جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 829
معقولات ثانی منطقی و مفاهیم محض فاهمه کانتی
نویسنده:
یارعلی کرد فیروزجائی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم, زمستان/1388
کلیدواژه‌های اصلی :
خواجه نصیرالدین طوسی , مرتضی مطهری , محمدتقی مصباح یزدی , ابن سینا: ابوعلی سینا , منطق صوری , مقولات کانت , ادراک (معرفت شناسی) , تصور , ادراک انسان , مفاهیم ماهوی , مقولات فاهمه , معقولات اولی , فلسفه کانت (فلسفه) , خواجه نصیرالدین طوسی , محمدتقی مصباح یزدی , مرتضی مطهری , ابن سینا , فلسفه کانت , کلی , منطق استعلایی , مفاهیم محض فاهمه , معقول ثانیة فلسفی , ایمانوئل کانت , شهاب الدین سهروردی(شیخ اشراق) , معقولات در فلسفه کانت , فردریک کاپلستون , مفاهیم غیر ماهوی , تصور(مقابل تصدیق) , تصدیق(مقابل تصور) , تصور جزئی(مقابل تصور کلی) , تصور کلی(مقابل تصور جزئی) , معقولات اولی((مفاهیم ماهوی)، مقابل معقولات ثانیه) , معقولات ثانیه((ما لیس باول)، مقابل معقولات اولی) , مفاهیم ماهوی حسی , مفاهیم ماهوی شهودی , معقولات ثانیه منطقی(مقابل معقولات ثانیه فلسفی) , معقولات ثانیه فلسفی(مقابل معقولات ثانیه منطقی) , مقولات((کانت)، اصطلاح وابسته) , معقول اول , انواع مفاهیم , مفهوم ضروری , ادراک نفسانی استعلایی , حکم تجربی ذهنی , حکم تجربی عینی , حکم وقوعی , صورت منطقی حکم , ادراک پیشین , یارعلی کردفیروزجایی
چکیده :
یکی از مباحث مهم در فلسفه و منطق، انواع مفاهیم است. در منطق سنتی و فلسفه اسلامی، مفاهیم به سه دسته ماهوی، معقولات ثانی منطقی و معقولات ثانی فلسفی تقسیم شده‌اند. در مقاله حاضر، ابتدا دیدگاه‌های فیلسوفان مسلمان درباره معقولات ثانی منطقی بررسی شده است. در فلسفه مغرب‌زمین نیز کانت از مفاهیم محض فاهمه یا مقولات سخن گفته است که با معقولات ثانی منطقی و فلسفی قابل مقایسه است. از این رو پس از گزارش چگونگی طرح مفاهیم محض فاهمه در فلسفه کانت و بررسی احکام آن، دیدگاه کانت درباره این مفاهیم با دیدگاه‌های منطق‌دانان سنتی درباره معقولات ثانی منطقی بررسی تطبیقی می‌شود.
صفحات :
از صفحه 69 تا 90
مسئله باور پایه و نظام معرفتی علامه طباطبایی
نویسنده:
قاسم پورحسن
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی, تابستان/1391
کلیدواژه‌های اصلی :
علامه طباطبایی , اسفار , باور پایه , وظیفه گرایی (مکتب اخلاقی) , بدیهیات , علم حصولی , مبناگرایی (معرفت شناسی) , باور , برهان تسلسل , خطاناپذیری , توجیه , درون گرایی , خطاپذیری , معرفت یقینی , مبناگرایی معتدل , این همانی یا هو هویت. , امکان معرفت , وظیفه گرایی معرفتی , فطریات , امتناع اجتماع نقیضین , لزوم توجیه باورهای غیر پایه , مبناگرایی‌ تجربی , علم‌ حضوری , معرفت شناسی باور پایه , باور استنتاجی , مبناگرایی غیرتجربی , هستی شناسی معرفت , تکثر معرفت , مبناگرایی ساده , مبناگرایی مضاعف , ساختار معرفت , ناوظیفه گرایی , پیدایش بدیهی , معرفت‌شناسی (اپیستمولوژی) , کتاب شفا (ابن سینا) , درباره علامه طباطبایی , ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , خواجه نصیرالدین طوسی , علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , مرتضی مطهری , محمدتقی مصباح یزدی , ابن سینا: ابوعلی سینا , علم حصولی , علم حضوری , توجیه (مسائل جدید کلامی) , معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) , توجیه باور دینی , نظریه مبناگروی , مبناگرایی تجربی , مبناگرایی کلاسیک , مبناگرایی معتدل , خواجه نصیرالدین طوسی , محمدتقی مصباح یزدی , مرتضی مطهری , علامه طباطبایی , ابن سینا , امور بدیهی , یقین , ویلیام آلستون William J. Abraham , امکان معرفت(معرفت شناسی) , تصدیق بدیهی(مقابل تصدیق نظری) , باور موجه , بدیهیات اولیه , بدیهیات ثانویه , اصل امتناع اجتماع نقیضین , اصل امتناع ارتفاع نقیضین , فطریات , وظیفه گرایی معرفتی(اصطلاح وابسته) , باور پایه((اصطلاح وابسته)، قسیم استدلال تسلسل معرفتی و دور معرفتی) , قاسم پورحسن درزی , ملاصدرا شیرازی
چکیده :
نظریة مبناگرایی یکی از دیرینه‌ترین و مهم‌ترین رهیافت‌ها در معرفت‌شناسی تلقی ‌می‌شود. از دو قسم اساسی مبناگرایی، مبناگرایی کلاسیک و معتدل، در مقالة حاضر، مبناگرایی کلاسیک را انتخاب کرده‌ایم و از دو شکل مبناگرایی درون‌گرایانه و برون‌گرایانه، دومی را بررسی می‌کنیم. در نوشتار حاضر هر دو دسته از مبناگرایی ساده و مضاعف و تمایزات اساسی آن‌ها را کاویده‌ایم. ادعای اصلی مبناگرایی کلاسیک برون‌گرایانه این است که باورهای ما به دو دستة پایه و استنتاجی تقسیم می‌شوند و همة باورهای استنتاجی ما، در فرایند توجیهی، باید به باورهای پایه بازگردند، در غیر این‌ صورت دچار دور یا تسلسل خواهیم شد. در مقالة حاضر کوشش خواهد شد تا علاوه ‌بر آن‌که کاستی‌های نظریة مبناگرایی نشان داده می‌شود به این کاستی‌ها، بر اساس نظام معرفتی علامه، پاسخ‌هایی داده شود.<br /> علامه طباطبایی در نظام معرفتی خود دستگاهی از روابط میان باورها، بر اساس سه اصل، سامان می‌دهد که این دستگاه اولاً، تمایز میان بدیهیات اولیه و ثانویه را مشخص ‌می‌کند؛ ثانیاً، ضمن نقد معرفت خطاپذیر از معرفت خطاناپذیر دفاع می‌کند؛ ثالثاً، روش دست‌یابی به معرفت یقینی را تبیین ‌می‌کند؛ و بالاخره، ضمن نقد بر مبناگرایی ساده، مبناگرایی مضاعف را رویکرد درست بر‌می‌شمارد.<br /> خطاپذیری و خطاناپذیری و درنتیجه، تصحیح باورهای پایه اساسی‌ترین ضعف و کاستی در مبناگرایی است. با توجه به مبنای علامه طباطبایی، دربارة معرفت یقینی، که باید درنهایت همة معرفت‌ها به بدیهیات ختم و بدیهیات ثانویه نیز با روابط ویژه‌ای به بدیهیات اولی یا سه اصل اولی منتهی شوند؛ می‌توان خلل اساسی در مبناگرایی، که همان معرفت تزلزل‌پذیر غیر یقینی است، را مورد پرسش قرار داد.<br /> مهم‌ترین دستاورد علامه، در حوزة معرفتی، دفاع از معرفت یقینی بر اساس اولیات و امکان دست‌یابی به معرفت خطاناپذیر است.
صفحات :
از صفحه 33 تا 54
اخلاق در بازاریابی: ارزش های اخلاقی مورد تاکید اسلام در مدیریت فعالیت های بازاریابی
نویسنده:
عبدالمجید مصلح, احمد الله یاری بوزنجانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
شناخت علل انحراف و گروه‎های منحرف در پنج سوره نخست قرآن ‎کریم
نویسنده:
اعظم خطیبی، کرم سیاوشی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی, تابستان/1392
چکیده :
این پژوهش به توصیف علل انحراف و گروه‎های منحرف از دیدگاه قرآن‎ کریم با رویکرد جامعه‎شناختی می‎پردازد تا از این طریق، راهکارهای کاربردی را در پیشگیری از رفتارهای منحرف بیابد. روش پژوهش توصیفی و نوع آن کاربردی است. نمونه پنج سورۀ نخست قرآن است و روش گردآوری داده‎ها، کتابخانه‎ای است. نتایج نشان داد در سوره‎های بررسی‎شده، 78/27% آیات به منحرفان اختصاص یافته است و قرآن ‎کریم اعتقادات غیرتوحیدی و گزینش راه‎های زندگی غیرالهی را عامل انحرافات برمی‎شمارد. شناخت و کسب آگاهی از علل ریشه‎ای انحرافات و تلاش برای داخل‎کردن دین در همۀ ابعاد زندگی اجتماعی در سطوح خرد و متوسط و کلان، می‎تواند از کج‎رفتاری‎ها جلوگیری کند، زیرا پیامدهای رفتار منحرفان از منظر قرآن، شباهت بسیاری به پیامدهای رفتار منحرفان در عصر مدرن دارد که ضرورت رجوع به قرآن را توجیه می‎نماید.
صفحات :
از صفحه 19 تا 38
تجلی مضامین کلام امام علی (ع) در شعر متنبی
نویسنده:
یدالله رفیعی، رمضان رضایی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی, بهار و تابستان/1393
چکیده :
بینامتنی یا تناص، امروزه از مباحثی است که در تحلیل متون ادبی اهمیت فراوانی دارد. یکی از این متن‌ها که همیشه، در طی چهارده قرن، به آن مراجعه می‌شده، سخنان علی (ع) است. این سخنان، مانند یک دایرةالمعارف است. سخنان امام علی‌ (ع)، نمایشی زیبا و دل‌انگیز از رابطۀ انسان با خداوند است و ازجمله مباحث آن، الهیات، سلوک، عبادت، دعا، مناجات، نفی دنیاپرستی، حماسه، شجاعت، اخلاق، تهذیب نفس، و اصول و موازین اجتماعی است. ازاین‌رو هرکس به اندازۀ توانش می‌تواند از آن بهره گیرد؛ کسانی که توان علمی، استعداد و هوش بیشتری دارند، بیشتر از دیگران می‌توانند در آثار خود از کلام امام استفاده کنند.<br /> در این میان، شاعران و نویسندگان در ادبیات عربی و فارسی، بیشتر از همه از کلام امیرالمؤمنین (ع) متأثر شده‌اند. ازجمله‌ شاعران عرب، متنبی است که سحر کلام وی همیشه توجه ادب‌پژوهان را به خود جلب کرده است. یکی از امتیازات شعر وی، وجود مضامین حکمی است؛ تا جایی که لقب «شاعر حکیم» به وی داده شده است. بدون شک، متنبی از کلام علی (ع)، چه در مضامین حکمی و چه در سایر مضامین، بهره‌های فراوان برده است. در مقالۀ حاضر برآنیم تا با ذکر نمونه‌هایی، چگونگی تجلی مضامین کلام امام (ع) را در شعر متنبی، تبیین و اطلاعات به‌دست‌آمده را تجزیه‌وتحلیل کنیم.
صفحات :
از صفحه 47 تا 65
مفهوم ایمان در آثار استاد مطهری و پل تیلیش
نویسنده:
سید مجتبی رضوی طوسی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی , بهار/ 1392
صفحات :
از صفحه 179 تا 196
تأثیر ویژگی‌های روانی انسان در شکل‌گیری باور از منظر قرآن کریم با تأکید بر «خودبرتربینی»
نویسنده:
محسن میری (حسینی)
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء, زمستان/1389
کلیدواژه‌های اصلی :
خواجه نصیرالدین طوسی , فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی , مرتضی مطهری , عبدالله جوادی آملی , محمدتقی مصباح یزدی , علامه جعفری: محمدتقی جعفری , ظن , ابلیس , باور پایه , صدق , ابن سینا: ابوعلی سینا , باور , یقین , شک , تکبر , 03. انسان شناسی Human nature , سنت نبوی صلی الله علیه و آله , وسوسه شیطان , مخالفت ابلیس از سجده آدم (ع) , ابلیس , قرآن , احساسات , توجیه , سجده بر انسان , سنت پیامبر (ص) , انسان شناسی دینی , توجیه (مسائل جدید کلامی) , توجیه (مسائل جدید کلامی) , معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) , معرفت شناسی اسلامی , خواجه نصیرالدین طوسی , محمدتقی مصباح یزدی , مرتضی مطهری , ابن سینا , علامه جعفری , اصطلاحنامه علوم قرآنی , قرآن , تکبر (اخلاق) , معرفت شناسی اسلامی , باور دینی پایه , انسان شناسی قرآنی , عبدالله جوادی آملی , ابونصر فارابی , صدق , الف. حضرت رسول اکرم(ص) , معرفت شناسی مدرن(از دکارت تا قبل از قرن حاضر) , یقین (به معنی اخص)، قسیم تصدیق شبیه به یقین و تصدیق ظنی) , باور پایه((اصطلاح وابسته)، قسیم استدلال تسلسل معرفتی و دور معرفتی) , شک(تساوی طرفین) , معرفت شناسی مدرن((انکار تحلیل سنتی معرفت)، اصطلاح وابسته) , ایمان , سنت معصومین(ع) , احساس , وهم(معرفت شناسی) , احتمال((اعم از یقین، ظن، شک و وهم)، اصطلاح وابسته) , معرفت‌شناسی (اپیستمولوژی) , مفهوم شناسی باور , سنت عقلی اسلامی , ملا محسن فیض کاشانی , حاج ملاهادی سبزواری (موسس مکتب سبزوار)
چکیده :
معرفت و به طور خاص باور و اعتقاد آدمی، یکی از مهم‌ترین ارکان در تعین هویت انسان و شکل‌گیری فرد و اجتماع است که از دیرباز مورد توجه و پژوهش‌های فراوانی از منظرها و نیز از جهات مختلف بوده است. به حتم باورهای انسانی همانند سایر پدیده‌های دیگر، همان‌گونه که در برخی از امور تأثیرگذار است، از عوامل و علل معرفتی و غیر معرفتی نیز اثر می‌پذیرد. قرآن کریم، این تأثیرگذاری و تأثیرپذیری معرفت را با همهٴ ابعاد آن مورد توجه قرار داده و ضمن بیان فرایندها و روندهای این تعامل، هنجارها و بایسته‌های این تعامل را برای دستیابی انسان به سعادت و کمال بیان فرموده است. این مقاله ضمن بیان نکاتی مقدماتی، برخی عوامل تأثیرگذار بر باور از دیدگاه قرآن کریم را ـ با تأکید بر مورد «تکبر» برمی‌رسد. اهمیت از این دست از مباحث، از آن‌رو است که یکی از راه‌های اسلامی سازی علوم، طراحی نظریه‌ای سامان‌مند و جامع دربارهٴ هنجارهای باور بر اساس قرآن کریم و سنت پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) است.
صفحات :
از صفحه 65 تا 80
علوم انسانی اسلامی به مثابه کاشف عقلانیت اسلامی
نویسنده:
حسن سبحانی، عطاء الله رفیعی آتانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء, تابستان/1391
چکیده :
در این مقاله با تفکیک «عقلانیت عملی» از «عقلانیت علمی و شناختی» نشان داده می‌شود که عقلانیت شناختی، مربوط به فاعل شناخت و عالم علوم انسانی است که اعتبار خود را از اعتبار عقلانیت پارادایم‌های فلسفهٔ علم می‌گیرد. اما عقلانیت عمل که به «موضوع شناخت» علوم انسانی مربوط است، اعتبار خود را وامدار فلسفه و نظام اخلاقی است. به علاوه وظیفهٔ عقلانیت شناختی در قلمرو علوم انسانی، فهم روشمند رفتارها و کنش‌های آدمی است و از آن جهت که انسان‌ها رفتاری را به عمل می‌آورند که اخلاقاً درست می‌دانند، فرضیات در علوم انسانی ـ که روایتی اولیه دربارهٔ شناخت کنش‌ها و رفتارهای آدمی است ـ دارای ماهیت اخلاقی است؛ چون نشانگر نظام عقلانیت در عمل انسان‌ها است. اما اثبات فرضیات، با روش‌های واقع‌نمایی علمی، امکان‌پذیر است. علوم متعارف انسانی عموماً حاوی نظریاتی است که در صدد شناساندن دستگاه عقلانیت در عمل مردمان جوامع غربی است. بر فرض تأیید چنین دستگاهی، درمی‌یابیم که آن‏ها به فلسفهٔ‌ اخلاق زندگی خود پایبندند. در این مقاله نشان داده می‌شود که عقلانیت اسلامی عمل، یک «عقلانیت فازی» است که می‌تواند رفتار همهٔ انسان‌ها را توضیح دهد. بنابراین، علوم انسانی اسلامی، جهانی‌تر از علوم متعارف انسانی است. یادآور می‌شود که اسلام در این مقاله، برای عقلانیت و علوم انسانی، قیدی شناختی ـ و نه قیدی جامعه‌شناختی و فرهنگی ـ است.
صفحات :
از صفحه 29 تا 50
  • تعداد رکورد ها : 829