جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
نام خانوادگی :
*
پست الکترونیک :
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
حروف تصویر :
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور >
مرور مجلات
>
اندیشه دینی
> 1395- دوره 16- شماره 59
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
تعداد رکورد ها : 7
سال 1402
دوره 23 , شماره 89
دوره 23 , شماره 88
دوره 23 , شماره 87
دوره 23 , شماره 86
سال 1401
دوره 22 , شماره 85
دوره 22 , شماره 84
دوره 22 , شماره 83
دوره 22 , شماره 82
سال 1400
دوره 21 , شماره 81
دوره 21 , شماره 80
دوره 21 , شماره 79
دوره 21 , شماره 78
سال 1399
دوره 20 , شماره 77
دوره 20 , شماره 76
دوره 20 , شماره 75
دوره 20 , شماره 74
سال 1398
دوره 19 , شماره 73
دوره 19 , شماره 72
دوره 19 , شماره 71
دوره 19 , شماره 70
سال 1397
دوره 18 , شماره 69
دوره 18 , شماره 68
دوره 18 , شماره 67
دوره 18 , شماره 66
سال 1396
دوره 17 , شماره 65
دوره 17 , شماره 64
سال 1395
دوره 16 , شماره 61
دوره 16 , شماره 60
دوره 16 , شماره 59
دوره 16 , شماره 58
سال 1394
دوره 15 , شماره 57
دوره 15 , شماره 56
دوره 15 , شماره 55
دوره 15 , شماره 54
سال 1393
دوره 14 , شماره 53
دوره 14 , شماره 52
دوره 14 , شماره 51
دوره 14 , شماره 50
سال 1392
دوره 13 , شماره 49
دوره 13 , شماره 48
دوره 13 , شماره 47
دوره 13 , شماره 46
سال 1391
دوره 12 , شماره 45
دوره 12 , شماره 44
دوره 12 , شماره 43
دوره 12 , شماره 42
سال 1390
دوره 11 , شماره 41
دوره 11 , شماره 40
دوره 11 , شماره 39
دوره 11 , شماره 38
سال 1389
دوره 10 , شماره 37
دوره 10 , شماره 36
دوره 10 , شماره 35
دوره 10 , شماره 34
سال 1388
دوره 9 , شماره 33
دوره 9 , شماره 32
دوره 9 , شماره 31
دوره 9 , شماره 30
سال 1387
دوره 8 , شماره 29
دوره 8 , شماره 28
دوره 8 , شماره 27
دوره 8 , شماره 26
سال 1386
دوره 7 , شماره 25
دوره 7 , شماره 24
دوره 7 , شماره 23
دوره 7 , شماره 22
سال 1385
دوره 6 , شماره 21
دوره 6 , شماره 20
دوره 6 , شماره 19
دوره 6 , شماره 18
سال 1384
دوره 5 , شماره 17
دوره 5 , شماره 16
دوره 5 , شماره 15
دوره 5 , شماره 14
سال 1383
دوره 4 , شماره 13
دوره 4 , شماره 12
دوره 4 , شماره 11
دوره 4 , شماره 10
سال 1380
دوره 3 , شماره 9
سال 1379
دوره 2 , شماره 7
دوره 2 , شماره 5
سال 1378
دوره 1 , شماره 3
عنوان :
تحلیل جایگاه و کارکرد صور مرتسمه در تفکر سینوی
نویسنده:
مصطفی مؤمنی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
صور مرتسمه در ذات
,
ابن سینا
,
علم قبل الایجاد
,
الهیات بالمعنی الاخص
,
حکمت متعالیه
,
علم واجب
,
واجب تعالی (اسماء ذات)
کلیدواژههای فرعی :
صور ذهنی ,
اتحاد عاقل و معقول ,
علت تامه ,
عالم محسوس و معقول ,
تعالی تفکر سینوی ,
علم حضوری ,
علم ازلی الهی ,
عینیت ماهیت واجب با وجود ,
علم عنایی ذاتی خدا ,
مبدا و معاد ,
صور علمی ,
عاقل و معقول ,
تعلیقات ,
فلسفه مشاء ,
اجزاء علت تامه ,
ماهیت علت ,
ماهیت معلول ,
ماهیت واجب ( ماهیت ) ,
مُثُل ,
علم واجب به ذات ,
قرآن ,
عقل محض ,
قاعده امکان اشرف(حکمت اشراق) ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
علم واجب به اشیاء ,
قیام به غیر ,
رابطه صدوری ,
جزئیات زمانی ,
تشبیه معقول به محسوس ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
علم الهی به اشیاءْ قبل از ایجاد، یکی از مباحث الهیات بالمعنی الاخص است که معرکهی آرای مختلف قرار گرفته است. برخی از عهدهی تبیین این مسأله برنیامده و عدهای نیز نتوانستهاند تبیین دقیقی از علم تفصیلی در این مقام را ارائه دهند. در میان اقوال گوناگون که در این خصوص وجود دارد نظریهی مشائین و ابنسینا معروف است؛ آنها نظریهی صور مرتسمه را مطرح نموده، بر این باورند که علم تفصیلیِ قبلالایجادِ واجبتعالی، از طریق این صور است. آنها علم پیشین واجب به اشیاء را علمی حصولی و درعینحال فعلی و لازمهی ذات دانستهاند. ابنسینا بر این باور است که ذات واجب، از جهت تعقلِ مبدئیت ذات خود برای آنها، صور را تعقل نموده، نه بهواسطهی صوری دیگر، بلکه این صور از آن حیث که معقولاند موجودند؛ وجود آنها عین معقولیت آنهاست و بر عکس. در این نوشتار ضمن تبیین و تحلیل نظریه صور مرتسمه در تفکر سینوی به بررسی ایرادات ملاصدرا بر آن نیز پرداخته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 109 تا 128
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مسألهی باید و هست در دیدگاه آیتالله سبحانی
نویسنده:
حسین احمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
جعفر سبحانی
,
فرا اخلاق
,
هست و باید
,
فلسفه اخلاق (عام)
کلیدواژههای فرعی :
تزاحم اخلاقی ,
حسن و قبح ,
حسن عدل ,
قبح ظلم ,
کمال نفوس انسانی ,
گزاره اخلاقی ,
مفاهیم اخلاقی ,
اهداف اخلاقی ,
الزام اخلاقی ,
معناشناسی اخلاق ,
جمله انشایی ,
نسبیت گزارههای اخلاقی ,
حسن و قبح اخلاقی ,
صدق گزارههای اخلاقی ,
حکمت عملی ,
حکمت نظری ,
حکم عقلی ,
دلالت التزامی ,
فضایل اخلاقی ,
اعتباری بودن اخلاق ,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) ,
عقل عملی((مدرکات عقل عملی)، اصطلاح وابسته) / Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
هستی شناسی اخلاق ,
معرفت شناسی اخلاق ,
وجوب اخلاقی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
جعفر سبحانی
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
فرااخلاق به مبادی تصوری و تصدیقی علم اخلاق میپردازد. فرااخلاق چهار مبحث ذیل را در بر میگیرد: معناشناسی اخلاق، معرفتشناسی اخلاق، هستیشناسی اخلاق و مباحث منطقی. یکی از موضوعات فرااخلاقی مباحث منطقی است که به استنتاج مفاهیم و گزارههای اخلاقی میپردازند؛ بنابراین، رابطهی باید و هست در دیدگاه آیتالله سبحانی در زمرهی مباحث منطقی فرااخلاق است که کمتر نوشتهای به آن پرداخته است. نویسنده در این مقاله، درصدد است تا دیدگاه آیتالله سبحانی دربارهی ارتباط جملههای اخلاقی را تبیین و بررسی کند. ایشان جملههای اخلاقی را انشایی و اعتباری و درعینحال برهانپذیر میداند. ایشان برخی جملههای اخلاقی را لازمهی برخی دیگر و شرط لازم در استدلالهای اخلاقی را وجود مدرَکاتِ عقل نظری میداند. ایشان در پی اثبات یقینیبودنِ جملههای اخلاقی است، اما تبیینی از دلالت التزامی ادعایی ارائه نداده است و میان جملههای حاویِ خوب اخلاقی و وجوب اخلاقی تساوق قائل نیست. با توجه به اعتقاد آیتالله سبحانی مبنی بر اینکه خوب و بدبودن افعال اخلاقی بر اساس کمال و نقصداشتن آنها برای نفس (هدف اخلاقی) است، بنابراین، اعتباری و انشائیدانستن جملههای اخلاقی ضرورتی نداشته، لغو به نظر میرسد؛ زیرا مفاهیم اخلاقی مبین رابطهی واقعی میان فعل و هدف اخلاقیاند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 20
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عدالت عرفی یا عدالت واقعی؛ بازتعریف «عدالت حقوقی» در نظام جمهوری اسلامی ایران
نویسنده:
مجتبی جاویدی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عدل ( صفات )
,
عدالت حقوقی
,
حقوق بشر اسلامی
,
حقوق اسلامی
,
عدالت
کلیدواژههای فرعی :
نهج البلاغه (نهجالبلاغه) ,
قوانین طبیعت ,
شناخت خدا ,
حکم شرعی ,
فطرت(کلام) ,
حکم الهی ,
عدل الهی ,
کمال مطلوب انسان ,
ضرورت بالقیاس الی الغیر ,
عدالت عرفی ,
شناخت حق ,
مکتب حقوق طبیعی ,
مکتب های حقوقی در حقوق اسلام ,
حکومت اسلامی ,
قرآن ,
منشأ حق ,
پوزیتیویسم حقوقی ,
عدالت واقعی ,
مصداق عدالت ,
مطهرات ,
گزاره حقوقی ,
مشروعیت قانون ,
لازمه عدالت حقوقی ,
مالکیت تشریعی ,
مالکیت تکوینی ,
معیار عدالت حقوقی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمد بن یعقوب کلینی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
امام خمینی
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
درخصوص مفهوم «عدالت حقوقی» در نظام اسلامی، دو دیدگاه وجود دارد: عدالت حقوقی بهمعنای عدالت عرفی و عدالت حقوقی بهمعنای عدالت واقعی. مفهوم عدالت حقوقی در نظام جمهوری اسلامی ایران، منطبق بر عدالت واقعی است. با توجه به تعاریف ارائهشده از عدالت در جهانبینی اسلامی، یعنی «دادن هر حقی به صاحب آن» و «قرار دادن هر چیزی سر جای خود»، شناخت عدالت متوقف بر شناخت حق است و تعریف حق در اندیشهی اسلامی، با تعاریف ارائهشده از این واژه در مکاتب دیگری چون پوزیتیویسم حقوقی و حقوق طبیعی تفاوت دارد. «حق» در اندیشهی اسلامی، عبارت است از آن اعتباراتی که با قوانین و غایات واقعی حاکم بر جهان هستی هماهنگ است. از طرفدیگر، آنچه که کاملا با قوانین و غایات واقعی حاکم بر نظام هستی و عالم واقع هماهنگ است «شرع» است. بنابراین مفهوم «حق» بهلحاظ ثبوتی، با قوانین و غایات واقعی حاکم بر نظام هستی و بهلحاظ اثباتی، با «شرع» پیوندی ناگسستنی دارد. چون با پیروزی انقلاب اسلامی، شرع در قالب قوانین و مقررات مصوب مجالس قانونگذاری بهمنصهی ظهور رسیده است، عدالت عبارت است از هرچه منطبق بر قانون نظام اسلامی باشد. البته این امر که ملاک عدالتْ قانون است بهمعنای انطباق با پوزیتیویسم حقوقی نیست، بلکه در نظام جمهوری اسلامی ایران، شاهد تلفیق و امتزاج حقوق طبیعی و پوزیتیویسم حقوقی با معانی مدنظر و خاص خود هستیم؛ تلفیقی که خود زمینهساز شکلگیری نوع جدیدی از نظام حقوقی شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 21 تا 42
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
سهم صور خیال، اراده و عقل در حصول مفهوم عقلی با تکیه بر فلسفهی نفس ارسطو
نویسنده:
مهدی مطهری، رضا برنجکار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم نفس
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
فلسفه ارسطو
,
نفس شناسی ارسطو
,
معرفت شناسی ارسطو
کلیدواژههای فرعی :
ادراک عقلی ,
قوه و فعل ,
عقل نظری ,
ادراک حسی (معرفت شناسی) ,
ادراک حسی ,
ادراک عقلی ,
اراده انسان ,
قوای معرفتی ,
شهادت و صور خیال ,
خواص نفس حیوانی ,
صورت عقلی ( مجرد ) ,
عقل ( جوهر ) ,
عقل فعال ,
مُثُل ,
عقل بالملکه ,
وحدت قوا ,
عقل هیولانی ,
مفهوم عقلی ,
عقل درونی ,
عقل بیرونی ,
ماهیت فکر ,
فانتاسیا ,
فعلیت قوه عاقله ,
معقول بالقوه ,
در هم تنیدگی ادراکات ,
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
تبارشناسی و فهم دقیق آرای بسیاری از فیلسوفان در باب ادراکات، بدون توجه به نظریهی عقل ارسطو، بهخصوص در باب چگونگی حصول مفهوم عقلی، ممکن نیست. این نوشتار در تلاش است با تکیه بر بازخوانی متن آثار ارسطو و نیز محورقراردادن نفسشناسی ارسطو، تفسیری نو از مسأله ارائه کند: الف) مفهوم عقلی حاصلِ دستگاه شناختی انسان است نه قوهی عاقلهی محض؛ ب) در این دستگاه، عامل فعلیتبخشِ معقولاتِ بالقوه نه عقل بیرونی است نه عقل درونی محض، بلکه هریک از بخشهای مختلف دستگاه شناختیِ انسان (حس، خیال، اراده و عقل) بهنحوی در بالفعلشدن معقول بالقوه نقش دارند؛ ج) فرایند شکلگیری ادراکات از الگوی طولی واحدی پیروی نمیکند، بلکه کارکردهای بخشهای مختلف دستگاه شناختی درهم تنیدهاند، بهطوریکه نمیتوان مرز مشخصی میان قوای حسی، خیالی و عقلی و نیز میان کارکردهایشان ترسیم کرد. از منظر ارسطو، با همان ادراکی که شیء جزئی محسوس را درمییابیم، ذات کلی و خالص آن را نیز درمییابیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 91 تا 108
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی آرای منطقی غزالی و ابنسهلان ساوی
نویسنده:
اکبر فایدئی، کریم علیمحمدی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
امام محمد غزالی
,
اصطلاحنامه فقه
,
اصطلاحنامه منطق
,
زین الدین عمر بن سهلان ساوی (470 - 540 ق)
کلیدواژههای فرعی :
تصور و تصدیق ,
کتاب مقاصد الفلاسفه ,
رابطه لفظ و معنا ,
منطق نگاری نه بخشی ,
نسب اربع ,
برهان قاطع ,
منطق نگاری ,
منابع استدلال فقهی ,
دانشنامه علایی ,
عقل فعال ,
میزان تلازم ,
قرآن ,
کلیات خمس ,
قضیه خارجیه ,
دلالت التزامی ,
تمثیل(منطق) ,
قیاس ,
قیاس استثنائی ,
برهان ( صناعت ) ,
نفس الشیء ,
قضیه ذهنیه(قسیم قضیه خارجیه و حقیقیه) ,
قضیه حقیقیه(قسیم قضیه ذهنیه و خارجیه) ,
نفس الامر(اصطلاح وابسته) ,
صورت منطقی قضیه ,
نظام منطق نگاری تلفیقی ,
نظریه مهجوریت دلالت التزامی ,
مرکب انگاری تصدیق ,
قول جازم ,
مهجوریت خاص ,
مهجوریت عام ,
مهجوریت اعم ,
القسطاس المستقیم ,
میزان شیطان ,
مصداق محوری ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
شناخت آرای منطقی امام محمد غزالی و قاضی زینالدین عمر بنسهلان ساوی در فهم آرای منطقدانان پس از آنها، بهویژه فخررازی، اهمیت بسزایی دارد. نقش غزالی در تبیین جایگاه رفیع علم منطق و رشد میزان مقبولیت آن در میان متشرعین آن زمان انکارشدنی نیست. مرکبانگاری تصدیق و بررسی تمایز آن با معرفت، نسبتهای چهارگانهی منطقی، الحاق منطق به اصول فقه، درآمیختن قواعد منطقی با اصطلاحات ابتکاری جدید و مثالهای اصولی و اسلامی و استخراج قیاسهای منطقی از قرآن کریم از ابتکارات و آرای منطقی امام محمد غزالی است. ابنسهلان ساوی هم که در برخی موارد متأثر از غزالی است، ابداع نظام منطقنگاری تلفیقی، نظریهی مهجوریت دلالت التزامی در علوم و تفسیر نفسالامر به وجود عینی و حاضر بالفعل در عالم خارج، از ابتکارات و اندیشههای منطقی خاص حکیم ساوی است، که ما در این نوشتار، به ذکر و بررسی و مقایسهی آرای آنها میپردازیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 64 تا 90
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ابن سینا و اخذ رهیافت سمانتیکی و پراگماتیکی در تعریف جملهی خبری
نویسنده:
احمد عبادی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاک تمایز
,
ابن سینا
,
جمله خبری (منطق)
,
تعریف لفظی
,
فلسفه زبان
,
تعریف جمله
,
تعریف سمانتیک
,
تعریف پراگماتیک
,
معناشناسی فلسفی
,
معناشناسی زبان شناختی
,
معناشناسی منطقی (منطق)
,
فلسفه زبان طبیعی
,
ابهام زبانی
,
ابهام ذهنی
,
ابهام عینی
,
تحلیل ماهوی
کلیدواژههای فرعی :
اشارات و تنبیهات ,
صدق و کذب ,
روش شناسی ,
اصطلاحنامه منطق ,
منطق عیون الحکمه ,
تحلیل قضیه ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
ابنسینا دو تعریف متمایز برای جملهی خبری ارائه میدهد. یکی در الشفاء: «قضیه عبارتی است که دارای صدق یا کذب است» و دیگری در الإشارات: «ترکیب خبری آن است که گویندهی آن را بتوان در آنچه میگوید، صادق یا کاذب دانست». بنابر یک تفسیر، این دو تعریف دو ملاک تمایز برای جملهی خبری است، که هرکدام به فضای معناداریِ مستقلّی تعلّق دارد. تعریف نخست مبتنی بر فضای سمانتیکال است، که بر اساس آن، جملهی خبری بهتنهایی و مستقل از گویندهی آن قابل اتصاف به صدق و کذب است. اما تعریف دوم مبتنی بر فضای پراگماتیکال است، که بر اساس آن، واژگان و عبارات معنای خود را از قصد و ارادهی گوینده مییابند؛ لذا صدق و کذب جملهی خبری نه به خود آن، بلکه به گویندهی آن بستگی دارد. مسألهی نوشتار حاضر، خوانشِ دیدگاه ابنسینا بر مبنای تمایز سمانتیک و پراگماتیک است. بر اساس این تفسیر، شاید بتوان بهنحوی ابنسینا را نخستین اندیشمندی دانست که به تمایز سمانتیک و پراگماتیک توجهی، هرچند ساده و اجمالی، نشان داده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 43 تا 62
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تبیین «معرفت تشکیکی» بر پایهی وجودانگاری معرفت در حکمت متعالیه
نویسنده:
محمدحسین وفاییان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود شناسی ملاصدرا
,
معرفت شناسی ملاصدرا
,
معرفت تشکیکی
,
هستی شناسی اسلامی
,
معرفت شناسی اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
مسانخت وجود و معرفت
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
کتاب المباحث المشرقیه ,
اتحاد عاقل و معقول ,
اشارات و تنبیهات ,
حقیقت هستی ,
علم حضوری ,
علم نفس ,
نظام هستی ,
فاعل شناسا ,
معرفت شناسی عقلی ,
حرکت جوهری ,
اصالت وجود ,
وحدت تشکیکی وجود ,
شدت مرتبه وجود ,
معرفت شهودی ,
ادراک حقیقت وجود ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
شهود((ادراک بی واسطه)، اصطلاح وابسته) ,
متخیله ,
مکاشفه(معرفت شناسی) ,
تناسب مدرِک و مدرَک ,
وجودانگاری معرفت ,
تکثر طولی ,
نسبیت پذیری معرفت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شابک (isbn):
6123 2251
چکیده :
نظام هستیشناسی در حکمت متعالیه، بر پایهی نظریهی «اصالت وجود و تشکیک مراتب آن» استوار است. حقیقت معرفت در این نظام، از سنخ وجود بوده و ازاینرو، دارای احکام مشترکی با آن است. مسانخت وجود و معرفتْ امکان اثبات «معرفت تشکیکپذیر» را فراهم میآورد. مسألهی پژوهش جاری توصیف تشکیکپذیری معرفت و در پیِ آن، بررسی امکان و مؤلفههای آن در حکمت متعالیه است. رهیافت حاصل، که با رویآورد تحلیلی- منطقیِ عبارات صدرالمتألهین به دست آمده، اثبات معرفتی تشکیکپذیر(بهسبب مسانخت وجود و معرفت) است که مراتب آن متناسب با مراتب وجودی مُدرِک و مُدرَک پدید میآید. از اینرو، معرفت با تغییر مراتب وجودی آن دو، متصف به شدت و ضعف شده، در این میان، ابزار شناختِ مُدرِک نیز متناسب با مرتبهی وجودی معرفت و نحوهی حصول آن خواهد بود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 129 تا 144
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
تعداد رکورد ها : 7
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
با موفقیت به ثبت رسید