مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
آیات سُوَر غرایب قرآن کلمات و حروف قرآن معانی قرآن
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 2474
خودى و غیرخودى در سیره امام على (علیه السلام)
نویسنده:
حسین شفیعى دارابى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
با طرح مسأله «خودى» و «غيرخودى» از سوى مقام معظم رهبرى در خطبه هاى نماز جمعه تهران در تاريخ 8/5/78 و 9/7/78 شاهد واكنش ها و موضع گيرى هايى متضاد و بروز بازتاب هايى متفاوت در ميان اقشار گوناگون جامعه بوديم. بسيارى از فرهيختگان در عرصه قلم و سخن، با ارائه يك تحليل عقلانى و دينى و با ديدى مثبت به ارزيابى اين مسأله پرداخته و سرانجام پس از كنكاشى فراوان، طرح آن را كارى معقول و مشروع دانسته، بر ضرورت چنين مرزبندى مشخص بين افراد و جوامع بشرى پافشارى نمودند و ناديده انگارى آن را موجب ظهور پيامدهايى ناگوار در عرصه هاى گوناگون حيات فردى و اجتماعى و در جهت خلاف راه و رسم انبياى الهى، و آرمانهاى به حق امامان معصوم(ع) به حساب آوردند. اما در مقابل، جمع ديگرى در اين عرصه اعتقادى، فكرى و فرهنگى، همانند ديگر عرصه ها با حالتى شتاب آلود و با عناد و كينه اى وصف ناپذير، به اتخاذ موضعى منفى روى آورده و واكنش سلبى در اين زمينه از خود نشان دادند. با علنى شدن اين دو گرايش و دو نحوه برخورد متضاد در سطح جامعه، پرسش هاى فراوانى در اذهان اشخاص و گروه ها شكل گرفت؛ از جمله اين كه آيا به راستى، تمامى انسان ها از هر نژاد و ملتى كه باشند و در هر زمان و مكانى كه زندگى نمايند و با هر زبانى كه سخن بگويند و داراى هر نوع گرايش فكرى كه باشند و از هر مشى و مرامى كه پيروى نمايند و صاحب هر خلق و خويى كه باشند، همسان و يكسانند؟ و يا آن كه هر يك از موارد مذكور و يا دست كم، برخى از آن ها مى توانند موجب تمايز و مرزبندى هاى مشخصى در بين انسان ها گردند؟ آيا مى توان گفت: تقسيم افراد و جوامع بشرى به «خودى» و «غيرخودى» تقسيم بندى معقولى است كه ريشه در فرهنگ دينى و آموزه هاى وحيانى دارد؟ و يا به عكس، بايد گفت: اين گونه تقسيم بندى ها نامعقول و غيرمشروع است؟ آيا اصولا ملاك و معيارى در اين زمينه وجود دارد؟ پيامدهاى نفى اين مرزبندى چيست؟ در این مقاله کوشش شده پاسخ چنین پرسشهایی بر اساس معارف امیرالمومنین (ع) تبیین گردد.
مشخصات اثر
حدوث و قدم نفس از منظر قرآن و روایات با بررسی تطبیقی آرای بوعلی، ملاّصدرا و قطب الدّین شیرازی
نویسنده:
مرضیه رضوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
تا آنجا که در حافظه تاریخ فکر بشر می گنجد مسئله حیات نفس و حق حقیقت وجودی او همواره ذهن آدمیان رابه خود مشغول کرده است و همواره از خویش پرسیده اند حقیقت نفس چیست؟آیا از ازل بوده و یا با تولّد انسان لباس وجود بر تن نموده است ؟ پیچیدگی این مسئله و راز آلودگی آن موجب شده حکیمان، متکلّمان، محدّثان، مفسّران و به طورکلّی بسیاری از اندیشمندان در این معرکه عرض اندام کنند. بررسی همه این دیدگاه ها کاری به دشواری خود مسئله است. در این رساله دیدگا ههای سه تن از فیلسوفان مسلمان (ابن سینا، قطب الدین شیرازی و صدرالمتألهین) در باره حدوث یا قدم نفس با آموزه های قرآنی و حدیثی کهناظر به خلقت نفس هستند مورد مقایسه واقع شده است. ابن سینا به عنوان نماینده فلاسفه مشاییبه پیروی از ارسطوقائل به حدوث روحانی نفس است. حکمت متعالیه که نماینده آن ملاصدرا می باشد حدوث جسمانی نفس را بیان نموده است. به هر صورت هر دو گروه حدوث نفس را پذیرفته اند. به این معنا که روح قبل از بدن وجود نداشته است. در مقابل، قائلین به قدم یا تقدم نفس بر بدن معتقدند نفس قبل از ورود بهاین جهان خاکی، در عوالم قبلی نظیر عالم ذر وجود داشته است. از میان فلاسفه مسلمان، نظر قطب الدین شیرازی به عنوان نماینده این دیدگاه مورد کاوش قرار گرفت. وی در این مسئله دیدگاه افلاطونی را اتخاذ نموده است. هر دو دیدگاه بنا بر مبانی خود و استدلال عقلی بر اثبات مدعای خویش، ضمن شاهد آوردن از آیات و روایات، سعی در توجیه آیات و روایات مقابل دارند. برای راست نمایی این ادّعاها آیات و روایاتی که تصریح یا اشاره ای به نفس دا رند جمع آوری گردید و به تناسب موضوع ،خانواده آن ها تشکیل گردید تا از پراکندگی که بر پیچیدگی موضوع می افزاید پرهیز شود. بررسی آیات و روایات هر دو دیدگاه را تأیید می کنند. دیدگاه نگارنده بر این است که قرآن و روایات حدوث نفس را به طور مطلق تأیید می کنند. هر چند بعضی از این شواهد نظیر آیه انشاء (مومنون) موید حدوث جسمانی نفس می باشد. بنا بر این آن دسته از آیات و روایات که ناظر به وجود قبلی نفس می باشندبدون این که در مقابل نظریه حدوث قرار داشته باشد به مرتبه دیگری از وجود نفس اشاره دارند. همان مرتبه ای که تمام موجودات از جمله نفس به وحدت جمعی در علم الهی و عوالم عالیه یا وجود عقلی آن در عالم عقل بدون تش ّ خصات و تمیزات فردی موجودند. به نظر می رسد که در آموزه های دینی تعابیری نظیر خزائن الهی، لوح محفوظ، امّ الکتاب، کتاب مبین و عالم امر، عالم ملکوت یا جبروت ... به این مرتبه وجودی اشاره داشته باشند.
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی رویکرد فریقین به قرآن با محوریت کتاب «فضل القرآن» کافی و «فضائل القرآن» صحیح بخاری
نویسنده:
مهدی علمی حسینی، سهیلا پیروزفر، غلامرضا رئیسیان
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
کافی و صحیح بخاری، دو جامع حدیثی برتر هر یک از فریقین است. این نوشتار، در پی تطبیق دو کتاب «فضل القرآن»کافی و «فضائل القرآن» صحیح بخاری با نگاه رویکردشناختی است. نویسنده، پس از «نمایه زنی روایات» هر دو کتاب، به «یک پارچه سازی نمایه ها» و «تعیین محورهای کلی» پرداخته و با استخراج «فراوانیِ هر یک از نمایه ها» به «درختوارۀ موضوعی هر کتاب» رسیده است. «گزارش توصیفی هر کتاب» همراه با «تطبیق محورهای اصلی نمایه ها در دو کتاب» گام های بعدی محقق بوده است. در نهایت، ضمن تبیین مختصر «بایسته های تدوین کتابی حدیثی دربارۀ قرآن کریم» به شاخص های چهارگانۀ: «فرستندۀ پیام، پیام، گیرندۀ پیام و مخاطب پیام» به عنوان محور کار اشاره شده است. پس از این، میزان تطبیق دو کتاب، با مدل پیشنهادی بیان شده است. تحقیق حاضر، تثبیت فرضیۀ نویسنده را مبنی بر اینکه «الکافی در مقابل صحیح بخاری، تصویری واقعی تر و دقیق تر از قرآن کریم ارائه کرده است»، نتیجه داده است.
مشخصات اثر
تبیین آفرینش از منظر فلسفه و کلام اسلامی و بررسی تطبیقی آن بر اساس قرآن
نویسنده:
رضا کیلانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این پژوهش بر محور «تبیین آفرینش از منظر فلسفه و کلام اسلامی و بررسی تطبیقی آن با قرآن کریم» نگاشته شده است . مساله اصلی در این پژوهش آن است که آفرینش جهان را از منظر کلام اسلامی (نظریه خلق از عدم) و از منظر فلسفه اسلامی (نظریه فیض) تبیین نموده، ضمن تبیین دیدگاه قرآن در مساله آفرینش، در تحلیل نهایی به بررسی تطبیقی این دو دیدگاه با قرآن کریم بپردازد. تأکیددر تبیین دیدگاه متکلمین بر خواجه طوسی و در تبیین دیدگاه فلاسفه بر صدرالمتالهین و درتبیین دیدگاه قرآنی، بر المیزان است. این پژوهش، از حیث روش، تلفیقی از دو روش تکوین تدریجی مفاهیم و نظریات و مطالعه نظام‌های فلسفی و کلامی است . متکلمان با لحاظ دو مبنای «اهتمام حداکثری در ایمان به آموزه‌های دینی» و «اصالت تغییر در جهان» ابتدا «حدوث زمانی عالم» و پس از آن، نیازمندی جهان به محدث و پدید آورنده را به اثبات رسانده‌اند. فلاسفه، با لحاظ قواعد عقلی و با توجه به اشکالات دیدگاه متکلمان، نظیر انقطاع فیض ربوبی و امثال آن، پیدایش جهان را بر اساس الگوی فیض و صدور و مبتنی بر قاعده الواحد توضیح داده‌اند.قرآن کریم واجد دو دسته آیات در زمینه آفرینش تدریجی و دفعیجهان است. آیات دال بر آفرینش تدریجی آسمان‌ها و زمین ، گویای آفرینش و ساماندهی تدریجی آنهاست و آیات دال بر آفرینش دفعی، گویای آفرینش دفعی هر «شیء» بدون مسبوقیت به زمان ، ماده و آلات و ابزار است.حاصل پژوهش آن است که از آیات کلام الله مجید ، چه آیاتی که دلالت بر آفرینش تدریجی آسمان ها وزمین دارد و چه آیاتی که به صورت مطلق، دلالت بر آفرینش ابداعی حق تعالی نسبت به موجودات دارد، نمی‌توان به صورت قطعی، هیچ یک از نظریات «خلق از عدم» و «فیض» را بر دیگری ترجیح داد، جز اینکه با ملاحظه قواعد عقلی و شواهد قرآنی و التزام به انسجام مجموعه آموزه‌های اعتقادی، می‌توان احتمال ترجیح نظریه فیض بر نظریه خلق از عدم را تقویت نموده، نسبت به عالم ماده و متعلقات آن ودر تقابل با نظریه متلکمان در حدوث زمانی عالم، با پذیرش حرکت در جوهر اشیاء، دیدگاه صدرالمتالهین را در حدوث زمانی، بردیدگاه متکلمان، ترجیح دهیم .
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی روایات فریقین درباره نظریه خلافت با تأکید بر روایات اهل بیت علیهم السلام
نویسنده:
عمران عباسپور
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مهمترین مقامی که از طرف خدای متعال به انسان عطا شده مقام خلافت است که وسیله‌ی رسیدن انسان به آن، تعلیم اسماء معرفی شده است. این اسماء چه چیزی بودند که توانستند آدم را به مقام خلافت برسانند؟ چون این موضوع از موضوعات محوری انسان‌شناسی در قرآن کریم است، اهل بیت پیامبر اسلام علیهم السلام و صحابه از همان آغاز تاریخ اسلام، بحث خلافت انسان و علوم مورد نیاز آن را با حساسیت مطرح کردند.این رساله درسه فصل شامل کلیات، خلافت انسان در روایات تفسیری شیعه، خلافت انسان در روایات تفسیری اهل تسنن و مقایسه تطبیقی نظرات مفسران شیعه و اهل تسنن تدوین شده است.اهل بیت علیهم السلام جنبه‌هایی از مراتب مختلف اسماء را با توجه به مرتبه فهم مخاطبان بیان کرده‌اند که عبارتند از: 1- الفاظ اسباب مورد نیازانسان برای گذراندن زندگی دنیوی 2- حقایق عینی و خارجی و واسطه‌ی خلقت تمام ممکنات عالم. 3-ذخایر غیب الاهی و منشأ پیدایش عالمطبق روایات اهل تسننهدف از خلقت انسان زندگی بهتر در روی زمین و تلاش برای آبادانی آن است کهجعل الفاظ، ابزار مورد نیاز انسان برای رسیدن به این هدف است.مقایسه روایات این دو گروه نشان می‌دهد که شیعیان برای فهم بهتر مقام خلافت به روایات پیامبر و اهل بیت او و تفاسیر معصومانه آنها تمسک جسته‌اند. در مقابل اهل تسنن معمولا به روایات مرفوعه‌ای که از ناحیه اصحاب رسول خدا و تابعان نقل شده است استناد می‌کنند که حتی در صورت صحت سند، قابل اعتماد نیستند.
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی شیوه‌های تبلیغی حضرت محمد (ص) و حضرت موسی (ع) در آیات و روایات
نویسنده:
صغرا کریمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
شیوه‌های تبلیغی انبیاء، مجموعه‌ راهکارهای رساندن پیام، بر اساس دستورات سازنده‌ی الهی به منظور هدایت جامعه‌ی بشری است. هدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی شیوه‌های تبلیغی حضرت محمد(ص) و حضرت موسی(ع) در آیات و روایات است. پژوهش، از نوع کاربردی و با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده و روش تحلیل داده‌ها، مقایسه‌ای می‌باشد. جامعه‌ی تحقیق، متنی و شامل آیات و روایات بحارالانوار است که به صورت هدفمند و در راستای سوالات تحقیق انجام گرفته است. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که شیوه‌های تبلیغی حضرت محمد(ص) و حضرت موسی(ع)، با بهره‌مندی از ابزار مناسب و بر مبنای اصول روان‌شناختی مخاطب، «قولی و عملی» و بر اساس مکان و زمان‌شناسی، «قبل از هجرت و بعد از هجرت» می‌باشد. شیوه‌های قولی بر حسب ظرفیت و استعداد مخاطب به «حکمت، موعظه‌ی حسنه و جدال‌احسن» تقسیم می‌گردد. شیوه‌های عملی شامل مجموعه راهبرد‌ها و اقداماتی فرا‌تر از سخن گفتن است. به دلیل شباهت‌های مخاطبان دو پیامبر از نظر اعتقاد و رفتار، شباهت‌های شیوه‌های تبلیغی عمدتا در تبلیغ قولی بوده اما با توجه به شرایط و بستر تبلیغی متفاوت دو پیامبر و همچنین گستردگی طیف مخاطبان حضرت محمد(ص)، تفاوت‌ها غالبا، در تبلیغ عملی می‌باشد. نتیجه آنکه با وجود تفاوت‌ها در شیوه‌های اتخاذی، میزان موفقیت دو پیامبر به دلیل همسانی در هدف، یکسان و صد در صد بوده؛ گر چه از نظر پایایی و مانایی تبلیغ، حضرت رسول، پیشتاز همه انبیاء بوده است.
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی خمس و مصرف آن در مذاهب اسلامی با رویکردی به چالش‌های موجود
نویسنده:
محمدرحیم احمدی‌زاده تورزنی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
خمس یکی از مسلمات اسلام است که قرآن وجوب آن را به صراحت بیاننموده است . قرآن ادای خمس را با ایمان به خداوند پیوند زده است از این جا روشن می شود که نه فقط اعتقاد به وجوب خمس ، بلکه ادای آن از ضروریات است . آنچه بین شیعه و اهل سنت مشترک و مسلم است ، وجوب خمس بر اموال جنگی است ولی مکتوب اهل بیت (ع) با توجه به ظاهر آیه خمس و نظریه عرف و لغت ، علاوه بر اموال غنیمت جنگی ، خمس هر چیزی را که بر آن در لغت و عرف ، غنیمت و فواید صدق می کند ، واجب می داندو روایات فریقین را بر این مطلب دلیل آورده است. اما اکثر اهل سنت وجوب خمس را فقط بر اموال جنگی منحصر کرده اند ، اگر چه برخی از آن ها خمس را بر گنج و برخی هم نیز بر دیگر اشیاء لازم می دانند . بر همین مبنا در این تحقیق با روش توصیفی و تحلیلی و با استفاده از آیات و روایات و کتب فقهی ، بررسی خمس در چهار فصلانجام شده است که در فصل اول کلیات و واژگان مربوط به موضوع بیان شد . و در فصل دوم آن ، بعد از بیان ادله وجوب خمس ، بررسی نظرات پیرامون متعلقات خمس به صورت جداگانه انجام شده است و در فصل سوم به مستحقین خمس ، مصادیق و شرایط مستحقین خمس پرداخته ایم و نیز درباره چگونگی و مصرف خمس در زمان پیامبر و غیبت کبری امام زمان (عج) و اینکه خمس در زمان غیبت بخشیده شده است یا خیر به تفصیل بیان شده است و در خاتمه پیرامون دلایل نگرش مالیاتی به خمس توضیحاتی آورده شده است .
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی شیوه‌های تربیتی پیامبر اعظم (ص) از منظر قرآن و سنت
نویسنده:
بشیراحمد بوتو
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
شیوه، سیره، سنت، تربیت از وازه‌های کلیدی این پژوهش است که معانی متعددی و متفاوتی برای آنها ذکر شده است. بدون شک اگر انسان بر اساس تربیت دینی تربیت شود زندگی شیرین و با آرامش همراه خواهد داشت. سیره پیامبر اکرم (ص) الگوی کامل برای انسان است وجامعه‌ای که در سایه پیروی از الگو هم چون پیامبر اکرم رشد وتربیت یابد جامعه ایده آل خواهد بود پیامبر اکرم در تربیت انسان‌ها به ابعاد آن توجه می‌کرد وافراد را برای پرورش همه جنبه آن سفارش می‌کردند آن حضرت در تربیت جامعه از شیوهای وحیانی استفاده می‌کرد. در امر تربیت شیوهای مثبت و منفعی وجود دارد و قرآن به هر دو قسم آن اشاره می‌کنند، شیوه‌های تربیتی پیامبر اکرم? از نظر قرآن وسنت محدود به زمان خاص نیست بلکه قابل گسترش به هر زمان است پیامبر اکرم? دارای شیوهای تربیتی عملی اعم از شیوهای شناختی. عاطفی. ومهارتی است. در بعد شناختی از شیوهای.تفکر. تقویت باورهای دینی. تذکر. داستان. تمثیل وتشبیه و در بعد عاطفی از شیوهای توبه. محبت. احترام. موعظه. بشارت وانذار. تشویق وتنبه و هم چنان در بعد مهارتی از شیوهای مانند. الگو دهی. خود مدیریتی. بازی. رفق ومدارا. عمل صالح. استفاده می‌کردند. قرآن پیامبر اکرم را الگوی کامل در هر زمان برای انسان معرفی کرده است و رفتار پیامبر اکرم? نسبت جامعه ستوده است و او را بعنوان مربی نمونه و دل سوز نسبت به جامعه بشری معرفی کرده است. از دید قرآن وسنت تربیت انسان بر مبنای قرآن و سنت بهترین تربیت است و در تشکیل جامعه نمونه مانند جامعه نبوی و مدینه فاضله موثر است.
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی ویژگی های عبادالرحمن، مومنین و مصلین در سوره های فرقان، مومنون و معارج
نویسنده:
زهرا محمودی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
اخلاق نیکو در آموزه‌های قرآنی از جایگاه والایی برخوردار است ونصوص زیادی در فضیلت آن آمده. از جمله در سه سوره فرقان، مومنون ومعارج که صفات انسانهای شایسته بیان شده تا انسانها خود را بدان بیارایند.
مشخصات اثر
سیره امام على و تساهل و تسامح
نویسنده:
حسین عبدالمحمدى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
تساهل و تلورانس در فرهنگ غرب داراى مبانى و فرايند تاريخى خاصى است كه با آنچه در فرهنگ اسلامى تحت اين عنوان مطرح شده تفاوت ماهوى دارد. در مكاتب گوناگون سخن از تساهل و عدم تساهل مطلق نيست. در هيچ مكتبى سازش و تحمل رفتار مخالف و يا نابردبارى در برابر آن به طور مطلق تجويز نشده است بلكه بحث از تساهل و عدم تساهل نسبى است. بنابراين مهم تبيين موارد تساهل و عدم تساهل در مكاتب مختلف است. از آن جا كه سيره على (عليه السلام) تجسم عينى اسلام است، براى راه يابى به موارد تساهل و عدم تساهل در مكتب اسلام مى توان سيره آن حضرت (عليه السلام) را مورد توجه قرار داد. نبشتار حاضر با اين هدف به سيره على (عليه السلام) نگريسته و اجمالا روشن كرده است كه امام على (عليه السلام) با تمام وجود به اصول اساسى دين پاى بند بود و مداهنه و سازش درباره آن ها را روا نمى دانستند و در برابر ناقضان حدود الهى، تهديدكنندگان عدالت اجتماعى و توطئه گران براندازى نظام دينى سخت نامتساهل بودند. در عين حال، در مورد حقوق شخصى و مناظرات علمى بسيار با سعه صدر و متساهل بودند. در اين خصوص، نمونه هايى از سيره آن بزرگوار ارائه شده است.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 2474