جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 3180
اتحاد مفهومی و مصداقی ذات و صفات واجب تعالی از دیدگاه ابن سینا
نویسنده:
محمد ذبیحی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
نوشتار حاضر کوششی است در جهت ارایه دیدگاه ابن سینا درباره نسبت صفات واجب تعالی با ذات واجب الوجود، اهمیت مساله صفات به گونه ای است که می توان گفت جزو اولین و اساسی ترین مباحث کلامی دنیای اسلام به شمار می رود و معرکه آرای مخالفان و موافقان است. بدون تردید دیدگاه های افراطی و تفریطی در این خصوص پیامدهای زیان باری برای جوامع علمی در پی داشته است. در این میان نظریه ابن سینا (اتحاد مفهومی و مصداقی صفات) که از آن به عنوان نظریه ویژه و ممتاز می توان یاد نمود، از اهمیت ویژه ای برخوردار است، این دیدگاه با توجه به این که مقابل نظریه مشهور (اتحاد مصداقی و اختلاف مفهومی صفات با ذات) است کمتر مورد توجه محافل علمی قرار گرفته است، از این رو سعی شده ضمن طرح مجدد و ارایه آن، دیدگاه ملاصدرا پیرامون آن نیز تبیین گردد.
صفحات :
از صفحه 29 تا 46
شهود صدرایی؛ عقلانی یا عرفانی؟
نویسنده:
عباس احمدی سعدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
بنیان اندیشه صدرالمتالهین در حکمت متعالیه را معارف شهودی وی فراهم می آورد. در سنت فلسفی - دینی اسلامی، جان آدمی مستعد دریافت حقایق علمی از مبادی عالیه عالم است. از این رو شهود عقلی امری ممکن است. در این مقاله ضمن بحث از اقسام شهود، بیان می شود که ملاصدرا از نحوه ای شهود عقلانی برخوردار بوده است. چنین شهودی در لوازم عملی و نیز نتایج نظری خود همعنان با شهود عرفانی است. همچنین بر خلاف این سخن که پرسش از کجا می دانی؟ (آورده ای) در مقام گردآوری در علم روا نیست، در حوزه فلسفه چنین پرسشی مهم است و شهود - با توجه به موازین آن- اعتبار ویژه ای به مدعیات متافیزیکی می بخشد. ملاصدرا خود را ملتزم دانسته که مشاهدات باطنی خود را مبرهن سازد و ظاهراً بر این عهد وفادار مانده است.
صفحات :
از صفحه 3 تا 26
کاوشی در باب مشرب فکری ابن ‌عربی
نویسنده:
قاسم کاکایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ابن عربی بدون شک، یکی از بزرگترین متفکران تاریخ اندیشه‌ بشری است؛ اما مشرب فکری او و اینکه اساسا وی را در کدام نحله فکری باید قرار داد مورد چند و چون فراوان قرار گرفته است. عده‌ای او را پدر عرفان نظری شمرده‌اند و جمعی به علت آنکه دست به نظام پردازی زده‌ است وی را از متصوفه ندانسته بلکه او را فاقد تجربه عرفانی پنداشته‌اند. این مقاله بر آن است تا با رجوع مستقیم به آثار خود ابن ‌عربی، اثبات نماید که وی یک صوفی تمام عیار است و هیچ میانه‌ای با فلسفه و یا فیلسوفان ندارد.
صفحات :
از صفحه 115 تا 140
جستارهایی در باب شخصیت فلسفی امام علی (ع)
نویسنده:
مسعود امید
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
پرسش از شخصیت فلسفی علی بن ابی طالب (ع) هم بجهت کشف جنبه ای از ابعاد وجودی آن بزرگوار و هم به سبب اهمیت دیدگاه های آن حضرت و هم به علت شأن پر اهمیت فلسفه و حکمت و جایگاه آن در دانش بشری، پرسشی بواقع با اهمیت و در خور توجه می باشد. این نوشتار در صدد گشودن باب جستارهایی چند در حول و حوش شخصیت فلسفی امام علی (ع) و ارائه تاملاتی در باب جنبه های متعدد آن است. امید آنکه بتواند نکاتی را در باب حکمت علوی و بلندای شخصیت و اندیشه فلسفی امام علی (ع) عرضه نماید.
صفحات :
از صفحه 3 تا 32
نظری انتقادی بر راه حل معضل ربط ثابت و متغیر در نظریه حرکت جوهری
نویسنده:
عباس جوارشکیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بحث ربط "متغیر و ثابت" و "حادث قدیم" از پیچیده ترین مباحث فلسفی در تاریخ اندیشه بشر است. این بحث با اینکه در روند تکاملی فلسفه در جهان اسلام، در حکمت متعالیه صدرایی، توانمندترین تبیین های عقلی را یافته است اما در عین حال، به گواهی صاحب نظران، یکی از دشوارترین مباحث کتاب گرانقدر اسفار را تشکیل می دهد و فلاسفه بعد از ملاصدرا نیز رای یکسانی در این خصوص ابراز نداشته اند. حکیم ملاصدرا با اثبات جوهری و ذاتی بودن حرکت، بر این باور است که هرگاه وجود موجودی عین "صیرورت" و سیلان باشد و حرکت از حاق ذات او انتزاع شود، چنین موجودی چون در تحرک خود نیازمند علتی غیر از علت هستی بخش خویش نیست، لذا تغییر او ملازم با تغییر علت اش نخواهد بود. نگارنده در این مقاله بر این باور است که چنین ملازمه ای همواره برقرار است: هستی متجدد، ایجاد و جعل متجدد را لازم دارد و جعل متجدد، جاعل متجدد را طلب می کند. لذا از منظر حرکت جوهری، نه تنها مشکل ربط ثابت و متغیر حل نمی شود، بلکه با وجود دیدن "صیرورت" و "سیلان"، این مشکل صعب تر و قویتر می نماید.
صفحات :
از صفحه 75 تا 94
بررسی تطبیقی دیدگاه‌های ویلیام جیمز و ملاصدرا در باب چگونگی شکل‌گیری مفاهیم حسی
نویسنده:
مجید ضیایی قهنویه، عبدالرسول کشفی، حسن ابراهیمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نظريه «جريان سيال آگاهي» بر مبناي ويژگي های پنج گانه ای كه جيمز برای فكر انسان برمی شمرد و همچنين تكيه بر جريان مدام تجربه و نقش التفات و گرايشهای ذهن در تشكيل مفاهيم تشكيل شده است. نظريه تشكيل مفاهيم صدرا بر اساس استعداد نفس، افاضه عقل فعال و همچنين خالقيت نفس تشكيل شده و بين ادراك حسی و خيالی و ادراك عقلی تفكيك صورت گرفته است. نظريه جيمز از جهاتي به نظريه «تشكيل مفاهيم» ملاصدرا نزديك است. ازجمله اينكه هر دو به تغيير و تحول مدام در محسوسات اذعان دارند و در عين اين تغيير مداوم، فكر را دارای پيوستگی كامل و تشخّص و وحدت می دانند. در عين حال هر دو را می توان به نحوی منتقد نظريه سنتی تجريد دانست. نقطه افتراق اين دو فيلسوف در بحث تشكيل مفاهيم به نوع نگرش آن ها برمی گردد. با اينكه هر دو فيلسوف يك واقعيت را و به نحو مشابهی تفسير می كنند، ملاصدرا با نگاهی كه بيشتر جنبه وجود شناسانه دارد و جيمز با نگاهي پديدارشناسانه به اين مسأله می پردازند.
صفحات :
از صفحه 21 تا 52
تمایز فیلسوفان مسلمان (فارابی- ابن‌سینا) از ارسطو در بحث وجوب و امکان
نویسنده:
فاطمه امین رعیا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ارسطو وجوب و امکان را در منطق خود، با عنوان جهات قضایا مطرح می‌سازد و در فلسفه‌ی وی، مقصود از امکان، نوعی قوه است که برای خروج از حال بالقوه به بالفعل، نیاز به واجبی دارد که فعلیت محض است. تمایز میان وجود و ماهیت نزد ارسطو، در قلمرو منطق مطرح است و به حوزه‌ی متافیزیکِ وی وارد نمی‌شود و درنتیجه در نظام هستی‌شناسی‌اش، هیچ‌گونه تأثیری ندارد. فارابی تمایز میان وجود و ماهیت را به حوزه‌ی متافیزیک وارد کرد و درواقع، وی مُبدع تمایز میان واجب و ممکن بر مبنای تمایز مابعدالطبیعی میان وجود و ماهیت است. ابن‌سینا نیز نظریه‌ی تقسیم موجود به واجب و ممکن بر مبنای تمایز متافیزیکی میان وجود و ماهیت را از فارابی به ارث برده، آن را اساس نظام فلسفی خویش قرار داد؛ بنابراین واجب و ممکن به معنای مصطلح در فلسفه‌ی اسلامی، در فلسفه‌ی ارسطو سابقه نداشته است و واجبْ خالق نیست، همان‌طور که ممکنْ مخلوق به معنای مدنظرِ فارابی و ابن‌سینا نیست.
صفحات :
از صفحه 125 تا 144
معناشناسی کینونت عقلی جمعی نفس و تبیین آن در فلسفه‌ی صدرالمتألهین شیرازی
نویسنده:
محمد خسروی فارسانی، فروغ رحیم‌پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
مسأله‌ی نحوه‌ی وجود نفس در عالم طبیعت، قبل از آن و پس از آن، از جمله مسائل مهم در فلسفه‌ی صدرا است. او معتقد است که وجودِ نفس قبل از حدوث در عالم طبیعت، به‌نحو کینونت عقلی جمعی است، اما وجود دنیوی‌اش وجودی است حادث، به‌نحو حدوث جسمانی و همراه با حدوث بدن. او نفس بشری را دارای یک وجود سِعی می‌داند و تمامی مراتب وجود نفس در قوس نزول تا تحقق در عالم طبیعت و همچنین پس از آن، در قوس صعود تا نیل به درجه‌ی تجرد تام را مراتب این وجود سعی می‌شمارد. این مقاله از میان تمام مراتب وجود نفس، قصد بررسی اولین مرتبه‌ی وجودی آن را در ابتدای قوس نزولی دارد، که از سوی صدرا، کینونت عقلی جمعی نفس نامیده شده است و در صدد است تا نحوه‌ی وجود نفس را در این مرتبه روشن سازد. روش این مقاله پژوهشی-تألیفی است و از جمله نتایج آن، بیانسازگاری این نظریه‌ی صدرا با مبانی فلسفی او و هماهنگی آن با آیات و روایات است.
صفحات :
از صفحه 53 تا 72
معرفت تجربی از دیدگاه ابن سینا
نویسنده:
مهدی قوام صفری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
حدس از نگاه ابن سینا و فخررازی
نویسنده:
فروغ السادات رحیم پور ، زهرا توکلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بسیاری از منطق‌دانان حدس را جزء مبادی یقینی شمرده‌اند؛ اما به تبیین این موضوع نپرداخته‌اند. در آثار ابن‌سینا و به تبع آن شارحان وی، در کاربرد این واژه توسّع معنایی دیده می‌شود. ابن‌سینا پای حدس را به علوم معنوی نیز می‌گشاید و یکی از حوزه‌های کارآمدی حدس را حوزه نبوت می‌داند. فخررازی نیز مانند ابن‌سینا بر نقش حدس در وحی تأکید می‌کند. ابن‌سینا حدس را مربوط به عقل قدسی می‌داند که بالاتر از عقل مستفاد است؛ اما فخررازی حدس را مربوط به بالاترین مرتبه از عقل بالملکه می‌داند و حدسیات را به سه دلیل خارج از حوزه یقینیات می‌شمارد. با توجه به سخنان ابن‌سینا درباره یقینی دانستن حدس و ارتباط وحی با حدس، روشن می‌شود که منظور وی از حدس در مباحث نفس، حدس عرفانی است، نه حدس منطقی. .
صفحات :
از صفحه 5 تا 24
  • تعداد رکورد ها : 3180