جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 452
موضوع فلسفه در اندیشه ارسطو، ابن سینا و ابن رشد
نویسنده:
نادیا مفتونی، احد فرامرز قراملکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق(ع) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
پرسش از چیستی، موضوع فلسفه متعلق به حوزه علم شناسی است. ارسطو راهی به سوی وحدت و تمایز علوم گشوده و ضابطه ای منطقی را به عنوان یک توصیه روشی فراروی دانشمندان قرار می دهد : در مسائل هر علم باید از عوارض ذاتیه موضوع آن علم سخن گفت. ابن سینا در ادامه کار فارابی قاعده فوق و متفرعات آن را به تفصیل نظام می دهد و در مقام عمل نیز هنگام ورود به همه رشته های علمی به ضوابط منطقی پایبندی نشان داده و موضوع فلسفه را هم مطابق با این ضوابط تعیین می نماید. ابن رشد عمدتاً نقشی جز شارح و مفسر ارسطو ایفا نمی کند و قواعد منطقی ارسطو را پیرامون علم شناسی همان گونه که وی ارایه نموده است، تشریح می نماید . تفاوت اساسی ابن رشد با ابن سینا آن است که در مقام عمل در ورود به رشته های گوناگون علمی از جمله فلسفه توجهی به قواعد علم شناسی ندارد و با نظر مستقیم به مسائل وارد بحث می شود. تطبیق قواعد منطقی دانش شناسی بر همه آنچه به عنوان مسائل فلسفی مطرح است چالش خیز می باشد. ابن سینا برای پر کردن شکافی که میان مقام تعریف و مقام تحقق علوم به طور کلی و فلسفه به نحو خاص وجود دارد، تلاشهایی انجام داده است.
صفحات :
از صفحه 56 تا 78
شیخ اشراق و جریان فلسفه اسلامی
نویسنده:
جلیله علم الهدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
موقعيت تاريخی و خاستگاه حكمت اشراق با توجه به بارز ترين وجه سده هفتم هجری يعنی حملات غزالی به فيلسوفان و نقد رواج فلسفه در جهان اسلام، به خوبی قابل تبيين است. تلقی و دريافت سهروردی از انتقادات غزالی نسبت به فلسفه با نوع مواجهه و تقابل ابن رشد با غزالی تفاوت اساسی دارد. از نظر سهروردی، غزالی نه يك انديشمند مخالف با تعقل، بلكه منذری است كه شكاف و فاصله عقل و فلسفه را گوشزد می كند. با وجود اين، سهروردی بر خلاف غزالی با رويكردی اصلاحی و با طرح حكمت ذوقی در كنار استدلال و حكمت بحثی و از طريق احيای حكمت به بازسازی بنيان فلسفه اسلامی و تداوم آن اقدام كرده است.
صفحات :
از صفحه 135 تا 149
ماهیت فلسفه اسلامی
نویسنده:
سعیده سادات شهیدی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
فلسفه اسلامی از سوی مستشرقان غالبا با دیدگاه‌های انتقادی و به قصد نفی وجهه فلسفی آن روبرو بوده است. این منتقدان یا فلسفه اسلامی را دنباله‌روی صرف فلسفه یونان تلقی می‌کنند و معتقدند فلسفه اسلامی، صرفا فهم عرب‌زبانان مسلمان از فلسفه یونان است و یا به واسطه قید اسلامی، آن را در سطح علم کلام و به دور از ویژگی‌های فلسفی معرفی می‌کنند. در حالی که می‌توان وجوه استقلالی فلسفه اسلامی نسبت به فلسفه یونان را در طرح مسائل جدید، نقد یا تکمیل مباحث فلسفی یونانی در فلسفه اسلامی نشان داد. از سوی دیگر فلسفه اسلامی هم در بهره‌گیری از روش برهانی و نیز در مقدمات درست ساخت، ویژگی‌های کامل یک فلسفه ایده‌آل را داراست. همچنین تأثیرپذیری حکمای مسلمان از باورها و متون اسلامی تنها در مقام گردآوری است و این امر به حیثیت فلسفی فلسفه اسلامی که به مقام داوری مربوط می‌شود،خللی وارد نمی‌سازد.
صفحات :
از صفحه 79 تا 99
ارزش و اعتبار تفکر عقلی در حوزه اعتقادات
نویسنده:
فاطمه صادق زاده قمصری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق(ع),
چکیده :
این مقاله به اختصار به بحث رابطه عقل و دین و نگرش عقلانی به دین می پردازد و درصدد است تا بیان کند که عقل از آنجا که نقش مصباحی دارد می تواند با پرتو افکنی خود بر مسائل دینی به روشن سازی آن کمک کند. در عین حال ما باید هم حجیت ذاتی عقل را مورد توجه قرار دهیم و هم قلمرو ایمان و عقل را تفکیک کنیم تا سرنوشت دین را به مکتبی فلسفی گره نزنیم.
صفحات :
از صفحه 5 تا 8
نظریه افلاک و تأثیر آن بر فلسفه اسلامی
نویسنده:
سعید انواری,اصغر دادبه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
به نظر فيلسوفان اسلامی، مباحث طبيعی ( طبيعيات ) به مثابه اصول موضوعه، در علم الهی استفاده می شود. برخی از مباحث مابعدالطبيعه، تحت تأثير علم تجربی يا فيزيك روزگار فيلسوفانی است كه به طرح نظريات مابعدالطبيعی پرداخته اند. امروز بايسته است تا متفكران مسلمان، بر اساس داده های جديد علمی و دگرگونی مباحث طبيعی، به طرحی تازه از الهيات فلسفی اهتمام ورزند و مابعدالطبيعه ای متناسب با داده های جديد علمی بنا نهند و به تبيينی امروزين از آرای كهن بپردازند. در اين مقاله با بررسی نظريه افلاك، كه بخشی از طبيعيات قديم را تشكيل می دهد، ميزان تأثيرگذاری اين بحث بر مباحث مابعدالطبيعه، مورد بررسی قرار می گيرد و نشان داده می شود كه چه مباحثی از اين علم، نيازمند بازنگری و تبيينی ديگرگون است.
صفحات :
از صفحه 47 تا 87
تحلیل و بررسی پاسخ‌های ابن رشد به ابوحامد غزالی در بحث علم الهی
نویسنده:
سمیه حسینی مقدم
نوع منبع :
رساله تحصیلی , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
غزالی از اندیشمندانی است که به صراحت در دفاع از عقاید دینی خود در مقابل فیلسوفان ایستاده و آن‌ها را در طرح بیست مسئله دینی متهم به بدعت و کفر نموده است. سال‌ها بعد ابن‌رشد به عنوان یک فقیه و فیلسوف برجسته، درصدد پاسخ به غزالی برآمده که این نوشتار به تقابل میان این دو دانشمند در بحث علم الهی می‌پردازد. این تحقیق با روش توصیفی ـ تحلیلی به بیان نظریه‌های این دو دانشمند پرداخته و نظریه‌های ابن رشد را بر اساس نظر ابن سینا و صدرالمتألین مورد سنجش و ارزیابی قرار داده است. اگرچه پاسخ‌های ابن‌رشد به ابوحامد غزالی تا حدودی توانسته است اشکال‌های سخنان غزالی را آشکار کند ولی در نهایت او با غزالی همراه شده و بر جداسازی فلسفه از دین تأکید می‌کند. غزالی سعی می‌کند بیشتر مبانی فلسفی دیدگاه فیلسوفان درباره علم الهی را مورد نقد قرار دهد. ابن رشد علم الهی را از نوع حصولی و فعلی می‌داند و معتقد است خداوند چون علت موجودات است، از آن جهت که به ذات خود علم دارد به موجودات علم دارد اما درک تفصیلی این مسئله را خارج از دسترس درک بشر دانسته و در همین اندازه خود را متوقف می‌بیند و بیشتر نقدهای غزالی را بر نظر ابن سینا دراین‌باره می‌پذیرد. بررسی نظر ابن‌سینا نشان می‌دهد فهم غزالی و ابن رشد از نظر وی اشتباه بوده و تبیین ابن رشد بیش از ابن سینا قابل مناقشه است. نقد‌های غزالی در رشد و بالندگی فلسفه اسلامی نقش داشت تا آن‌که حکمت متعالیه توانست با در اختیار داشتن مبانی مستحکم فلسفی در تبیین علم خداوند و بسیاری از مسائل فلسفی دیگر هم‌سو با متون دینی موفق ظاهر شود به نحوی که راه را بر بسیاری از سوء برداشت‌ها ببندد.
رویکرد نقدی ابن رشد از حدود کاربرد عقل و حضور آن در تفکر فلسفی غرب
نویسنده:
سجاد یوسفی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
اصالت عقل ابن رشد یکی از مؤلفه های تأثیر گذار در تفکر فلسفی مغرب زمین بوده است و نقد عقلانی حدود به کارگیری عقل یکی از جنبه های محوری عقل گرایی وی می باشد. تحقیق حاضر بر آن بوده است تا امتداد جنبه مذکور را در تفکر فسلفی غرب بررسی نماید و به این پرسش پاسخ دهد که ایا نقادی حدود کاربرد عقل ابن رشد در تفکر فلسفی غرب حضور داشته است؟ با استفاده از روش تحلیل محتوی و تبارشناسی پاسخ این پرسش داده شده است.ابن رشد می گوید استفاده از قواعد عقلی در برخی موارد متعالی مانند علم الهی، موجب خطای آن می شود. از این رو بایستی محدوده عقل را روشن ساخت و ابن رشدیان نیز در پیروی از وی حدود کاربرد عقل را نقادی می نمایند و مدارس فکری اسکوتیسم و اوکامیسم نیز چنین رویه را اتخاذ می نمایند که این نگرش از ط ریق آن ها در فیلسوفان دوره جدید اروپا امتداد پیدا می کند و این تفکر حضور فلسفی دارد. بررسی حاضر می تواند علاوه بر تبارشناسی نقادی، حدود کاربرد عقل، نمایش گر نقطه التقای فیلسوفان اسلامی و غربی باشد و به درک متعامل این دو رویکرد کمک نماید.
مقایسه آراء غزالی و ابن‌رشد پیرامون رابطه فلسفه و دین (عقل و وحی)
نویسنده:
عبدالله نیک سیرت
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این پایان‌نامه سعی شده تا به تطبیق و مقایسه دیدگاه دو اندیشمند و متفکر بزرگ اسلامی، یعنی ابوحامد غزالی و ابوالولید ابن‌رشد در خصوص رابطه فلسفه و دین (عقل و وحی) پرداخته شود. تلاش ما بر آن بوده که این مقارنه و مقایسه، به دور از هرگونه پیشداوری و تعصب انجام گیرد. جان کلام اندیشه غزالی این بود که علم و فلسفه حدود خاصی دارند، لذا اعتقاد و ایمان دینی را نمی‌توان با استدلال علمی و فلسفی فهمید، اگر هم چنین کنیم این ایمان علم‌زده و عقل زده است و کاری از پیش نمی‌برد جز اینکه بر شک و حیرت می‌افزاید. از طرف دیگر، ابن‌رشد معتقد بود که نظر برهانی در موجودات و جهان هستی حق است و شریعت بدان دستور داده، لذا هرگز به مخالفت با آنچه در شرع آمده، منجر نمی‌گردد، زیرا حق با حق معاوضه ندارد بلکه هماره موافق با آن است و بدان شهادت می‌دهد. بدینطریق ابن‌رشد اثبات میکند که دین طالب نظر عقلی است و نظر عقلی همان فلسفه است .
ازلیت عقل و معقول آدمی در سایه ازلیت نوع آدمی نزد ابن رشد
نویسنده:
ابراهیم دادجو
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
مقایسه دفاعیه های خواجه نصیرالدین طوسی و ابن رشد از فلسفه (مساله بساطت واجب الوجود)
نویسنده:
احسان فتاحی اردکانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
فلسفه همواره مورد هجمه مخالفان بوده است و موافقان در برابر این حملات به دفاع از آن می پرداختند. در میان مخالفان فلسفه نام غزالی و فخر رازی می درخشد و ابن رشد و خواجه نصیر طوسی در برابر هجمه های بی امان این دو تن با نوشتن کتاب تهافت التهافت و شرح مشکلات الاشارات در مقام دفاع و پاسخ از این اشکالات برآمدند. در این مقاله دفاعیه های خواجه طوسی و ابن رشد در مساله بساطت واجب و تنها با استفاده از دو کتاب تهافت التهافت و شرح مشکلات الاشارات، مقایسه شده است، ولی برای روشن شدن بهتر دفاعیه ها اشکالات فخر رازی و غزالی هم ذکر شد. در این مقاله معلوم می شود که ابن رشد بر خلاف خواجه واجب را دارای ماهیت می داند اما ماهیت او را عین وجود او می داند و معتقد است واجب جنسِ مشکک است و در نتیجه، حد متناسب با خود دارد. در ضمن طرح گسترده دفاعیه های خواجه در میان فلاسفه بعد از او را ناشی از جایگاه دو کتاب اشارات و تجرید وی در میان فلاسفه دانسته است.
صفحات :
از صفحه 87 تا 120
  • تعداد رکورد ها : 452