جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
نویسنده:
زهره توازیانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
سخن بر سر نسبت یا عدم نسبت بعضی از صفات به خدا و جواز عقلی این انتساب بعد از اثبات اصل وجود خدا، جدی‌ترین مسأله فلسفه در بخش الهیات به معنای اخص آن است. فیلسوفانی که نگاه تئولوژیکی به مسأله دارند، عموما خدا را در کسوت صفات تعریف می‌کنند، اما در همان حال، عده‌ای از ایشان بعضی از صفات را قابل نسبت به خدا نمی‌دانند و البته برای این اعتقادشان دلیل هم دارند. نویسنده این مقاله با توجه به دیدگاه دو فیلسوف بزرگ، ابن سینا و اسپینوزا، در پی آن است تا نشان دهد که چگونه در ورای الفاظ به ظاهر معارض می‌توان مشترکات مبنایی میان دو گونه از تفکر یافت. به نظر نگارنده، چنین رسیده است که ابن سینا و اسپینوزا در خصوص سه وصف عقل، اراده و اختیار و نسبت آن‌ها به خدا دارای مبانی مشترک هستند. هرچند در کلام اسپینوزا از نسبت عقل و اراده به خدا پرهیز شده و اختیار نیز به معنای خاصی به او نسبت داده شده است، ابن سینا نیز انتساب معنای عرفی پاره‌ای از این صفات را به خدا صحیح ندانسته است. این امر برای خواننده از رهگذر مطالعه تطبیقی روشن‌تر خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 47 تا 68
نویسنده:
شکرالله خاکرند , اصغر منتظرالقائم , محمدعلی چلونگر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
در توسعه و تمدن دینی، تربیت و رشد انسان جایگاهی محوری دارد. در تمدن‌شناسی معاصر، تمدن را محصول تأثیرپذیری انسان از یک‌جانشینی می‌دانند. این شیوه از زندگی،‌ پی‌آمدهایی چون غلبه شیوه معیشت کشاورزی و تجارت و بازرگانی و افزایش درآمد سرانه ‌دارد که نتیجه آن شکل‌گیری فرهنگ فردگرایی، روی‌آوری جدی بشر به کسب قدرت و ثروت و منزلت اجتماعی، گسترش رفاه، استقرار امنیت در سایه حاکمیت قوانین عرفی و دولت مقتدر و بالاخره نوعی جامعه توسعه‌یافته که در آن، توان و ظرفیت بالقوه جامعه فعلیت یافته، دانش‌ها و ابزارها و استعدادهای بشری رشد می‌یابد. در جهان بینی تمدن‌ساز دینی پیامبر(ص) بخش‌هایی از پروسه تمدن‌سازی به مفهوم متعارف آن مورد تأیید قرار می‌گیرد، ولی از آن‌جا که در انسان‌شناسی دینی، به بعد اخروی و معنوی انسان اصالت ‌داده می‌شود، با شکوفا کردن و مبعوث کردن استعدادها و ظرفیت‌های معنوی انسان، او را به سطحی از قدرت می‌رساند که می‌تواند خود را از غلبه عوامل رایج تأثیرگذار محیطی خارج کرده، راه رشد معنوی و مادی را به‌رغم موانع محیطی در پیش بگیرد. البته در کنار تزکیه و تعلیم، به فراهم کردن ظرفیت مادی متناسب با این تحول نیز که همانا ایجاد جامعه نوین اسلامی است، می‌پردازد.
صفحات :
از صفحه 101 تا 124
نویسنده:
انشاءالله رحمتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
موضوع این مقاله نظریه اخلاق مبتنی بر امر الهی یا نظریه حسن و قبح شرعی است. پس از بیان مختصری در خصوص تبیین جایگاه این نظریه در میان نظریات اخلاقی مختلف، تاریخچه مختصر این نظریه مطرح و نشان داده شده است که امروزه نویسندگان حوزه فلسفه دین و هم‌چنین فلسفه اخلاق توجه خاصی به آن نشان می‌دهند. بحث بعدی مقاله به تقریرهای مختلف این نظریه می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه طرفداران نظریه، برای دفع اشکالات مختلف، تقریرهای نوتر و پخته‌تری از آن ارایه کرده‌اند. ولی با این همه، هم‌چنان اشکالی اساسی بر مبنای «استقلال» اخلاق به این نظریه وارد است. با توجه به «انقلاب کپر نیکی» کانت در عرصه اخلاق، نظریه استقلال اخلاق با تفصیل بیشتری مطرح شده و در پایان مقایسه مختصری میان نظریه کانت در این خصوص، با نظریه حسن قبح ذاتی عقلی نزد اندیشمندان مسلمان صورت گرفته و نشان داده شده است که به چه معنا دیدگاه این اندیشمندان با کانت تطبیق می‌کند.
صفحات :
از صفحه 61 تا 84
نویسنده:
مهدی دهباشی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
1384: دانشگاه شیراز,
چکیده :
آن‌چه در این مقاله مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته، کیفیت صدور کثرت از وحدت در قلمرو اسما و صفات حق تعالی است. ضمن بررسی کثرت اسمایی و صفاتی و تمایز آن‌ها با یکدیگر، دیدگاه متکلمان، حکیمان و عارفان به اجمال مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و در حد امکان به حقیقت اسما و صفات اشاره می‌شود و یادآور می‌گردد که اسما و صفات بنا بر طلب ذاتی مقتضی ظهور بوده و در پرتو ظهور آن‌ها بوده که جهان خلقت از کتم وحدت به ظهور کثرت قدم نهاده و این طلب ذاتی تا ابد هم‌چنان ادامه خواهد داشت. از آن جا که کمالات ذاتی حق، لایتناهی است، دولت اسما و صفات او نیز پایان ناپذیر خواهد بود؛ به گونه‌ای که در پایان دولت یکی از اسما، اسم دیگری در مقام ظهور، نقش آن را بر عهده می‌گیرد، یعنی اسم به اسم الباطن بازگشت و اسمی‌که جانشین آن شده بر کرسی اسم الظاهر حکومت مقدر خود را شروع می‌کند و به حاکمیت خود ادامه می‌دهد. کار تناکح اسما و صفات هرگز به تعطیل نمی‌انجامد و مدام آن‌ها به رازگشایی عالم آفرینش می‌پردازند. حاکمیت اسما و صفات بر اساس اقتضای ذاتی آن‌هاست و در قرآن مجید هر یک از آن‌ها در جایگاه خاص و مناسب خود معرفی شده‌اند. با بصیرت و معرفت می‌توان مشاهده کرد که کشف رازهای خلقت در قلمرو علوم، خود به کشف نقش اسمی ‌و صفتی از اسمای الهی می‌انجامد.
صفحات :
از صفحه 1 تا 18
نویسنده:
نجف جوکار
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
سعدی پس از سفرهای دور و دراز و دیدار با مردم و فرزانگان هر شهر و دیار و نیز برخورداری از معارف اصیل اسلامی و فرهنگ ایرانی، رفتار اجتماعی روزگار خود را با نگاهی ژرف کاویده و پیوند حکومت و مردم را در سخن خود جلوه‌گر ساخته است. در نظر وی رعیت پشتوانه مادی و معنوی حکومت است. مردم با پرداخت باج و خراج و گونه‌های دیگر مالیات نیاز مالی دولت را برآورده می‌سازند. جوانان را در اختیار حکومت می‌نهند و لشکر سلطان را توان می‌بخشند و از نظر معنوی، همت پیران روشن‌ضمیر و دعای سوخته‌دلان و پیر‌زنان، پادشاهان را در عزم خود استوار و پشت‌گرم می‌سازد. هم‌چنین، در نگاه سعدی، اهل قلم، سرمایة فکر و اندیشه و احساس خود را در خدمت سلطان قرار می‌دهند و هم‌چون مشعلی فروزان، حکومت و دولت را از سقوط در گرداب کج‌اندیشی می‌رهانند. با توجه به برخورداری اندیشه و نوشته‌های سعدی از بن مایه‌های قرآنی و روایی، دیدگاه‌های او را می‌توان با معیار آموزه‌های دینی و به ویژه جنبه‌های اجتماعی و حکومتی نهج البلاغه سنجید. زیرا این کتاب گرانمایه، ره‌آورد اندیشه‌ای تابناک است که از زلال قرآن سیراب گشته و از پشتوانه عملی در بستر حق جویی، دادخواهی و مردم نوازی استواری یافته است.
صفحات :
از صفحه 93 تا 112
نویسنده:
عبدالرسول کشفی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
1384: دانشگاه شیراز,
چکیده :
بر مبنای تعریف (یا تحلیل) سه جزیی معرفت، باور به یک گزاره آن‌گاه معرفت است که آن باور، صادق و موجه(مدلل) باشد. در باب توجیه نظریه­ های گوناگونی ارائه شده است که”تلائم­ گروی“ یکی از آن­هاست. بر اساس این نظریه، توجیه هر باور مبتنی بر نوعی ارتباط دو­سویه­ با باورهای دیگر است. شبکه تارهای عنکبوت مدلی مناسب برای این نظریه است: ارتباط دو سویه باورهای موجه آدمی با یکدیگر، مانند ارتباط دو سویه­ ی نقاط تقاطع تارها با یکدیگر، در شبکه تارهای یک عنکبوت است. تلائم ­گروان در باب چیستی ارتباط یادشده، تاکنون، چهار نظریه ارائه کرده‌اند: ”استلزام ضروری“، ”سازگاری“، ”تبیین“ و ”مغلوب یا خنثی­سازی“. در نوشته حاضر ضمن بررسی نظریه­ های چهارگانه ناکافی بودن آن‌ها را برای توجیه نشان می­ دهیم.
صفحات :
از صفحه 29 تا 46
نویسنده:
سید محمد علی دیباجی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
رویکردهای فلاسفه و متکلمان (مسیحی و مسلمان) به خداشناسی در طول زمان و با رشد معارف بشر تغییرات زیادی داشته است. الهیات مسیحی و اسلامی سرشار از برهان‌ها و دلیل‌ها‌ی اثبات وجود خداست. بحث درباره امکان اقامه برهان بر وجود خدا، سخن از برترین دلیل وجود خدا، پاسخ به نقدهای منتقدان و بازسازی برهان‌ها و دلیل‌ها‌ی پیشینیان در دوره‌های متأخر، بخش زیادی از آثار و افکار متألهان دو دیانت را به خود اختصاص داده است. دلیل‌هایی که در میراث این دو سنت دینی و فلسفی می‌توان یافت برخی برگرفته از تعالیم دینی و بعضی حاصل اندیشه متفکران دین مدار است. بدون تردید مرور و بررسی تطبیقی این دلیل‌ها‌ می‌تواند ما را با کمالات، ظرفیت‌ها و نگرش‌های بایسته در الهیات اسلامی بیشتر آشنا کند. از جمله مسایلی که در خلال این مقایسه به دست می‌آید بایستگی نگرش روانشناختی به اثبات وجود خدا در الهیات اسلامی است؛ موضوعی که در این مقاله، با الهام از آیه‌ای از قرآن کریم، در مسأله امید به زندگی دنبال شده است. این مسأله عبارت است از استدلال به وجود خدا از راه کارکرد ذهن و نفس انسان در موضوع امید و امیدواری به زندگی. منظور از امید در این‌جا همه انواع آینده نگری‌ها و ویژگی‌های حاکم بر رفتارهای امیدوارانه انسان است.
صفحات :
از صفحه 1 تا 28