مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > نمودار درختی موضوعات
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه اخلاق اسلامی
آداب و حقوق رذایل اخلاقی فضایل اخلاقی
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1680
بررسی تهذیب اخلاق از نگاه حکمای اسلامی در قیاس با قرآن
نویسنده:
جمال احمدی، کژال فداکار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
اخلاق عبارت از هیأتی راسخ در نفس است که به سهولت و بدون نیاز به فکر و رؤیت، مصدر افعال باشد . اگر آن هیأت منبع صدور افعال زیبا و پسندیده باشد، آن اخلاق را نیکو گویند. و اگر بر عکس باشد آن اخلاق ناپسند است. در دین اسلام پس از داشتن عقیده و باوری صحیح و توحیدی، رسیدن به اخلاق پسندیده مهمترین هدفی است که بدان توصیه شده است. آنچه که در این مقاله خواهد آمد ، نگاهی به تهذیب اخلاق از نگاه حکمای اسلامی در قیاس با قرآن است. و اشاره خواهد شد که کتابهایی که از ارسطو تاکنون در مورد اخلاق نوشته شده دو رویکرد دارند: رویکرد اول طرح مباحثی تئوریک و نظری در باب علم اخلاق که بنیان گزار آن ارسطو بوده و بر اساس بینش فلسفی خود به ارائه‌ی مطالب به صورت عقلیِ محض پرداخته است. رویکرد دوم که در میان فیلسوفان و حکمای اسلامی دیده می ،شود از طرفی استفاده از مبانی نظری فلاسفه در مورد اخلاق است و از طرف دیگر طرح رذایل و فضایل اخلاقی عموماً بر اساس متون دینی (=قرآن و سنت) بوده است. این پژوهش که به روش تحلیلی-توصیفی نوشته شده، حاوی این نتیجه است که بیشتر مباحث انسانشناسانه‌ی حکمای اسلامی، همان مباحث پیشین حکمای یونان بوده که در قالب ترجمه‌ی مواریث یونانی به ادبیات اسلامی راه پیدا کرده است. اما در شمردن رذایل و فضایل اخلاقی مهمترین منبع آنها قرآن بوده است.
صفحات :
از صفحه 7 تا 30
مشخصات اثر
صلح گرایی و خشونت زدایی در اسلام و مقایسه با دین های یهود و مسیح
نویسنده:
حکمت اله ریاحی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
با عنایت به خاتمیت و جاودانگی دین اسلام و تلاش مغرضانه دشمنان اسلام و پیامبر اعظم (ص) و دین وی، این سؤال مطرح می شود که رفتار پیامبر اکرم و مسلمین در خصوص بسط دین خود و مقابله با دشمنان و مخالفان چگونه بوده است؟ در این مقاله با ارائه دلایل و مستندات از جمله آیات قرآنی و سیره پیامبر (ص) و ائمه اطهار (ع) انتساب خشونت گرایی به دین اسلام مورد بررسی و نقد قرار گرفته است. روش پیامبر اعظم (ص) در تمام مراحل دعوت، بر برهان، حکمت، منطق و صلح استوار بوده است. مروری بر تاریخ یهودیان و مسیحیان نشان می دهد که کارنامه آنها بسیار تاریک و همراه با جنگ و خونریزی بوده است. این در حالی است که در متن نامه های ارسالی پیامبر (ص) به سلاطین و پیمان های منعقد شده با گروه های مختلف، پیامبر همواره از نصیحت و نرمش استفاده نموده اند و با اسرای جنگی با روح مدارا و مسالمت جویانه رفتار کرده اند. نیز اصول سیاست خارجی و تعهدات بین المللی کشورهای اسلامی که برگرفته از روش و منش پیامبر اسلام است، هم گواه صادقی است بر اینکه آنچه برخی خاورشناسان و مغرضان در خصوص خشونت در اسلام بیان می کنند، خطاست.
صفحات :
از صفحه 33 تا 79
مشخصات اثر
بررسی تأملات خواجه نصیرالدین طوسی در دانش اخلاق
نویسنده:
قاسم پورحسن
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی , غلامحسین ابراهیمی دینانی
چکیده :
اکثر پژوهشگران و تاریخ نویسان غربی بر این باورند که با ابن رشد، حیات عقلی اسلامی پایان پذیرفته و او واپسین فیلسوف و نماینده فلسفه در تاریخ عقلی تمدن اسلامی محسوب می‌شود. بدین‌سان اینان توجه مطلوب به میراث عقلی شیعه ننمودند. علی‌رغم آن‌که حیات شیعی، عنصر نیرومند و شاید تنها رهیافت حیات عقلی اسلامی در حکمت و علوم بود اما مورد غفلت واقع شد. غفلتی که به نوعی فقر تئوری و انحطاط اندیشه را در دوران پس از 615 هجری قمری مؤدی گردید. گفتار حاضر می‌کوشد تا ضعف و سستی نظریه پایان حیات عقلی را آشکار ساخته و نقش خواجه نصیر در تجدید حیات عقلی حداقل در بعد علم اخلاق و فلسفه اخلاق در سده هفتم را تبیین سازد. تلاش خواجه نصیر در فلسفه و اخلاق در دوره انحطاط برجسته است. پژوهش علمی نشان می‌دهد که خواجه نصیر در ظهور و بروز سه مکتب فلسفی و عقلی شیراز، اصفهان و تهران نقش پر اهمیتی دارد. اخلاق ناصری نخستین و مهم‌ترین اثر او در دانش اخلاق است. وی اخلاق ناصری را به عنوان اثری اصیل و مستقل حسب گفتارش در کاستی تهذیب الاخلاق خاصه در حوزه تدبیر منزل و سیاسات، می‌نگارد. سه موضوع بنیادین در اخلاق ناصری مورد پژوهش قرار می‌گیرد: دانش نفس، فضایل و سعادت و سرانجام عدالت. خواجه نصیر بر این عقیده است که سعادت موضوع و غایت اخلاق است. این غرض او را واداشت تا بخش عمده‌ای از اثرش را به بحث و فحص در مفهوم رستگاری، کمال و نقصان نفس و بالاخره کردار نیک و خودآگاهی اختصاص دهد. نقد او بر ارسطو و ابن رشد در اصناف فضایل و انواع رذایل بر اساس اندیشه قرآنی مورد توجه و حائز اهمیت است.
صفحات :
از صفحه 33 تا 48
مشخصات اثر
نتایج اخلاقی نظریه ولایت سید حیدر آملی (ره) باعنایت به آثار هانری کربن
نویسنده:
علیرضا پورعسگری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
بشر معاصر غرق در چالش‌های گوناگون، در هیچ برهه‌ای به اندازه امروز، نیازمند حکومت فراگیر مهدوی نبوده است که به لحاظ محتوایی برخوردار از تعالیم بی نظیر، جهانی و جاودانی اسلام، و نویدبخش عدالتی الهی و امنیتی راستین باشد.حال چه لزومی دارد موضوع اخلاق را در نظریه ولایت شیعه که مظهر آن امام معصوم است و دلایل نقلی و عقلی بسیاری دال بر وجودش در دست است، از منظر سیدحیدر بن علی آملی (سیدحیدر)وتحقیقات یک فیلسوف مستشرق فرانسوی بنام هانری کربن بررسی کنیم؟ در پاسخ باید گفت سید حیدر آملی یکی از برجسته ترین نظرات را در باب ولایت ارائه نموده است(ولایت عبارت است از قیام برای خدا و تبدیل کردن اخلاق خود به اخلاق الهی و محقق شدن اوصافش به اوصاف باری تعالی) وپرفسورهانری کُربن، بین مذاهب مختلف به عقاید شیعه اثنی عشری که همان اسلام واقعی است علاقه کامل و تصریح داشته که جنبه باطنی اسلام، همان تشیّع و منبع افکار و منشأ معارف کامل شریعت اسلام، امامان شیعه هستندوسعی برآن داشته که افکار سیدحیدررا درقالب جهان امروز تفسیر وتبیین نماید.لذا تبیین موضوع ولایت ومسائل مرتبط باآن ،آثاراخلاقی عقیده به ولایت مورد بررسی قرار خواهدگرفت
مشخصات اثر
زهد از نظر اخلاق اسلامی با تاکید بر آراء ابن سینا
نویسنده:
فروغ ناطقی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
زهد به معنای بی رغبتی و بی میلی به دنیا از مفاهیم کاربردی است، که در نظام اخلاق اسلامی جایگاهی ویژه دارد. در این پژوهش به بررسی زهد، از منظر اخلاق اسلامی با تاکید بر آرای ابن سینا پرداخته شده است. از این رو، هدف از نگارش این تحقیق آن است که از منظر آیات قرآن و روایات، ثمرات مثبت و سازنده ی زهد را بررسی کرده، تا عوامل روی آوردن عملی انسان به این فضیلت اخلاقی فراهم آید. این پژوهش به صورت تحلیلی _توصیفی و جمع آوری اطلاعات با روش کتابخانه ای تدوین یافته است. اهمّ نتایج کسب شده از این تحقیق، آشنایی با هدف آفرینش انسان ها، که همان رسیدن به کمال یا قرب الهی است می باشد. زهد، با بعضی از مفاهیم اسلامی رابطه تنگاتنگی دارد. همچنین دارای آفاتی است که به واسطه ی آن ها نمی توان به زهد واقعی دست یافت.
مشخصات اثر
بررسی تصوف عابدانه و عرفان عاشقانه در غزلیات حافظ
نویسنده:
علی دهقان ,خلیل حدیدی ,موسی احمدی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , مرتضی مطهری , ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
تصوف که در آغاز شامل مفاهیمی خشک و ریاضت هایی سخت بود، در قرن سوم با پذیرفتن «محبت» به عنوان یکی از ارکان محوری، رنگ عاشقانه پذیرفت. با ورود عرفان و تصوف به عرصه ادبیات، گروهی به تدوین اصول تصوف عابدانه در آثارشان می پردازند و عده ای آثاری سراسر عرفانی همراه با شور و شوق عاشقانه پدید می آورند. در این میان حافظ مبدع مکتبی است که از اصول عرفان عاشقانه به همراه نگاهی انتقادی به تصوف عابدانه شکل گرفته است و از آن به مکتب رندی تعبیر می شود. اما اشعار حافظ را نمی توان یکسره از تصوف عابدانه تهی دانست. حافظ ضمن پذیرفتن تاثیری عظیم از مفاهیم قرآنی و تضمین ها و تلمیح های فراوان به آیات قرآن، در ابیات بسیاری عبادت، دعای صبح و آه شب، اصول اخلاقی تصوف و اندیشه های دیگری از تصوف عابدانه را نه با ابهام و بیانی رندانه و دوپهلو، بلکه به روشنی و به قصد تعلیم و توصیه به مخاطب خود، بیان می کند.
صفحات :
از صفحه 111 تا 143
مشخصات اثر
مقایسه آراء و عقاید غزالی در احیاء علوم‌الدین با فیض کاشانی در المحجه البیضاء در باب مهلکات
نویسنده:
راضیه ابراهیمی‌نیا
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
چکیده :
کتاب احیاءعلوم الدّین جزء آثار مهم اخلاقی و عرفانی در عالم تسنن است. این کتاب توسط ابوحامد بن محمد بن محمد غزّالی در سال 488ه. ق. تألیف شد. بیان روان، آسان و سلیس غزّالى در این کتاب، احیاء را از کتاب‏هاى هم ردیف خود، متمایز ساخته است. همین ویژگى منجر شده است که احیاء در میان عموم مردم نیز مورد توجه قرار گیرد و توسط عارفان مسلمان بعد از او بر آن شروحی نوشته شود. مهم‌ترین شرحی که بر احیاء نوشته شده، المحجّه البیضاء اثر ملّا محسن فیض کاشانی است. فیض با علم و اطلاع از مرتبت و اهمیت احیاء به بهترین شکل ممکن با مطالب آن مواجه شده و به تلخیص و تهذیب آن پرداخته است. فیض در مى‏یابد که احیاءالعلوم از جهات متعددى نیازمند تهذیب است: 1. اشتمال بر قصص و روایات عجیب و خرافى که اهل تصوف در نقل و ذکر آن بى‏پروا هستند. 2. ابتناء بر فقه و مذاق اهل سنت. 3. بى‏مبالاتى در نقل اخبار و احادیث مجعول و یا ضعیف. در این تحقیق از روش تطبیقی استفاده شده است، این پژوهش به مقایسه آراء و عقاید دو عارف بزرگ جهان اسلام، غزّالی در احیاءعلوم الدّین و فیض کاشانی در المحجّه البیضاء در ربع مهلکات می‌پردازد. آنچه به عنوان نتیجه می‌توان ذکر کرد، این است که فیض کاشانی با غزّالی در بسیاری از کتب ربع مهلکات هم‌کلام و هم‌آواست و بیشترین مناقشات او با غزّالی در کتب ریاضت النفس، کسر الشهوتین، آفات اللّسان، آفات الغضب و الحقد و الحسد، ذمّ المال و البخل است. اختلاف فیض کاشانی با غزّالی به دو دلیل عمده است: 1. اختلافات مذهبی و فقهی 2.حسن ظن غزّالی به صوفیان و تأدیب ایشان.
مشخصات اثر
مقایسه آموزه‌های اخلاقی (تربیتی) در گلستان سعدی و اخلاق ناصری خواجه نصیرالدین طوسی
نویسنده:
محمدکریم لطیفی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
چکیده :
اخلاق و تربیت، نقش بسیار مهمی در شکل گیری فرهنگ و تمدّن و تعامل بشری در افراد و جوامع انسانی در طول تاریخ داشته و همین آموزه ها در اخلاق، رفتار، آداب، تربیت، معاشرت و مدنیّت آینده جهان سهم عظیمی خواهد داشت.موضوع این پایان نامه مقایسه ای بین آموزه های اخلاقی (تربیتی) در گلستان سعدی و اخلاق ناصری خواجه نصیرالدین طوسی است. که هر دو در قرن هفتم نگاشته شده اند.مطابق تعالیم ادیان توحیدی، مسیر سعادت و نهایت بشری که از بدایت خدای یگانه شروع شده به نهایت وصول و کمال توحید و قرب الهی منتهی خواهد شد.این مهّم با توجه به امر تعلیم و تربیت و اصلاح اخلاقرفتار و کردار در دو بُعد مادّی و معنوی حیات انسان و پرورش قوای جسمی و روحی او میّسر است.از یافته های این پژوهش این است که سعدی و خواجه نصیر انسان را با همه ی ابعاد روحانی و جسمانی به نیکی شناخته اند و برای اخلاق و تربیت ورساندن او به کمال در دو اثر خود راه کارهای مناسب با عقل وشرع ارائه کرده اند .
مشخصات اثر
معنا و مفهوم ایمان از دیدگاه علامه طباطبایی (ره)
نویسنده:
کبری مجیدی بیدگلی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
علامه طباطبایی، با رویکرد قرآنی خویش، ایمان را فعلی قلبی و اعتمادی امیدوارانه و متوکلانه به امری قدسی می‌داند که لوازم عملی به همراه دارد. گرچه از نگاه وی، عمل خارج از ایمان است، پیوندی گسست‌ناپذیر میان ایمان و عمل صالح وجود دارد. وی معتقد است که متعلق ایمان دینی امری عینی، واقعی و متعالی است و با توجه به ویژگی‌های ایمان، عالی‌ترین مراتب آن را متلازم با یقین دانسته، نقش عقل را در تمامی مراتب آن، نقشی کلیدی می‌شمارد. نویسنده در این نوشتار، تلاش دارد معنا، مفهوم و ماهیت ایمان را از نگاه علامه طباطبایی مورد بررسی قرار دهد.
صفحات :
از صفحه 77 تا 100
مشخصات اثر
مبانی تشکیل جامعه از منظر علامه طباطبایی و دلالت‌های آن در تربیت اجتماعی
نویسنده:
رضاعلی نوروزی، منیره عابدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
هدف این مقاله، بررسی کیفیت تشکیل جامعه از منظر علامه طباطبایی و استخراج اصول و روش‌های تربیت اجتماعی بر پایه آن است. نخست سه مبنای اساسی مورد توجه قرار گرفت که عبارتند از «غریزهٔ استخدام به عنوان مبنای تشکیل اجتماع»، «اجتناب‌ناپذیری اختلاف در جامعه» و «اهمیت خانواده به عنوان اولین گام در پیدایش جامعه». بر اساس این مبانی، اصول و روش‌های تربیت اجتماعی باید به گونه‌ای تدوین شده باشد که غریزه استخدام را در جهت خدمت به فرد و جامعه به کار گیرد، به رفع اختلافات کمک کند و در حفظ و تقویت روابط خانوادگی توفیق یابد. با بررسی آرای علامه طباطبایی در این زمینه می‌توان به قابلیت آن برای تدوین چنین اصول و روش‌هایی پی برد. از این رو مقاله حاضر با استفاده از روش اسنادی – تحلیلی و بر اساس مبانی تشکیل جامعه از منظر علامه، به استنتاج اصول و روش‌های تربیت اجتماعی پرداخته است. نتایج به دست آمده، بیان‌گر شدت تأثیرگذاری تربیت اجتماعی، در بهبود روابط اجتماعی و رفع مشکلات جامعه می‌باشد.
صفحات :
از صفحه 165 تا 195
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 1680