جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 22 
1 2 3 4 5
جهم‌بن صفوان و نفی صفات الهی
نویسنده:
ارائه دهنده: داوود درویش‌نیا ناقد: دکتر حسین منتظری
نوع منبع :
مقاله , سخنرانی , مناظره،گفتگو و میزگرد
منابع دیجیتالی :
چکیده :
بحث این گفتار، راجع به دیدگاه جهم‌ابن صفوان در نفی صفات الهی است. عده‌ای می‌گویند او (جهم‌ابن صفوان) ایده نفی صفات خودش را از مکاتب غیر اسلامی گرفته ولی سخنران... ن بر آن است که ثابت کند این ایده داخل جهان اسلام است و خارج از آن نیست و کسانی که خلاف آن را می‌گویند، شواهدی ناقص دارند و نمی‌توانند ادعای خود را ثابت کنند. استاد در ابتدا به برخی از سفرهای جهم و سپس دیدگاه‌های اصلی او اشاره می‌کند و می‌گوید: دیدگاه جهم در مورد نفی صفات الهی این است که ما صفاتی که به مخلوق نسبت می‌دهیم نمی‌توانیم به خالق نسبت دهیم؛ چون باعث تشبیه می‌شود. برای همین صفاتی مثل علم، عالم و حی را از خداوند نفی می‌کند و قادر و فاعل و خالق را اثبات می‌کند. تعطیلی که به جهم نسبت می‌دهند هم تعطیل در هستی‌شناسی صفات و اسماء الهی هست و هم تعطیل در وجود اوصاف الهی. اما بحث اصلی سخنران این است که جهم رأی و اندیشه خودش را از کجا آورده است؟ آیا تحت‌تأثیر گروه یا فرد خاصی بوده است؟ در بعضی مذاهب آمده که او از یهودیان، مسیحیان، مانویان، زردشتیان و بودائیان اخذ کرده ولی سخنران اینها را رد می‌کند و می‌گوید او هرگز در دمشق با مسیحیان و یهودیان گفتگو نداشته لذا ما براساس اینها می‌خواهیم نفی کنیم که هم‌چین چیزی اتفاق نیفتاده است. دلیل ما مبنی بر اینکه این اندیشه از یهودیت گرفته نشده اینکه ابن‌کثیر و ابن‌اثیر و ابن‌نباته معلوم نیست از کجا مطلب را نقل کرده‌اند و فقط قایلش همین‌ها هستند. و سرانجام یکی دیگر از دلایل موافقان ورودی‌بودنِ این اندیشه به جهم، اینکه او مخالف سیاسی حکومت است و می‌گویند حکومت قدرت داشته و لذا می‌خواسته عقایدِ مخالف خود را منتسب به خارج از جهان اسلام یا مکاتب غیر اسلامی بکند. سخنران می‌گوید خیر! بحث نفی صفات الهی در داخل جهان اسلام شکل گرفته است. البته استاد در فرجام سخن این فرض را مطرح می‌کند که به‌زعم خودم فکر می‌کنم جهم تحت‌تأثیر ظواهر روایات ما بوده اما شاهد محکمی بر این ندارم.   بیشتر
1 2 3 4 5
الجبر والاختيار في الفلسفة الإسلامية (الحلقة الأولى)
نویسنده:
عماد الدين الجبوري
نوع منبع :
مقالات روزنامه‌ای
منابع دیجیتالی :
1 2 3 4 5
عقل و ایمان از دیدگاه ملاصدرا و پاپ ژان پل دوم
نویسنده:
محسن پورمحمد
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بدون تردید عقل و ایمان از مهمترین موضوعات دینی به شمار می روند و همواره مورد عنایت ویژه اندیشمندان بوده اند. دیدگاه های گوناگون و کاملا متفاوفی در خصوص رابطه ع... عقل و ایمان در بین متفکران و اندیشمندان جهان اسلام و نیز مسیحیت مطرح شده است. هدف از این تحقیق ضمن بیان معانی و ایضاح مفهومی، پیشینه و رویکردهای عمده به عقل و ایمان در جهان اسلام و مسیحیت، بررسی آن از دیدگاه مرحوم ملاصدرا به عنوان متفکر برجسته و شاخص جهان اسلام و دیدگاه پاپ ژان پل دوم به عنوان دیدگاه رسمی جهان مسیحیت کاتولیک است. نتیجه آنکه: اسلام یک دین عقلانی است و در آن، سخن از رازی که معارض عقل باشد در میان نیست. اگرچه دین ممکن است حاوی بسیاری از مطالب فوق عقل باشد، ولی فهم و پذیرش اصول بنیادین دین از راه عقل است. و تعالیم دینی نباید با یافته های صریح عقلی ناسازگار باشند. برخلاف مسیحیت که نه تنها در اثبات اصول بنیادین خود بلکه در بسیاری از آموزه های خود نیز از خردورزی بی بهره است و به ناچار دست به دامن رازواری شده، به ایمان منهای تعقل تن در می دهد.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 41 تا 80
1 2 3 4 5
بررسی ابعاد تأثیرگذاری اندیشه جبرگرایی در شعر عربی
نویسنده:
امیر محمود انوار، جعفر صدری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
زیربنای همه جهت گیری های انسان در زندگی عقاید و باورهای اوست. بنابراین، عقیده بالاترین نقش را در زندگی فردی و اجتماعی انسان دارد. در سراسر ادوار، شعر یکی از دو... و رسانه قدرتمند و اثرگذار در افکار عمومی بوده است که این اثر گفتاری به عنوان یک اثر هنری ماندگار، حائز اهمیت است، چه در عصر جاهلیت و چه در عصر صدر اسلام شعر در همه موارد کاربرد داشته است. شعر عرب از دوره جاهلیت تا پایان اموی ها، سیر خود را به طور یکنواخت طی و بنا به گردش روزگار دچار تغییر و تحول اندکی می شد. لکن با آغاز خلافت عباسی، تحولی چشمگیر در شعر، ادب و حتی فرهنگ عرب پدید آمد که بیشترین مظهر و جلوه گاه این تحول در موضوعات کلامی بود. در این مقاله با مقایسه آراء کلامی: امامیه، اشاعره و معتزله، میزان و ابعاد تاثیرگذاری اندیشه جبرگرایی در شعر عربی مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین بررسی این مساله که شاعرانی چون بشار بن برد، ابوالعتاهیه، حمیری ... که تا حدی توانسته اند با التزام مفاهیم کلامی از مضامین شعری به در آیند اشاره شد و به اشعار ابوالعتاهیه، کمیت که خود از نام آوران بوده و در اشعارشان به اثبات معقتدات کلامی پرداخته اند، اشاره رفته است.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 7 تا 36
1 2 3 4 5
تبیین استطاعت از منظر متکلمان امامیه تا قرن چهارم
نویسنده:
عین اله خادمی، جعفر رحیمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
معنای لغوی استطاعت قدرت است و به همین معنا در قرآن استعمال شده است. از همان ابتدای نیمه نخست قرن اول هجری از استطاعت سوال می شده و روایتی از حضرت علی (ع) به دس... ست ما رسیده که ایشان به تبیین استطاعت پرداخته اند. در پی گذشت زمان اصطلاح استطاعت کلامی به وجود آمده و طبق گزارش های تاریخی زراره بن اعین از جمله کسانی است که در این مساله دست به تالیف زده است. دو قول اصلی استطاعت مع الفعل و استطاعت قبل از فعل در بین فرق اسلامی طرفدارانی دارد. در درون شیعه نیز هر دو قول طرفدار داشته و دو جریان اصلی را به وجود آورده است. در مکتب حدیثی - کلامی قم، شیخ صدوق طرفدار استطاعت قبل از فعل و ثقه الاسلام کلینی استطاعت مع الفعل را قائل بوده است.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 77 تا 104
1 2 3 4 5
مولوی و حل معمای جبر و اختیار در مکتب عشق
نویسنده:
ناصر نیکوبخت
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
جبر و اختیار از مسایل پیچیده کلام اسلامی است و برداشت های گوناگون مسلمانان از آیات قرآن و احادیث نبوی (ص) به مشرب های فکری زیادی از جمله جهمیه، اشاعره، معتزله،... ، امامیه و ... انجامیده است. مشرب های کلامی اسلامی با استناد به استدلالات عقلی و نقلی یا به جبر مطلق، یا به اختیار محض، یا به آمیزه ای از هر دو و یا به امر بین الامرین اعتقاد ورزیده اند. البته مولوی در مقام انسانی جامع که در همه علوم اسلامی آگاه و اهل نظر است، از جنبه های متفاوت و متعدد به این مساله نگریسته است. مولوی با اثبات عجز ذاتی فلسفه در پاسخ گویی به این معما، از منظر یک عارف شهودی ـ که به یک معنـا انسـان شنـاس و روان شناس است ـ می کوشد در عین حفظ قدرت مطلقه الهی، اختیار انسان را در پای جبر قربانی نکند و به گونه ای آن جبر منفور و اختیارکش جهمیه و اشاعره را تا حدی تلطیف و تعدیل کند و با طرح مساله "عشق"، به دوگانگی جبر و اختیار پایان بخشد.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 157 تا 186
1 2 3 4 5
خلق در کلام اسلامی
نویسنده:
احمد پاکتچی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران - ایران: مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی,
1 2 3 4 5
بررسی آرای ریچارد مارتین درباره تجسیم
نویسنده:
حسن رضایی هفتادر، حسین رهنمایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
شناخت دقیق آرای خاورشناسان درباره معارف اسلامی و نقد علمی دیدگاه‌های آنان برای ما مسلمانان ضرورتی انکارناپذیر است. به همین منظور راقمان این سطور در مقاله حاضر ...  تلاش کرده‌اند تا به بررسی آرای مارتین درباره تجسیم بپردازند. روش تحقیق در این پژوهش مطالعه کتابخانه‌ای و رویکرد آن تحلیلی- انتقادی است. این بدان معنا نیست که از روش‌های توصیفی استفاده نشده است. اگرچه بررسی دیدگاه‌های مارتین در خصوص تجسیم مرکز توجه و تحلیل بوده، جهت تکمیل این تحقیق، در مواقع مورد نیاز از نظرهای عالمان مسلمان استفاده شده است. به نظر مارتین اعتقاد به جسمانیت خدا در بعضی فرقه‌های اسلامی، از برداشت‌های ظاهری از توصیف‌های قرآنی مبنی بر جسم داشتن خداوند ناشی شده است. وی سابقه طرح بحث در مورد صفات الهی را در خلال ربع دوم قرن دوم هجری می‌داند. بررسی آرای مارتین درباره تجسیم، گویای تتبع بسیار وی در منابع اسلامی است، اما اشتباه‌های غیر قابل‌ اغماضی که از او سر زده نشان می‌دهد که وی به همه منابع معتبر اسلامی مربوط به تجسیم به ویژه منابع شیعی دسترسی یا اشراف نداشته است. مارتین به دلیل مراجعه یک‌سویه به منابع اهل سنت از پرداختن به نظرات مکتب اهل بیت در خصوص تجسیم غافل شده است.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 137 تا 156
1 2 3 4 5
آشنایی با فرق و مذاهب اسلامی - جبریه و جهمیه
نویسنده:
رضا برنجکار
نوع منبع :
مقاله , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)
منابع دیجیتالی :
چکیده :
چکیده: 1 - جبریه به دو دسته خالصه و متوسطه تقسیم می شوند. گروه نخست برای انسان هیچ قدرتی قائل نیست و همه را به خدا نسبت می دهد و گروه دوم برای آدمی قدرت را اث... ثبات می کند ولی آن را در فعل موثر نمی داند. 2 - اینکه عقیده به جبر در چه زمانی در میان مسلمانان مطرح شده روشن نیست ولی در قرن اول هجری گروههایی با عقیده به جبر یافت شده اند. در کتب فرق و مذاهب اولین فرقه ای که به نام جبریه نامیده شده مرجئه جبریه هستند. و تنها فرد معتقد به ارجاء و جبر که آرای او در دست است جهم بن صفوان است و جهمیه همان گروهی اند که جبریه خالص و محض اند. 3 - عقاید مهم جهمیه از این قرار است: الف) شناخت خدا برای ایمان کافی است و اقرار و عمل خارج از ایمان است. ب) انسان مجبور است و اراده و اختیاری از خود ندارد. ج) خداوند را نمی توان به صفتی از صفاتی که مخلوقات را به آن توصیف می کنیم توصیف کرد. د) کلام خدا حادث است و مخلوق. ه) علم خدا به امور حادث، حادث است. و) خداوند را حتی در قیامت هم نمی توان دید. ز) بهشت و جهنم ابدی نیستند.   بیشتر
1 2 3 4 5
تاريخ الجهمية والمعتزلة
نویسنده:
جمال الدين القاسمي
نوع منبع :
کتاب , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
بیروت - لبنان: موسسة الرسالة,
چکیده :
کتاب حاضر همانطور که از اسم آن هم معلوم است به بررسی تاریخ وجودی و اعتقادی دو فرقه جهمیه و معتزله می پردازد. اینکه معنی دو فرقه چیست؟ به چی معتقدند؟ چرا به این... ن نام خوانده شدند؟ بزرگانشان کیانند و... از جمله مباحث مطرح شده در این کتاب درباره جهمیه و معتزله می باشد.   بیشتر
  • تعداد رکورد ها : 22