جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور اعلام
>
ارسطو, معلم اول (Aristotélēs،فیلسوف مشائی یونانی), 384 ق.م 322 ق.م
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
تعداد رکورد ها : 1572
عنوان :
ارتباط و تمایز برهان نظم با برهان غایی و نظام احسن وجود
نویسنده:
فرح رامین
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
برهان هدفمندی
,
براهین خداشناسی
,
براهین اثبات واجب(حکمت نظری)
,
برهان نظم
,
نظام احسن
,
فلسفه دین
کلیدواژههای فرعی :
عالم خلقت ,
تدبیر عالم طبیعت ,
راه هدایت ,
قرون وسطا ,
غایتمندی طبیعت ,
غایتمندی افعال الهی ,
نظم در طبیعت ,
رابطه علم و دین نزد کانت ,
الهیات مسیحی ,
قرآن ,
برهان ان (منطق) ,
برهان لم ,
نظم عالم ,
مصادیق نظم ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
جعفر سبحانی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
سید محمدباقر صدر
چکیده :
برهان نظم، در پیشینه غربی آن، با تقریرهای بسیار متفاوتی روبه روست؛ به گونه ای که این تقریرها گاه با یکدیگر تفاوت ماهوی یافته اند. برهان نظم، برهانی انی و پسین در اثبات وجود خداوند است که از طریق تمثیل یا استقراء و با تکیه بر مصادیق جزئی یا کلی نظم در طبیعت در پی اثبات ناظمی هوشمند است، اما در تقریرهای غربی این برهان - از آنجا که مفاهیم نظم و غایت ارتباطی استوار دارند - مفاهیم غایتمندی افعال الهی، غایتمندی طبیعت، نظم در طبیعت و نظام احسن آن، با یکدیگر یکسان پنداشته شده و خلط آشکاری بین برهان نظم با براهین غایی و نظام احسن وجود رخ داده است. رسالت این مقاله آن است که با بررسی نظم در جهان آفرینش بر مدار هماهنگی اجزای یک مجموعه (برهان نظم)، بر مدار علت غایی (برهان غایی) و بر مدار نظام احسن (برهان نظام احسن وجود) ارتباط و تمایز این سه نوع استدلال را آشکار نماید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 93 تا 108
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رابطه منطقى ارزش با واقع
نویسنده:
مهدى مشگى، محمدمهدى عباسى آغوى
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
قضایای اخلاقی
,
هست و باید
,
گزاره های ناظر به واقع
,
گزاره های ارزشی
,
جهان واقع
,
ارزش
,
احکام انشائی
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
رابطه باید و هست
,
رابطه منطقی
کلیدواژههای فرعی :
ارتباط اعتباریات و حقیقیات ,
وجود محمولی ,
علت غایی ,
علت فاعلی ,
معرفت حسن و قبح ,
اختیار انسان ,
حس گرایی ,
ضرورت بالقیاس ,
وضع و موضوع له ,
مثل افلاطون ,
رابطه علّی ,
شهود گرایی ,
جهان آرمانی ,
واقعیت نهادی ,
مکتب سود گرایی ,
حکمت نظری ,
امور اعتباریه صرف ,
رابطه عقل نظری و عملی ,
مغالطه طبیعت گرایانه ,
تفکیک ضرورت فلسفی و منطقی ,
معقولات ثانیه منطقی(مقابل معقولات ثانیه فلسفی) ,
معقولات ثانیه فلسفی(مقابل معقولات ثانیه منطقی) ,
استنتاج باید از هست ,
قاعده الشئ ما لم یجب لم یوجد ,
قوه فعاله ,
فعالیتهای عقل از نظر ارسطو ,
حکمت عملی از نظر خواجه نصیر ,
گزاره های عقلی عملی از نظر مرحوم مظفر ,
وجوب اعتباری ,
قواعد سازنده ,
گزاره توتولوژی ,
تفاوت انشاء و خبر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه حلی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
محمدرضا مظفر
شاپا (issn):
1735-4545
چکیده :
بحث درباره رابطه واقعيت و ارزش به طور جدى از قرن هجدهم و توسط ديويد هيوم آغاز شد و پس از آن ديدگاه ناظر به وجود رابطه، موافقانى مانند جورج ادوارد مور و مخالفانى همانند جان سرل پيدا كرد. هيوم اظهار داشت كه هيچ گزاره ارزشى اى را نمى توان به صورت منطقى از گزاره اى واقعى استنتاج كرد. در فلسفه اسلامى اين مسئله با بحث مدركات عقل عملى و عقل نظرى گره خورد. حل اين مسئله در ارزشيابى گزاره هاى علوم انسانى تأثير بسيارى دارد و پيش زمينه بحث «رابطه علم و ارزش» است. در اين مقاله ضمن بحث تفصيلى درباره پيشينه مسئله، به بررسى ديدگاه هاى مختلف درباره رابطه منطقى بايد و هست مى پردازيم و با تقريرى نوين از ديدگاه هيوم و ضمن ايراد نقدهاى جديد بر ديدگاه علامه طباطبائى، در پايان ديدگاه آيت اللّه مصباح مبنى بر چگونگى رابطه منطقى ميان گزاره هاى ارزشى و گزاره هاى واقعى را با استفاده از ضرورت بالقياس الى الغير نشان مى دهيم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 135 تا 160
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اصالت وجود و نامگرایی در نظام فلسفی صدرایی
نویسنده:
احمد احمدی، محمد رصافی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اختلاف تشکیکی
,
اصالت ماهیت
,
اصالت وجود
,
عالم مثال ها
,
کلی طبیعی
,
نامگرایی (نومینالیسم)
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
اصالت تسمیه(فلسفه)
,
اصالت وجود
کلیدواژههای فرعی :
اعیان ثابته ,
حرکت جوهری ,
هستی ,
وجود رابط ,
واقعگرایی = رئالیسم (مکتب فلسفی) ,
تشکیک در ماهیت ,
تشکیک خاصی ,
تشکیک عامی ,
نفی ماهیات ثابته ,
رابطه حرکت جوهری و نام گرایی ,
تشکیک در مفهوم وجود ,
نفی ماهیت ,
کثرت عرضی وجود ,
حقایق طولی ,
وجود جمعی اشیاء ,
نگاه ملاصدرا به ماهیت ,
وحدت حقیقی انواع ,
تشکیک تبعی ماهیت ,
ذاتباوری (دیدگاه فلسفی) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
0
چکیده :
ادعا شده است که اصالت وجود و نظام تشکیکی وجود در اندیشه فلسفی ملاصدرا به نظریه نامگرایی میانجامد. این ادعا به بیانهای مختلف مطرح شده است. یکی از نتایج اصلی نامگرایی، نفی کلی طبیعی و نیز هر گونه امور مجرد، مانند مثل افلاطونی، است. اعتباریت ماهیت مهمترین دلیل کسانی است که معتقدند نظام صداریی فاصله چندانی تا نامگرایی ندارد و به کمک تشکیک خاصی و حرکت جوهری، این ادعا را تقویت میکنند. برخی از شارحان ملاصدرا نیز – بدون آنکه به ارتباط اصالت وجود و نامگرایی اشاره کنند– به گونهای سخن گفتهاند که گویا در نظام فلسفی ملاصدرا، کلی طبیعی هیچ جایگاهی ندارد و استفاده او از این اصطلاح در اثر رسوبات اندیشه اصالت ماهیت بوده که تا پیش از او رواج داشته و حتی خود او در ابتدا چنین میاندیشیده است. این مقاله، در مقابل، در پی رد این مدعاست. با بررسی دقیق نظام ملاصدرا، این نتیجه به دست میآید که استفاده ملاصدرا از اصطلاحاتی مانند کلی طبیعی، صورت نوعیه، ذات و ماهیت از رسوبات اندیشه اصالت ماهیت نیست، بلکه او با نگرشی متفاوت این اصطلاحات را به کار میبرد. علاوه بر آن، به مثل افلاطونی نیز معتقد است و آن را با قدری اصلاح و تعدیل در نظام فلسفی خود جای میدهد. بنابراین، ملاصدرا نه تنها نامگرا نیست، بلکه واقعگرایی است که بین نظریه افلاطون و ارسطو جمع کرده و در حقیقت علاوه بر مثل، صورت نوعیه، کلی طبیعی و ماهیت را نیز موجود میداند؛ هرچند نحوه وجود کلی طبیعی، ذات و ماهیت بالعرض یا بالتبع است
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 24
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
موضوع و ماهیت علوم انسانی و جایگاه آن در منظومه علوم با تأکید بر آرا و نظریات فارابی
نویسنده:
محمدحسین کاظمینی، محمدامین هنرور
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
موضوع علم
,
فارابی
,
علوم انسانی (سایر)
,
هدف علم
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
سعادت ,
علوم حقیقی ,
علوم اعتباری ,
فلاسفه اسلامی ,
علم واجب ,
علم اخلاق ,
طبقه بندی علوم ,
علوم عملی ,
رویکرد گزاره ای ,
رویکرد مجموعی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
پرسش از چيستی، نخستين گام در داشتن تصوری صحيح و دقيق از يك علم است و برای تحليل دقيق تر آن علم، شناخت جايگاه، موضوع و غايت آن علم، سه متغير كليدی ديگر به شمار می روند. علوم انسانی كه مجموعه ای از دانش های مشخص و معين است، از يك سو متناسب با نيازها و غايات انسانی با اراده و آگاهی انسان تحقق می يابند و در مديريت اجتماعی و سعادتمندی انسان نقشی مستقيم دارند و از سوی ديگر جايگاه و اهميتی بی بديل در جوامع دارد؛ ازاينرو فهم و تحليل چيستی آن با توجه به جايگاه، موضوع و غايت اين علم، مبتنی بر بنيان ها و مبانی معرفتی اسلام، امری ضروری به نظر می رسد. در اين نوشتار سعی شده است با تأكيد بر آرا و نظريات فارابی، فيلسوف و انديشمند تأثيرگذار در اين حوزه، با تبيين جايگاه علم انسانی در منظومه علوم و نيز تحليل موضوع و غايت آن، تعريفی دقيق از اين علوم ارائه شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 77 تا 98
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
چگونگی ارتباط میان بایدهای اخلاقی و است های علمی و فلسفی از دیدگاه اندیشمندان معاصر و علامه طباطبایی
نویسنده:
عبدالمجید طالب تاش
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
رابطه علم و دین نزد کانت
,
فلسفه دین
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
ارتباط باید و است
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
فعل اخلاقی ,
گزاره اخلاقی ,
گزاره دینی ,
وجود عینی ,
جهان واقع ,
اندیشمندان مسلمان ,
استی های حقیقی ,
بایدهای اعتباری ,
گرایش های اروپایی ,
مکتب اخلاق فضیلت محور ,
مکتب اخلاقی ارسطو ,
امور اعتباریه صرف ,
قرآن ,
عدالت(فقه) ,
قیاس ,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) ,
عقل عملی((مدرک کلیات مربوط به عمل)، مقابل عقل نظری)Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
وجود ذهنی(اصطلاح وابسته) ,
حکم اعتباری ,
توصیه اخلاقی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
چکیده :
در اروپا، پیرامون گونه ارتباط میان علم و دین و به تبع آن چگونگی ارتباط علم با اخلاق و خاستگاه باید و نبایدهای اخلاقی گرایشی به وجود آمد که از هیوم فیلسوف اسکاتلندی آغاز شد. جداانگاری حوزه های علم و اخلاق بسامد داعیه هایی بازنگرانه نسبت به رابطه خداوند با جهان است که گزاره های دینی و اخلاقی را برخاسته از احساسات درونی انسان به شمار می آورد و جداافکنی آن از واقعیات عینی و خارجی را پی گیری می کند. از این نظر گاه عقل در کشف گزاره های اخلاقی ورود ندارد. زیرا منطقی نبوده و مسئول صحیح و غلط نیستند. هر چند این گرایش مورد پذیرش اندکی از اندیشمندان مسلمان نیز واقع شده است، اغلب نزدیک به اتفاق اندیشمندان مسلمان با این تفکر مخالفت ورزیده اند و در نادرستی آن به استدلال پرداخته اند. این گروه بر این باورند که هر چند اخلاق از علم و فلسفه زایش منطقی نمی یابد، اما اصولا ارائه یک گزاره اخلاقی بدون پشتوانه حقیقت عینی امکان پذیر نیست. از نظر اندیشمندان مسلمان میان بایدهای اخلاقی و هست های علمی و فلسفی ارتباط تقدمی و تاخری وجود دارد؛ به این معنا که انسان پس از آگاهی نسبت به حقیقت علمی و نفس الامری به کمک عقل نظری، راه رسیدن به آن حقیقت عینی را در عالم واقع با استمداد از عقل عملی کشف می کند. آن گاه در قالب گزاره های توصیه ای و بایدهای اخلاقی بیان می کند. این گروه در حقیقت تولید ارزش از دانش را نه به معنای تولید منطقی که مبتنی بر دو گزاره یکی علمی و دیگری اخلاقی دانسته اند. از منظر آنها عقل عملی به عنوان یک ابزار پسینی از نیروی عقل نظری به عنوان ابزار پیشینی استمداد می جوید و به توصیه های اخلاقی دست می یابد و در قالب بایدها و نبایدها ارائه می دهد و این همان ارتباطی است که میان علم و فلسفه با اخلاق وجود دارد. چرا که عقل عملی بدون علم و اندیشه نمی تواند حکمی را اعتبار و صادر نماید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 79 تا 98
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی جایگاه تصور و تصدیق در ادراک خدا از دیدگاه علامه طباطبائی
نویسنده:
عبدالرضا باقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
01. خداشناسی (کلام)
,
خدا (اسماء ذات الهی)
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
اصول فلسفه و روش رئالیسم ,
فطرت(کلام) ,
علم حضوری ,
ادراک خدا به حواس ,
اعتقاد به خدا ,
معقولیت ,
تصور از خدا ,
معقولیت باور ,
حقانیت (مسائل جدید کلامی) ,
هستی شناسی اسلامی ,
توجیه باور دینی ,
اثبات وجود خدا ,
بداهت وجود خدا ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
فلسفه دین ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
تصدیق(مقابل تصور) ,
بدیهیات اولیه ,
فطری بودن اثبات وجود خدا ,
ریشه یابی ادراک ,
ادراک ناصواب خدا ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
این مقاله به بررسی جایگاه تصور و تصدیق در ادراک خدا از دیدگاه علامه طباطبائی می پردازد. با نگاهی به سیر تطور ادله خداشناسی، به دست می آید اکثر اشکالات در زمینه بحث از خدا، از نرسیدن به مدعا و تصور ناصحیح مسئله نشأت می گیرد و نقد براهین خداشناسی در غرب نیز متأثر از همین موضوع است. علامه طباطبائی ضمن تصریح و تأکید بر این نکته، و ضمن اعتقاد به اینکه وجود خدا و وجوب ازلی او، بدیهی اولی است و از برهان مستغنی است، سعی می کند از همین نقطه با طرح صحیح مسئله، ادراک خدا را با فطرت به هم گره زده و از فطری بودن علم حصولی و حضوری به خدا، سخن گوید. در این پژوهش، تلاش شده است بحث فطرت از زاویه وجودشناختی و معرفت شناختی و از منظر علامه طباطبائی مورد تشریح قرار گیرد و به مدد توجه به فطرت از منظر معرفت شناختی، «حقانیت» و «معقولیت» باور به خدا مورد تحلیل و تبیین واقع گردد. ریشه یابی ادراک ناصواب خدا و طرح بحث فطرت از زاویه وجودشناختی و معرفت شناختی و تفکیک معرفت شناسانه حقانیت و معقولیت باور به خدا، از جمله نکات مورد توجه و مهم این نوشتار است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 25 تا 45
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نوآوریهای ابن سینا در مسأله علیت
نویسنده:
احمد بهشتی، محسن ایزدی، محمودرضا میرزاجانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مشاء
,
علت های چهارگانه
,
اصل علیت
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
فلسفه مشاء
,
فلسفه بوعلی
کلیدواژههای فرعی :
تسلسل ,
صانع ,
خلقت دفعی ,
تکوین ,
علت تامه ,
علت ناقصه ,
ملاک احتیاج به علت ,
مواد ثلاث ,
اثبات علیت ,
بدیهی بودن علیت ,
نوس ,
تقابل علل ,
علل ماهیت ,
علل وجود ,
علل معده ,
علت حقیقی ,
ابطال تسلسل ,
تسلسل ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
در دستهبندی مسایل فلسفی از حیث اهمیت و قدمت، مبحث «علیت» (علت و معلول) در رتبهی نخست جای دارد. هر چند آثار مکتوب فلسفی نشان میدهد که این مسأله محصول تلاش فکری فیلسوفان یونان و به خصوص «ارسطو» است، لیکن طرح این پرسش اهمیت دارد که فیلسوف بزرگی مانند «ابنسینا» در تبیین و توسعهی مباحث این مسأله چه نقشی دارد؟ با وجود این که ابنسینا بارها مقام علمی ارسطو را ستوده است، معالوصف به هیچوجه نمیتوان او را فقط مفسر فلسفهی ارسطو دانست و ابتکارات فلسفی او را انکار نمود. ابنسینا که در بسیاری مسایل فلسفی ـ هم از لحاظ محتوا و هم صورتبندی ـ خلاقیت شگرفی داشته است، به خصوص در مبحث «علیت» نبوغ خویش را متجلی ساخته و در اموری نظیر «تعریف علیت»، «انقسامات» و «حیثیات مختلف علت» و«احکام علت و معلول»، از جهت محتوا و تبیین و تقریر و صورتبندی مطالب، نوآوریهای مهمی از خود به جای گذاشته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 119 تا 142
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مساله آفرینش از نگاه ارسطو و ابن سینا
نویسنده:
مجید ملایوسفی، علی حیدری فرج
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
جهان شناسی فلسفی
,
خالق
,
ابن سینا
,
فلسفه الهی
,
فلسفه ارسطو
,
فلسفه مشاء
,
فلسفه بوعلی
,
محرک اول
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
کلیدواژههای فرعی :
حدوث زمانی، al-ḥudūt̲h̲ al-zamānī، coming into existence in time ,
حدوث عالم Ḥudūt̲h̲ al-ʿĀlam ,
قدم عالم ,
حدوث زمانی عالم ,
حدوث ذاتی عالم ,
عالم تحت القمر ,
عالم فوق القمر ,
فلسفه یونان ,
محرک ,
مُثُل ,
علیت ,
فیض الهی ,
نظام علت فاعلی ,
حرکت ,
زمان ,
جهان شناسی ابن سینا ,
جهان شناسی ارسطو ,
برهان سلسله علل ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
یکی از مسائل مهم در تاریخ تفکر بشر مخلوق یا نامخلوق بودن عالم هستی بوده است. فیلسوفان پیش از ارسطو، هر یک به نوعی قائل به ازلی و غیر مخلوق بودن عالم هستی بوده اند. ارسطو با قائل شدن به ازلیت مقوله های حرکت، زمان، و ماده را مولفه های اصلی عالم هستی دانسته است و حکم به ازلی و غیر مخلوق بودن جهان هستی می دهد. از این حیث است که خدای ارسطو در مقام علت فاعلی عالم هستی، فقط محرک عالم است و هستی بخش آن قلمداد نمی شود. در ادیان ابراهیمی، از جمله اسلام، خالقیت خداوند امری مسلم و بدیهی تلقی می شود. از این رو، ابن سینا در مساله آفرینش عالم از ارسطو فاصله می گیرد. در واقع، تصویر سینوی از عالم هستی و خداوند و رابطه این دو با هم متفاوت با تصویری می شود که ارسطو ارائه می دهد. ابن سینا با تقسیم حدوث به ذاتی و زمانی مدعی می شود که ازلی بودن عالم از حیث زمانی مستلزم آن نیست که عالم هستی مخلوق خداوند نباشد. از این حیث نزد بوعلی خداوند علت فاعلی عالم است، صرفا محرک نیست، بلکه معطی وجود به عالم هستی نیز تلقی می شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 75 تا 92
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
معناشناسی بدیهیات از منظر سه فیلسوف مسلمان (ابنسینا، سهروردی، ملاصدرا)
نویسنده:
جعفر شانظری، فاطمه زارع
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
بدیهیات
,
ملاصدرا
,
معرفت شناسی ملاصدرا
,
ابن سینا
,
شهاب الدین سهروردی (شیخ اشراق)
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
حکمت متعالیه
,
معرفت شناسی سهروردی
,
معرفت شناسی ابن سینا
,
بدیهیات اولیه
,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی)
کلیدواژههای فرعی :
بدیهی ,
علم حصولی ,
عقل فعال ,
عقل نظری ,
اشارات و تنبیهات ,
فطری ,
علم حضوری ,
علم فطری ,
شهود ,
اشراق ,
اولی ,
عقول مفارق ,
بدیهی اولی ,
عقل فعال ,
امور بدیهی ,
اولی ,
قوه ادراک بدیهی ,
علم(حصولی و حضوری) ,
شهود(اسماء اول عرفان نظری) ,
منشأ حصول بدیهی ,
ضرورت بدیهی ,
علت بداهت بدیهی ,
مبنای حصول بدیهی ,
برهان شفا ,
معقولات بدیهی ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
تبیین جایگاه بدیهیات در نظام فکری فلاسفه اسلامی، یکی از اساسیترین مسائل فلسفی است که با وجود اهمیت فراوان و نقش بیبدیلش در نظام معرفتی فیلسوفان، از جنبههای مختلف، بررسی نشده است؛ به گونهای که ابهامهای موجود در معناشناسی بدیهیات و عدم تمایز بین ادراکات بدیهی و نظری، موجب استفاده نادرست از قضایای نظری و بدیهی و در نتیجه، حصول معارف مبهم در نظام معرفتی میگردد. بررسی معنای دقیق مفاهیم بدیهی، شمار بدیهیات و منشأ حصول بدیهیات، از جمله مسائلی است که این مقاله به عهده گرفته است. با اشاره اجمالی به دیدگاههای این سه فیلسوف، درمییابیم که تحلیل ایشان در تبیین منطقی مفهوم بدیهیات ـ با وجود اختلاف تعابیر گوناگون ـ مشابه یکدیگر است؛ اما ابنسینا و ملاصدرا به تبیین فلسفی مفهوم بدیهیات نیز نظر داشتهاند، به گونهای که بدون بدیهیات، هیچ استدلال و بیانی امکانپذیر نیست. با توجه به این نکته، بدیهیات از نظر فلسفی نه قابل اثبات است و نه قابل انکار. چنین نکتهای در آرای سهروردی مشهود نیست. نظر ابنسینا و ملاصدرا در شمار بدیهیات یکسان است و سهروردی تعداد آنها را به سه قسم فرو کاسته و صریحاً به تضییق دایره بدیهیات پرداخته است. درباره منشأ حصول بدیهیات، ابنسینا استمداد از عقل فعال و سهروردی، شهود و ملاصدرا حس را مطرح میکند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 117 تا 146
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بنیاد انسان شناختی اخلاق در حکمت متعالیه
نویسنده:
محمد فتحعلی خانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
انسان شناسی ملاصدرا
,
03. انسان شناسی Human nature
,
مساوقت وجود و خیر
,
حکمت متعالیه
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
اخلاق در حکمت متعالیه
کلیدواژههای فرعی :
حرکت جوهری نفس ,
حدوث نفس ,
ملکات انسانی ,
مراتب نفس ,
علم النفس ملاصدرا ,
ارزش اخلاقی رفتار ,
علم نفس ,
اختیار انسان ,
کمال انسان ,
کمال حقیقی انسان ,
اشتداد ,
تشکیک مراتب نفس ,
حرکت جوهری ,
اصالت وجود ,
خیر ,
بساطت نفس ,
بساطت نفس ناطقه ,
وحدت تشکیکی وجود ,
سعادت اخروی ,
شقاوت اخروی ,
فضایل اخلاقی ,
فلسفه اخلاق ارسطو ,
علت حرکت جوهری نفس ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
شاپا (issn):
6024-2251
چکیده :
انسان از آغاز تا انجام حیاتش با حرکتی جوهری از منازل بی شمار مسیر تکاملی می گذرد. این حرکت به حالت های گوناگون قهری، اختیاری، اشتدادی و تضعفی است. اعمال اختیاری ویژه ای که به کسب هیئات و ملکاتی خاص و در نتیجه کمال وجودی انسان می انجامد نیل به مقامات رفیع را ممکن می سازد. این کمالات وجودی به جهت یگانگی «وجود» و «خیر» در حکمت متعالیه، کمالات ارزشی اخلاقی نیز هستند و به جهت توقفی که بر افعال اختیاری دارند منشا ارزش اخلاقی آن افعال می شوند. چنین ربطی میان انسان شناسی، با پژوهشی درباره واقع و اخلاق، به عنوان قلمروی ارزشی، ناشی از دو مبنای فلسفی در اندیشه صدرالمتالهین است: نخست حرکت جوهری و اشتدادی، و دوم یگانگی «وجود» و «خیر».
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 57 تا 77
مشخصات اثر
ثبت نظر
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
تعداد رکورد ها : 1572
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید