مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
آیات سُوَر غرایب قرآن کلمات و حروف قرآن معانی قرآن
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 2474
گذرى بر تاریخ تشیع در قرن اول و دوم هجرى
نویسنده:
غلامحسین محرمى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
چکیده :
تشيع، مرامى جز اسلام راستين و به تعبير امام خمينى (رحمه الله) «اسلام ناب محمدى»، نيست كه خداى تعالى آن را بر پيامبرش، محمد مصطفى (صلى الله عليه وآله)، نازل كرده و به وسيله آن حضرت، قوانين و مقررات آن را تشريع فرموده و به دينى جز اسلام راضى نشده: «و رضيت لكم الاسلام ديناً» (مائده: 5) و دينى جز آن را نپذيرفته: «الدين عندالله الاسلام فمن يبتغ غير الاسلام ديناً فلن يقبل منه» (آل عمران: 3) چنان كه پيامبران پيشين نيز كيشى جز اسلام نداشتند و به مكتبى جز اسلام دعوت نمى كردند: «ما كان ابراهيم يهودياً و لانصرانياً لكن كان حنيفاً مسلماً» (آل عمران: 2). اين مقال بر آن است كه با نگاهى گذرا بر تاريخ تشيع، در قرن اول و دوم هجرى، به تولد و توسعه آن در بستر اسلام اشاره نمايد.
مشخصات اثر
عصمت نبى
عنوان :
عصمت نبى
نویسنده:
حمید کریمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
چکیده :
يكى از اركان عقيده به اسلام، مسأله عصمت انبيا (ع) است. اين بحث، همواره در طول تاريخ محل بحث و گفت و گو بوده است؛ قله هاى رفيع انسانيت و اسوه هاى بشريت، هميشه مورد عيب جويى واقع شده اند؛ كسانى كه توان صعود به اين قله بلند را ندارند، سعى در به زير كشيدن كواكب نورانى آسمان خلقت داشته اند. در اهميت اين بحث، همين كافى است كه بدانيم بدون اثباتِ عصمت انبيا (ع)، در سلسله عقايد دينى گسستى پيدا مى شود كه قابل پيوند نيست. اگر پيامبران را دست خوش لغزش، خطا و عصيان بدانيم، ديگر نه به كتب آسمانى اعتمادى هست و نه به رشته اتصال بين خالق و مخلوق، و نه گفتار و كردار آنان مى تواند مايه هدايت شود. احتمال خطا و گناه هر چند ضعيف باشد ويرانگر است، چه رسد به تحقق آن و علم بدان. در چنين صورتى هدف آفرينش متحقق نخواهد شد و بشريت ره به جايى نخواهد برد و ظلمت جهل و گناه و فساد عالم را فرا خواهد گرفت. بنابراين، ما براى اثبات حقانيت اديان توحيدى و تعاليم پيامبران و كتب آسمانى، نياز به واسطه هايى مطمئن داريم كه در معرض عصيان و خطا نباشند تا به اين وسيله، رشته اتصال بين معبود و عابد محقق شود و از اين جاست كه ضرورت و اهميت بحث عصمت در ميان عقايد دينى رخ مى نمايد. اين نوشته نگاهى كوتاه به مسأله مهم «عصمت نبى» است.
مشخصات اثر
تأملی در امکان استعدادی فطرت
نویسنده:
حسن قلی پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
چکیده :
آموزه «فطرت» یکی از مباحث بنیادین در اندیشه اسلامی تلقی می شود. بر اساس متون دینی اسلامی، همه انسان‏ها از فطرت خداشناسی برخوردارند؛ ولی مسئله فعلیت یا استعدادی بودن این معرفت حضوری یکی از مسائل مهمی است که نوعا در محافل و منابع علمی مرتبط مغفول واقع شده و کمتر بدان پرداخته شده است. این مقاله با رویکرد نظری و به روش کتاب‏خانه ای و اسنادی و با هدف بررسی تحلیلی بر اساس آیات قرآن کریم و روایات اهل ‏بیت علیهم ‏السلام، به این مسئله پرداخته است. به اعتقاد نگارنده، حتی اگر فعلیت فطرت الهیه را نتوان اثبات کرد، ادعای صرف استعدادی بودن آن نیز مخالف با فحوای متون دینی است. دست‏ کم می ‏توان ادعا کرد معرفت الهیه نهادینه‏ شده در درون انسان‏ها در مقامی بالاتر از استعداد عمومی قرار دارد.
مشخصات اثر
نسبت عقل و ایمان در آموزه ‏های اسلامی 1
نویسنده:
محمد فنائی اشکوری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
«ایمان» عبارت است از: اعتقاد، دل‏سپردگی و تعهد به یک حقیقت قدسی. ایمان به خداوند به عنوان اصل بنیادین در همه ادیان الهی، مستلزم ایمان به عالم غیب، وحی و حیات پس از مرگ است. از دیدگاه متألّهان اسلامی، ایمان مبتنی بر معرفت است و «عقل»، که قوه فهم و تفکر بشری است، راه عادی و عام معرفت است. در این دیدگاه، اصول ایمانی از راه عقل، هم قابل اثباتند و هم قابل تبیین، و در نتیجه، با عقل سازگار و هماهنگند. از این‏رو، فلاسفه و متکلمان اسلامی با اتکا بر توانایی عقل بشری در فهم دین، به تبیین مفاهیم دینی و اثبات باورهای بنیادین دینی پرداخته و نوعی الهیات عقلانی پدید آورده ‏اند. از سوی دیگر، شکی نیست که عقل آدمی مانند وجود او محدود و متناهی است و درک همه وجوه حقایق نامتناهی، فراتر از توان عقلانی بشر است. از این ‏رو، عرفای اسلامی با تأکید بر محدودیت عقل آدمی، بدون اینکه اعتبار و ارزش آن را انکار کنند، راه دل و تجربه باطنی را برای شناخت حقایق قدسی در پیش گرفته اند. در دیدگاه عرفانی نیز هرچند شناخت نامتناهی فراتر از درک عقل است، اما رازی که ناسازگار با عقل و در تعارض با آن باشد، وجود ندارد. بدین‏سان، هم می ‏توان تفاوت دیدگاه اسلامی و مسیحی را دریافت و هم به وجوه تشابه آنها توجه نمود.
مشخصات اثر
ذات و صفات الهى در کلام امام على (علیه السلام)
نویسنده:
عسکرى سلیمانى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
چکیده :
ذهن بشر سرشار از پرسش هايى در مورد مبدأ آفرينش عالم است: آيا جهان را خالقى است؟ آيا مى توان خالق عالم را شناخت؟ آيا مى توان وجود چنين خالقى را از راه عقل اثبات كرد؟ آيا در متون دينى راهى براى اثبات وجود خدا وجود دارد؟ تقرير آن چگونه است؟ و پيش فرض هاى پذيرفته آن كدام اند؟ آيا خداوند داراى صفت است؟ رابطه صفت با ذات خداوندى چگونه است؟ آيا صفت عين ذات خداست يا زائد بر ذات اوست؟ آنچه مى خوانيد تلاشى است كه درصدد پاسخ گويى به پرسش هاى فوق از منظر حضرت على (عليه السلام) است.
مشخصات اثر
حاکمیت دولت و آزادى عقیده و بیان
نویسنده:
محمدمهدى کریمى نیا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه جعفری: محمدتقی جعفری
چکیده :
از ديرباز و به ويژه در قرن اخير، مسأله حاكميتِ دولت ها، چه از نظر داخلى و چه از نظر خارجى، مورد توجه انديشمندان بوده است. منظور از «حاكميت خارجى»، استقلال و عدم وابستگى يك كشور به كشور ديگر است و مراد از «حاكميت داخلى»، قدرت مسلط فرمان دهى بر همه افراد، گروه ها و بر تمام بخش هاى كشور مى باشد. به موازات بحث از حاكميت، بحث از آزادى در ابعاد گوناگون آن مثل «آزادى بيان» و «آزادى عقيده» نيز مورد توجه صاحب نظران بوده است. اِعمال حاكميت در بعد داخلى، با آزادى بيان از نوع مطلق آن، در تعارض است. يكى از آزادى هاى مطرح شده در بيانيه حقوق بشر، آزادى بيان و تفكر است. «بيان» يعنى: ارتباط با ديگران و «تفكر» يعنى: ارتباط با خود. اين كه تا چه اندازه انسان ها محدود بوده و دولت ها تا كجا مجازند موانعى برابر آن تحميل كنند و چگونه، سؤالاتى است كه اين نبشتار، در پى تبيين آن مى باشد. نيز، آزادى عقيده و بيان از ديدگاه دو اعلاميه مهم يعنى «اعلاميه جهانى حقوق بشر» مصوب سازمان ملل متحد و «اعلاميه جهانى حقوق بشر از ديدگاه اسلام» مورد بررسى قرار گرفته است.
مشخصات اثر
بررسی و مقايسه افتراق دينی و ويژگی های عاملانِ آن؛ در قرآن كريم و عهد جديد
نویسنده:
حامد نظرپور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
معرفت ادیان,
چکیده :
يكي از آموزه هاي مهم دين اسلام و مسيحيت، دعوت به همگرايي و نهي از تفرقه و جدايي بين پيروان آنهاست. علي رغم توصيه ها و هشدارهايي در اين باره در متون مقدس اين دو دين، فرقه هايي در بستر آنها شكل گرفتند. مسئلۀ مهم در تحليل و بررسي اين فرقه ها، علت افتراق و انگيزه و ويژگي هاي عاملان آن است. اين پژوهش با رويكرد مقايسه اي و به روش توصيفي ـ تحليلي، به مسئلۀ افتراق ديني و ويژگي هاي عاملان آن در قرآن و عهد جديد مي پردازد. هر دو متن مقدس، نسبت به اختلاف و افتراق ميان پيروان، هشدار مي دهند. عهد جديد در اين زمينه فقط دربارۀ پيروان عيسي مسيح صحبت مي كند. ولي قرآن كريم، از افتراق و تفرقه ميان امت ها و پيروان پيامبران پيشين نيز خبر مي دهد. هر دو متن مقدس در توصيف عاملان افتراق، از ضعف معنوي و رذيلت هاي اخلاقي آنان سخن مي گويند. قرآن كريم از واژۀ «بغي» استفاده مي كند. عهد جديد نيز آنها را بندۀ اميال و خواسته هاي نفساني خود و فاقد بلوغ معنوي مي داند. توجه و تأكيد متون مقدس اسلام و مسيحيت بر اين موضوع، بيانگر اهميت و جايگاه تربيت معنوي و اخلاقي دين داران، در پيشگيري از اختلاف و تفرقه در دين است.
صفحات :
از صفحه 47 تا 64
مشخصات اثر
دین و رسالت روشنفکر دینى
نویسنده:
داود مهدوى زادگان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
چکیده :
سه مقاله خواندنى و معنى دار با عنوان هاى «درباره روشنفكرى دينى»، «موقعيت هاى ايمانى»، «دين در محدوده ايمان»، به ترتيب در شماره هاى 9، 16 و 19 نشريه «راه نو»، به قلم آقاى دكتر احمد نراقى منتشر شده است. همان گونه كه از عناوين مقالات پيداست؛ مقاله اول به تبيين ماهيت روشنفكر دينى مربوط مى شود و دو مقاله بعدى، طرح مباحثى پيرامون «ايمان دينى» است. در ابتداى امر خواننده، لااقل، ربطى بين اين دو مقاله با مقاله اول نمى بيند. اما وقتى بپذيريم كه در پس هر نوشته اى، انگيزه ها و مقاصد خاصى نهفته است؛ آنگاه احتمال وجود رابطه منطقى بين اين سه مقاله داده مى شود. لذا در اين گفتار درصدد تقويت و تشريح اين احتمال و نيز نقد محتوائى مقالات، برآمده ايم.
مشخصات اثر
ضرورت وحى
عنوان :
ضرورت وحى
نویسنده:
مصطفى دستجردى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
يكى از مباحث مهم در باب وحى، ضرورت عقلى آن است. علماى شيعه معتقدند كه انسان همواره به احكام و معارف وحيانى نيازمند است. جماعتى از معتزله بر اين باورند كه وحى عقلا ضرورت ندارد. از جمله اشاعره چون حُسن و قبح عقلى را قبول ندارند، براى وحى ضرورت عقلى نمى بينند. البته، اين به معنى انكار امكان و وقوع وحى از سوى آنان نيست. فقط براهمه منكر وحى بوده وبه بى فايده بودن آن استدلال هايى ذكر كرده اند كه تماما مورد نقد دانشمندان مسلمان واقع شده است. ما در اين مختصر چند ديدگاه مشهور را بررسى مى كنيم كه اولا، وحى را ضرورى مى دانند و ثانيا، بر مدعاى خود استدلال عقلى كرده اند.
مشخصات اثر
مفهوم شناسى وحى
نویسنده:
گروه بازنگرى کتاب هاى معارف مؤسسه امام خمینى (قدس سره)
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
کلیدواژه‌های اصلی :
نبوت , وحی الهی , فلسفه دین
چکیده :
دانشمندان علم لغت براى واژه «وحى»، موارد استعمال متعددى نقل كرده اند مانند نوشتن، اشاره، پيام، الهام، كلام مخفى، نوشته، كتاب. ابن فارس در باب ريشه وحى، مى نويسد: «وحى» (واو، حاء و حرف معتل يا) ريشه اى است كه به عرضه دانش پنهانى يا غير آن بر ديگرى دلالت مى كند و تمامى استعمال هاى واژه «وحى» به اين ريشه برمى گردد. راغب اصفهانى اعتقاد دارد ريشه «وحى» «اشاره سريع» است. به همين دليل گفته مى شود: "أَمرٌ وحىٌّ"؛ يعنى امر سريع. به نظر مى رسد كلام ابن فارس به واقع نزديك تر است. در تمام كاربردهاى قرآنى وحى، انتقال پنهانى لحاظ شده است و به اشاره سريع، به آن دليل «وحى» گفته مى شود كه مطلبى را به صورت پنهانى انتقال مى دهد. ولى انتقال با اين كه مخفى است، مى تواند سريع نباشد. مرحوم علامه طباطبائى نيز به اين مطلب اشاره مى كند. در این مقاله به موضوعات ذیل و در ارتباط با وحی پرداخته می شود: گونه هاى كاربرد وحى در قرآن كريم، تقدير الهى در نظام هستى، هدايت غريزى، القاى شيطانى، اشاره پنهانى، پيام الهى به فرشتگان، فرستادن روح به پيامبر، تأييد عملى پيشوايان، ارتباط رسالى، ارتباط بى واسطه خدا با پيامبر، وحى در علم كلام و علوم قرآنى.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 2474