جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
نام خانوادگی :
*
پست الکترونیک :
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
حروف تصویر :
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
نظریه حدوث جسمانی نفس
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
تعداد رکورد ها : 10
عنوان :
حقیقت نفس و حدوث جسمانى آن در نزد فارابى : سال هشتم، شماره چهارم : معرفت فلسفي
نویسنده:
یارعلى کردفیروزجایى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نفس شناسی فارابی
,
حقیقت نفس انسانی
,
نظریه حدوث جسمانی نفس
,
علم نفس
کلیدواژههای فرعی :
معرفت شناسی فارابی ,
تجرد نفس ناطقه ,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه) ,
مراتب عقل ,
رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم) ,
شهروندان مدینه فاضله ,
نفس شناسی ارسطو ,
آراء اهل مدینه فاضله ,
انسان از دیدگاه فارابی ,
نظریه علم النفس فارابی ,
مادی بودن قوای نفس (فلسفه) ,
مراتب عقل از نظر فارابی ,
اختیاری بودن تجرد از نفس از نظر فارابی ,
السیاسة المدنیه ,
چکیده :
در تاریخ فلسفه، درباره حقیقت نفس و چگونگى حدوث آن، دو گروه به طرح دیدگاه پرداختهاند: 1) مشّاییان؛ 2) صدراییان. مشّاییان «نفس» را روحانیهالحدوث و روحانیهالبقاء مىدانند، امّا صدراییان آن را جسمانیهالحدوث و روحانیهالبقاء مىپندارند. تصوّر مىشود فارابى نیز که یکى از مشّاییان به حساب مىآید، همین قول را پذیرفته است؛ ولى در حقیقت، اینطور نیست و او را باید قائل به حدوث جسمانى نفس دانست. فارابى بر آن است که انسان یکى از اجسام، و مرکّب از مادّه و صورت است. از نظر او، نفس انسان در ابتداى تکوّن در مادّه حادث مىشود و تا زمانى که به مرتبه تعقّل نرسد، همچنان مادّى و جسمانى است. آن عدّه از انسانها که به درک معقولات، و مرتبه تجرّد مىرسند، و داراى نفس غیرمادّىاند، به عقول فناناپذیر مىمانند؛ امّا سایر نفوس نظیر بقیه صورتهاى هیولانى، با فروپاشى مادّه و بدن، فاسد مىشوند و سرانجام همچون جانوران نابود مىگردند (از اینرو، پس از مرگ، زنده نیستند و بهشت و جهنّم ندارند.)
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تاملاتی در جسمانی بودن حدوث نفس در حکمت صدرایی
نویسنده:
مهدی افتخار
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابشناسی(نمایه کتاب) , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
وضعیت نشر :
قم - ایران: آیت اشراق,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حدوث نفس
,
جسمانیه الحدوث
,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه)
,
نظریه حدوث جسمانی نفس
,
حکمت متعالیه
,
حدوث نفس ملاصدرا
,
تقدم حدوث نفس بر بدن
,
نقد حکمت متعالیه
شابک (isbn):
2-43-5321-600-978
چکیده :
رساله حاضر درصدد تجدید نظر و بررسی دوبارهای است پیرامون مساله حدوث نفس از دیدگاه ملاصدرا که از نظر او دارای حدوثی جسمانی است که بر اثر حرکت جوهری بدن اتفاق میافتد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل نظریه جسمانی بودن حدوث نفس انسانی در فلسفه ملاصدرا و ابعاد و نتایج آن با نظر به آراء منتقدان
نویسنده:
ابوالحسن غفاری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
متن ناقص پایان نامه
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
لوازم جسمانیت نفس
,
جسمانیت نفس
,
جسم انگاری
,
حقیقت نفس انسانی
,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه)
,
جسمانیت نفس در حدوث
,
نظریه حدوث جسمانی نفس
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
هدف از این پژوهش "بررسی و تحلیل نظریه حدوث جسمانی نفس انسانی در فلسفه ملاصدرا و بیان ابعاد و نتایج آن با نظر به آراءمنتقدان" است. ملاصدرا با نقد نظریه قدم نفس و حدوث روحانی آن، نظریه ابتکاری خود در باره نفس را مطرح کرده است، بر اساس این نظریه نفس قبل از بدن به عنوان نفس جزئی با تعینات و تشخصات شخصی و فردی وجود نداشته و هنگام پیدایش نیز روحانی و مجرد نیست، بلکه نفس در آغاز پیدایش جسمانی و عین بدن است که در اثر حرکت جوهری به تکامل رسیده و مراتب گوناگونی را با حفظ همه مراتب قبلی سپری کرده و پس از رسیدن به مرتبه تجرد خیالی به مرتبه عقلی نایل می شود. براساس تشکیک در مراتب عینی وجود این مراتب و درجات از هم جدا و منفصل نیستند، بلکه حقیقت واحد اتصالی دارای مراتب و شئون را تشکیل می دهند، این فرایند با اصولی همچون اصالت وجود، تشکیک وجود و حرکت جوهری توجیه می شود. به عقیده ملاصدرا آنچه به لحاظ فلسفی محال و ممتنع است این است که نفس جزئی با حفظ جزئیت خودکه بالقوه هم هست قبل از بدن موجود باشد، وی طور دیگری برای وجود نفس قبل از بدن قائل است که از آن به وجود نفس در سلسله علل خود، وجود نفس در مرتبه قضای ربانی، وجود نفس درمقام اجمال قبل ازتفصیل و وجود نفس درعالم تقدیر تعبیر کرده و گاهی ازآن به روح تعبیر آورده است. نظریه حدوث جسمانی ملاصدرا بسیاری از مشکلات فلسفی را حل کرده است، مساله رابطه نفس و بدن که از مشکلات عمده فلسفه غرب بوده و دکارت و پیروان او از ارائه راه حل منسجم و سازگار عاجز بودند در پرتو نظریه ملاصدرا تبیینی درست و سازگار می یابد، براساس این نظریه ملاصدرا بدن را مرتبه نازل نفس دانسته و به دو جوهرمستقل از هم معتقد نبوده و در نتیجه گرفتار دوئالیسم نمی شود. معادجسمانی، بقای نفس، اتحاد عاقل ومعقول، تناسخ ملکوتی، استکمال جوهری نفس و... مسائلی هستندکه در نظام ملاصدرا به کمک اصل جسمانیه الحدوث بودن نفس سامان یافته اند، بهره گیری از چگونگی حدوث نفس و ابعاد آن تحول اساسی در مسائل اخلاقی، تربیتی، روانشناسی و معرفتی و... ایجاد کرده، افق های نوی در حوزه ها یاد شده به روی انسانها مخصوصا محققین می گشاید. پس از ملاصدرا نظریه او مورد انتقاد تعدادی از متفکران واقع شده است. ملارجبعلی تبریزی و شاگردان او و برخی دیگر ازکسانی که معاصر با ملاصدرا نیستند از این دسته اند. این منتقدان در یک سطح نیستند؛ عده ای از آنها به صورت مستقیم با نظریه حدوث جسمانی نفس مخالفت کرده و عده ای دیگر با نقد مبانی و اصول فلسفه ملاصدرا از جمله حرکت جوهری و تجرد خیال با نظریه ملاصدرامخالفت کرده اند، گروهی دیگر نیز با ابعاد مختلف و نتایجی که از این نظریه به دست می آید مخالف اند. در این پژوهش پس از تحلیل نظریه ملاصدرا و مقایسه آن با نظرات رقیب، به بررسی ابعادگوناگون این نظریه پرداخته شده، به انتقادات پاسخ داده شده و دراغلب موارد از نظریه ملاصدرا دفاع شده است. اما نظریه ملاصدرا همچنان در پاره ای موارد با چالش جدی مواجه بوده و به نظرمی رسد ملاصدرا از تبیین پیامد ها و نتایج نظریه خود به طوری که با سازگاری و انسجام کاملی برخوردار باشد دچار مشکل است مساله کلیات و معادجسمانی از زمره آنهاست.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رابطه ی نفس (ذهن) و بدن و رهیافت های موفق و ناموفق آن
نویسنده:
محسن ایزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
بدن
,
رابطه نفس و بدن
,
ذهن
,
علم النفس ملاصدرا
,
نظریات ذهن
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
علم نفس
کلیدواژههای فرعی :
حرکت اشتدادی نفس ,
نظریه رفتارگرایی ,
فلسفه ذهن (فلسفه) ,
هوش مصنوعی (AI) ,
نظام فیزیولوژیک بدن ,
علیت حالات ذهنی ,
جوهریت نفس ,
این همانی ذهن و عین ,
کارکرد گرایی ماشینی ,
استدلال اتاق چینی ,
فیزیکالیسم (فلسفه ذهن) ,
کارکردگرایی ,
حیث التفاتی (پدیدار شناسی) ,
حافظه (معرفت شناسی) ,
شخصی بودن حالات ذهنی ,
حضور قوای نفس در بدن ,
علوم شناختی ,
نظریه حدوث جسمانی نفس ,
خودآگاهی (معرفت نفس) ,
تجرد نفس (فلسفه) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
مساله رابطه نفس (ذهن) و بدن یکی از مسایلی است که فلاسفه و دانشمندان همواره به آن اهتمام داشته اند. هر چند برای پیشینیان نیز مسلم بود که در انسان، دو نوع متفاوت از حالات و رویدادها هستند که تاثیر علی- معلولی بر یک دیگر دارند، امروزه علومی مانند فیزیولوژی اعصاب به نتایج مهمی در این مساله دست یافته اند. بعضی از فلاسفه در تبیین حالات و رویدادهای جسمانی و ذهنی، معتقد به فیزیکالیسم هستند. فلاسفه دیگر ضمن ابطال فیزیکالیسم، اثبات کرده اند که انسان مرکب است از جوهری جسمانی و جوهری غیرجسمانی. لکن اکثر این فلاسفه (دوگانه گرایان) در ارایه توجیهی عقلی برای چگونگی ارتباط این دو جوهر، ناموفق بوده اند. به نظر می رسد ملاصدرا با استفاده از اصولی نظیر «حدوث جسمانی نفس»، در حل مساله رابطه نفس و بدن موفق بوده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 105 تا 132
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تبیین وجودشناختى فطریات از طریق مبانى حکمت متعالیه
نویسنده:
محسن ایزدى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فطرت(کلام)
,
حکمت متعالیه
,
امکان استعدادی
,
امور فطری
,
فطریات
کلیدواژههای فرعی :
حدوث نفس ,
تجرد برزخی نفس ,
حرکت اشتدادی نفس ,
فطری ,
تمایز عقل نظری و عملی ,
آیات فطرت ,
نظریه حدوث جسمانی نفس ,
تجرد عقلی نفس ,
حرکت جوهری ,
استعداد ,
استعداد سابق ,
استعداد فطری ,
امکان ذاتی ,
فطری بالفعل ,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) ,
عقل عملی((مدرک کلیات مربوط به عمل)، مقابل عقل نظری)Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
مراتب عقل نظری(اصطلاح وابسته) ,
مراتب تجرد نفس ,
اشتراک معنوی امکان ,
اشتراک لفظی امکان ,
فطریات انسان ,
حدوث نفس ابن سینا ,
ویژگىهاى فطریات ,
اقسام فطریات ,
فطریات مربوط به عقل عملی ,
فطریات مربوط به عقل نظری ,
وجود شناختی فطریات ,
نسبت وجودی استعداد و ذات مستعد ,
نحوه وجود بودن امکان استعدادی ,
مسبوقیت حادث زمانی به ماده ,
استدلال ابن سینا بر مسبوقیت حادث زمانی به ماده ,
معقول ثانی بودن امکان استعدادی ,
اشکالات روحاینة الحدوث بودن نفس ,
فطری بودن مکاشفات ,
عرض انضمامی بودن امکان استعدادی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
1735-4545
چکیده :
فطریاتِ انسان، از جهات پرشمارى درخور بررسى هستند. این مقاله به تبیین وجودشناختى حقایق فطرى موجود در انسان مى پردازد. امور فطرى عبارت اند از استعدادهاى انسان که به تدریج در قلمرو عقل نظرى و عقل عملى تجلى مى یابند. امور فطرى در این صورت مشمول قاعده فلسفى «کل حادث مسبوق بقوة و مادة تحملها» خواهند بود که مبیّن نیاز آنها به محل (موضوع) مادى است. نیاز امرى مجرد (مانند ادراک عقلى) به موضوعى مادى، با اصول فلسفى رایج در فلسفه هاى پیش از صدرالمتألهین تبیین پذیر نیست؛ اما با استفاده از اصول فلسفى حکمت متعالیه مى توان اثبات کرد که امور فطرى، استعدادهاى موجود در نفس انسان هستند که به تدریج از طریق حرکت جوهرى اشتدادى فعلیت مى یابند. بر اساس اصول فلسفى صدرالمتألهین، فطریات نحوه وجود انسان هستند و نه صفاتى عارض بر وجود او.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 57 تا 74
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حرکت جوهری و تجدد امثال: تأملات و پرسش ها
نویسنده:
محمد فنایی اشکوری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
قوه و فعل
,
موضوع حرکت
,
حرکت در اعراض
,
غایتمندی
,
هستی شناسی اسلامی
,
طبیعت گرایی متافیزیکی
,
فلسفه الهی
,
حرکت جوهری
,
تشخص
,
اصالت وجود
,
نظریه تجدد امثال
کلیدواژههای فرعی :
حدوث نفس ,
حدوث و قدم ,
حرکت اشتدادی ,
کمال اول ,
عین ثابت ,
نسبت جوهر و عرض ,
بعد چهارم ماده ,
حدوث تجددی اجزای عالم ,
معاد(کلام) ,
امتناع ماهیت بر خدا ,
حرکت حبی ,
اشتداد وجودی ,
ترکیب ماده و صورت ,
خلع ولبس ,
لبس بعد لبس ,
جعل بسیط ,
جعل مرکب ,
نظریه حدوث جسمانی نفس ,
رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم) ,
خداشناسی پویشی (مسائل جدید کلامی) ,
کون و فساد ,
تغیر جوهری ,
مقوله حرکت ,
هیولی ,
اجزاء بالفعل ,
اجزاء بالقوه ,
اجزاء حرکت ,
مقولات اربع ,
زمان ( ماهیت ) ,
اعتباریت ماهیت ,
تشکیک ماهیت ,
شی ء تدریجی ,
وحدت اتصالی ,
وحدت اتصالی جسمی ,
احکام واجب الوجود ,
غنی محض (اسماء ذات) ,
مقولات عشر ,
حرکت ,
زمان ,
صورت نوعیه ,
اتحاد جوهر و عرض ,
علت معطی حرکت ,
ربط متغیر به ثابت ,
نفس رحمانی(عرفان نظری) ,
وحدت جهان ماده ,
انکار حرکت ,
حیثیت بالقوه و بالفعل ,
شبهه عدم بقای موضوع ,
شبهه عدم بقای نوع ,
انکار حرکت جوهری ,
رد بر حرکت جوهری ,
ادله حرکت جوهری ,
شبهات حرکت جوهری ,
واحد بالعموم ,
علیت جوهر برای اعراض ,
تبعیت اعراض از جواهر ,
رابطه قوه و فعل ,
اصل تغییر ,
تکامل در عالم ماده ,
هستیهای آنی در فلسفه بودیسم ,
حرکت در بودیسم ,
آیات قرآنی مربوط به حرکت جوهری ,
طور عقل ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
1735-4545
چکیده :
صدرالدین شیرازی با طرح نظریه حركت جوهری، بحث حركت در فلسفه را به ساحت ما بعد الطبیعی بسیار عمیقتری از آنچه در گذشته بوده است، میرساند. وی نه به ادراك حسی از حركات سطحی قناعت میكند و نه به ذوق عارفانه و شاعرانه بسنده مینماید، بلكه بر مبنای یك هستیشناسی اصالة الوجودی با براهین گوناگون حركت عام و بنیادین عالم مادی را اثبات میكند و بر پایه آن، برای بسیاری از مسائل پیچیده فلسفی پاسخهای راهگشایی عرضه میكند. نوشتار حاضر، حاصل تأمّلاتی پیرامون این نظریه و تدقیق در براهین و نتایج آن است. نتیجه این تأمّلات، طرح ملاحظات و پرسشهایی است كه امید است اعتنا به آنها، در تعمیق و پیشبرد این بحث سودمند واقع شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 11 تا 43
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
«معرفت النفس» از رهگذر پیوند میان عقل و فطرت و دین از دیدگاه صدرالمتالهین
نویسنده:
علی محمد ساجدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
دین فطری (در مقابل دین اکتسابی)
,
راه کشف و شهود
,
وحی الهی
,
تربیت
,
علم نفس
,
بساطت نفس
,
معاد(فلسفه)
,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته)
,
تجرد نفس (فلسفه)
کلیدواژههای فرعی :
خیر اعلی ,
نظریه حدوث جسمانی نفس ,
الهیات(کلام جدید) ,
حکمت متعالیه ,
حرکت جوهری ,
اصالت وجود ,
وحدت تشکیکی وجود ,
خلق ( ایجاد ) ,
حقیقت انسانی(عرفان نظری) ,
عالَم کبیر(مقابل عالَم صغیر) ,
عالَم صغیر(مقابل عالَم کبیر) ,
تخیل(راه های معرفت) ,
اطوار وجودی نفس ,
مراتب وجودی آدمی ,
بقا روحانی نفس ,
تعقل ذات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
تاملات در باره نفس ناطقه بشری از دیرباز کانون توجه فیلسوفان و متفکران و متالهان بوده و هست؛ در میان فیلسوفان یونان به ویژه ارسطو و کتاب مستقل او (در باره نفس)، تا سایر فیلسوفان مشا و اشراق و حکمت متعالیه می توان تطور و سیر تکاملی اندیشه در باره نفس را مشاهده نمود. و اینک، در حکمت متعالیه صدرا عوامل موثر بر شناخت حقیقی نفس، افزون بر منابع عقلی و شهودی، تعالیم و آموزه های دینی نیز مورد تاکید قرار گرفته است، تا جایی که به باور صدرا عقل و اندیشه آدمی بدون استمداد از وحی و آموزه های دینی، هم چنین بدون ریاضت و تهذیب نفس و تلاش های عملی در فهم و شناخت صحیح از ذات خویش، قاصر، بلکه عاجز و ناتوان است. و این موضوع، رهیافت جدیدی در حوزه معرفت النفس است که مدعی است آموزه های دینی که از سرچشمه وحی می جوشد به یاری دست آوردهای عقل بشری می شتابد تا حقیقت وجودی خویش را به او بنمایاند. و این مطلب عنصر مهمی است که اندیشمندان پیشین کمتر به آن پرداخته اند.لذا، در این تحقیق کوشش بر آن است تا به روش توصیفی – تحلیلی نقش سه عامل فوق در شناخت و تهذیب نفس را بر مبنای آرا صدرالمتالهین شیرازی تبیین شود. و لزوم و اجتناب ناپذیر بودن تمسک به دین را برای سالکان طریق معرفت النفس آشکار سازد. براهین عقلی وی در باب تجرد نفس به وجه ایجاز، روش کشفی او و مستندات قرآنی و روایی این متفکر بزرگ اسلامی -به خواست خدا-هدف اصلی پژوهش حاضر خواهد بود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 29
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی امکان تحقق نفس جزئی قبل از حیات دنیوی با استمداد از نظریۀ وحدت شخصی وجود نزد ملاصدرا
نویسنده:
فروغ السادات رحیم پور؛ ابراهیم راستیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم نفس
,
وحدت شخصی وجود
,
حکمت متعالیه
,
وحدت وجود
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
براهین توحید(حکمت نظری)
,
علم النفس صدرایی
,
قدم نفوس جزئی
کلیدواژههای فرعی :
حدوث نفس ,
جسمانیه الحدوث ,
حدوث جسمانی نفس ,
وجود شناسی ملاصدرا ,
وجود ربطی نفس ,
عالم ماده ,
عالم برزخ ,
برزخ نزولی ,
قدم نفس ,
عوالم وجود ,
نظریه حدوث جسمانی نفس ,
وجود ربطی ,
هستی شناسی اسلامی ,
فلسفه مشاء ,
حرکت جوهری ,
تشخص ,
وحدت تشکیکی وجود ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
مفهوم ممکن الوجود ,
وجود ربطی انسان ,
تشکیک در ظهورات وجود ,
عوالم سه گانه وجود ,
نظریه تباین وجودات ,
تمایز قیومی ,
حقیقت وجود انسان ,
عامل تشخص ,
ماهیت نوعیه نباتی ,
ماهیت نوعیه حیوانی ,
مرتبه برزخی نفس ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
بحث قدم نفس جزئی از پیچیدهترین مسائل فلسفی است. صدرالمتألهین در برخی آثار خود قائل به قدم نفس جزئی شده و در عین حال همواره به حدوث جسمانی نفس تصریح نموده است. این دو اعتقاد ظاهراً ناسازگارند. این مقاله میکوشد نشان دهد که مطابق مبانی عرفانی صدرا در نظریۀ وحدت شخصی وجود، اولاً اعتقاد به قدم نفس جزئی امری موجه است و ثانیاً چنین قِدمی با حدوث جسمانی نفس منافات ندارد. بر اساس این نظریه، همان طور که وجود حقیقتی واحد است، ظهور آن نیز واحد است و این ظهور در عین وحدت، واجد سه مرتبۀ مجرد، نیمهمجرد، و مادی است و بر اساس تشکیک در مظاهر، حقیقت انسانی در مرتبۀ عقلی و در مراتب مادون حاضر است. حقیقت عقلی انسان در عالم برزخ محدود به لوازم ماده میشود و در عالم جسمانی علاوه بر آنها، محدود به ماده و استعداد نیز میگردد. نفوس جزئی انسانها قبل از تحقق در عالم ماده، در برزخ نزولی، به نحو مقداری و ذو ابعاد ظاهر بودهاند و سپس، در عالم ماده به صورت جسمانی حادث شدهاند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 175 تا 190
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل مسئله تعقل از دیدگاه ارسطو و ابن سینا
نویسنده:
محمدحسین عباسى، رضا اکبریان، محمد سعیدى مهر
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل فعال
,
عقل نظری
,
ادراک حسی (معرفت شناسی)
,
ادراک حسی
,
سوفسطایی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
فلسفه بوعلی
کلیدواژههای فرعی :
واقعگرایی = رئالیسم (مکتب فلسفی) ,
عقلانیت فلسفی ,
ادراک حسی (معرفت شناسی) ,
تجرد صورت عقلی ,
معیار حقیقت ,
منابع معرفت ,
نسبیت اخلاقی ,
عقل منفعل ,
رابطه تدبیری نفس و بدن ,
زیادت وجود بر ماهیت ,
کلیات ,
ترکیب ماده و صورت ,
آموزه فیض ,
نظریه حدوث جسمانی نفس ,
تجرد عقل ,
افاضه صور علمی ,
یگانگی نفس و عقل جزئی ,
نسبیت ادراک ,
شهود جنبه کلی اشیاء ,
فلسفه وجودی ابن سینا ,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
ارسطو براى نفس، حدوث جسمانى قایل است و نفس به منزله امر جسمانى، صلاحیت تعقل یا ادراک عقلى را ندارد. ادراک عقلى و صورت معقوله، امورى مجردند و براى تعقل نیاز به امرى مجرد دارند. بنابراین ارسطو تعقل را بر عهده عقل مى گذارد؛ اما این عقل مجرد با نفس مادى چه نسبتى دارد و چگونه در امر تعقل انسانى به ایفاى نقش مى پردازد. نظریه ارسطو با ابهاماتى آمیخته است که باید رفع گردد. ابن سینا با لحاظ نفس به منزله امرى مجرد و با تمایز نهادن میان مقام ذات و مقام فعل در نفس انسانى، ادراک عقلى را به نفس نسبت مى دهد. ادراک عقلى در نظر او، فعلِ جنبه ذاتى نفس تلقى مى شود و نفس با عقل جزئى انسانى یکسان انگاشته مى شود. تأثیر مبادى عالیه و نقش عقل فعال نیز در تعقل لحاظ مى گردد. ابن سینا تأثیر عقل فعال در ایجاد صور معقوله در نفس ناطقه را به دو اعتبار وجود و ماهیت، افاضه و اشراق مى نامد. مقاله حاضر به تحلیل و تبیین نظرات ارسطو و ابن سینا در این زمینه اختصاص دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 33 تا 49
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
آیا روح پیش از بدن جسمانی خلق شده، یا جسم پیش از روح خلق شده است؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
یکی از مباحث مهم در علم النفس چگونگی پیدایش آن است؛ آیا نفس(روح) موجودی زمانی است که در زمان خاص حادث شده است؟ یا نفس قدیم و برتر از زمان است؟ برای یافتن پاسخ این نوع سؤالات ابتدا باید ببینیم حکیمان در این باب چه نظریاتی بیان کردهاند. اقوال و آرای
بیشتر ...
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حدوث نفس
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
علم نفس
,
آراء شناسی
کلیدواژههای فرعی :
حدوث نفس ,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه) ,
قدم نفس ,
حدوث جسمانی ,
نظریه حدوث جسمانی نفس ,
تقدم خلقت روح بر بدن ,
روح پیش از خلقت ,
حدوث بدن ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
تعداد رکورد ها : 10
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
با موفقیت به ثبت رسید