آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

مدینه فاضله یا آرمان شهر، از جذاب ترین موضوعات فلسفه سیاسی است که فیلسوفان از دیرباز در بحث به آن پرداخته اند. در طول تاریخ اندیشمندان زیادی از مکاتب مختلف،تئوری های گوناگونی برای رسیدن به چنین جامعه ای ارائه کرده اند. در این میان دیدگاه خواجه نصیر الدین طوسی بعنوان احیاگر فلسفه اسلامی و کنفوسیوس بعنوان بنیانگذار مکتب کنفوسیوسیم ،به این مقوله قابل توجه است. خواجه نصیرالدین طوسی مدینه فاضله خود را با ابعاد عملی در قالب مسائل فلسفی بسط داده است. و در طرحریزی مدینه فاضله خود،علاوه بر استدلالهای فلسفی ،از کنایه و امثال برای تأکید نظریه خود نیز استفاده نموده است.اما کنفوسیوس درباره آرمان شهر خود که به تعبیر او" جهان هماهنگ عالی" بیشتر در قالب سخن قصیر و پر معنی دستور العملی در موضعهای مختلف برای شاگردان خود بیان کرده است. در این پایان نامه به صورت مقایسه ای درباره اشتراکات و افتراقات مدینه فاضله دو فیلسوف در چند مساله عمده ای :مبانی فلسفه ،رئیس مدینه ،جامعه مدینه فاضله بررسی انجام داده است.بر خلاف نظر بعضی مادیگرا ،در نظر این دو فیلسوف اختلاف بنیادی وجود ندارد،در جهان بینی ،انسان شناختی ،چگونگی جامعه آرمانی ،ویژگیهای حاکم ،شباهت بیساری وجود دارد.وهر دو به کانونیت رئیس مدینه فاضله و نقش رئیس محوری در ایجاد مدینه فاضله تاکیید کرده اند.در اختلاف ناشی از تفاوت اسلوبی دو فیلسوف در بیان مسایل است.از آنجای که در مکاتب فلسفه ای چین روش استدلال کامل و برهان تام کم رنگ است، باید از سخنان پراکنده تعالیم حکیمانه کنفوسیوس استنباط کرده تا بتواند با نظریه خواجه مقایسه بررسی شود.

مقاله حاضر، بر پیدایش علم فلسفه اخلاق متمرکز است. نویسنده، برخلاف اندیشه رایجی که با توسل به سیر تحولات و مباحث فکری به وجود آمده در میان سوفیست ها و فیلسوفان یونان باستان، علم فلسفه اخلاق را محصول اختصاصی یونانیان می داند، مدعی است که با در نظر گرفتن تحولات و فرایندهای مشابهی که در سایر سنت های اخلاقی پدید آمده، نمی توان قاطعانه فلسفه اخلاق را به مثابه یک علم، محصول خاص و انحصاری یونان باستان دانست، بلکه این مباحث در میان سایر فرهنگ ها نیز به چشم می خورد. در این باره، نویسنده، به ویژه به منازعات اخلاقی و تحولاتی اشاره می کند که در سنت اخلاقی چین میان اخلاق کنفوسیوسی و دیدگاه های موتزو رخ نمود. این تشابهات، برای رد ادعای مختص بودن فلسفه اخلاق به یونانیان و فرهنگ غرب کافی است، هرچند که نمی توان منکر این واقعیت شد که فلسفه اخلاق غربی دارای نوعی ویژگی های اختصاصی است که در سایر فرهنگ ها به چشم نمی خورد.

مقایسه تطبیقی میان شخصیت‌ها و تعالیم بزرگان دین و فلسفه و نیز میان آموزه‌های دینی و فلسفی، همواره مهم و مورد نیاز بوده است. خصوصاً، اگر موضوع مورد مقایسه نیز دارای کاربرد و اهمیّت خاصّی باشد، این ضرورت، بیش‌تر جلوه می‌کند. تحقیق حاضر، به مقایسه «آرمانشهر» و مؤلّفه‌های اصلی آن، در آراء دو حکیم بزرگ تاریخ دین و فلسفه، کنفوسیوس و فارابی پرداخته و نقاط اشتراک و افتراق آن را تا حدّ امکان و با توجّه به برخی از نظریّات پیرامون این مقوله اجتماعی، دینی و فلسفی، روشن ساخته است. در این تحقیق، تلاش شده تا در خلال بیان تعاریف مختلف از مفهوم «آرمانشهر» و تشریح ویژگی‌ها و صفات هریک از انواع آن، به عوامل تاریخی و اجتماعی تأثیرگذار در روند شکل‌گیری اندیشه اتوپیایی در نظام فکری کنفوسیوس و فارابی نیز اشاره شود و برای تبیین بهتر این مسأله، به توضیح مختصری از تعالیم فلسفی این دو حکیم همچون تعالیم هستی‌شناختی و انسان‌شناختی ایشان نیز پرداخته شده است.