جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 825
شفاعت عقوبت در قرآن و عهدین
نویسنده:
محمد کاوه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
شفاعت عقوبت یکی از موضوعات مشترک در کتاب های آسمانی است. این موضوع در کتاب یهودیان به عنوان تاثیر اراده پیامبران بر اراده الهی، و در کتاب اشعیا، (باب 53، فقره 12) به منزله فدا شدن، و در عهد جدید، (کتاب غلاطیان، باب 3، فقره، 13) به عنوان کفاره مسیح به ازای گناه اولیه حضرت آدم مطرح شده است؛ و در قرآن مجید به چهار صفت رحمانیت، غفاریت (در دنیا)، رحیم بودن خدا (در آخرت) و عدالت خداوند نسبت داده شده است. تعابیر متفاوت کتاب های مزبور در این مساله، صرف نظر از اختلاف ظاهری شان، پیامدهای متفاوتی نیز، در پی دارد.
صفحات :
از صفحه 147 تا 170
ارتباط بداء با اراده و علم الهی از جهت معناشناختی
نویسنده:
محمد الله نیا سماکوش
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
چکیده :
موضوع «بداء» از جمله مباحثی است که در سه علم فلسفه، کلام و اصول فقه کاربرد دارد. در حوزه کلام، به دنبال طرح مباحث مربوط به علم و اراده الهی، این موضوع مطرح می‌گردد. بداء از معتقدات‌ امامیه‌ است‌ و سایر فرق به آن تصریح نداشته و گاهی اعلام مخالفت نیز نموده‌اند اما ناخواسته به محتوای آن اعتراف داشته‌اند. از این رو پیوند بداء با اراده الهی از لحاظ معناشناختی نزد تشیّع، مورد بررسی قرار گرفت و معلوم گردید که با در نظر گرفتن اراده خداوند به عنوان صفت فعل، صرف نظر از این که به معنای داعی، حُب و رضا، نفس فعل (تکوین) یا عین علم الهی باشد، کاملاً با مفهوم بداء همخوانی داشته و قابل توجیه و تفسیر صحیح است. ضمن آن‌ که قبول بداء، به معنای پذیرفتن هیچ گونه تغیر و تبدّل در ذات خداوند نبوده و جهل یا عدم قدرت را نیز برای ذات احدیت به دنبال ندارد.
صفحات :
از صفحه 155 تا 170
بررسی دیدگاه اشاعره درباره «افعال انسان» بر اساس نظریه صدرالدین شیرازی
نویسنده:
کاظم محسنی، حسن بطحایی، یدالله دادجو
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مشهد: جامعة المصطفی العالمیة,
چکیده :
از مسایل مهم کلامی‌ و فلسفی افعال اختیاری انسان است. پرسش این است که با توجه به توحید افعالی و اینکه جهان هستی تنها یک فاعل حقیقی دارد و تأثیر استقلالی منحصر در خداست، انتساب افعال به انسان چگونه قابل توجیه است؟ متکلمین اشاعره با اذعان به توحید افعالی، بر این باورند که همه افعال بندگان، مخلوق خداوند است و انسان تنها کسب کننده فعلی است که خداوند آن را به دست انسان ایجاد می‌کند. معتزله به انگیزه نفی بدی‌ها از خداوند، منکر صدور فعل عبد از خدا شده‌اند و منشاء افعال اختیاری را عبد می‌دانند. برخی فلاسفه نسبت افعال اختیاری انسان را به خدا به صورت فاعلیت طولی دانسته اند، ولی صدرالمتألهین با استفاده از دلایل عقلی و مبانی وحیانی، در صدد جمع بین اختیار انسان و توحید افعالی برآمده است. در این پژوهش ضمن بیان مبانی اشاعره درباره افعال اختیاری انسان و تحلیل و نقد آن، مبانی ملاصدرا درباره افعال اختیاری انسان تبیین می‌شود و رابطه آن با توحید افعالی با توجه به دلایل عقلی و نقلی مورد تحلیل و پژوهش قرار می‌گیرد.
صفحات :
از صفحه 43 تا 66
 منشا کثرت اسماء الهی در تفسیر عارفان مسلمان
نویسنده:
قوام الدین حسینی سیاهکلرودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم علیه‌ السلام,
چکیده :
همه اسماء نیکو از آن خدای تعالی است. اسماء الهی وسایط فیض حق و منشأ همۀ کثراتی اند که در زوایای هستی راه یافته است. چگونگی ظهور کثرات اسمائی از هستیِ صرف و محض وجود و تبیین عینیّت صفات با ذات حق از ژرف ترین مسائل عرفانی است. در این نوشتار، پس از اشاره به گونه شناسی اسماء و صفات و تأخّر اسماء الهی از مقام ذات، تفسیری از عینیّت صفات با ذات ارائه شده و راه‌هایی که عارفان در تحلیل کثرت اسمائی پیموده اند، بیان شده است. تحلیل عقلی از کثرت اسماء، بازگشت کثرت اسماء به علم ذاتی حق، بازگرداندن کثرت اسمائی به متعلقات و آثار اسماء، و تحلیل کثرت اسمائی به کثرت شهودی و سلوکی چهار راهی هستند که عارفان برای تحلیل منشأ کثرت اسماء پیموده اند. در نگاه نویسنده، هر یک از این راه‌ها در جای خود پاسخی درست به آن پرسش است.
صفحات :
از صفحه 63 تا 88
صفات جلال و جمال از دید کلامی و عرفانی اسلامی
نویسنده:
راهب عارفی میناآباد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دبیرخانه شورای برنامه ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت,
چکیده :
بحث در حوزه صفات الهی، آثار و لوازم آن به ویژه در بعد خداشناسی، از مباحث محوری و مهم در حوزه الهیات است. صفات جلال و جمال الهی از همان آغاز نضج و تولد علوم اسلامی از مباحث بحث انگیز میان اکابر صوفیه، مفسران و دانشمندان علم کلام بوده است. این مقاله بر آن است ابتدا به ریشه یابی جلال و جمال، معانی لغوی و اصطلاحی آن ها و آنگاه نظرات مشایخ صوفیه درباره این دو واژه بپردازد و نیز جمال و جلال را در تفاسیر مهم، احادیث و روایت، جست و جو و از منظر فرق کلامی و عرفانی بررسی کند.در این مقاله نتیجه می گیریم که در میان عرفا و صوفیان درباره جلال و جمال دو تلقی وجود داشته است. در اغلب موارد، به ویژه نزد متقدمان، جلال و جمال از حیث تأثیرات سلوکیشان بر احوال و حیات معنوی سالک مورد توجه بوده و در تلقی دیگری (بیشتر نزد متأخران و در مکتب ابن عربی)، جلال و جمال از وجوه نظری مابعدالطبیعی مورد تأمل قرار گرفته است.بر اساس آنچه منقول است برخی از متقدمان، همچون سَری سَقطی، به استقلال به تعریف جلال و جمال نپرداخته اند، اما در بیان اصطلاحاتی همچون حیا و انس به لوازم جلال و جمال الهی توجه کرده اند. به گفته سری سقطی، حیا، لب فروبستن از سَرِ اجلال برای تعظیم جلال حق است و انس، التذاذ روح به کمال جمال است، همچنین بنا به گزارش قُشَی خرّاز فنای هویت و بقای باللّه را اثر مشاهده جلال ربوبی می داند.
صفحات :
از صفحه 92 تا 117
مقارنه در روایات منع تفکر در ذات خدا با روایات وصول به حق از طریق تفکر در ذات خدا
نویسنده:
محمد نورالهی، حسن میرنورالهی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
در بررسی روایات دلالت کننده بر منع تفکر در ذات باری تعالی میبینیم که معصومین علیهم السلام در بیانات مختلف خود مسلمانان را از تفکر در ذات حضرت حق منع می کنند تا مسلمانان در زمره تباه شدگان نباشند. از طرفی می بینیم در بسیاری از روایات اسلامی به مطالعه درباره ذات پاک خداوند متعال و اینکه از خود او باید به او رسید تاکید شده است و آیات بسیاری از قرآن کریم بر این مطلب صحه گذشته و آن را تاکید می کند. از طرف دیگر به اصل توحید بر اساس معارف دینی و عقلی تنها از طریق تفکر می توان رسید. این تامل بر آن است تا تعارض ظاهری بین روایات نهی از تفکر در ذات الهی را با روایاتی که دلالت دارند بر اینکه باید از خود خداوند به او رسید، توضیح داده و مرتفع نماید. مهمترین پرسشی که در این مبحث مطرح می شود این است که آیا می شود در ذات خداوند متعال تفکر نمود؟ در این مجال می کوشیم با بهره گیری از منابع روایی و تتبع در شروح دانشمندان، ضمن تبیین مقصود برداشت، صحیحی از این مقارنه را ارایه دهیم.
صفحات :
از صفحه 163 تا 184
مقایسه لوگوس مسیحی (حقیقت عیسوی) و حقیقت محمدی
نویسنده:
حسین اترک
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در کلام مسیحی برای لوگوس مسیحی که در این مقاله به آن «حقیقت عیسوی» اطلاق می کنیم، اوصافی ذکر شده است که بسیار به اوصاف «حقیقت محمدی» در عرفان اسلامی مشابه است. لوگوس، همذات و همجوهر با خدا، موجودی نامخلوق، ازلی و ابدی، خالق جهان هستی و حاکم بر آن، مدبر و ناظم آن، تجلی شایسته خداست. در مقابل حقیقت محمدی، الحق الخلق (اولین مخلوق خدا که جهت حقانی یافته)، واسطه فیض الهی بر مخلوقات، خالق جهان و مدبر آن، تجلی اعظم خدا، دارای مقام ولایت و نبوت مطلقه است. هرآنچه برای حقیقت محمدی در عرفان اسلامی ذکر شده است، در کلام مسیحی نیز برای حقیقت عیسوی ذکر شده، جز اینکه حقیقت محمدی مخلوق است و حقیقت عیسوی غیر مخلوق.
صفحات :
از صفحه 65 تا 86
علت تقدیم صفت «رحیم» بر صفت «غفور» در آیۀ «یَعلَمُ مَا یَلِجُ فِی الأرضِ وَ مَا یَخرُجُ مِنهَا وَ مَا یَنزِلُ مِنَ السٌماءِ وَ مَا یَعرُجُ فیهَا وَ هُوَ الرٌحِیمُ الغَفُورُ» چیست؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی
پاسخ تفصیلی:
خداوند در آیۀ شریفۀ مورد بحث می فرماید: «آنچه در زمین فرو مى ‏رود و آنچه را از آن بر مى ‏آید مى ‏داند، و (همچنین) آنچه از آسمان نازل مى ‏شود و آنچه بر آن بالا مى ‏رود و او مهربان و آمرزنده است».[1] علامه طباطبائی در ذیل آیۀ شریفه می گوید: «یلج» مضارع بیشتر ...
کلیدواژه‌های اصلی :
کلیدواژه‌های فرعی :
دو ردیه بر فلسفه تهافت الفلاسفة و تحفة المتکلمین
نویسنده:
محمود یوسف ثانی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
دو ردیه که یکی مبتنی بر کلام اشعری و دیگری مبتنی بر کلام معتزلی است، در فاصله کوتاهی از یکدیگر در قرن ششم نگاشته شده اند و با رویکردهای مختلفی به نقد آرا فلاسفه در حوزه مسایل فلسفی مرتبط با معتقدات دینی، پرداخته اند. این دو ردیه هم به جهت انگیزه نویسندگان آنها و هم به لحاظ روش نقد مسایل فلسفی و هم به لحاظ محتوا و مضمون و هم به جهت میزان تاثیرگذاری، با یکدیگر تفاوت های عمده ای دارند. نگارنده در این مقاله دو اثر مزبور را در محورهای چهارگانه فوق با یکدیگر مقایسه کرده است.
صفحات :
از صفحه 137 تا 156
  • تعداد رکورد ها : 825