جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 745
بررسی تاثیر آموزش در پویایی و تداوم عرفان اسلامی در ایران
نویسنده:
محمدرضا کرمی پور , نقی کمالی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
عرفان چه در مفهوم عام و چه در معنای خاص از ابتدای ظهور در ایران ابتدا به شیوه آموزش ضمنی از پیر به جوان و شیخ و مراد به شاب و مرید در مجامع عمومی و در گفتگوهای روزمره انتقال یافته و در ذهن و قلب مردم نفوذ نموده با پیدایش دین اسلام و تربیت عارفان بزرگی چون، خواجه نصیرالدین طوسی، سعدی، حکیم ابوعلی سینا، شیخ اشراق و صدرا در طول ادوار مختلف آموزش های رسمی به صورت مستقیم از لحاظ علمی و عملی را ترویج نموده، شاگردانی را با استفاده از مجموعه رویکردهای تربیتی رفتارگرایی، شناخت گرایی، انسان گرایی و اجتماعی به محیط آموزشی آورده به سلاح علم و عمل تجهیز نموده و تحویل جامعه ایرانی داده اند. پژوهشگران در این مقاله ضمن بررسی نظریه های تربیتی و کاربرد آن ها در عرفان در جهت آموزش و پرورش جوانان، انسان ها را به کسب دانش و سیر و سلوک با ابنای بشر و همنوعان خویش در کره خاکی تشویق نموده اند تا عرفان نظری را با استفاده از نظریه های تربیتی که راهنمای عمل می باشند به عمل تبدیل نمایند.
مراقبه در چشم‌انداز ملاصدرا و اِولین آندرهیل
نویسنده:
هنگامه بیادار، مهدی امامی جمعه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یکی از مسائل مشترکی که در حوزه‌ی عرفان غربی و اسلامی ‌وجود دارد، سلوک عرفانی عارف، مراقبه، شرایط و لوازم آن است که متأله و عرفان‌پژوه انگلیسی‌تبار، خانم اولین آندر هیل نیز به‌طور‌ تخصصی به تبیین و بررسی آن پرداخته است. ملاصدرای شیرازی نیز از این مهم غفلت نورزیده است. آثار وی مشحون است از مواردی که به‌طور خاص به مسأله‌ی مراقبه پرداخته است؛ چنانچه می‌توان گفت ویژگی خاص عرفان صدرایی مبتنی بر مراقبه است. آندرهیل و ملاصدرا هر دو به شیوه‌ی خاص خودشان به این مهم پرداخته‌اند. هر دو با رویکرد مشترک به سه‌ساحتی بودن نفس انسان، به تقدم و تفوق یکی بر دیگری توجه داشته‌اند. آندر هیل با مقدم‌ دانستن احساس بر عقل و اراده، مراقبه را مبتنی بر پرورش حس عمیقی می‌داند که عارف را دم‌به‌دم به مراحل عمیق‌تر آگاهی سوق داده تا به مرحله‌ی نهایی آن که «نگریستن در ابدیت» و «اتحاد با حقیقت متعالی» است، نایل شود. ملاصدرا نیز با مقدم‌داشتن معرفت و بینش بر دو ساحت دیگر، به ذومرتبه‌بودن و تدریجی ‌بودن مراقبه تأکید داشته و غایت مراقبه را تجمیع قوای نفس برای اتحاد با عقل فعال می‌پندارد. وجه شباهت‌هایی میان این دو متفکر وجود دارد؛ ازجمله اهمیت به کشف مخلوقات در طبیعت، تمرکز نفس، تدریجی‌بودن مراقبه، ذکر در مراقبه. همچنین اختلاف دو رأی، در ساحات نفس، توجه به جایگاه عقل نظری نزد ملاصدرا و بی‌اعتبار‌دانستن آن نزد آندر هیل و نحوه‌ی ورود به مراقبه را نیز جزء وجه اختلاف‌ها می‌توان عنوان کرد.
صفحات :
از صفحه 17 تا 34
بررسی مضامین عرفانی کتیبه های مقبره شیخ صفی (با تکیه بر صفوه الصفا و دیگر متون عرفانی)
نویسنده:
سیدهاشم حسینی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
جریان عرفان، جنبه شاخصی از معنویت اسلام است که در عرصه های گوناگون فرهنگی، هنری، ادبی و... فرصت رشد و نمو یافته است. یکی از بارزترین عرصه های رشد این جریان مربوط به بناهای مذهبی به ویژه مقابر است که پس از مساجد بیشترین و مهم ترین حجم بناهای بازمانده از معماری ایران دوران اسلامی را به خود اختصاص داده است. مقابر شیوخ و بزرگان متصوفه گونه ای از مقابر دوران اسلامی است که معمولا به وسیله مریدان در داخل همان خانقاه شیخ و با خصوصیات ویژه ای ساخته شده اند. موضوع اصلی این تحقیق بررسی و کشف تاثیرات عرفان اسلامی به طور عام و تصوف مکتب شیخ صفی به طور خاص بر مضامین کتیبه های قرآنی و حدیث مقبره این عارف و صوفی بزرگ با تکیه بر متون عرفانی به ویژه کتاب صفوه الصفا به عنوان زندگینامه و مرامنامه عرفانی شیخ صفی است. نکته اساسی در این راستا اثبات این حقیقت است که اصول عرفان و تصوف اسلامی فقط محدود به یک عقیده و طرز خاصی از زندگی نبوده، بلکه به طور گسترده ای در سایر ابعاد زندگی عرفا و متصوفه، از جمله در نحوه تزیین و انتخاب مضامین کتیبه های مقابر آنها نیز موثر بوده است. با توجه به یافته های تحقیق، مضامین کتیبه های قرآنی و حدیث مقبره شیخ صفی الدین اردبیلی؛ ارتباط مستقیم با مفاهیم عرفان اسلامی و به ویژه آرا و اندیشه های صوفیانه مکتب صفویه دارد که به تفصیل در صفوه الصفا و سایر متون عرفانی تشریح و تفسیر شده است.
صفحات :
از صفحه 57 تا 78
بررسی تحلیلی عبارت «من عشق فکتم و عف فمات فهو شهید» بر اساس متون عربی و فارسی
نویسنده:
بتول حیدری ,سیدمهدی نوریان ,اسحاق طغیانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در متون ادبی، عرفانی و اخلاقی ادبیات فارسی و عربی، برای تبیین عشق مجازی گاه به عبارت «من عشق فکتم و عف فمات فهو شهید» که با نام «حدیث عشق» نام بردار شده است، استناد می شود. نخستین بار، ابن داود در الزهره، از این عبارت منسوب به پیامبر در تفسیر عشق عذری یاد می کند، اما از دیرباز، حدیث شناسان آن را از احادیث موضوع دانسته اند. با وجود این، حدیث عشق به دلیل محتوایش و با وجود مخالفت ناقدان به ویژه حنابله و با ورود به ساحت عرفان اسلامی به حیات خود ادامه داد. در این جستار، ضمن بررسی پیشینه و دلیل اصلی روایت حدیث عشق، صحت و سقم آن به عنوان حدیثی منسوب به پیامبر، علت و نحوه کاربرد آن در متون عرفانی، انعکاس آن در متون ادبی عربی و فارسی، ارتباط عشق مجازی با عفت، جهاد با نفس و شهادت و پیوند کتمان با عشق تبیین خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 137 تا 178
بررسی سیر آراء و عقاید اهل تصوف درباره نظریه «بدایه الاولیاء، نهایه الانبیاء»
نویسنده:
امیرحسین همتی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
بنیادی ترین اصل و مهمترین مساله در تصوف و عرفان اسلامی، موضوع ولایت و شناخت ولی است. اکثر قریب به اتفاق موضوعاتی که در عرفان اسلامی مجال طرح و بررسی یافته اند، بر حول محور ولایت شکل گرفته و تکامل پیدا کرده اند. از زمانی که تصوف از مرحله زهد وارد مراحل پیچیده تر خود شد، بحث درباره ولی و مقام ولایت هم روی در رشد و کمال نهاد. در طول تاریخ عرفان و تصوف اسلامی، مباحثی گوناگون و حاشیه های متعدد درباره موضوع ولایت و شخصیت ولی شکل گرفته است. این مباحث در برخی موارد بسیار جنجال برانگیز شده و برای چندین قرن ذهن صاحبان اندیشه را به خود مشغول ساخته بودند. یکی از این مسائل مورد نزاع، نظریه «بدایه الاولیاء، نهایه الانبیاء» است. این نظریه، بیان کننده برتری مقام ولایت بر مقام نبوت است؛ و به ظاهر، در مقابل نظریه «نهایه الاولیاء، بدایه الانبیاء» که بیان کننده برتری مقام نبوت بر مقام ولایت است، قرار دارد. در این مقاله، ضمن نشان دادن سیر تاریخی و فرایند شکل گیری این نظریه، به بررسی عقاید و آرای دو گروه درگیر در این نزاع فکری نیز توجه شده است. از دیگر موارد مورد نظر در این مقاله، تبیین چگونگی برقراری پیوند میان طرفداران هر دو گروه و توضیح در خصوص استدلال های مطرح شده برای پایان بخشیدن به این نزاع عقیدتی است.
صفحات :
از صفحه 281 تا 319
ریشه های نظام نوری شیخ اشراق
نویسنده:
عباس بخشنده بالی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
در قلمرو فلسفه و حکمت اسلامی، دیدگاه ها و مکتب هایی شکل گرفتند تا زمینه را برای شکوفایی آن فراهم کنند. با توجه به منابع محدود و پیچیده، بزرگانی نظیر کندی، فارابی و دیگران گام های مقدماتی را در سیر فلسفه اسلامی برداشتند تا اینکه ابن سینا مشرب فلسفی مشّا را تدوین کرد. دومین مکتب تأثیرگذار در جهت کمال فلسفه اسلامی به واسطه شهاب الدین سهروردی در قرن ششم هجری قمری و با نام «حکمت اشراق» پایه گذاری میشود. ویژگی مهم و آشکار این مکتب، هماهنگی میان آموزه های غرب و شرق است. وی با مطالعه عمیق تعالیم قرآن شریف، روایات اسلامی، فلسفه مشّا، فلسفه یونان باستان، فلسفه ایران باستان، عرفان اسلامی و غیر اینها، به نوآوری پرداخته و فلسفه خود را بنیاد نهاد. هدف پژوهش، کاوش در مکاتب و آموزه هایی است که شیخ اشراق نظام فلسفی خود را بر پایه آنها شکل داد. حاصل این پژوهش این است که شیخ اشراق با کنجکاوی در میان مکاتب گوناگون، آموزه هایی اشراقی را یافت و توانست مکتب فلسفی هماهنگ و در عین حال متفاوت با آنچه در فلسفه مشّایی وجود داشت، بنا کرده و گامی تأثیرگذار در جهت شکوفایی فلسفه اسلامی بردارد.
لطائف غیبیة - آیات العقاید
نویسنده:
احمد بن زین العابدین علوی عاملی؛ مصحح: جمال الدین میردامادی
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
چکیده :
«لطائف غیبیة» یا آیات العقائد نام کتابى است که مرحوم امیر سید احمد بن زین العابدین علوى عاملى در موضوع عقائد با استفاده از آیات قرآنى به زبان عربى در قرن یازدهم هجرى تألیف نموده است. مؤلف در آغاز کتاب ابتدا به موضوع علم عرفان پرداخته و فرق موضوع این علم را با موضوع علم کلام را ذکر نموده است. مؤلف مقصود از تألیف این کتاب را که بعد از بیان موضوع علم توحید آورده اثبات وجود بارى معرفى کرده است وى همچنین اثبات صفات ذات و صفات و ذات و صفات افعال حق تعالى و اثبات نبوت و معاد و امامت را با استفاده از آیات قرآن از اهداف این کتاب برشمرده است‏. دیگر مباحثی که در این کتاب به آن پرداخته شده است در قالب پنج رکن که هر رکن داراى چند میقات است مى ‏باشد. ارکان خمسه عبارتند از: 1- اثبات وجود خدا 2- عدل و حکمت 3- نبوت 4- امامت 5- مبداء و معاد.
معالم الفلسفة الإسلامیة نظرات فی التصوف و الکرامات
نویسنده:
محمد جواد مغنیه
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
بيروت: دار الجواد,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
«معالم الفلسفة الإسلامية»، اثر محمدجواد مغنيه است كه در آن، مباحثى مقدماتى براى دانشجويان در جهت آشنايى با مباحث و تاريخ كلام، فلسفه و عرفان و تصوف اسلامى مطرح كرده است. نام كامل اين اثر عبارت است از: «معالم الفلسفة الإسلامية نظرات في التصوف و الكرامات». آغاز و انجام نگارش اين اثر، متأسفانه مشخص نشده است. كتاب حاضر به زبان عربى جديد نوشته شده است. نويسنده در اين اثر، روش يگانه رايج در فلسفه؛ يعنى استدلال عقلى را مراعات نكرده و روش فلسفى و كلامى را در هم آميخته است.
تطبیق منازل سلوک بودایی و برخی مفاهیم «دهمه پده» با دیدگاه عارفان مسلمان
نویسنده:
علی فتح الهی ,قاسم صحرایی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
دهمه پده از آثار مشهور فلسفی، اخلاقی گوتمه بودا، مصلح بزرگ قرن ششم پیش از میلاد مسیح، در کیش هندویی است. باتوجه به اینکه نواحی شرقی ایران، به ویژه بلخ، از خاستگاه های تصوف ایرانی و نزدیک ترین محل برخورد دو فرهنگ بودایی و اسلامی به شمار می آمده است، گمان می رود آیین بودایی با پیشینه ای هزار ساله بر ذهن و آداب سالکان مسلمان اثر گذاشته باشد.این نوشتار به بررسی آرا و بیان شباهت دیدگاه های بودایی با آرا عارفان مسلمان در بیان منازل سلوک و مقامات عرفانی یادشده در کتب متصوفه می پردازد. شایان ذکر است که در این مقاله مشابهت های لفظی و لغوی، و نیز مشابهت های مفهومی و معنایی بحث و بررسی شده اند. البته ضمن بیان مشابهت های منازل سلوک، مفاهیم برجسته عرفانی- اخلاقی را نیز در دو فرهنگ بررسی و مقایسه شده است.
صفحات :
از صفحه 119 تا 153
شاخصه‌های قرب به خدا در اسلام و مسیحیت
نویسنده:
اسماعیل علی خانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
چکیده :
از موضوعات مهم در ادیان ابراهیمی، سعادت و کمال انسان است. این سعادت در اسلام و مسیحیت، تحول کمالی انسان به جانب خدای متعال و نزدیک شدن به او است. اسلام و مسیحیت، در موضوع کمال و سعادت انسان دارای اشتراکات بسیاری هستند، البته با توجه به برخی مبانی الاهیاتی و انسان‌شناختی متفاوت، درباره حقیقت و ماهیت تحول معنوی انسان، ویژگی‌ها و آثار آن اختلافاتی نیز دارند. شاخصه این تقرب از منظر اسلام و مسیحیت، وجودی و حقیقی بودن آن، یعنی به کمال رساندن استعدادهای شدن در انسان و شدت یافتن وجود انسان و البته تشکیکی و ذومراتب بودن آن است که در قالب «حیات و تولد جدید»، «هجرت به جانب خداوند» و «نورانی شدن» متجلی می‌شود. این تحول، جزئی، خارجی و اشتدادی است و در اسلام بیشتر اکتسابی و مبتنی بر ایمان و عمل صالح و در مسیحیت اعطایی و هدیه الاهی است.
صفحات :
از صفحه 107 تا 135
  • تعداد رکورد ها : 745