مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
نمودار درختی موضوعات
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه فلسفه
>
حکمت نظری
>
فلسفه (خاص)
>
فلسفه الهی
>
فلسفه اسلامی
>
فلسفه مشاء
فلسفه بوعلی
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
تعداد رکورد ها : 423
عنوان :
حکمناپذیری مرتبه ذات الهی و دستگاه منطقی ـ معرفتشناختی ارسطویی
نویسنده:
مجید ظهیری، جهانگیر مسعودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ذات الهی
,
ذات الهی
,
صفات الهی
,
صفات خدا
,
دستگاه منطقی معرفتی ارسطویی
,
لا اسم و لا رسم له
,
اعتبار عرفانی صفات
,
حکم ناپذیری مقام ذات
کلیدواژههای فرعی :
حکمت متعالیه ,
سکوت ,
ذات (منطق) ,
الهیات سلبی ,
حکمت مشاء ,
لابشرط مقسمی ,
بساطت ذات ,
تعینات ذات ,
ذات (اسماء ذات الهی) ,
اطلاق ذات ,
اطلاق ,
ذات اسمی ,
اسماء ذات ,
وجود لابشرط مقسمی ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
اسماء ذات (فلسفه) ,
امتناع اجتماع نقیضین ,
معقول ثانیة فلسفی ,
درک ذات خدا ,
معقولات ثانیه فلسفی(مقابل معقولات ثانیه منطقی) ,
اصل امتناع اجتماع نقیضین ,
اطلاق مقسمی ,
سکوت معرفت شناسانه ,
استحاله اجتماع نقیضین ,
دستگاه ارسطویی مشائی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
عبدالله جوادی آملی
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
مرتبه ذات الهی پیچیدهترین اعتبارات عرفانی است؛ مرتبه اطلاق مقسمی که حتی حمل واژههای مقام، مرتبه، اعتبار عرفانی، و اطلاق بر آن محل تردید است. درباره وجود لابشرط مقسمی دو اختلاف وجود دارد؛ یکی اختلاف میان فلاسفه و عرفا و دیگر اختلاف میان خود عرفا. اختلاف میان فلاسفه و عرفا در این است که این مرتبه صرفا از معقولات ثانیه فلسفی است و مابهازای خارجی ندارد، چنانکه فلاسفه معتقدند یا حقیقه الحقایق است، آنچنان که عرفا باور دارند. اختلاف میان عرفا نیز در تبیین «لا اسم و لا رسم له» و شرایط و لوازم حمل و سخنگفتن در این مقام است. برخی معتقدند هر حملی حتی حمل اطلاق، وجود، وحدت، وجوب، و بساطت بر این مقام نادرست است، چنانکه سلب آن نیز نادرست است و درباره این مقام فقط سکوت سزاوار است. این گروه در این مقام سخنان بهظاهر تناقضآمیزی مطرح میکنند. برخی نیز معتقدند تعبیر «لا اسم و لا رسم له» به این معنا نیست که امکان اشاره به آن مقام با لفظی از الفاظ و اسمی از اسما انکار شده باشد بلکه فقط اگر حملی منجر به تعین در مقام ذات شود، نادرست خواهد بود. در این مقاله ضمن تحلیل آرای مختلف، به این نتیجه خواهیم رسید که حتی حمل برخی محمولها همچون اطلاق مقسمی، وجوب، و وجود نیز منجر به تعین در مقام ذات میشود و با « لا اسم و لا رسم له»، به علت مشروطبودن انتزاع از حاق ذات به احاطه علمی و نیز مساویبودن معقول ثانی با معلومبودن و متعین و محدودبودن به حدود فهم، قابل جمع نخواهد بود. فرضیه پیشنهادی نویسندگان این است که دستگاه منطقی ـ معرفتشناختی ارسطویی توان تبیین و توجیه حکمناپذیری مقام ذات را ندارد، لکن این به معنای توجیهناپذیری مطلق آن نیست و نمیتوان از آن خردستیزی یافتههای عارفان را نتیجه گرفت. همچنین عرفان هیچ الزامی برای کوتاهآمدن در برابر دستگاه منطقی ـ معرفتشناختی ارسطویی ندارد و میتواند در تبیین و توجیه عقلانی ـ منطقی نظریات خود، فارغ از این پارادایم، دستگاههای منطقی ـ معرفتشناختی دیگر را نیز محک بزند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 69 تا 78
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حرکت توسطیه و قطعیه از دیدگاه حکیم سبزوارى
نویسنده:
عبدالجواد ابراهیمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاهادی سبزواری
,
حرکت قطعی
,
حرکت توسطی
,
حکمت متعالیه
,
حرکت
کلیدواژههای فرعی :
حادث و قدیم ,
فلسفه مشاء ,
اجزاء جسم ,
زمان ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
حرکت توسطیه و قطعیه، از مباحث عمیق فلسفه است. ژرفای بحث، باعث اختلاف نظر فیلسوفان بزرگی، همچون شیخالرئیس، محقق داماد، صدرالمتألهین، حکیم سبزواری و علامه طباطبایی رحمهالله علیهم شده است. از اینرو، برای اصطیاد نظریهای که به واقعیت، نزدیکتر به نظر میرسد، لازم است در آغاز، سیر و تاریخچه بحث بررسی شود، آنگاه، اقوال حکمای قبل از حاج ملاهادی سبزواری؛ تبیین گردد و سرانجام، نظر ایشان، در مقایسه با آرای دیگران ارزیابی شود.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
برهان صدیقین از دیدگاه حکماى مشاء، اشراق و حکمت متعالیه
نویسنده:
امیرعباس علیزمانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
براهین خداشناسی
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
براهین اثبات واجب(حکمت نظری)
,
برهان صدیقین
,
فلسفه دین
کلیدواژههای فرعی :
الهیات عرفانی ,
انسان و خدا ,
حکمت اشراق the School of Illumination ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
قرآن ,
برهان ان (منطق) ,
حقیقت وجود(صفات) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
برای اثبات وجود خدا براهین مختلفی در سنت فلسفی اسلامی ارائه شده است. برهان صدیقین را نخستین بار ابن سینا در اثبات وجود خدا به کار برده است. این برهان در آثار سایر فلاسفه ما همچون شیخ اشراق و ملاصدرا و همینطور در مشارب فکری وابسته به ایشان به صورت های مختلفی مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله، این برهان آنگونه که بار اول توسط شیخ رئیس ارائه شده مورد بررسی قرار گرفته و سپس نظرات مختلف راجع به آن، که به اشکال گوناگون، ظهور کرده است مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تعریف با حد و مشکلات آن
نویسنده:
یحیی یثربی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پردیس فارابی دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سهروردی
,
ابن سینا
,
اصطلاحنامه منطق
,
فصل
,
جنس
,
تعریف(اصطلاح وابسته)
,
تعریف به لوازم
کلیدواژههای فرعی :
ماده و صورت ,
فلسفه مشاء ,
ذاتی ,
عرضی ,
مقولات عشر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
این مقاله بر آن است تا تعریف با حد و مشکلات آن را مورد نقد و بررسی قرار دهد. مولف معتقد است تعریف با حد که در منطق و فلسفه از آن سخن به میان می آید مشکلی را حل نمی نماید. از میان فلاسفه اسلامی سهروردی تعریف با حد یعنی تعریف با جنس و فصل را ممکن ندانسته و در نتیجه روش مشائیان را در این باره نادرست می شمارد. او پیشنهاد می کند که در شناخت اشیاء باید از مجموعه ای از لوازم هر چیز که به آن اختصاص دارد بهره برد. نویسنده با نقل اعتراض های تعریف حدی نکات دیگری را نیز در کاستی های تعریف با حد مطرح می کند. سپس با تایید دیدگاه فارابی موضوع عبور از حد و لوازم آن را پیشنهاد می نماید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 21 تا 31
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
وحدت هستی از منظر حکمت و عرفان برتر
نویسنده:
یحیی کبیر
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت اشراق the School of Illumination
,
حکمت متعالیه
,
وحدت تشکیکی وجود
,
حکمت
,
اصطلاحنامه عرفان
,
وحدت هستی
کلیدواژههای فرعی :
فلسفه مشاء ,
بساطت واجب(امور عامه) ,
مرتبه واحدیت ,
تجلّیات (عرفان نظری) ,
صوفیان (صوفیه) ,
عرفان نظری ,
عالم اسلام ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
در این مقاله درصددیم بحث در باره وحدت هستی و تشکیک در آن را در شکلی نو که تلفیقی از مکاتب اشراقی و عرفانی و متعالیه است، به تصویر درآوریم و روح توحید ناب اسلامی را آشکار ساخته، راه سیر و رسیدن به مقام فنا در هستی را که همان محو شدن دروحدت و اتحاد است مبین سازیم و شأن رفیع حکمای اشراقی و متعالیه و سهم عظیم محی الدین عربی و عرفا اسلامی را در تحقق این امر روشن سازیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 51 تا 71
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تأثیرپذیری آکوئیناس از اندیشمندان مسلمان در ارائه پنج راه اثبات وجود خدا
نویسنده:
سید اکبر حسینی قلعه بهمن
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
متن
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
آکوئیناس
,
فلسفه مشاء
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
استدلال مبتنی بر حرکت
,
استدلال مبتنی بر علت فاعلی
,
استدلال مبتنی بر وجود واجب و وجود ممکن
چکیده :
این نوشتار، به اجمال به بررسی تأثیرپذیری توماس آکوئیناس از اندیشمندان مسلمان، در یکی از اساسیترین دیدگاه های خود، یعنی ادلة اثبات وجود خدا پرداخته و وامداری او را به فیلسوفان مسلمان نشان داده است. اولاً، آکوئیناس اثبات وجود خدا با استدلال را امری ضروری میداند. ثانیاً ایشان پنج راه و استدلال در این زمینه ارائه کرده است که دستکم در چهار استدلال، وی از تلاش فیلسوفان مسلمان بهره برده است. استدلال پنجم وی نیز از استحکام چندانی برخوردار نیست.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بنیاد ادلّه معقولیت، درجات کمال و حرکت در نهج البلاغه
نویسنده:
مریم موسوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
متن
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نهج البلاغه (نهجالبلاغه)
,
امیرالمومنین علی بن ابی طالب (ع)
,
براهین اثبات واجب(حکمت نظری)
,
برهان حرکت
,
فلسفه دین
,
برهان معقولیت اعتقاد
,
شرطی پاسکال
,
برهان درجات کمال
کلیدواژههای فرعی :
جهان شناسی اسلامی ,
الهیات اسلامی ,
جهان شناسی مذهبی ,
اعتقاد به خدا ,
برهان کیهان شناختی ,
کتاب پنج راه (آکویناس) ,
هستی شناسی اسلامی ,
فلسفه مشاء ,
محرک اول ,
حرکت ,
قاعده امکان اشرف(حکمت اشراق) ,
خداشناسی اسلامی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
6024-2251
چکیده :
برهان «معقولیت اعتقاد» از براهین اثبات وجود خداست. این برهان در غرب به شرطی پاسکال شهرت دارد اما بنیاد آن را میتوان در سخنان گهربار امام علی(ع) در نهجالبلاغه یافت و با توجه به متأثر بودن پاسکال از غزالی، عنوان «معقولیت اعتقاد» برای این برهان شایستهتر است. برهان «درجات کمال» نیز برهانی است که متألّهان مغرب زمین آن را در اثبات خدا به کار میبرند؛ این برهان بر قاعده امکان اشرف قابل انطباق است و میتوان آن را از برخی تعابیر نهجالبلاغه استنتاج نمود. همچنین سخنانی از امام با صراحت بر برهان حرکت دلالت دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 77 تا 90
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ماده طبیعى در حکمت سینوى
نویسنده:
غلامحسین رحیمى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
هیولا
,
انرژی
,
مشاء
,
صورت
,
عالم ماده
,
جسم مادی
,
جرم
,
و دیگر موضوعات مرتبط با کلام
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
فلسفه مشاء
کلیدواژههای فرعی :
حرکت جوهری ,
اخوان الصفا ,
فیزیک ,
ترکیب ماده و صورت ,
برهان قوه و فعل ,
جوهر عقلانی ,
امتدادمندی ماده ,
اقسام هیولا ,
ترادف جسم طبیعی و ماده ,
جرمانی بودن ماده ,
برهان فصل و وصل ,
مرتبه وجودی هیولای اولی ,
ابداع وجود هیولای اولی ,
جوهریت هیولی ,
خصوصیات هیولی ,
ماده ثانیه ,
اصول بقای ماده ,
کار فیزیکی ,
ماده در فیزیک جدید ,
قوانین طبیعی در فیزیک جدید ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در این مقاله ماده به منزله موضوعى مشترک براى علم و فلسفه، کانون بررسى و تحلیل قرار مى گیرد. در این مسیر، نخست به آراى برخى از فلاسفه و صاحب نظران متقدم و متأخر درباره ماده اشاره، و سپس ماده در مفاهیم ماده اولیه، ماده ثانویه و ماده تجربى و نسبت آنها با یکدیگر تحلیل مى شود. مفهوم ماده در فلسفه اسلامى طى سده هاى متمادى تغییرى نکرده و یافته هاى شگرف علمى در این باره، فیلسوفان مسلمان را متأثر و به روز نساخته است. در نتیجه این تعاریف هیچ گونه ربط و نسبتى با ماده مورد مطالعه علوم تجربى ندارد. در این مقاله نشان داده مى شود که چنانچه از منظر جدیدترى به ماده در فلسفه اسلامى بنگریم، مى توانیم ارتباط مناسبى میان ماده برهانى در فلسفه اسلامى و ماده تجربى در دانش جدید بیابیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 121 تا 144
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحول مفهوم جوهر در فلسفه تجربی (لاک، بارکلی، هیوم)
نویسنده:
فاطمه فرقدان
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تجربه گرایی (مسائل جدید کلامی)
,
فلسفه مشاء
,
هنر و علوم انسانی
,
جوهر (فلسفه)
,
بارکلی، راسل آ.
,
مکتبهای فلسفی غرب
,
تجربهگرایی
,
تصور ذهنی
,
هیوم، دیوید
,
لاک، جان
,
دکارت، رنه
,
هنر و علوم انسانی
,
هیوم، دیوید
,
مکتبهای فلسفی غرب
,
دکارت، رنه
,
لاک، جان
,
تصور ذهنی
,
جوهر (فلسفه)
,
بارکلی، راسل آ.
چکیده :
جوهر به عنوان ذات و واقعیت اشیا جهان، همیشه مورد توجه متفکران بشری قرار گرفته است. از زمان اولین حکمای یونانی نظیر طالس، آناکسیمنس و هراکلیتس، جوهر مورد توجه بشر قرار میگیرد و هر کدام از آنها به بررسی جوهر پرداخته تا ارسطو، دکارت و اسپینوزا هر کدام تعریف خاصی از جوهر ارائه میکنند. جوهر از نظر لاک به عنوان حامل و زیر نهاد همه کیفیات و اعراض است. در حقیقت، لاک جوهر را حامل و نگاهدار اعراض و کیفیات میداند و در ادامه بیان میکند که ما هیچ شناختی از این جوهر نداریم و فقط آن را به عنوان حامل و نگاهدار اعراض و کیفیات میدانیم. بعد از لاک، بارکلی به عنوان دومین فیلسوف اصالت تجربه، به بررسی جوهر میپردازد. به عقیده بارکلی، ما هیچ شناختی نمیتوانیم از این جوهر مفروض لاک داشته باشیم. بنابراین او به دلیل این که این جوهر برای ما ناشناخته است، به انکار جوهر مادی میپردازد. بارکلی بعد از انکار جوهر مادی، اصالت را به جوهر ذهن یا روح داده و معتقد است که بعد از انکار جوهر مادی تنها چیزی که باقی میماند، ادراکات و تصورات است و جهان من، جهان ادراکات و تصورات است. بنابراین او به بررسی محوریترین موضوع فلسفهاش، یعنی "وجود چیزهای محسوس عبارت از مدرَک شدن است"، میپردازد. از نظر او، اگر چیزی مدرَک واقع نگردد، معنایی ندارد. از نظر بارکلی، تمام اشیا محکوم به مدرَک واقع شدن هستند و اگر شیئی بدون این که مدرَک واقع گردد، موجود شود، وجودش بی معنا خواهد بود. بنابراین در فلسفه بارکلی دو قسم موجود وجود دارد؛ اشیای محسوس و ذهن. وجود اشیای محسوس، مدرَک شدن است و وجود ذهن، مدرِک بودن است. بنابراین اشیا محسوس همیشه قائم به جوهر ذهناند. از نظر بارکلی هر چیزی که در جهان است، یا مورد ادراک من قرار میگیرد و یا ذهن دیگری هست که آن را ادراک میکند و اگر ذهن دیگری نباشد، خدا هست که آن را ادراک میکند. بنابراین مشخص است که بارکلی مانند لاک جوهر را اسطقسی نا معلوم نمیداند، بلکه با انکار جوهر مادی و اصالت دادن به جوهر روح، به اثبات وجود خدا به عنوان خالق تمام تصورات میپردازد. بعد از بارکلی، هیوم به عنوان آخرین نماینده فلسفه اصالت تجربه، تلاش میکند تبیین متفاوتی از بقیه ارائه دهد. بنابراین هیوم به بررسی تصور جوهر میپردازد؛ اما با ملاک خودش، یعنی مسبوقیت تمامی تصورات ما به انطباعات. او تلاش میکند در بحث از جوهر به همین شیوه عمل کند. لذا در بحث از جوهر جسمانی، تلاش میکند بیان کند که تصور جوهر از کدام یک از انطباعات به دست آمده است و چون میبیند که جوهر از طریق هیچ انطباعی به دست نیامده، به انکار جوهر جسمانی میپردازد و در بحث از جوهر نفسانی نیز همین شیوه را به صورت مفصلتری ادامه داده و در نهایت نتیجه میگیرد که تصور جوهر از طریق هیچ انطباعی به دست نیامده، بنابراین موهوم است. علت این تصور موهوم در نظر هیوم قوه متخیله است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
افق خداشناسى در اندیشه ابن سینا و سهروردى
نویسنده:
مجید احسن
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
صفات الهی
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
فلسفه مشاء
,
فلسفه بوعلی
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
توحید(الهیات بالمعنی الاخص))
کلیدواژههای فرعی :
شبهه ابن کمونه ,
امکان معرفت خداوند ,
اثبات خدا ,
راه کشف و شهود ,
هستی شناسی اسلامی ,
فلسفه ارسطو ,
فلسفه اسلامی ,
عینیت صفات با ذات ,
فیض الهی ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
قرآن ,
نقل (معرفت شناسی) ,
هستی شناسی سینوی ,
هستی شناسی سهروردی ,
فلسفه تطبیقی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
ابن سینا و سهروردى به منزله سرآمدان دو فلسفه مشاء و اشراق در جهان اسلام با تأثیرپذیرى از متون دینى، بحث از خداشناسى را وجهه همت خود قرار داده و تمام تلاش خود را براى تبیین آن به کار گرفته اند. مبانى خاص و روش فلسفى متفاوت این دو اندیشمند مسلمان که یکى با وفادارى به روش بحثى استدلالى ارسطویى و با رنگ و بوى وجودى به حل و فصل این مسئله اقدام مى کند و دیگرى با دخالت دادن شهود در کنار استدلال به عنوان ابزارى مهم در فهم حقایق، مسئله مذکور را بر پایه نور تبیین مى کند رهیافت هاى مختلفى را در بحث خداشناسى به ارمغان مى آورند. این نوشتار با روش تحلیلى توصیفى مى کوشد با نگاهى فراتاریخى و پدیدارشناختى دیدگاه این دو فیلسوف شهیر را در باب خداشناسى بررسى کند. این بررسى روشن مى کند که ملاحظات ابن سینا و تبیین هایى که براى اثبات واجب و صفات او ارائه کرده است دقیق تر از شیخ اشراق است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 35 تا 52
مشخصات اثر
ثبت نظر
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
تعداد رکورد ها : 423
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید