مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
نمودار درختی موضوعات
>
1. اصطلاحنامه کلام اسلامی (Kalam (Islamic scholastic theology
>
08. صفات attributes
>
علم
>
علم نفس
علم نفس به شی ء واحد
علم نفس به صورت علمیه
علم نفس به قوای مدرکه
علم نفس به قوه بینایی
علم نفس ناطقه به ذات
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
تعداد رکورد ها : 379
عنوان :
کانت و نظریه ایده های فطری؛ آیا کانت فطری گرا است؟
نویسنده:
سید حمید طالب زاده
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مغاهیم استعلایی
,
شهود عقلانی
,
دکارت
,
ایده های فطری
,
فطری گرایی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
فلسفه کانت
,
معرفت شناسی غربی(مقابل معرفت شناسی شرقی)
,
معرفت شناسی کانت
,
نظریه ایده های فطری
,
فطری گرایی معرفتی
کلیدواژههای فرعی :
علم نفس ,
ابژه ,
سوژه ,
وضوح و تمایز ,
شهود عقلانی ,
مقولات فاهمه ,
ایده ,
قضیه کوژیتو ,
عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی) ,
فطریات ,
نظریه انطباع(اصطلاح وابسته) ,
انطباع حسی ,
مقولات محض فاهمه ,
اعتبار ادراک واضح و متمایز ,
ایده های جعلی ,
ماهیات عقلی ,
شهود عقلانی من ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
مرتضی مطهری
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
فلسفه در دوره جدید با عقلی مذهبان آغاز شد، نظریه ایده های فطری، که بنیاد معرفت شناسی آنان است، توسط دکارت مطرح گشت، و دیگر فلاسفه عقلی مذهب، مثل اسپینوزا و لایب نتیس، آن را بسط دادند. این نظریه بعدا تحت عنوان «فطری گرایی» به شکل دیگری به کانت نسبت داده شد و در نوشته های برخی از شارحان فلسفه غرب، کانت نیز به حلقه فطری گرایان منسوب گشت. این نوشته می کوشد نشان دهد اندیشه کانت، برخلاف پندار یاد شده، نه تنها فطری گرا نیست، بلکه او راهی جدا از فطری گرایان پیموده است و قرار دادن کانت در این دسته بندی کمکی به فهم فلسفه او نمی کند. فطری گرایی یا نظریه ایده های فطری فقط مقدمه ای است برای کانت تا افق تازه ای در اندیشه غرب بگشاید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 79 تا 95
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظریه یادآوری و مبانی آن در عرفان اسلامی با تأکید بر دیدگاه عین القضات و مولوی
نویسنده:
مرتضی شجاری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
انسان شناسی عرفانی
,
مولانا
,
03. انسان شناسی Human nature
,
علم نفس
,
عین القضاة الهمدانی
,
نظریه تذکر
,
حقیقت روح
,
ارتباط روح و بدن
,
عرفان اسلامی
,
معرفت شناسی اسلامی
,
معرفت شناسی عرفانی
,
نفس شناسی عرفانی
کلیدواژههای فرعی :
مثنوی ,
حدیث من عرف نفسه ,
عالم ماده ,
معاد(کلام) ,
آیه میثاق ,
انسان ,
ارتباط روح و بدن ,
طور وراء عقل ,
هستی شناسی عرفانی (مسائل جدید کلامی) ,
مُثُل ,
قرآن ,
خود شناسی ,
تقدم روح بر بدن ,
آیین گنوسی (ادیان خاموش) ,
سالک ,
اصطلاحنامه تصوف ,
حقیقت روح(قسیم سر و قلب و نفس) ,
مقامات سلوک(مقابل مقامات کمال) ,
حجاب جسم ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
از نظر عده ای از عارفان مسلمان، علم یادآوری حقایقی است که روح آدمی پیش از تعلق به بدن و گرفتار آمدن در حجاب دنیا مشاهده کرده است. این امر در فلسفه افلاطون به «نظریه تذکر» شهره است و بر قبول تجرد روح، نوع خاصی از ارتباط روح و جسم، و تقدم روح بر بدن مبتنی است. پیامبران و اولیای الهی برای تذکر و به یادآوردن حقایق در حجاب درون آدمی، آمده اند. دلیل ارسال قرآن که لقب ذکر دارد، نیز همین است. سالک الی اله در نهایت سلوک و وقتی که از حجاب بدر آمد، به معرفت به خویشتن می رسد؛ معرفتی که معرفت به تمام حقایق و معرفت به پروردگار است. در این مقاله، اختلاف عارفان در این مورد با توجه به مبانی فکری و ذوقی آن ها و تبیین و تحلیل «نظریه تذکر» یا «یادآوری» در عرفان اسلامی بررسی می گردد. پیش از توضیح این مطلب، اشاره ای به مبانی آن؛ یعنی، «حقیقت روح»، «ارتباط روح و بدن» و «تقدم روح بر بدن» صورت گرفته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 29 تا 54
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل مبانی معرفتی نظریه حسن و قبح شرعی غزالی
نویسنده:
زهرا (میترا) پورسینا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
امام محمد غزالی
,
09. قواعد کلامی Basic Principles of Kalam
,
حسن و قبح
,
قاعده حسن و قبح عقلی
,
نبوت
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
حسن و قبح اخلاقی
,
عقل(منطق)
,
فلسفه اخلاق (عام)
کلیدواژههای فرعی :
عقل قدسی ,
عقل استدلالی ,
علم نفس ,
مرتبه نبوی ,
آلودگی های اخلاقی ,
کیمیای سعادت ,
فضایل اخلاقی ,
حسن و قبح افعال ,
المنقذ من الضلال ,
معرفت شناسی اخلاقی ,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) ,
عقل عملی((مدرکات عقل عملی)، اصطلاح وابسته) / Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
میزان العمل ,
رابطه معصیت و معرفت ,
عقل قدسی نبوی ,
استدلال بر نیاز به هدایت نبوی ,
شکل گیری رذیلت ,
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
شهرت اعتقاد غزالی به ناتوانی عقل در تشخیص حسن و قبح و نیازمندی به شرع برای حکم کردن به حسن و قبح امور بر کسی پوشیده نیست، اما این که این رای غزالی نه از سر اعتقاد به ناتوانی عقل در دست یابی به معرفت اخلاقی بلکه ناشی از اعتقاد وی به آسیب پذیری عقل از آلودگی های اخلاقی است چندان مورد توجه واقع نشده است. غزالی نه تنها به ناتوانی عقل در حوزه معرفت های اخلاقی اعتقاد ندارد بلکه به جد به کارآیی ساختاری اخلاقی عقل معتقد است. از دید او عقل در وضعیتی که از تاثیرات منفی ساحت های غیرعقیدتی بر کنار است، قادر به تشخیص حسن و قبح است به نحوی که در مرتبه نبوی قابلیت می یابد که خداوند حق را آن گونه که هست بدو بنمایاند. این رای در این مقاله با بررسی سه مبنا به اثبات می رسد: نخست این که به اعتقاد غزالی مرتبه نبوی معرفت مرتبه ای عقلانی است، دوم این که از دید او عقل فی نفسه قادر به تشخیص حسن و قبح امور است، و سوم این که در نگاه غزالی آلودگی های اخلاقی تاثیری به غایت عمیق بر توانایی عقل در دست یابی به معرفت های اخلاقی دارند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 27 تا 55
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نفس در نظریه سیستمها، اطلاعات و آنتروپی
نویسنده:
سید محمدعلی دیباجی، معصومه شاگردی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ذهن
,
شعور
,
03. انسان شناسی Human nature
,
نظریه سیستم ها
,
آنتروپی
,
انسان شناسی علمی (مسائل جدید کلامی)
,
رابطه علم و دین نزد کانت
,
فلسفه دین
,
نگاه سیستمی به نفس
,
نفس شناسی علمی
کلیدواژههای فرعی :
جبر و اختیار ,
نظم ,
انرژی ,
سیستم ,
بی نظمی در طبیعت ,
فناناپذیری نفس ,
علم نفس ,
دینامیک ,
مغز انسان ,
پدیده های ذهنی (فلسفه) ,
فیزیک جدید ,
جسم مادی ,
بی نظمی ,
داده های علمی مغز ,
نظریه سیستم های عام ,
آنتروپی منفی ,
اصل پیچیدگی ,
دیدگاه بور ,
دیدگاه بوهم ,
نقطه مقابل آنتروپی ,
ماهیت اطلاعات ,
دیدگاه ژان شارون ,
اطلاعات غیرمادی ,
پدیده های فیزیکی ,
چکیده :
فیزیکدانان انسان را به لحاظ فیزیک نظری یک سیستم باز در نظر میگیرند، حال سوال اینجاست، که اگر با نگاه سیستمی به نفس انسان نگاه کنیم، چه تبعاتی در پی خواهد داشت؟ آیا میتوان ویژگی فناناپذیری را برای نفس نشان داد؟ یا ویژگی اختیار را؟ از طرفی یک سیستم باز دائما در تعامل با محیط و پیرامون خود و در تبادل اطلاعات با آن به سر میبرد. ارتباط این اطلاعات با نفس انسان چگونه است؟ فیلسوفان طبیعتگرا عقیده دارند که این اطلاعات در مغز جمع آوری و تجزیه و تحلیل شده و در نهایت با مرگ انسان و از بین رفتن بدن، نابود میشود. اما اگر بخواهیم معتقد به وجود نفس بعنوان امری غیر مادی برای انسان باشیم، باید بتوانیم به نحو معناداری از موضعی سخن بگوییم که اطلاعات فرد انسانی در آن محفوظ بوده و آن موضع متمایز از ماده باشد. در این مقاله در پی ارائه نگرشی نوین به نفس با دیدگاه سیستمی و سپس بررسی جایگاه اطلاعات (اعم از معلومات علمی و یا داده های غیر علمی) در نفس انسانی هستیم؛ مغایرت اطلاعات با ویژگیهای جسم و مادی شناخته شده در فیزیک جدید قابل تامل است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 89 تا 104
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
گونهشناسی کثرت نفوس انسانی در سه مرحلۀ قبل، حین، و بعد از تعلّق به بدن از دیدگاه صدرالمتألهین
نویسنده:
محمد حسین وفائیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
انسان شناسی ملاصدرا
,
علم النفس ملاصدرا
,
علم نفس
,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه)
,
رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم)
,
حرکت جوهری
,
کثرت عقلی
,
گونه شناسی کثرت نفوس انسانی
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
حدوث و بقای نفس ,
ملکات نفسانی ,
جوهر نفس ,
حرکت اشتدادی نفس ,
تجرد نفس ناطقه ,
حکمت متعالیه ,
حرکت جوهری ,
نوع عقلی ,
نوع طبیعی مرکب ,
عقل ( جوهر ) ,
عقل بالفعل ,
هبوط انسان (آموزههای دین مسیحیت) ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
نفس پیش از بدن ,
نفس با بدن ,
نفس پس از بدن ,
کثرت عددی نفوس ,
کثرت نوعی عقلی ,
تکثر عددی ,
تکثر حسی ,
کثرت نوعی مثالی ,
نفس از حیث ذات ,
عرض انگاری ملکات نفسانی ,
مرحله کمال عقلی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
نفس در دیدگاه صدرالمتألهین دارای «حدوث جسمانی و بقاء روحانی» بوده و از این رو، دارای دو حیثیّت «جسمانیّت و تعلّق به بدن» و «تجرّد ذاتی» است. مسئلۀ اصلی پژوهش جاری، شناخت کیفیّت و گونۀ کثرت نفوس انسانی، بر اساس دیدگاه صدرالمتألهین و در سه مرحلۀ تکوّن نفس است. نفس قبل از حدوث و تعلّق به بدن، عقل مجرّد است. از این رو، کثرت نفوس انسانی قبل از تعلّق به بدن، کثرت «نوعی عقلی» است. پس از حدوث، تمام نفوس از حیث ابدانِ جسمانی، در ذیل «نوع طبیعی» انسان مندرج بوده و دارای تکثّری عددی و حسّی میباشند. اما پس از کسب ملکات مختلف و بر اساس اتحاد ملکات نفسانی با جوهر نفس، هر نفس از حیث ذات، دارای جوهری متفاوت از جواهر نفوس دیگر شده و نفوس دارای کثرت «نوعی مثالی» و منحصر به فرد میگردند. تعداد کمی از نفوس انسانی نیز که به استکمال کامل رسیده و مبدَّل به عقل بالفعل گردیدهاند، همانند مبدأ خود، دارای کثرت «نوعی عقلی» میگردند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 139 تا 158
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی امکان تحقق نفس جزئی قبل از حیات دنیوی با استمداد از نظریۀ وحدت شخصی وجود نزد ملاصدرا
نویسنده:
فروغ السادات رحیم پور؛ ابراهیم راستیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم نفس
,
وحدت شخصی وجود
,
حکمت متعالیه
,
وحدت وجود
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
براهین توحید(حکمت نظری)
,
علم النفس صدرایی
,
قدم نفوس جزئی
کلیدواژههای فرعی :
حدوث نفس ,
جسمانیه الحدوث ,
حدوث جسمانی نفس ,
وجود شناسی ملاصدرا ,
وجود ربطی نفس ,
عالم ماده ,
عالم برزخ ,
برزخ نزولی ,
قدم نفس ,
عوالم وجود ,
نظریه حدوث جسمانی نفس ,
وجود ربطی ,
هستی شناسی اسلامی ,
فلسفه مشاء ,
حرکت جوهری ,
تشخص ,
وحدت تشکیکی وجود ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
مفهوم ممکن الوجود ,
وجود ربطی انسان ,
تشکیک در ظهورات وجود ,
عوالم سه گانه وجود ,
نظریه تباین وجودات ,
تمایز قیومی ,
حقیقت وجود انسان ,
عامل تشخص ,
ماهیت نوعیه نباتی ,
ماهیت نوعیه حیوانی ,
مرتبه برزخی نفس ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
بحث قدم نفس جزئی از پیچیدهترین مسائل فلسفی است. صدرالمتألهین در برخی آثار خود قائل به قدم نفس جزئی شده و در عین حال همواره به حدوث جسمانی نفس تصریح نموده است. این دو اعتقاد ظاهراً ناسازگارند. این مقاله میکوشد نشان دهد که مطابق مبانی عرفانی صدرا در نظریۀ وحدت شخصی وجود، اولاً اعتقاد به قدم نفس جزئی امری موجه است و ثانیاً چنین قِدمی با حدوث جسمانی نفس منافات ندارد. بر اساس این نظریه، همان طور که وجود حقیقتی واحد است، ظهور آن نیز واحد است و این ظهور در عین وحدت، واجد سه مرتبۀ مجرد، نیمهمجرد، و مادی است و بر اساس تشکیک در مظاهر، حقیقت انسانی در مرتبۀ عقلی و در مراتب مادون حاضر است. حقیقت عقلی انسان در عالم برزخ محدود به لوازم ماده میشود و در عالم جسمانی علاوه بر آنها، محدود به ماده و استعداد نیز میگردد. نفوس جزئی انسانها قبل از تحقق در عالم ماده، در برزخ نزولی، به نحو مقداری و ذو ابعاد ظاهر بودهاند و سپس، در عالم ماده به صورت جسمانی حادث شدهاند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 175 تا 190
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مفهوم ذاتی در حسن و قبح عقلی از دیدگاه علامه طباطبائی
نویسنده:
سید محمد علی دیباجی؛ زینب یوسف زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ادراکات اعتباری
,
09. قواعد کلامی Basic Principles of Kalam
,
قاعده حسن و قبح عقلی
,
حسن و قبح عقلی
,
حسن و قبح ذاتی
,
معرفت شناسی اسلامی
,
امور اعتباریه صرف
,
فلسفه دین
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
اخلاق و معرفت شناسی
,
وجود شناسی اخلاق
,
مفهوم ذاتی
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
اشاعره (اهل سنت) ,
علم نفس ,
معتزله (اهل سنت) ,
ادراک کلیات ,
عدل الهی ,
نظریه امر الهی (فرا اخلاق) ,
حسن و قبح افعال ,
فلسفه اسلامی ,
افعال واجب(حکمت نظری) ,
معقولات ثانیه منطقی(مقابل معقولات ثانیه فلسفی) ,
معقولات ثانیه فلسفی(مقابل معقولات ثانیه منطقی) ,
بدیهیات اولیه ,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) ,
عقل عملی((مدرکات عقل عملی)، اصطلاح وابسته) / Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
معقول اول ,
کمالات اولیه انسانی ,
حسن و قبح عینی ,
قلمرو نظریه حسن و قبح ,
رابطه ذاتی و عقلی ,
ارزش شناختی حسن و قبح ,
تفسیر المیزان (کتاب) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
محمدرضا مظفر
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
از دیرباز، مسئلۀ حسن و قبح از دو منظر وجودشناختی و معرفتشناختی در فلسفه و کلام مورد بحث قرار گرفته است. جستار پیش رو درصدد پاسخ به این مسئله است که آیا نظریۀ ادراکات اعتباری علامه طباطبائی، راه حل جدیدی برای مسئلۀ حسن و قبح ارائه میدهد یا نه؛ و در صورت پاسخ مثبت، این راه حل از کدام حیث (وجودشناختی یا معرفتشناختی) به مسئله پرداخته است؟ مقاله نشان میدهد که نظریۀ ادراکات اعتباری با بررسی معرفتشناختی معنای اعتبار در حوزۀ عقل عملی معنای سومی برای «عقلی» در مسئلۀ حسن و قبح عقلی و ذاتی مطرح کرده است و در نتیجه توانسته است راه حل جدیدی در پاسخ به مسئلۀ مذکور ارائه دهد. این معنا برای اعتباریات نه تنها به معنای نفی مقام واقع و حقایق مربوط به این معانی نیست؛ بلکه مبتنی بر پذیرش واقع و واجد حیثیتی واقعی و وجودشناختی است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 159 تا 174
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تفسیر صدرالمتألهین از آموزۀ امر بین امرین بر مبنای مسئلۀ وحدت و کثرت
نویسنده:
مرتضی طباطبائیان نیم آورد؛ نفیسه اهل سرمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وحدت و کثرت
,
جبر و اختیار(کلام)
,
امر بین امرین
,
حکمت متعالیه
,
01- لا جبر و لا تفویض بل أمر بین أمرین
کلیدواژههای فرعی :
فعل اختیاری ,
وجود رابط معلول ,
علم النفس ملاصدرا ,
ملاک احتیاج به علت ,
اشاعره (اهل سنت) ,
علم نفس ,
معتزله (اهل سنت) ,
برهان مبتنی به قاعده الشیء ما لم یجب لم یوجد ,
اختیار انسان ,
فلسفه اسلامی ,
افعال نفس ,
حرکت جوهری ,
امکان فقری ,
شر ,
علیت ,
اصالت وجود ,
وحدت قوای نفس ,
وحدت تشکیکی وجود ,
قرآن ,
ضرورت علی معلولی ,
معنای مرتبه در حکمت صدرایی ,
استناد شر به خداوند ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
صدرالمتألهین مطابق با مبانی خود در بحث وحدت و کثرت، و طرح وحدت تشکیکی وجود، به ارائۀ تفسیری عمیق از حدیث شریف «لاجبر و لاتفویض بل امر بین امرین» میپردازد. در این نظر که تقریر آن با عنایت به معنای «مرتبه» در حکمت صدرایی شکل میگیرد فعل انسان در انتسابی حقیقی هم به خود او و هم به خدا منسوب است. شاهکار صدرا در این بحث این است که او اختیار عین جبر و جبر عین اختیار را برای انسان به تصویر میکشد. در دیدگاه صدرا انسان در افعال اختیاری خویش نیز مجبور است؛ ولی این جبر، موکّد اختیار است و نه منافی آن. در نظر او بر خلاف نظر حکما اولاً خداوند علت بیواسطۀ افعال است نه علت بعید. ثانیاً جبر و اختیار و به عبارتی تشبیه و تنزیه در منتها درجۀ خود با یکدیگر قابل جمعاند. تشبیه صدرا از قول حکما به آب ولرم و از قول خودش به جسم فلک، روشنگر این طرح است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 221 تا 238
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مقایسه دیدگاه افلوطین و ملاصدرا درباره ویژگیهای نفس
نویسنده:
فروغالسادات رحیمپور؛ محمد نصر اصفهانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حرکت اشتدادی نفس
,
علم نفس
,
فلسفه نوافلاطونی
,
علم نفس
,
حکمت متعالیه
,
علم النفس صدرایی
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
بدن ,
وجود شناسی ملاصدرا ,
عالم ذر ,
معاد(کلام) ,
عالم عقل ,
رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم) ,
هستی شناسی اسلامی ,
تناسخ ,
فلسفه نوافلاطونی ,
بدن مثالی ,
بدن مثالی اخروی ,
بدن اخروی مثالی ,
وحدت قوای نفس ,
وحدت نفس ,
حشر عقول ,
حشر نفوس انسانیه ,
اقانیم ثلاث ,
نفس پیش از بدن ,
نفس با بدن ,
نفس پس از بدن ,
انسان رشد نیافته ,
هستی شناسی افلوطین ,
خودشناسی ملاصدرا ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
موارد تشابه بسیاری بین دیدگاههای فلسفی افلوطین و ملاصدرا وجود دارد؛ یکی از این موارد مباحث نفس است. هدف ما در این تحقیق بررسی میزان اشتراک دیدگاه این دو فیلسوف بزرگ در خصوص احوال نفس در سه مقطع نفس قبل از بدن، با بدن، و بعد از بدن است که با شیوه توصیفی ـ تحلیلی انجام میشود. در اولین مقطع هر دو فیلسوف با اختلافی اندک به وجود نفسِ پیش از بدن قائلاند. در دومین مقطع نظر افلوطین این است که با وجود همکنشی بین نفس و بدن نفس ماهیتاً با بدن بیگانه است، اما ملاصدرا نفس را در مقاطعی با بدن متحد میداند. با این حال از نظر او بهسبب حرکت استکمالی جوهری از بدن فاصله میگیرد و با مرگ آن را کاملاً رها میکند. در سومین مقطع به نظر افلوطین نفس بعد از خروج از بدن به جایگاه اصلی خود بازمیگردد، اما تخیلات و تصورات این دنیایی را در ادامه حیات خود به همراه دارد و به نظر ملاصدرا نفس بدن را رها میکند و بهترتیب در بدنهای مثالی و اخروی خودساخته به حیات خود ادامه میدهد. اختلاف عمده این دو فیلسوف در این مقطع این است که افلوطین برای انسانهای رشدنیافته معتقد به تناسخ است، اما ملاصدرا بههیچوجه تناسخ را نپذیرفته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 19 تا 50
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقد و بررسی جایگاه علیت نفس در فلسفه جورج بارکلی
نویسنده:
منوچهر صانعی دره بیدی، محمد سعیدی مهر، محمدعلی محمدی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
خداوند
,
علم نفس
,
علیت نفس
,
اصل علّیت
,
بارکلی
کلیدواژههای فرعی :
رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم) ,
علم نفس ,
افعال نفس ,
محرک ,
کیفیات اولیه ,
علیت ,
جوهر مادی ,
ثنویت (آموزههای ادیان ایران باستان) ,
تصورات حسی((جان لاک)، مقابل تصورات تاملی جان لاک) ,
کیفیات ثانویه((اصطلاح وابسته)، مقابل کیفیات اولیه) ,
نفوس متناهی ,
ماهیت اجسام ,
تفسیر مکانیکی عالم ,
فعالیت نفس به طور کلی ,
انکار ماده ,
انفعال تصورات ,
علیت نفس خود ,
علیت نفوس متناهی دیگر ,
علل موقعی ,
رابطه اراده و عمل ,
فعل الهی در تصورات حسی ,
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
نظریه بارکلی یکی از مهم ترین نظریاتی است که در عصر جدید، برای حل مشکل ارتباط علی بین نفس و بدن، و هم چنین رابطه علی بین اجسام ارایه شده است. از آن جا که بارکلی جوهر مادی و تمایز بین کیفیات اولیه و ثانویه را انکار و جهان مادی را به عنوان مجموعه ای از تصورات معرفی می کند، در فلسفه وی، علیت طبیعی به معنای تأثیر و تأثر علی انکار می شود. وی در نظریه ایجابی اش راجع به علیت، علت را امری فعال می داند و از سوی دیگر، در نظر او، فقط آن چه دارای اراده باشد، فعال است. از این رو، علت در فلسفه وی، به اذهان و نفوس محدود می شود، خواه این نفس، ذات نامتناهی خداوند باشد و یا نفس متناهی انسانی. وی فعال بودن ذات خداوند را از طریق تصورات حسی، به اثبات می رساند و فعال بودن نفس خود را از طریق تصورات خیالی. در این جا، اعمال فیزیکی (مثل برداشتن قلم یا حرکت دادن پا) همان اشیای واقعی یا تصورات حسی اند و مشکل این نوع اعمال در فلسفه بارکلی این است که از سوی خداوند ایجاد می شوند و فعالیت او به شمار می آیند، بنابراین، دیگر نمی توانند به عنوان فعالیت من باشند. البته وقتی که بارکلی می خواهد نفوس انسانی دیگر را به اثبات برساند، آن ها را از طریق افعال فیزیکی شان، که همان تصورات حسی اند، به اثبات می رساند ولی مشخص نمی کند که چگونه هم خداوند و هم نفوس متناهی دیگر می توانند علت تصورات حسی باشند. به نظر می رسد که بارکلی برای حل این مشکل، در نظریه علل موقعی گرفتار شده است و این اشکال بر او وارد است که خداوند بدون نفوس انسانی دیگر هم می تواند تصورات حسی را ایجاد کند و در این کار، نیازی به آن ها ندارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 24
مشخصات اثر
ثبت نظر
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
تعداد رکورد ها : 379
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید