی آملی و علامه مجلسی در خصوص «بهشت حضرت آدم×» پرداخته است. پژوهش از نوع استنادی و روش آن تحلیل و تبیین محتوا از نوع مقایسه‏ای است. طی بررسی‏های به عمل آمده از آثار علامه مجلسی، دو گونه اظهار نظر در این خصوص نمایان است. ابتدا با استناد به ظاهر ادله نقلی، بهشت حضرت آدم× را باغی از باغ های دنیا در زمین و کاملا مادی می‏داند، وی هر گونه تفسیری غیر از این را، تاویل در آیات و روایات دانسته است .در بیانی دیگر وی با نقل اقوال مختلف متکلمان و مفسران و با توجه به تنوع روایات در این خصوص، اظهار نظر در خصوص بهشت اولیه را غیرممکن می‏داند. از دیگرسو، آیت الله جوادی آملی معتقد است بهشت آدم می تواند ناظر به جنت برزخی مثالی باشد که میان طبیعت و تجرد تام عقلی قرار دارد ؛ این مرتبه که مرتبه‏ای از مراتب نفس است برای تمام انسان‏ها قبل از ورود به دنیا با سیر از وحدت به کثرت قابل تصور است. لذا از منظر آیت الله جوادی بهشت برزخی، تفصیل مقامات معنوی حضرت آدم بوده و در واقع ایشان ملکوت خود را دیده است. نکته مهم در این بحث نه مکان مادی بلکه مکانت بهشت است که آن چیزی جز تفسیر مقام انسانیت نیست؛ طبق این تفسیر بسیاری از ابهامات موجود در این داستان مانند ورود شیطان به بهشت، هبوط به دنیا و ... بر طرف می‏گردد.
صفحات :
از صفحه 235 تا 254
درآمدى بر آشنایى با شاخه هاى فلسفه
نویسنده:
مسعود امید
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
فلسفه ورزى از جمله ويژگى هاى مهم انسان و يكى از وجوهى است كه سبب امتياز آدمى از ساير جانداران مى گردد. البته جاى اين پرسش همواره باقى است كه انسان چرا فلسفه مى ورزد؟ آيا تفلسف برخاسته از يك ميل و گرايش انسان است يا برآيند و نتيجه مجموعه اى از اميال؟ آيا فلسفه ورزى ساز و كار خاص دستگاه ذهنى و جهت گيرى ذاتىِ عاقله اوست يا پيامد و دنباله زيست دنيايى و لازمه بودن در ساحت خاصى از وجود و مرتبه معينى از هستى؟ آيا اين نفس زيستن و بودن در شبكه اى از هستى هاست كه پرسش فلسفى را براى انسان به بار مى آورد؟ آيا انسان در طرح پرسش فلسفى فعال است يا منفعل؟ پرسش فلسفى از درون و ابتدا به ساكن برمى خيزد يا حاصل دخالت عواملى چند از بيرون است، يا محصول تعامل دو طرفه مى باشد؟ آيا توجه به فلسفه و فلسفه ورزى حاصل دخالت و تأثير و عنايت ماوراى طبيعت است؟ و.... در هر صورت، هر پاسخى كه به اين پرسش ها بدهيم، به طور قطع نمى توان وجود جريان فلسفى را در تاريخ بشر انكار كرد. اين جريان فلسفى كه به صورت مكتوب در دست ما قرار گرفته است، ميوه هاى پربار و ثمرات متعددى را به بار نشانده و شاخه ها و گرايش هاى متنوعى يافته است.
علم الهى در حکمت متعالیه
نویسنده:
مجید شعبانى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
چکیده :
اهمیت الهیات به معنى‌الاخص، در فلسفه اسلامى به حدى است که مى‌توان این بخش را غایت فلسفه در اسلام دانست. موضوع صفات خداوند و مطالب مربوط به آن به طور عام و بحث علم وجود واجب و مراتب آن به نحو خاص، از دشوارترین مباحث الهیات است. متکلمان با توجه به برخى محذورات برخى موارد مربوط به علم خدا را مورد تحقیق قرار نداده و برخى دیگر را نیز به اجمال بیان کرده‌اند. این نوشتار، با رویکردى تحلیلى و نظرى و با هدف بررسى اثبات علم ذاتى واجب الوجود به ذات خویش و اشیا، علم فعلى حق‌تعالى به ممکنات از نظر حکمت صدرایى برآمده است. حضور مادیات نزد حضرت حق، به عنوان یکى از مراتب وجودى و یا حضور صور علمیه آنها، به جهت آنکه مادیات عین پراکندگى هستند و حضورى ندارند، به عنوان یکى از موضوعات چالش برانگیز فلسفه ملاصدرا، در تحقیق حاضر بررسى مى‌شود. اشاره به مراتب علم خدا به مادیات، آراى گوناگون پیرامون علم حضرت حق و نقد مختصر آن، مباحث پایانى این نوشتار است.
علم موجودات مادی و علم به موجودات مادی از نظر ملاصدرا
نویسنده:
علی رضا فاضلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
در این نوشتار، به بررسی دو رویکرد در حکمت متعالیه در زمینه معلوم بودن مادیات و عالم بودن آنها پرداخته می‌شود. ملاصدرا در جاهایی ماده را مناط ظلمت می‌داند، که نه متعلق علم واقع می‌شود و نه خود عالم است و در مواضعی خلاف این را می‌گوید؛ یعنی ماده به خاطر موجود بودن، بهره‌ای از علم دارد و علم به آن تعلق می‌گیرد. در این مقاله، ابتدا این دو قول با براهین آن‌ها آورده می‌شود، سپس راه‌حل‌هایی که ملاصدرا و شارحانش برای رفع اختلاف یا اتخاذ یکی از دو رویکرد مطرح کرده‌اند مورد بررسی قرار می‌گیرد. هم‌چنین مبانی حکمت متعالیه مورد توجه قرار می‌گیرد. در آخر، نتیجه گرفته می‌شود که اگر اصول حکمت متعالیه مورد تدقیق قرار گیرد، هم‌خوانی اقوال ملاصدرا آشکار می‌شود.
صفحات :
از صفحه 65 تا 82
تفسیری نوین از رابطه عالم ماده و عالم دهر و نقش آن در حل معضل ربط ثابت و سیال
نویسنده:
ابراهیم خانی، رضا محمد زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
برای حل مسئله ربط ثابت به سیال، میرداماد و ملاصدرا طبایع مادی را از حیث ثباتشان، مجعول مفارقات می‌دانند تا محظور ربط ثابت به سیال وجود نداشته باشد. لکن ابهامات زیادی در مورد حیثیت ثبات طبایع که از آن تعبیر به عالم دهر می‌شود و همچنین رابطه عالم دهر با عالم ماده وجود دارد. در این مقاله ابتدا در قالب یک برهان کیفیت نسبت مابین عالم دهر و عالم ماده که دوگانگی اعتباری و یگانگی حقیقی طبایع دهری و مادی است، مشخص می‌گردد. در تفسیر نخست، این وحدت و آن دوگانگی بر اساس تفاوت نحو ادراک موجودات مفارق عقلی و موجودات مادی تبیین گردیده، آنگاه با مشخص نمودن کمبودهای این تفسیر، در تکمیل این تفسیر، تفسیر دومی ارائه شده که در آن بر اساس مفهوم ظهور و نقش آفرینی این مفهوم در این مسئله، یگانگی حقیقی طبایع دهری و مادی روشن می‌گردد.
صفحات :
از صفحه 47 تا 61
تبیینی جدید از حرکت جوهری بر اساس علم ذاتی طبایع
نویسنده:
ابراهیم خانی، محمدکاظم فرقانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
کیفیت رابطه ثابت و سیال از جمله مسائل دشوار فلسفی است که فلاسفه از دیرباز به آن پرداخته‌اند. ملاصدرا نیز بر اساس اثبات حرکت جوهری و لوازم آن پاسخی متفاوت با گذشتگان به این مسئله داده است. لیکن هنوز در تبیین و نحوه جمع‌بندی مبانی او در این مسئله ابهاماتی وجود دارد. از جمله این‌که حرکت جوهری چگونه با ثبات طبایع در عالم دهر که ملاصدرا نیز به آن قائل است قابل جمع است. این مقاله تلاش می‌کند بر اساس مبنایی متفاوت اولا حرکت جوهری را تبیین و ثانیا این ابهامات را رفع کند. این مبنای متفاوت، قائل‌شدن به نقش‌آفرینی علم طبایع مادی در تحقق حرکت جوهری است. لیکن از آن‌جا که حکما به علم در مادیات مناقشات فراوانی وارد کرده‌اند ابتدا به حل و فصل این مناقشات و اثبات علم در طبایع می‌پردازیم و آن‌گاه بر اساس آن، حرکت جوهری را تبیین می‌کنیم. همچنین با بررسی کیفیت نسبت عالم دهر با عالم ماده و تبیین عینیت این دو عالم با یک‌دیگر و نفی رابطه علیت میان آن‌ها، تفاوت اعتباری آن‌ها را روشن کرده و بر اساس آن، نحوه جمع میان حرکت جوهری در عالم ماده و ثبات طبایع در عالم دهر را تبیین می‌کنیم.
صفحات :
از صفحه 51 تا 64
مبانی تفسیری - کلامی علامه طباطبایی در صفات خبری
نویسنده:
اسماعیل دارابکلایی، روح الله ترابی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
صفات خبری خداوند متعال، از جملۀ مباحث کلامی و تفسیری است که در قرآن و روایات آمده است. صفات خبری آن دسته از صفات خداوند هستند که عقل بر آنها دلالت روشنی ندارد و تنها به آن سبب که در متن دینی (اعم از قرآن و حدیث ) به خداوند نسبت داده شده اند، می توان آنها را به خداوند نسبت داد. شناخت صحیح و دقیق صفات خبری و دستیابی انسان به این معرفت، به درک بهتری از باری تعالی منجر می شود. تفسیر این صفات از دیرباز مورد نزاع متکلمان بوده و بدون تردید دیدگاه های افراطی وتفریطی کلامی در این موضوع پیامدهای زیانباری را برای امت اسلامی در پی داشته که تاریخ فرقه ها و گروه های اسلامی گویای این مطلب است. آیات صفات خبری خدا از جملۀ آیات متشابهی است که برای فهم بشر سنگین بوده و زمینه ساز به وجود آمدن فرقه های مختلف در میان مسلمانان شده است.در باب صفات خبری چهار شیوه کلی وجود دارد:1. نظریۀ اثبات صفات خبری همراه با تشبیه؛2. نظریۀ توقف و تفویض؛3. نظریۀ اثبات صفات خبری با قید بدون کیفیت؛4. نظریۀ تأویل.با تبیین صفات خبری در تفسیر، می توان به این نتیجه رسید که اعتقاد به تجسیم خداوند مورد پذیرش هیچ یک از آنها نیست، در این مقاله می کوشیم دیدگاه مفسر بزرگ شیعه، علامه طباطبایی را به دست آوریم؛ ایشان معتقد است با پیروی از اهل بیت و گرفتن اصل معنا با حذف لوازم، باید معنای نهایی و جدی کلام خداوند، در آیات صفات خبری را پس از در نظرگرفتن تمامی قراین، از جمله آیات تنزیه و مسائل عقلی، به دست آورد.
صفحات :
از صفحه 567 تا 592
بررسی عالم مثال و ویژگی موجودات آن از دیدگاه علامه طباطبایی و شاگردانش (شهیدمطهری، علامه حسن زاده آملی، آیت الله جوادی آملی،آیت الله مصباح یزدی)
نویسنده:
یونس زاهدیان
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در تاریخ اندیشه بشر،مباحث هستی شناسانه از مهمترین مسائل عقلی بوده که مورد توجه بسیاری از بزرگان قرارگرفته است در این میان بحث عالم مثال از بدیع ترین مباحث مورد توجه اندیشمندان به ویژه متفکران مسلمان بوده است . دربین آنها علامه طباطبایی (ره)و شاگردانش از طلایه داران این امراند.علامه طباطبایی برهان خود را برای اثبات عالم مثال براساس صورت های حسی وخیالی که در نفس پدید می آیند، شکل می دهد.و ویژگی هایی مانند حیات، علم وقدرت و آثاری مانند شکل وبعد و وضع را برآن مترتب می داند اما آثاری مانند قوه واستعداد و حرکت را از آنها سلب می کند.از ویژگی های دیگر عالم مثال این است که معلول عالم عقل و علت عالم ماده است یعنی بر اساس نظام علی و معلولی ترتیب یافته است وبرهمین اساس هم هماهنگی بین آنها وجود دارد. شهید مطهری با اشاره به دیدگاه حکمای اشراق وعرفا، برای عالم مثال ویژگی هایی جسمانی (نه صرفا مادی) قائل بوده وآثاری مانندحرکت ، قوه، زمان ومکان را از آن سلب می کند. علامه حسن زاده آملی عالم مثال وبرزخ را یکی دانسته و رابطه تنگاتنگ و هماهنگ بین عواملسه گانه را مطرح می سازد.علامه جوادی آملی معتقد است که عالم مثال مهمترین توضیح برای مشکل مباشرت مستقیم فاعلیت عقل نسبت به عالم طبیعت است واثبات عالم مثال را یکی از معارف عرفان می داند.علامه مصباح یزدی لزوما رابطه بین موجود های ضعیف وقوی را از نوع تشکیک خاصی نمی دانند بلکه ممکن است تشکیک از نوع عام باشد. ایشان نیز بین عوالم سه گانه رابطه ی علی ومعلولی قائل اند واز نظر ایشان عالم مثال ابتدا براساس نظریه عرفا مطرح شده است.
  • تعداد رکورد ها : 2177