آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 122
تفسیر فلسفی شب قدر بر مبنای جهان شناسی و زمان شناسی حکمای الهی معاصر شیعه
نویسنده:
مهدی فدایی مهربانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
همواره دربارۀ بسیاری از حقایق ازلی که در جهان محسوس نمود می یابند، تردیدهایی وجود داشته که در درجۀ نخست متاثر از دریافت ما از مفاهیم مکان و زمان است. یکی از این حقایق، شب قدر است که مطابق با آیات، احادیث و روایات اسلامی، شبی عظیم و دارای تاثیرات وضعی بسیاری است. در مرتبۀ نخست، زمان عالم محسوس از عوارض ماده و حرکت است؛ بنابراین به نظر می رسد شب قدر با توجه به ورود هریک از افق های کرۀ زمین به ابتدای ماه مبارک رمضان، متفاوت خواهد بود و این نافی آیات قرآن و روایات است. تفسیر حقیقت شب قدر بر مبنای جهان شناسی و زمان شناسی حکمای الهی شیعه توضیحی دقیق برای گذر از این پارادوکس است که ما در این مقاله به بررسی آن پرداخته ایم.
صفحات :
از صفحه 67 تا 94
انسجام درونی صفات خدا و سازگاری آنها با یکدیگر
نویسنده:
حسن یوسفیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدس سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در ادیان گوناگون بحث از صفات خداوند همواره اهمیت فراوان داشته است. بسیاری از ادیان وجود خداوند را مسلّم و تردیدناپذیر دانسته و به جای اثبات آن، به بررسی و شمارش صفاتش پرداخته اند. گروهی از ملحدان نیز با تکیه بر صفات مورد اعتقاد خداباوران، از تناقض درونی مفهوم خدا سخن گفته، یا وجود خدایی با صفات خاص را با وجود حوادث زیانباری چون سیل و زلزله، به اصطلاح شرور ناسازگار پنداشته اند. امروزه بسیاری از مؤمنان همچنان بر برداشت سنتی از مفهوم خدا تأکید می ورزند، اما گروهی از آنان(به ویژه در میان مسیحیان) از برخی از دیدگاه های پیشین درباره خداوند دست کشیده اند . برای مثال، خدا را عالم و قادر مطلق نمی دانند. این نوشتار، نخست به ابعاد گوناگون بحث از صفات خداوند اشاره سپس، به برخی از پرسش ها درباره چگونگی سازگاری درونی این صفات پاسخ گفته است.
صفحات :
از صفحه 63 تا 90
بررسی تحلیلی صفات خدا از دیدگاه قاضی سعید قمی و علامه طباطبایی
نویسنده:
قهرمان سامه
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
« معناشناسی اوصاف الهی» یکی از مهم ترین مباحث حوزه خداشناسی است. در این زمینه، این مسأله بررسی می شود که اگر خداوند دارای صفاتی است، آیا شناسایی این صفات ممکن است یا خیر؟ در صورتی که شناخت صفات خداوند ممکن باشد معنای آنها چیست؟ آیا همان معنایی که برای صفات انسان در نظر گرفته می شود، برای صفات الهی نیز مطرح است یا خیر؟ نظریه های متعددی در پاسخ به این پرسش ها از سوی اندیشمندان ادیان گوناگون ارائه شده است. در این پایان نامه معنا شناختی اوصاف الهی از دیدگاه دو حکیم مسلمان، قاضی سعید قمی و علامه طباطبایی بررسی شده است. قاضی سعید در حوزه فلسفه و کلام اسلامی به این بحث پرداخته و قائل به الهیات سلبی شده است؛ یعنی معنای اوصاف الهی را غیر قابل شناخت دانسته و آنها را به صفات سلبی برگردانده است. علامه طباطبایی با تکیه بر مبانی حکمت متعالیه معتقد به الهیات ایجابی است. و در نهایت نشان داده می شود که نمی توان با سلب همه صفات ایجابی، از خداوند شناختی داشت.
بررسی تطبیقی دیدگاه‌های قاضی سعید قمی و امام خمینی (ره) درباره اسماء و صفات حضرت حق
نویسنده:
محمد حسینی‌نسب
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژه‌های اصلی :
افلاطون , اسماء الهی , 01. خداشناسی (کلام) , خدا (اسماء ذات الهی) , معارف اسلامی , صفات خدا , خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) , هنر و علوم انسانی , قاضی سعیدقمی، محمدسعید بن محمدمفید , هنر و علوم انسانی , هنر و علوم انسانی , خمینی، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران , ق‍اض‍ی‌ س‍ع‍ی‍د ق‍م‍ی‌، م‍ح‍م‍د س‍ع‍ی‍د‌ب‍ن‌ م‍ح‍م‍د م‍ف‍ی‍د , هنر و علوم انسانی , قاضی سعید قمی، محمدسعیدبن محمدمفید , خمینی، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران , خمینی، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران , خمینی، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران , خمینی، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران , ق‍اض‍ی‌ س‍ع‍ی‍د ق‍م‍ی‌، م‍ح‍م‍د س‍ع‍ی‍د‌ب‍ن‌ م‍ح‍م‍د م‍ف‍ی‍د , هنر و علوم انسانی , ق‍اض‍ی‌ س‍ع‍ی‍د ق‍م‍ی‌، م‍ح‍م‍د س‍ع‍ی‍د‌ب‍ن‌ م‍ح‍م‍د م‍ف‍ی‍د
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
خدا شناسی ومسائل آن از شریفترین موضوعات تحقیق وپژوهشمی باشد و یکی از مسائل بنیادی آن أسماء و صفات خداوند است، که متفکّران و اندیشمندان زیادی از دیر باز،حتّی در یونان باستان بدان پرداخته اند. وپس از گسترش ادیان آسمانی، این موضوع در ادیان ابراهیمی(یهود،مسیحیّت،اسلام)از جایگاه ویژه ای بر خوردار شده است.این پژوهش در صددآن است تا إبتدا به پیشینه دور این موضوع،در یونان باستان، به ویژه در آثار افلاطون وافلوطین به خاطر تأثیر گذاری زیاد آندو در حکما وعرفای مسلمان، خصوصاً در قاضی سعید قمی،یکی از شخصیّتهایی که این رساله پیرامون آراء وی شکل گرفته است بپردازد. سپس با نگاهی گذرا و مختصر از سیر موضوع در جهان اسلام، اعمّ از شیعه و سنّی،نظریّات دو حکیم و عارف معاصر قاضی سعید قمی و امام خمینی(ره) را در باره أسماء وصفات حقّ بر رسی نماید.بنا بر این ابتدا کوشش می شود تا دیدگاه قاضی سعید قمی را در باره أسماء خداوند که برخی از آراء وی منحصر بفرد یا دارای سابقه کمتری در بین علماء شیعه می باشد بیان شود، و سپس دیدگاه امام خمینی(ره) را به عنوان حکیمی عارف، نه یک فقیه،متکلم و سیاستمدار، در باره همین موضوع أسماء و صفات إلهی بر رسی گردد.و در ادامه نقد های امام (ره) از نظرات و آراء قاضی سعید قمی را در خلال آثارش استخراج و بر رسی نموده و در پایان شباهت ها وتفاوت های این دو حکیم عارف بر رسی و با هم مقایسه خواهد شد.
نقد و بررسي الهيات سلبي از ديدگاه ابن‌ميمون و قاضي سعيد قمي
نویسنده:
‫علي‌شاه فائق
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، معاونت پژوهشي، دفتر تبليغات اسلامي,
چکیده :
‫در رويکرد حاکم بر "الهيات سلبي"، اسماء و صفات ايجابي، اسم و صفت امکاني بوده و اطلاق آن بر خدا غيرممکن و غيرمجاز است؛ زيرا ذات خدا عاري از اسم و صفت بوده، و راه دادن صفت يا اسم به آن ذات بي‌اسم و رسم، موجب نقص و سبب شرک مي‌شود. پژوهش حاضر با روش کتابخانه‌اي، به بررسي ديدگاه ابن‌ميمون قرطبي يهودي و قاضي سعيد قمي شيعي پيرامون مسأله الهيات سلبي پرداخته، و در نهايت اين رويکرد را با الهيات ايجابي مقايسه کرده است. ابن‌ميمون بر اساس رويکرد سلبي خود معتقد است که در هيچ صورتي، خدا داراي صفت ذاتي نخواهد بود. و موحدي که خدا را داراي صفات متعدد مي‌داند، در زبان قايل به وحدت است اما در دل معتقد به کثرت است. در اين راستا، تباين خالق و مخلوق، اشتراک لفظي وجود بين واجب و ممکن، نقص عقل و عدم اکتناه ذات خدا، جزء مباني الهيات سلبي او به‌شمار مي‌رود. او در استدلال بر ديدگاه خود، به ناسازگاري توصيف ايجابي با تنزيه، تعلق توصيف ايجابي به ماهيت اشياء و نبودن ماهيت براي خدا، و ناسازگاري توصيف ايجابي با عقل استناد مي‌کند. قاضي سعيد نيز به امکان شناخت حقيقي و تحقق آن، اشتراک لفظي وجود بين خدا و مخلوقات، تباين کلي ميان خداوند با موجودات امکاني، و ناممکن دانستن توصيف ايجابي، قايل است. اما در نقد اين رويکرد مي‌توان گفت که توصيف ايجابي خداوند، ناظر به کنه نيست بلکه ناظر به وجه است. همچنين خداوند چنان‌که مثل ندارد، ضد نيز ندارد، اما تباين مورد نظر در الهيات سلبي، اثبات ضديت مي‌کند. به‌علاوه، مفهوم وجود و ساير مفاهيم کمالي مانند علم و قدرت، جزء معقولات ثاني فلسفي است که حاکي از مصداق هستند اما عين آن نيستند. پس توصيف ايجابي نيز ممکن و مطلوب بوده، و در متون ديني هم کنار توصيف سلبي، و بلکه بيش از آن مورد تأکيد قرار گرفته است.
اصالت نور و تحقق تبعی ظلمت در اندیشه سهروردی
نویسنده:
محمود هدایت افزا، عباس شیخ شعاعی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
شیخ اشراق در برخی آثار خود ـ علاوه بر نور ـ بر تحقق ظلمت در عالم خارج نیز تصریح نموده است. در نوشتار پیش رو ضمن اشاره به تلقی سهروردى از نور و ظلمت، مقوله‌بندى اشراقی موجودات، تصریحات شیخ اشراق بر تحقق تبعی ظلمت، پیشینه تفکر وى و توجه به معانی مختلف مفاهیم «اصیل» و «اعتباری»؛ نسبت بین نور و ظلمت در اندیشه شیخ اشراق و فرآیند تطبیق این دو بر مفاهیم وجود و ماهیت مورد تحلیل قرار گرفته است. در این راستا مشخص گردیده که معنای نور نزد سهروردی، أخص از معنای وجود نزد ملاصدرا است و به همین دلیل گاه از سوی صدرا و برخی شارحان وی نسبت تناقض‌گویی به سهروردی داده مى‌شود؛ اما لحاظ معانی وجود و ماهیت در اصطلاحات شیخ احسائی و تطبیق آن بر نور و ظلمت سهروردی، تفسیر نوینی از «اصالت وجود» در پیش روی ما قرار مى‌دهد که در پرتو این نگرش، نظام فلسفی سهروردی، قدرى منسجم‌تر و پویاتر به نظر می‌رسد. در این تفسیر نور یا وجود «موجود بالذات» و ظلمت یا ماهیت، «موجود بالتبع» ـ و نه بالعرض ـ به شمار مى‌رود.
صفحات :
از صفحه 143 تا 172
نقد روش شناختی مقایسه دیدگاه ابن میمون و قاضی سعید قمی
نویسنده:
رضا گندمی نصرآبادی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
برخی کسانی که در حوزه زبان دین مطالعاتی دارند، با مشاهده شباهت دیدگاه ابن میمون و قاضی سعید قمی به یکی بودن آرای آن دو درباره الهیات سلبی حکم کرده، به تفاوت های آن وقعی ننهاده اند. درحالی که در یک مطالعه تطبیقی بسامان، افزون بر فهرست مواضع وفاق و خلاف، باید از صوری یا واقعی بودن شباهت ها و تفاوت ها آگاه شد. جایگاه این دو متفکر در سنت خود و نیز، جایگاه دیدگاه مورد بحث در کل منظومه و پارادایم فکری شان، رخنه معرفتی، مبادی تصوری و تصدیقی و نیز، مبانی و دلایل، بررسی افراد تاثیرگذار، موافقان و مخالفان وی امکان تشخیص صوری یا واقعی بودن شباهت ها و تفاوت ها را فراهم می سازد. نگارنده بر این باور است که با ملاحظه موارد پیش گفته تفاوت های بسیار جدی در دیدگاه مزبور بیش ازپیش برجسته می شود.
نقد و بررسی الهیات سلبی قاضی سعید قمی
نویسنده:
مرتضی حسینی شاهرودی، فاطمه استثنایی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
قاضی سعيد بر مبنای مطلق و غيب الغيوب بودن ذات خدای متعـال، او را غيرقابـل شـناخت می داند و هيچ اسم و رسم و وصف و نعتی را به او نسبت نمی دهد. به عبارت ديگر، معتقد است ذات خدای متعال به گونه ای است كه اعتبار هيچ كثرتی از جمله كثـرت صـفات در آن ممكن نيسـت و اسـمای خـدای متعـال مرتبـه ای از مراتـب هسـتی و تجليـات آن ذات نهان اند كه وجودشان برای ظهور كمالات مطلق و لابشرط او ضـرورت دارد. او كمـالات و صفات را به نحو ايجابی به مرتبه واحديت (مرتبه اسما و صفات يا مرتبه اسم االله) نسـبت می دهد و به تفكيك احكام ذات و صفات پرداخته است. در عين درسـت بـودن برخـی از مبانی فكری او، نقدهايی نيز بر گفته های وی وارد است كه برخی از آنها عبارتند از: خلط مباحث كلامی و عرفانی، عدم توانايی در جمع ظاهر و باطن و منعزل دانسـتن ذات حـق از عالم، ناسازگاری عقيده به تباين و وحدت وجود، محجـوب دانسـتن ذات حـق و غيرقابـل شناخت دانستن آن به نحو مطلق.
صفحات :
از صفحه 191 تا 224
زبان دین از دیدگاه ملاصدرا و قاضی سعید قمی
نویسنده:
سیده معصومه حسنی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
زبان شناسی دینی خواستار کشف رازهای زبان الاهی است که در قالب زبان بشری بیان شده است تا از این طریق، هم بتواند به سؤالات زیادی در مورد نحوه ی نزول کلمات الاهی، چگونگی حفظ معانی کلمات در عالم علوی و عالم سفلی و ... پاسخ دهد و هم در مورد راه یابی به فحوای اصلی متون الاهی که همان نظر شارع مقدس است، به حقایقی دست یابد. در راستای فهم «زبان قرآن کریم»، شناخت نظریات ملاصدرا و قاضی سعید قمی از اهمیت به سزایی برخوردار است؛ زیرا با تقابل این دو دیدگاه، گستره ی این مسایل نزد متفکران اسلامی، به خوبی آشکار می شود. مهم ترین موضوع مورد بحث آن ها، مساله ی «معناشناسی صفات الاهی» است. ملاصدرا با اختیار کردن زبان رمزی و حقیقی و رد هر گونه استعاره به تفسیر کلمات واجب الوجود پرداخت؛ در مقابل، قاضی سعید به زبان سلبی روی آورد. این نوشتار در صدد کشف علت اختلاف این دو متفکر در گزینش نوع زبان دینی است که دامنه ی آن در «رابطه ی لفظ و معنا» و «نحوه ی دلالت اسم بر مسما» نیز کشیده شده است و پس از بیان دیدگاه های دو طرف در اثبات سخن خویش و رد نظر متقابل، به این مطلب دست می یابد که این اختلاف ریشه در مبانی انسان شناختی و جهان شناختی دارد و سرانجام در این نوشتار، دیدگاه قاضی سعید مورد نقد قرار می گیرد که از جمله پای بند نبودن قاضی سعید بر اصول مورد پذیرش خویش است.
صفحات :
از صفحه 23 تا 48
مقایسه دیدگاه قاضی سعید قمی با علامه مجلسی درباره توحید ذاتی و صفاتی
نویسنده:
مهدی امامی جمعه ، زکیه فلاح یخدانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
توحید ذاتی و صفاتی از مهم‌ترین اقسام توحید به شمار می‌آیند. در این نوشتار، آراء و اندیشه‌های قاضی سعید قمی و علامه مجلسی درباره این مسئله مورد بررسی قرارگرفته است. این دو متفکر بزرگ، علاوه بر اینکه در معنای توحید ذاتی اختلافاتی دارند، مبانی و زیرساخت‌های وجود شناختی که توحید ذاتی را بر اساس آن اثبات کرده‌اند، نیز کاملاً متفاوت و بلکه متناقض است و نیز درباره توحید صفاتی اختلافاتی با یکدیگر دارند. یکی از مباحثی که با توحید صفاتی گره‌خورده، آموزه عینیت ذات و صفات است. علامه مجلسی از طرفداران و قاضی سعید از منکران آن است، البته او عینیت را در مرتبه الوهیت می‌پذیرد. پذیرش اصالت وجود و لوازم آن، علامه مجلسی را به جمع بین تشبیه و تنزیه سوق می‌دهد اما مخالفت قاضی سعید با این مبانی و اعتقاد او به تفکیک مراتب در وجود خداوند، باعث جانب‌داری او از نظریه تنزیه در مقام ذات و تشبیه در مقام صفات شده است.
صفحات :
از صفحه 9 تا 26
  • تعداد رکورد ها : 122