جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

تكملة شوارق الالهام، كتابى است به زبان عربى در الهيات بالمعنى الاخص نوشته آیت‌الله محمد محمدى گيلانى. مؤلف، اين كتاب را با هدف تكميل شرح حكيم ملا عبدالرزاق لاهيجى، مؤلف شوارق الإلهام في شرح تجريد الكلام، به نگارش درآورده است. شرح لاهيجى تا اين بخش از كلام خواجه طوسى در فصل دوم از مقصد سوم از كتاب تجريد كه مى‌گويد: «و النفسانى غير معقول»، ادامه يافته و پس از آن، اجل فرصت به پايان رساندن آن را به وى نداده، لذا آقاى محمدى گيلانى به اتمام آن پرداخته است.

الإمامة أثر علامه و فقيه زاهد سيد‌‎أسدالله موسوى، فرزند سيد‌‎محمدباقرشفتى گيلانى، با موضوع كلام در زمينه مسائلى چون جانشينى، خلافت و امامت پس از رسول اكرم(ص)، به زبان عربى نوشته است. بنابر آن چه امام رضا(ع) فرمودند: بحث از امامت كه زمام دين و نظام المسلمين و صلاح الدنيا و عز المومنين و اساس الاسلام مى‌باشد، بحث از اصلى از اصول دين است كه داراى تاثير بر حيات مسلمين و حفظ اسلام مى‌باشد. علامه، با استفاده از استدلال‌هاى عقلى محكم و استناد به آيات و رواياتى كه مورد اتفاق فريقين مى‌باشد، به اثبات امامت ائمه معصومين(ع) در "الامامه" پرداخته است.

مَنهَجُ الرَّشاد فی مَعرفَةِ المَعاد کتابی کلامی به زبان عربی نوشته محمد نعیم طالقانی از عالمان شیعه در قرن ۱۲ق. وی با استفاده از مبانی فلسفی، عرفانی و تفسیری درباره معاد جسمانی و روحانی بحث کرده است. وی بیشترین تأثیر در ارائه مباحث را از ملاصدرا برده است. محتوای کتاب: این کتاب که در سال ۱۱۵۱ق تألیف شده، از یک مقدمه، پنج باب و یک خاتمه تشکیل یافته است. وی در مقدمه از حقیقت و ضرورت معاد بنابر آیات و روایات و نقد کلام متکلمین در این زمینه سخن گفته است. ابواب پنجگانه کتاب که هر کدام دارای شرح و تفصیل بوده، از این قرار است: باب اول: بیان نفس و تحدید آن باب دوم: بیان حقیقت نفس و ماهیت آن باب سوم: تعدید قوای نفس و اثبات قوای پنجگانه ظاهری نفس باب جهارم: اثبات حدوث نفس با حدوث بدن باب پنجم: اثبات معاد جسمانی و پاسخ به شبهات. سخن آشتیانی: سید جلال الدین آشتیانی درباره کتاب می‌گوید: این کتاب در باب خود بی‌نظیر است. مدتها بود که به سراغ کتابی در معاد می‌رفتم که مؤلف آن مفسر، فقیه، حکیم. عارف باشد تا اینکه نسخه این کتاب را در کتابخانه مجلس یافتم... مؤلف با احاطه به کلمات اَعلام فن، بخصوص صدرالمتألهین و احاطه به روایات تفسیری با حفظ قواعد عقلی و افکار محققان، معاد جسمانی را ثابت کرده و به حل مشکلات و دفع شبهات پرداخته است.

در قالب پی دی اف

در این نوشتار، سلسله درسها و مباحثی آمده است که استاد سید جعفر سیدان در جمع گروهی از طلاب حوزه علمیه مشهد افاضه فرمودند و به تفسیر و تبیین آیات اعتقادی پرداخته است و پاره ای از انحرافات و برداشت های نادرستی که از این آیات صورت گرفته بیان کرده اند.

رحیق مختوم، شرح حکمت متعالیه( بخش دوم جلداول) جلد اول این بخش از رحیق مختوم، به شرح مرحله چهارم جلد دوم اسفار می‌پردازد که در این مرحله از ماهیت و احکام و لواحق آن بحث می‌کند. در آغاز به وجوه فلسفی بودن این مسئله می‌پردازد و سپس مجموعه مطالب آن را در نه فصل پی می‌گیرد، عناوین فصول عبارتند از: ۱ ـ ماهیت و تعریف آن و بیان فرق بین مفهوم و ماهیت ۲ ـ کلی و جزئی و بیان تشخص و تمیز و اقسام آن ۳ ـ تعین و انواع آن ۴ ـ فرق جنس و ماده، نوع و موضوع ۵ ـ شناخت فصل و امتیاز آن از غیر فصل ۶ ـ تقوم جنس به فصل ۷ ـ اقتران صورت به ماده و بیان معانی صورت ۸ ـ چگونگی اخذ جنس از ماده و فصل از صورت ۹ ـ مثل افلاطونی و تأثیر آن در مسائل فلسفی که بیشترین حجم این جلد را به خود اختصاص می‌دهند

این فلسفه که موسوم است به “ حکمت متعالیه “ به وسیله صدرالمتألهین شیرازی مشهور به ملا صدرا را در قرن یازدهم هجری تأسیس شد و از آن به بعد محور تمام تعلیمات فلسفی در ایران تحقیقاتی بود که این دانشمند در مسائل مهم فلسفی به عمل آورده است . تحقیقات صدرالمتألهین بیشتر در فلسفه اولی و حکمت الهی است . ملاصدرا آنچه در این زمینه از قدمای یونان و بالاخص افلاطون و ارسطو رسیده بود و آنچه حکمای بزرگ اسلامی از قبیل فارابی و بوعلی و شیخ اشراق و غیر هم توضیح داده بودند یا از خود افزوده بودند و آنچه عرفای بزرگ با هدایت ذوق و قوت عرفان یافته بودند به خوبی هضم کرد و از نو اساس جدیدی را پی ریزی کرد و آن را بر اصول و قواعدی محکم و خلل ناپذیر استوار کرد و از جنبه استدلال و برهان ، مسائل فلسفه را به صورت قواعد ریاضی درآورد که هر یک از دیگری استخراج و استنباط می شود و به این وسیله فلسفه را از پراکندگی طرق استدلال بیرون آورد . از زمان ارسطو که برخلاف نظریات استادش افلاطون قیام کرد پیوسته دو مکتب و دو مشرب فلسفی به موازات یکدیگر سیر می کرد که افلاطون و ارسطو هر یک نماینده یکی از این دو مشرب فلسفی بودند و در هر یک از دوره ها هر یک از این دو مشرب فلسفی پیروانی داشتند . در میان مسلمین نیز این دو مشرب به نام “ مشرب اشراق “ و “ مشرب مشاء “ معروف بود و دو هزار سال مشاجرات فلسفی بین این دو دسته ، چه در یونان و چه در اسکندریه و چه در میان مسلمین و چه در اروپای قرون وسطی ، ادامه داشت ولی صدرالمتألهین با اساس جدیدی که از نو پی ریزی کرد به این مشاجرات دو هزار ساله خاتمه داد به طوری که بعد از او دیگر مکتب اشراق و مکتب مشاء در مقابل یکدیگر معنا ندارد و هر کس که بعد از وی آمده و به فلسفه وی آشنایی پیدا کرده مشاجرات دو هزار ساله اشراقی و مشائی را خاتمه یافته دیده است . فلسفه صدرالمتألهین علاوه بر آنکه از جنبه هایی بدیع و بی سابقه است ، کتاب حاضر شامل متن مجموعه مقالاتی است که در 'همایش جهانی بزرگداشت حکیم صدرالدین محمد شیرازی (ملاصدرا) 'فراهم آمده است .این مجموعه مقالات در دو جلد (جلد اول شامل ۳۰مقاله و جلد دوم مشتمل بر ۳۴مقاله) تدوین شده است . همایش مذکور در پنج روز, از اول خرداد ماه ۱۳۷۸طی جلسات عمومی و حدود هشتاد جلسه چهار ساعته با حضور بیش از هزار شرکت کننده در تهران برگزار گردید .یکی از مهم‌ترین اهداف برگزاری همایش ;نزدیک شدن و ارتباط دو سویه فلسفه ایرانی ـ اسلامی با فلسفه و اندیشه‌های غربی, همچنین آشنایی اندیشمندان با حکمت متعالیه ملاصدرا بوده است .عناوین چند مقاله از کتاب عبارت‌اند از : 'مثل افلاطونی از نظر صدرالمتالهین/ زهرا مصطفوی' ;'تحلیل انتقادی مسئله اصالت وجود/ سید یحیی یثربی' ;'نمونه سیستم فلسفی در فلسفه اسلامی/ الب ارسلان آچیک گنج' ;'تصوف و فلسفه از نظر ملاصدرا/ کارو.ارنست' ;'گفتمان فلسفی نوصدرائی/ علی‌اکبر رشاد' ;'ملاصدرا از منظر شهید مصطفی خمینی/ محمد اسماعیل‌زاده', 'مبانی فلسفی صدرالمتالهین/ فرج رامین 'و 'نور, هستی و معرفت بیان تازه‌ای از حکمت متعالیه/ دیوید گراندی .

معقول‌های ثانی فلسفی، ابزارهای نگرش فلسفی‌اند که فیلسوف آنها را برای کشف و تبیین اسرار و حقایق جهان هستی به کار می‌گیرد. بسیاری از اندیشمندان اعتبار فلسفه را در گرو ارزش و اعتبار این دسته از مفاهیم می‌پندراند. از این رو، یکی از مباحث بنیادین درباره حقیقت فلسفه پژوهش درباره اعتبار معقوهای ثانی فلسفی است. معقول در اصطلاح فلسفه و منطق به مدرکات مفاهیم کلی گفته می‌شود که توسط عقل درک می‌شوند، برخلاف محسوسات و متخیلات که جزیی‌اند و توسط حواس درک می‌شوند. معقولات ثانی فلسفی نقش مهمی در تفکر بشر دارند، به گونه‌ای که انکار این دسته از معقولات تفکر بشر را با بن‌بست مواجه می‌کند. تفاوت عرفان و ادبیات از نگاه کاکایی انتشار چکیده‌ای از تمامی آثار بوردیو بخشی از فهرست: فصل اول:معقول ثانی در فلسفه اسلامی فصل دوم:سهروردی و مفاهیم اعتباری فصل سوم:طوسی و مسئله معقول ثانی فصل چهارم:معقول ثانی در فلسفه اصالت وجودی ملاصدرا فصل پنجم:فلاسفه پس از ملاصدرا و معقول ثانی فصل ششم:معقول ثانی در اندیشه توماس اکوئیناس

رحیق مختوم، شرح حکمت متعالیه( بخش پنجم جلددوم) جلد دوم این بخش به شرح مرحله پنجم و بخشی از مرحله ششم جلد دوم اسفار می‌پردازد. در این مجلد، در آغاز وحدت و کثرت و فصول آن را به تفصیل شرح می‌دهد. در مقدمه به تقسیم سه‌گانه مباحث فلسفی اشاره می‌کند و پس از آن نه فصل این مرحله را تبیین می‌کند. عناوین این فصول عبارتند از: ۱ ـ واحد و کثیر و مفهوم و اقسام آن ۲ ـ هوهویت و اقسام سه‌گانه حمل ۳ ـ استحاله اتحاد دو وجود مستقل ۴ ـ برخی احکام وحدت و کثرت ۵ ـ تقابل و تعریف و اقسام آن ۶ ـ اصناف و احکام تقابل ۷ ـ تقابل واحد و کثیر.

رحیق مختوم، شرح حکمت متعالیه( بخش سوم جلددوم) جلد دوم این بخش به شرح مرحله پنجم و بخشی از مرحله ششم جلد دوم اسفار می‌پردازد. در این مجلد، در آغاز وحدت و کثرت و فصول آن را به تفصیل شرح می‌دهد. در مقدمه به تقسیم سه‌گانه مباحث فلسفی اشاره می‌کند و پس از آن نه فصل این مرحله را تبیین می‌کند. عناوین این فصول عبارتند از: ۱ ـ واحد و کثیر و مفهوم و اقسام آن ۲ ـ هوهویت و اقسام سه‌گانه حمل ۳ ـ استحاله اتحاد دو وجود مستقل ۴ ـ برخی احکام وحدت و کثرت ۵ ـ تقابل و تعریف و اقسام آن ۶ ـ اصناف و احکام تقابل ۷ ـ تقابل واحد و کثیر.