مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
نمودار درختی موضوعات
>
2. اصطلاحنامه مسایل جدید کلامی current debates in Kalam
>
مسایل جدید معرفت شناسی
>
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
عقل شناسی
معرفت شناسی اومانیسم
معرفت شناسی پسینی
معرفت شناسی پیشینی
معرفت شناسی تجربه عرفانی
معرفت شناسی رئالیستی
معرفت شناسی عقلی
معرفت شناسی فمینیستی
معرفت شناسی کانتی
معرفت شناسی کلاسیک
معرفت شناسی مدرن
معرفت شناسی معاصر
معرفت شناسی نوین
معرفتشناسی دینی (مسایل جدید کلامی)
هرمنوتیک
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
تعداد رکورد ها : 695
عنوان :
حس و توحید از منظر مفسران و فیلسوفان
نویسنده:
محمدتقی فعالی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معرفت حسی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
معرفتشناسی دینی (مسایل جدید کلامی)
,
معرفت شناسی اسلامی
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
توحید(الهیات بالمعنی الاخص))
کلیدواژههای فرعی :
فطرت(کلام) ,
آیات فطرت ,
امر الهی ,
علم حضوری ,
علم نفس ,
شناخت قلبی ,
شناخت عمودی ,
خطاپذیری ,
رئالیسم (مسائل جدید کلامی) ,
فلسفه غربی ,
قرآن ,
تفسیر قرآن ,
خود سازی ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
حس گرایی (مانع معرفت) ,
قول به شبح(اصطلاح وابسته) ,
قول به اضافه(اصطلاح وابسته) ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
خطای ادراک حسی ,
معرفت در قرآن ,
داستان ابراهیم (ع) ,
حس باطنی انسان ,
معارف فطری ,
ارزش ادراک حسی ,
نظریه عینیت ,
محدودیت حس ,
شناخت افقی ,
تصرف پذیری ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ناصر مکارم شیرازی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
محمدجواد مغنیه
شاپا (issn):
2228-7256
چکیده :
از نظر تمام مفسران و نیز فیلسوفان دستیابی به معرفت برای انسان امکان پذیر است. آدمی می تواند با توسل به روش های مختلف به معرفت دست یابد. در این میان، حس راهی برای نیل به شناخت و طریقی برای مواجهه با جهان خارج است. حس انسان را با جهان خارج آشنا کرده پرده از رازهای حسی برمی دارد. متفکران در ارتباط با اعتبار طریق حس دیدگاه های متفاوتی را مطرح کرده اند اما آموزه های قرآن و استدلال هایی که از آیات قرآن به دست می آید ما را به این سمت رهنمون می نماید که حس راهی معتبر است. قرآن با ترتیب دادن استدلال های مختلف ارزشمندی شناخت حسی را به صورت فی الجمله می پذیرد. از سوی دیگر آیات قرآن بیانگر آن است که در حس امکان خطا وجود دارد. فلاسفه در ارتباط با نسبت نفس با شناخت حسی معتقدند که نفس انسان در مرحله قبل از حس، فاقد هرگونه معرفت است، اما قرآن اظهار می دارد که نفس در آغاز، فاقد علم حصولی است و طرح مساله فطرت ما را بر آن می دارد که معتقد شویم معارف فطری و غیرحصولی در نفس، قبل از حس وجود دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 69 تا 92
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مبانی معرفت شناسی حکمت اشراق سهروردی
نویسنده:
سیماسادات نوربخش
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سهروردی
,
ادراک حسی
,
علم فطری
,
اشراق
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
عقول طولیه
,
تعریف(علوم قرآن)
,
حد تام
,
معرفت شناسی سهروردی
,
انوار مشاهدی
,
علم بدیهی((تصوری و تصدیقی اولی و غیر اولی)، مقابل علم نظری)
,
ابصار
,
نظریه مطابقت
,
شهود((ادراک بی واسطه)، اصطلاح وابسته)
,
خودآگاهی (معرفت نفس)
کلیدواژههای فرعی :
مشاهده ,
علم حضوری ,
انسان ,
معرفت تصوری ,
معرفت تصدیقی ,
هستی شناسی اسلامی ,
فلسفه مشاء ,
جوهر ,
تعریف(اصطلاح وابسته) ,
ابصار ,
نظریه ابصار سهروردی ,
التلویحات ,
هستی شناسی سهروردی ,
تعارضات منطقی نظام مشائی ,
نظریه حد ,
نظریه اشراقی تعریف ,
داده های شهودی ,
فرایند مشاهده - اشراق ,
دیدگاه اشراقی خودآگاهی ,
حکمة الاشراق (کتاب) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
1735-3238
چکیده :
بررسی نظام معرفت شناسی شهاب الدین سهروردی (549-587ق) به عنوان موسس دومین حوزه اندیشه فلسفی در تاریخ فلسفه اسلامی، اهمیت ویژه ای دارد. معرفت شناسی او با بررسی تعارض های منطقی در نظام فلسفی مشاء صورت می گیرد. نظریه سهروردی در باب علم شامل دو جزء است: نخست، جزء سنت زدایی است که سهروردی در آن، به نظریه های مختلف علم، مخصوصا علم به واسطه تعریف، ادراک حسی، مفاهیم اولی یا مقدم بر تجربه انتقاد می کند. او ابتدا ساختار «تعریف» ارسطویی را نقد کرده که این نقد، نخستین تلاش مهم برای نشان دادن تعارض ساختار ارسطویی و گام نخست در تدوین حکمت اشراق است. سهروردی محدودیت ها و نارسایی تعریف را در رسیدن به یقین نشان داده است. به نظر او نظریه های مطرح شده درباره علم، اگر چه ما را به جنبه ای از حقیقت رهنمون کرده و کاملا نامعتبر نیستند، اما هیچ یک منتهی به یقین نشده و از امکان وقوع علم سخن نگفته اند. سهروردی نه تنها می کوشد ضابطه صوری متفاوت حاکم بر تعریف را نسبت به مشائیان ابداع کند، بلکه تلقی او از تعریف، جزء اساسی نظریه اشراقی وی از ساختار عقلانی علم است. این اختلاف اساسی مبین دیدگاه کاملا متفاوت اصول منطقی و معرفت شناسانه در فلسفه است که بر اساس آن جزء دوم نظریه سهروردی شکل می گیرد، به طوری که در حکمت اشراق، برتری از آن شهود و بر مبنای نظریه مشاهده - اشراق است. و بر اساس«علم حضوری» تدوین میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 31 تا 47
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تاثیرپذیری ملاصدرا از اثولوجیا و حکمت عتیقیه در اثبات مراتب عقل
نویسنده:
حسن بلخاری قهی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
اثولوجیا
,
عقل کل
,
03. انسان شناسی Human nature
,
فرفوریوس
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
علم نفس
کلیدواژههای فرعی :
ساحات وجود آدمی ,
مراتب وجود ,
کتاب تاسوعات ,
مراتب نور ,
حکمای باستان ,
صور عقلیه ,
قوالب حسیه ,
فلوطین ,
وحی ,
ارسطو ,
ابن سینا ,
معرفت نفس(خودآگاهی) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شابک (isbn):
2251-6123
چکیده :
تأمل و تحقیق در آثار صدرالمتألهین شیرازی نشان میدهد قرآن و روایات و نیز کتب فلاسفه و حکیمان پیش از او، که صرفا عقلی بوده، بنمایهای اشراقی دارند، اصلیترین منابع فکری و نظری او را تشکیل میدهند. بنابراین صدرا یکی از اندیشمندان بزرگ در تألیف میان وحی و عقل است. این تألیف حکمتی به وجود آورده است که ملاصدرا مایل است آن را «حکمت عتیقه» یا «حکمت عتیقیه» بنامد. در میان منابع عقلی او، کتاب تاسوعات (معرفة الربوبیه) جایگاه ویژهای دارد. ملاصدرا در آثار خود، در تمامی مواردی که به صاحب معرفة الربوبیه اشاره میکند، حکمت او را عتیقیه مینامد. این اعتماد و اعتقاد صدرا به صاحب تاسوعات چنان بالاست که به سختی میتوان تشخیص داد این وحی است که به کمک عقل تبیین و اثبات میشود یا عقل است که به تأیید حکم وحی میرسد. این مقاله به تفصیل این معنا را به ویژه با اتکا و استناد به شواهد الربوبیه، که بیشترین ارجاعات صدرا به تاسوعات در این اثر اوست، مورد تحقیق و بررسی قرار داده است. نکته مهم دیگری که در این مقاله بدان پرداخته شده رساله منسوب به فرفوریوس با عنوان «اتحاد عاقل و معقول» است که مبنای نقد ابنسینا قرار گرفته است. همچنین به این پرسش میپردازیم که آیا با توجه به این که در تمدن اسلامی، دو ترجمه از اندیشههای فلوطین با دو عنوان در دسترس بوده است، آیا این خود سبب اشتباه تاریخی در انتساب تاسوعات به ارسطو شده است یا خیر؟ نگارنده در این باب، نظریهای دارد که در متن، تفصیل یافته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 93 تا 112
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اطلاقگرایی معرفتی در حکمت متعالیه
نویسنده:
محمد نجاتی, یاسر سالاری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حرکت اشتدادی نفس
,
معرفت شناسی ملاصدرا
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
اطلاق گرایی معرفتی
,
وحدت نفس و ادراکات
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
حکمت متعالیه
کلیدواژههای فرعی :
اتحاد عاقل و معقول ,
واقعگرایی = رئالیسم (مکتب فلسفی) ,
هستی شناسی(فلسفه) ,
تجرید عقل ,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه) ,
امکان معرفت ,
وجودی بودن علم ,
اطلاق گرایی وجود شناختی ,
شناخت حقایق موجودات ,
معرفت شناسی مشائی ,
مطابقت ماهوی ,
محال بودن شناخت فصول ,
تفکیک حقیقت علم و وجود ذهنی ,
تجرد صور نفس ,
شناخت نفس الامر ,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در سنت فلسفۀ اسلامی به دلیل اذعان به ناکامی نفس در دستیابی به کنه وجودی و نفسالامری اشیا مسئلۀ اطلاقگرایی معرفتی بروزی جدی مییابد. اما در این بین، نگاه ملاصدرا به این مسئله رویکردی متمایز را ارائه میدهد. صدرا در تفکر عام خویش، طبق مشرب فلاسفه، توانایی نفس در شناخت حقایق اشیا را آماج تردید قرار میدهد. با وجود این، در رویکرد نهاییاش بر اساس برخی مبانی وجودی و معرفتیِ تفکر خویش، دغدغۀ این مسئله را طرح میکند و در نهایت، راهکاری پیش مینهد. ملاصدرا در گام اول اذعان میدارد که به دلیل اختلاط محاکی ادراکات حسی و خیالی با نقص و شرافت وجودی محاکی ادراکات عقلی و همچنین خساست وجودی نفس که لازمۀ حدوث جسمانی آن است، محتمل است ادراکات نفس قرین ابهام و عدم وضوح گردد و در حد ظواهر و اعراض اشیا باقی بماند. اما وی در گام نهایی با تأکید بر ماهیت وجودی حقیقت علم، اشتداد نفس و تعالی آن از خساست جسمانیه را مرهون فرایند وحدت عاقل و معقول میداند. صدرا معتقد است به هر میزان که نفس در فرایند وحدت با ادراکاتش گسترش بیشتری یابد، به همان میزان از نقایص وجودی و شواغل معرفتی تعالی مییابد و در نتیجه، ادراکاتی ماخوذ از کنه و ملکوت اشیا و محاکی نفسالامری را به دست میآورد
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 137 تا 152
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
خیال و ابژکتیویته در نقد اول کانت
نویسنده:
عقیل فولادی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابژکتیویته
,
شاکله سازی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
استنتاج استعلایی((اصطلاح وابسته)، قسیم تحلیل استعلایی و جدل استعلایی)
چکیده :
این مقال، نخست به پیشینه بحث خیال میپردازد و بدین طریق تأثیرگذاران بر کانت را روشن مینماید. پس از آن توضیحی در باب ابژکتیویته داده میشود و سپس به بحث از خیال در نقد عقل محض پرداخته میشود. قوه خیال در نظام شناختی کانت دارای جایگاهی منحصر به فرد است. این نقش به مراتب، فعالانهتر از جایگاه خیال در نظامهای فلسفی پیش از کانت است. خیال از سویی در بحث مهم و پیچیده استنتاج استعلائی مقولات فاهمه، فعال است و از سوی دیگر در بحث شاکلهسازی این مقولات. اینها هر دو در فرآیند «ابژکتیو»شدن شناخت حائز اهمیتند. به علاوه صور پیشین مکان و زمان، مولود فعالیت این قوهاند. همه این امور نشانگر برجستگی خیال در معرفتشناسی این فیلسوف هستند؛ امری که در اخلاف بلافصل وی به وضوح اثر آن آشکار شد. البته این برجستگی، در عین اهمیت آن میتواند آفتی برای معرفتشناسی دانسته شود چرا که ابژکتیویته را مبتنی بر سوژه مینماید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 79 تا 98
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
خیال از دیدگاه ابن عربی و مولوی
نویسنده:
ابراهیم رضایی، قاسم کاکائی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ایران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجودشناسی
,
مولانا
,
رؤیا
,
ابن عربی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
عدم
,
اصطلاحنامه عرفان
,
عرفان نظری
,
وجود (اسماء اول عرفان نظری)
,
خیال(معرفت شناسی)
کلیدواژههای فرعی :
خیال منفصل ,
خیال متصل ,
عالَم غیب(قسیم عالَم شهادت و عالم انسانی) ,
عالَم مثال(قسیم عالم معانی و ارواح و اجسام) ,
عالَم طبیعت کلی(مقابل هباء) ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
خیال نزد ابن عربی ,
معنای خیال نزد مولانا ,
چکیده :
در آثار ابن عربی، ازجمله فتوحات مکیه و فصوص الحکم و در مثنوی معنوی مولانا، اصطلاح «خیال» به معانی متعددی ظاهر شده است. ابن عربی، سیاهه روشن تر و مفصل تری از خیال، هم به عنوان یکی از قوای پنجگانه نفس و هم به مثابه یکی از ساحات گسترده وجود، ارائه می دهد؛ و درنهایت، او به حیث آفاقی و انفسی خیال، به منزله گستره وقوع تجربیات دینی، توجه بیشتری مبذول کرده است. ازسوی دیگر، مولوی به جنبه دنیوی و نفسانی خیال نظر دارد که با تعبیه و تشکیل صور متکثر، راه اساسی طی طریق عرفانی است. پس میان این دو عارف در شعب معانی خیال اختلافی وجود ندارد، اما هریک به جنبه ای از جنبه های آن پرداخته است. ابن عربی آن را در حوزه تتبع علمی حفظ می نماید و مولوی در حوزه تحقیق عقلی با آن ستیز می کند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 27 تا 44
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
کثرت روش شناسی پژوهش: افول پوزیتیویسم یا مرگ حقیقت؟
نویسنده:
محمود مهرمحمدی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه فردوسی مشهد,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نسبیت (انیشتن)
,
کثرت معرفتی
,
کثرت روش شناختی
,
مسایل جدید روش شناسی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
کثرت روش شناسی پژوهش
کلیدواژههای فرعی :
پست مدرنیسم ,
تعلیم و تربیت ,
روش شناسی پژوهش ,
پژوهش کیفی ,
نسبیت معرفت ,
هرمنوتیک گادامر ,
چکیده :
خطر فرو افتادن طیف گسترده و شناخته شده پژوهش های کیفی به ورطه هولناک انکار حقیقت و هیچ انگاری در لوای عطش آزادسازی فهم، معنا و پژوهش از چنبره، هژمونی و انحصار روش های کمی به خصوص برای جوامع علمی مانند ما که در آستانه شکستن انحصار روش شناختی و توجه به روش شناسی های غیرمتعارف هستند، بسیار جدی است. این خطر مبتنی بر حقیقت وجود ویژگی های «دوگانه» یا تقابل های معنادار و مهمی است که میان روش شناسی های کمی و کیفی وجود دارد. فائق آمدن بر این خطر نیز مستلزم توجه به «سه گانه ها» یا «سه وضعیتی هایی» است که نشان می دهد گریز از «قطعیت» موعود و البته موهوم کمی گرایی نباید به پناه ناگزیر به «نسبیت» و هیچ انگاری در لوای پژوهش کیفی بینجامد، بلکه وضعیت سومی به نام «کثرت» نیز متصور است و باید به عنوان پناهگاه کیفی گرایان به رسمیت شناخته شود. نگارنده تلاش نموده است تا پاره ای از دوگانه هایی که منشا سوء تفاهم های برخی کیفی گرایان شده را مطرح نماید و نیز سه گانه هایی را که موجب خلاصی از این سوء تفاهم ها و رها شدن کیفی گرایی از نسبت های به چسب و ناچسب است، تبیین نماید. نتیجه این که طرفداران رویکردهای کیفی باید ضمن مغتنم شمردن مفهوم کثرت از فرو غلتیدن به دام نسبیت بر حذر باشند و بدین ترتیب به این رویکرد جدید پژوهش، اعتبار و وجاهت بخشند. برای خلاصی از این دام، علاوه بر تبیین نظری حد فاصل میان قطعیت تا نسبیت که همان کثرت است به موضوع التزام به رفتار روشمند توسط پژوهشگران، به ویژه پژوهشگرانی که هنجارشکنانه به سمت رویکردهای غیرمتعارف روی می آورند، تاکید شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 27 تا 46
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مقایسه دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا در مورد تجرد خیال و ارتباط آن با معاد جسمانی
نویسنده:
عباس یزدانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تجرد خیال
,
علم نفس
,
معاد جسمانی
,
ابن سینا
,
حکمت متعالیه
,
فلسفه بوعلی
,
معاد(فلسفه)
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
شواهد الربوبیه ,
نجات ,
ادراک انسان ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
خواص نفس حیوانی ,
قرآن ,
جسمانی بودن خیال ,
تجرد برزخی خیال ,
عالَم خیال(مقابل عالَم حقیقت) ,
نشاه(نشأه، نشئه)اخروی(مقابل نشئه دنیوی) ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
یکی از مباحث مهم مورد اختلاف ابن سینا و ملاصدرا در علم النفس، مبحث تجرد خیال است. گرچه ابن سینا در بعضی از آثار خود مانند المباحثات با تردید و تحیر، تجرد خیال را مطرح نموده است، ولی با توجه به مبانی او، که عقل را فقط مدرک کلیات می داند و هر نوع ادراک جزئی را به قوای جسمانی نسبت می دهد، نمی تواند به تجرد خیال معتقد باشد، لذا در کتاب النجاه تصریح می کند که ادراک خیالی، ادراکی مادی و جسمانی است، نه مجرد. و در کتاب النفس شفاء سه دلیل بر جسمانی بودن خیال اقامه می کند. اما صدرالمتالهین به تجرد خیال معتقد بوده و در آثار متعدد فلسفی خود، به ویژه اسفار، علاوه بر پاسخ دادن به ادله منکرین تجرد خیال، ادله متعددی را در اثبات تجرد خیال اقامه نموده است. وی در کتاب الشواهد الربوبیه با استفاده از تجرد خیال به اثبات عقلانی معاد جسمانی می پردازد و ادعا می کند تا کنون کسی برهان عقلی قاطعی بر این مساله اقامه نکرده است؛ و حتی شیخ الرئیس ابوعلی سینا با همه نبوغ فلسفی اش، نتوانسته برهان عقلی بر اثبات معاد جسمانی اقامه کند، لذا آن را تعبدا پذیرفته است. بنابراین، ملاصدرا اثبات تجرد قوه خیال و بر اساس آن اثبات فلسفی معاد جسمانی را از ابتکارات فلسفی خود می داند. هدف این نوشتار، اولا مقایسه دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا در مبحث تجرد خیال و بررسی استدلالات مربوطه و ثانیا ارزیابی استدلالات ملاصدرا بر اثبات فلسفی معاد جسمانی از راه تجرد خیال است. در این مقاله نشان داده خواهد شد که در صحت و درستی برخی استدلالات ملاصدرا تردید وجود دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 95 تا 108
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
کردار ادراکی، نقطه تلاقی نفس و بدن در فلسفه برگسون
نویسنده:
مهدی سلطانی گازار
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم نفس
,
برگسون
,
حافظه (معرفت شناسی)
,
دیرند
,
رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم)
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
کردار ادراکی
کلیدواژههای فرعی :
حقیقت نفس ,
خاطره ,
ثنویت دکارتی ,
وجدان درونی ,
یادمانده- نمود ,
خصلت سینماتوگرافی ذهن ,
فلسفه پوزیتیویسم ,
زمان ( ماهیت ) ,
تطور خلاق ,
شهود((ادراک بی واسطه)، اصطلاح وابسته) ,
تاثیر حسی ,
معرفت اصیل ,
معرفت غیراصیل ,
من کاذب ,
نظریه ادراک ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
شاپا (issn):
1735-3238
چکیده :
هنری برگسون فیلسوف فرانسوی، از پیشگامان جریانی است که در بحبوحه نگرش های پوزیتیویستی مدرن، نقش و حجیت دریافت های متافیزیکی، اخلاقی و دینی را در فلسفه احیا کرد. برگسون با برگزیدن روش معرفتی شهود، به جای روش آزمایشگاهی و پوزیتیویستی علم جدید، محوریتی قاطع به این دریافت ها داد. او هر گونه نگاه تجزیه گر به متعلقات معرفت را نادیده گرفتن پیوند و همبستگی ذاتی و در نتیجه قلب ماهیت آنها تلقی می کرد. به نظر برگسون جهان و تمام پدیده های آن خصلت زمانی دارند و پویا هستند. او از زمان معنای استمرار و توالی هم بسته پدیده ها را مدنظر دارد و از آن به «دیرند» تعبیر می کند. از دید او شناخت این ماهیت ذاتی تنها با روش شهودی و ارتباط بی واسطه با جهان و پدیده ها میسر است. بارزترین نمونه این شناخت، وجدانی است که ما از حالات درونی خود داریم. برگسون از نگرش معرفت شناسی خود در جهت تحلیل و تبیین رابطه نفس و بدن بهره می برد. او دوگانگی نفس و بدن را می پذیرد و تحلیل کردار ادراکی را توجیه گر رابطه آنها معرفی می کند. از نظر او معرفت دو سویه دارد؛ یکی تاثرات حسی و دیگری خاطره یا یاد که در نقطه ای به نام «یادمانده- نمود» به هم می پیوندند. این نقطه همانند پرده پیانو تاثرات دریافتی را به جریان معرفتی تبدیل می کند. اما به نظر نمی رسد تحلیل برگسون هم تفاوت بنیادینی با غده صنوبری دکارت داشته باشد و در واقع مشکل ثنویت و رابطه نفس و بدن را حل نمی کند، چرا که او نیز دوگانگی نفس و بدن را هستی شناختی تلقی می کند نه معرفت شناختی.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 121 تا 137
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
محدوده معرفت انسان نسبت به حق تعالی
نویسنده:
پروین نبیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
01. خداشناسی (کلام)
,
صفات الهی
,
انسان کامل (کلام)
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
افعال واجب(حکمت نظری)
,
صفات ذاتیه ( الهی )
,
صفات فعلیه
کلیدواژههای فرعی :
الهیات سلبی ,
تنزیه مطلق ,
محدوده عقل ,
اشاعره (اهل سنت) ,
امامت ,
معتزله (اهل سنت) ,
مخلصین ,
وحدت شهود ,
الهیات عرفانی ,
مظهریت صفات حق ,
فلسفه یونان ,
وحدت وجود ,
قرآن ,
تشبیه در عین تنزیه ,
صفات عباد در قرآن ,
خداشناسی تشبیهی ,
مشکلات تنزیه مطلق ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
1735-3238
چکیده :
مقاله حاضر در پی پاسخ دادن به این سوال اساسی است که «حد معرفت انسان نسبت به حق تعالی چیست؟». در پاسخ به این سوال اغلب اندیشمندان در اینکه متعلق معرفت حق تعالی ذات حق نیست، اشتراک نظر دارند اما در عین حال شناخت حق تعالی را از طریق شناخت صفات خداوند امکان پذیر دانسته اند و در محدوده شناخت صفات، گروهی راه تشبیه و گروهی راه تنزیه و گروهی بنابر ادعای خود راهی میان تنزیه و تشبیه برگزیده اند. در این مقاله ضمن نقد این طرق و بیان ناکارآمدی هر یک از آن ها در معرفت واقعی حق تعالی، این نکته بررسی می شود که صفات حق تعالی نیز به دلیل عینیت شان با ذات متعلق معرفت قرار نمی گیرد و بنابراین محدوده شناخت حق تعالی افعال اوست نه صفات او؛ به این معنا که معرفت نه به خود ذات یا صفات بلکه به فعلی که مظهر ذات و صفات حق تعالی است، تعلق می گیرد. بنابراین بالاترین معرفت به حق تعالی در معرفت بالاترین و کاملترین فعل او که شدیدترین ظهور حق در او تحقق پذیرفته، یعنی انسان کامل (که در رأس آن امام است) منطوی است. بنابراین شناخت حقیقی خداوند (در محدوده قابلیت انسان) که هدف از خلقت انسان نیز هست تنها در نتیجه سیر تکاملی و مظهریت صفات حق و رسیدن به مقام مخلصین و فعلیت عقل شهودی (و نه تنها عقل استدلالی) امکانپذیر است. آنکه بر اساس اعتقاد به وحدت وجود، به وحدت شهود رسیده است می تواند آینه تمام نمای حق شود و با وجود خویش (و نه تنها با زبان) حق تعالی را توصیف کند و خداوند نیز بر اساس آیه شریفه «سبحان الله عما یصفون الا عبادالله المخلصین» (صافات/160-159) تنها به اینان اجازه توصیف خویشتن را داده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 131 تا 151
مشخصات اثر
ثبت نظر
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
تعداد رکورد ها : 695
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید