جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 918
معاد الجسماني عند الغزالي و الطّوسي و ابن سينا و ملّاصدرا
نویسنده:
‫شاکر ساعدي
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، معاونت پژوهشي، دفتر تبليغات اسلامي,
چکیده :
‫پژوهش حاضر به تشريح امکان وقوع معاد جسماني طبق قوانين فلسفي و استدلال قرآني و روايي بر اين مطلب مي‌پردازد و ديدگاه‌هاي چهار دانشمند بنام مسلمان يعني ابوحامد غزالي طوسي، خواجه نصيرالدين طوسي، ابوعلي سينا و صدرالدين شيرازي در اين موضوع را شرح مي‌دهد. اين نوشتار در شش فصل سامان يافته است. نويسنده در فصل اول به تبيين کليات معاد، مانند معناي لغوي و اصطلاحي آن، ديدگاه اديان و اقوام بشري در مورد معاد، حقيقت نفس انساني از ديدگاه مفسران، محدثان، فلاسفه و متکلمان، نظريات قائلان به تجرّد نفس و ادله آنان، اختلاف ويژگي‌هاي دنيا و آخرت، عدم فساد و فناي نفس انساني، مفهوم حرکت جوهري و فرق بين روش متکلمان و فلاسفه در بحث از معاد، نفس و ساير مباحث ديني مي‌پردازد و آن‌ها را به عنوان اصول موضوعه تحقيق خويش ارائه مي‌دهد. فصل دوم از منظري قرآني به اثبات معاد جسماني نگريسته و ضرورت و امکان معاد جسماني، امکان ذاتي و امکان وقوعي آن را با استناد به آياتي چند، شرح داده است. در فصل سوم معاد جسماني از ديدگاه ابوحامد غزالي طوسي مطرح شده و روش تحقيق وي در اثبات اين موضوع و ابطال تناسخ به عنوان مهم‌ترين شبهه در زمينه اثبات معاد جسماني و امکان آن قلمداد مي‌شود. در فصل چهارم نحوه استدلال خواجه نصيرالدين طوسي در اثبات امکان معاد جسماني و ادله کلامي و فلسفي ايشان مطرح گرديده و شبهه‌هاي مربوط به آن، مانند شبهه اعاده معدوم پاسخ داده شده است. در فصل پنجم و ادله ابن سينا در اثبات تجرد نفس ناطقه و موضعگيري و ديدگاه وي در امکان معاد جسماني ذکر مي‌شود. فصل ششم به آراي ملاصدرا در اثبات معاد جسماني و امکان وقوع آن اختصاص دارد و در آن، با توجه به مشخصه‌هاي حکمت متعاليه خصوصاً مسأله حرکت جوهري، ابعاد مختلف اين موضوع و شبهه‌هاي مربوط به آن پاسخ داده شده است.
حقيقت توحيد از نظر اماميه "محقّق طوسي و شهيد مطهّري" و وهابيّه "ابن‌تيميه و محمّد بن عبدالوهاب"
نویسنده:
‫بشيراحمد استوري
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، معاونت پژوهشي، دفتر تبليغات اسلامي,
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
‫اين پژوهش با رويکردي تطبيقي به مقايسه نظريات مکتب فکري اماميه در مقوله توحيد و شرک و مصاديق آن با آرا و عقايد مکتب فکري وهابيت مي‌پردازد و افکار و انديشه‌هاي خواجه نصيرالدين طوسي و شهيد مطهري به عنوان نمايندگان مکتب کلامي شيعه اماميه و انديشه‌ها و افکار ابن‌تيميه و محمد بن‌عبدالوهاب به عنوان نمايندگان مکتب کلامي سلفيه و وهابيت را در اين زمينه تجزيه و تحليل مي‌کند. نويسنده در چهار فصل ضمن بررسي مفهوم توحيد و شرک، ديدگاه‌هاي اين دو گروه را بررسيده و استدلال‌هاي عقلي و شرعي آن‌ها را تبيين کرده است. وي در فصل اول ابتدا کلياتي در مورد اماميه و زندگي نامه خواجه نصيرالدين طوسي و شهيد مطهري و شخصيت علمي آنان، و فرقه وهابيت و شخصيت ابن‌تيميه و محمد بن‌عبدالوهاب باز گفته، سپس اهميت علم توحيد، توحيد در اديان آسماني، مفهوم وحدت و يگانگي و تعريف توحيد را از لحاظ لغوي و اصطلاحي و افراد مذکور ارائه مي‌دهد. نگارنده در فصل دوم به تجزيه و تحليل توحيد از ديدگاه اماميه پرداخته و از منظري فلسفي و کلامي به تبيين مفهوم توحيد، مصاديق توحيد، اقسام صفات الهي، اقسام وحدت، اقسام توحيد نظري، توحيد در عمل و صفات و ملاک‌هاي توحيد و شرک را از منظر خواجه نصيرالدين طوسي و شهيد مطهري بررسيده و به تفسير وحدت وجود، توحيد در عبادت، توحيد در اطاعت، توحيد در ربوبيت و مباني عقلي و نقلي مبتني بر آن‌ها از منظر آنان پرداخته است. فصل سوم به توحيد از ديدگاه وهابيت اختصاص دارد و ديدگاه‌هاي ابن‌تيميه و محمد بن عبدالوهاب در باره اقسام توحيد، مبناي عبادت صحيح، معيار و ملاک توحيد و شرک، مفهوم عبادت، اسماء وصفات الهي، اقسام ربوبيت، مفهوم توکل و توسل و اختصاص داشتن عبادت براي خداوند متعال مطرح شده و ادله آنان در اين زمينه نقد مي‌شود. در فصل چهارم به مقايسه اين دو مکتب فکري درمقوله توحيد و شرک پرداخته و تأويل برخي اسما و صفات خدا و دست شستن از ظاهر بعضي آيات الهي و تفسير عقلي ازآن‌ها و تفاوت مبناهاي وهابيت با اماميه در مفهوم و مصداق شرک بررسي شده است.
تعريب کتاب‌التّذکره في‌المبدأ والمعاد للخواجه نصيرالدّين الطوسي
نویسنده:
‫صادق‌جعفر الشطي
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، معاونت پژوهشي، دفتر تبليغات اسلامي,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
‫پژوهش حاضر، برگردان عربي کتاب آغاز و انجام خواجه نصيرالدين طوسي همراه با تعليقات آيت‌الله حسن حسن‌زاده آملي است، که مباحثي را در خداشناسي و آخرت شناسي مطرح مي‌کند. در ابتدا متن کتاب مبدأ و معاد يا همان آغاز و انجام و سپس تعليقات علامه حسن‌زاده بر آن درج شده است. کتاب مذکور در بيست فصل، شرح مباحث خداشناسي و آخرت شناسي را با رويکردي فلسفي و کلامي ارائه مي‌دهد. در مقدمه برخي حالات، زندگاني، شخصيت و آثار علمي خواجه نصيرالدين طوسي، همراه با ابواب مختلف کتابش بيان شده است. ابتدا اوصاف راه آخرت و طريقه سلوک در اين وادي و سبب اعراض مردم از آن و آفات چنين اعراضي بررسي مي‌شود. در ادامه مباحثي فلسفي و کلامي در فطري بودن مبدأ و معاد، مراتب مردم در دنيا و آخرت، زمان و مکان آخرت، کيفيت محشور شدن انسان‌ها و ساير خلايق، اقسام مردم و احوال آن‌ها در اين دنيا، اوصاف بهشت و جهنم، ويژگي‌هاي صراط، صحيفه‌ها يا نامه‌هاي اعمال مردم، ويژگي کرام الکاتبين، نزول ملايک و شياطين بر محسنين، شياطين و کيفيت آن، کيفيت حساب و کتاب روز قيامت و طبقات و مراتب آن، وزن اعمال و معناي ميزان، کيفيت طي کردن آسمان‌ها، نفخ صور و تبديل شدن زمين و آسمان‌ها به چيزهاي ديگر، حوادث مربوط به روز قيامت، ابواب بهشت و جهنم، عذاب‌هاي جهنم و نعمت‌هاي بهشت، کيفيت ثواب و عقاب انسان در قيامت، اوصاف حورالعين و مفهوم فطرت و نشأة الاولي را مي‌خوانيم. نگارنده پس از بيان هرموضوع، ضمن تحليل فلسفي و عقلاني مطلب، آيات و روايات متناسب با آن‌ها را آورده، به تحليل موضوع مورد نظر مي‌پردازد. سپس مباحث مربوط پس از تعليقات و شروح آن‌ها توسط شارح ارائه مي‌گردد.
قطب الدین رازی و حل معمای مجهول مطلق
نویسنده:
محسن جاهد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پردیس فارابی دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
معمای مجهول مطلق دارای دو صورت متمایز است. صورت نخست آن منشا یونانی دارد و نزد مسلمانان با تقریرهای تقویت شده مورد بحث قرار گرفته است. این صورت از معما اکتساب معرفت جدید از معلومات پیشین را ممتنع می داند. فخر رازی در انگار تصورت کسب شده،از همین صورت معما بهره می جوید. صورت دوم معما را اساساً دانشمندان مسلمان ارایه نموده اند و مساله تصدیق را به امتناع سوق می دهد. قطب رازی در شرح مطالع صورت دوم معما را با دو تقریر ارایه نموده و راه های مختلف را آزموده است. راه حل وی اساسا همان راه حل خونجی و ارموی است مبنی بر تمایز میان اعتبار حقیقیه و خارجیه. و راه حل دوم و سوم نیز به ترتیب از سمرقندی و طوسی است. این مطالعه میزان تاثیرپذیری قطب الدین رازی از اندیشه های پیشینیان و نیز تحول معمای مجهول مطلق را در قرون متاخر نشان می دهد.
صفحات :
از صفحه 33 تا 46
حب الهی و آثار آن از نگاه فلسفه و دین
نویسنده:
علی محامد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
چکیده :
حکما و فلاسفه، حکمت را که همان دانش بشری است به دو دسته اصلی تقسیم نموده اند:"حکمت نظری" و "حکمت عملی" . حکمت نظری عبارت است از علم به حقایق اشیا و موجودات عالم هستی به قدر طاقت بشری و خود دارای بخش های مختلفی است ، مانند طبیعیات ،ریاضیات،فلسفه الهی و یا فلسفه با بعد الطبیعه. اما حکمت عملی دارای سه بخش عمده است ، حکمت عملی شامل : اخلاق ، تدبیرمنزل ، سیاست مدن. اخلاق در یک اصطلاح مجموعه فضایل و رذایل است و خود دارای بخشهای زیادی است از جمله آنها اخلاق فردی است مانند رابطه انسان با خدای متعال از قبیل توکل ، ایمان ، تقوا ، صبر و شکر. از آن جمله میتوان حب الهی را که از مسایل مهم اخلاق است مورد توجه قرار داد . این صفت محصولی از صفات دیگر است که قبل از آن وجود دارد ، مانند زهد،توبه،ذکر و غیره و نیز اساس و زیربنای صفات دیگری برای انسان است ،مانند شوق،انس،رضای الهی و غیره. هر مقامی که قبل از آن وجود داشته باشد مقدمه و زمینه ساز محبت است اخلاق اسلامی به رابطه انسان با خدا و رابطه انسان با خود و رابطه انسان با دیگران تحقق پیدا میکند و در رابطه انسان با خدا محبت الهی از بالاترین اهمیت برخوردار است زیرا هر مقامی که بعد از آن است نتیجه و ثمره محبت است . این محبت دو مرحله دارد : اول محبت عبد به خدای متعال و دوم محبت و دوستی خداوند متعال نسبت به بندگان خودش می باشد، و هر دو مرحله در قرآن و روایات تصریح شده اند که لازم است هر دو مرحله مورد بحث قرار گیرد .
صفحات :
از صفحه 189 تا 206
مفهوم و هویت شناسی وحی در ادیان ابراهیمی
نویسنده:
یحیی نورمحمدی نجف آبادی، محمدرضا نورمحمدی نجف آبادی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,
چکیده :
وحی را یکی از ارکان مهم و امور مشترک در میان ادیان راستین، به ویژه ادیان ابراهیمی می توان به حساب آورد. در عین حال، شاهد اختلافات بسیار عمیقی در میان اندیشمندانِ این ادیان در رابطه با تعریف و تلقی آنها از وحی می باشیم. حتی در خود هریک از این ادیان، طیف های مختلف، دیدگاه های گوناگونی در این باره دارند. این مقاله به روش تحلیلی توصیفی پس از آنکه معنای لغوی وحی را بیان نموده، به تبیین و تعریف و بررسی نظریات مطرح شده از وحی در اسلام و یهودیت و مسیحیت پرداخته است. در اسلام، دیدگاه متکلمان و فیلسوفان مسلمان را بیان نموده ایم. در مسیحیت نیز دیدگاه های زبانی، غیرزبانی و دیدگاه وحی غیرزبانی درونی و تجربی را مورد توجه قرار داده ایم.
صفحات :
از صفحه 77 تا 88
رویکرد نقادانه در چگونگی شناخت خدای متعال
نویسنده:
محمدرسول آهنگران
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
علم بر دو قسم حصولی و حضوری است . قوام علم حصولی به حضور مفاهیم است و علم حضوری به وجود معلوم. شناختی که انسان میتواند به خدای متعال پیدا کند تنها از نوع اول است و معرفت به خدا از نوع دوم غیرممکن است . علم هرچند از جهت سبب و چگونگی به وجود آمدن،به دو دسته اکتسابی و شهودی انقسام پیدا می کند و اشخاص مهذب با پالایش روح از غبار معصیت می توانند به نحو شهودی به باور در مورد خدا برسند ، اما این بدان معنا نیست که علم آنها در این قالب از نوع حضوری است بلکه شناخت شهودی از جهت حصولی بودن فرقی با شناخت اکتسابی ندارد اگرچه از جهات دیگر میان این دو دسته علم اختلافات و تمایزاتی وجود دارد . تنها در صورتی میتوان باور داشت به این که خدای متعال را می توان با علم حضوری شناخت که معتقد به وحدت شخصی میان خالق و مخلوق شویم . اگر کسی منکر این مبنا باشد ، چنان که عقل و شرع وحدت شخصی را منکر بوده و هرکسی به معلومات فطری و باورهای اولیه عقلی خود نیز رجوع کند سستی و بی اساسی این مبنا را درمی یابد ، در این صورت نمی تواند بپذیرد که به خدای متعال به نحو علم حضوری می توان شناخت پیدا کرد . بنابراین چون مبنای وحدت شخصی میان خدا و مخلوقات با موازین عقلی و شرعی سازگاری ندارد لذا تنها از طریق علم حصولی خداوند قابل معرفت می باشد .
صفحات :
از صفحه 121 تا 138
بررسی و نقد ادلۀ فخر رازی و امامیه بر چگونگی تعیین امام
نویسنده:
علی عسگری یزدی، بهنام جوانمرد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
اشاعره و اکثر معتزله نصب امام را شرعاً بر مردم واجب می‌دانند. براین اساس تفسیر آنها از ضرورت امامت، دو قید دارد: اولاً وجوب را شرعی می‌دانند و نه عقلی و ثانیاً آن را از باب «وجوب علی الناس» می‌انگارند و برای اثبات این مدعا به ادله‌ای تمسک کرده‌اند. در این مقاله برخی از ادلۀ امامیه بر وجوب نصب امام از جانب خداوند تبیین شده است، همچون: 1. قاعدۀ امکان اشرف؛ 2. نیاز شرع به حافظ؛ 3. واسطۀ فیض؛ 4. هدایت عمومی و اتمام حجت و 5. قاعدۀ لطف. سپس برخی ازاستدلال‌های فخر رازی مبنی بر وجوب نصب امام توسط مردم بیان شده‌اند؛ همچون: 1. امام موجب دفع ضرر از نفس؛ 2. نصب امام مقدمۀ واجبات مطلق. سعی شده است که ناکافی بودن استدلال‌های فخر رازی تبیین واز تمامیت ادلۀ امامیه دفاع شود.
صفحات :
از صفحه 187 تا 212
فلسفه نیاز به دین و پیامبران
نویسنده:
محمدحسن قدردان قراملکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,
چکیده :
مقاله ذیل به تحلیل و تقریر دو رهیافت ایده آلیستی و رئالیستی در اثبات نیاز انسان به دین و ضرورت(2) بعثت پیامبران آسمانی می پردازد که عبارتند از: 1. رهیافت کلامی (اصل حکمت و لطف)؛ 2. رهیافت عقلایی (کرانمندی عقل)؛ 3. رهیافت عرفانی (تکامل و تحصیل غایت آفرینش) 4. رهیافت روان شناسانه (دفع اضطراب های روحی)؛ 5. رهیافت جامعه شناسانه (فلاسفه)؛ 6. شرط پاسکال (دفع خطر محتمل). بعد از تحلیل رهیافت ها، به رابطه خاتمیّت و نیاز به دین و شبهات منکران نبوّت (براهمه و دئیست ها) اشاره شده است.
صفحات :
از صفحه 141 تا 170
امر بین الامرین از دیدگاه محقّق طوسی و صدرالمتألهین
نویسنده:
محمّد قهرمانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
  • تعداد رکورد ها : 918