جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مالبرانش , نیکولا (Nicolas Malebranche؛ فیلسوف فرانسوی، عالم علوم الهی، عقل گرا، دکارتی، آگوستینی - افلاطونی، مسیحی کاتولیک، فلسفه اصالت اتفاق یا مقارنه‌گرایی یا اکازیونالیزم), -1638م.پاریس،فرانسه 1715م.پاریس،فرانسه

جستجو در برای عبارت

مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو

خروجی چاپ نتایج

انتخاب همه

1 2 3

تعداد رکورد ها : 23

عنوان :

نقد و بررسی جایگاه علیت نفس در فلسفه جورج بارکلی

نویسنده:

منوچهر صانعی دره بیدی، محمد سعیدی مهر، محمدعلی محمدی

نوع منبع :

مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

شیراز: دانشگاه شیراز,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

خداوند , علم نفس , علیت نفس , اصل علّیت , بارکلی

کلیدواژه‌های فرعی :

رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم) , علم نفس , افعال نفس , محرک , کیفیات اولیه , علیت , جوهر مادی , ثنویت (آموزه‌ها‌ی ادیان ایران باستان) , تصورات حسی((جان لاک)، مقابل تصورات تاملی جان لاک) , کیفیات ثانویه((اصطلاح وابسته)، مقابل کیفیات اولیه) , نفوس متناهی , ماهیت اجسام , تفسیر مکانیکی عالم , فعالیت نفس به طور کلی , انکار ماده , انفعال تصورات , علیت نفس خود , علیت نفوس متناهی دیگر , علل موقعی , رابطه اراده و عمل , فعل الهی در تصورات حسی ,

شاپا (issn):

2251-6123

چکیده :

نظریه بارکلی یکی از مهم ترین نظریاتی است که در عصر جدید، برای حل مشکل ارتباط علی بین نفس و بدن، و هم چنین رابطه علی بین اجسام ارایه شده است. از آن جا که بارکلی جوهر مادی و تمایز بین کیفیات اولیه و ثانویه را انکار و جهان مادی را به عنوان مجموعه ای از تصورات معرفی می کند، در فلسفه وی، علیت طبیعی به معنای تأثیر و تأثر علی انکار می شود. وی در نظریه ایجابی اش راجع به علیت، علت را امری فعال می داند و از سوی دیگر، در نظر او، فقط آن چه دارای اراده باشد، فعال است. از این رو، علت در فلسفه وی، به اذهان و نفوس محدود می شود، خواه این نفس، ذات نامتناهی خداوند باشد و یا نفس متناهی انسانی. وی فعال بودن ذات خداوند را از طریق تصورات حسی، به اثبات می رساند و فعال بودن نفس خود را از طریق تصورات خیالی. در این جا، اعمال فیزیکی (مثل برداشتن قلم یا حرکت دادن پا) همان اشیای واقعی یا تصورات حسی اند و مشکل این نوع اعمال در فلسفه بارکلی این است که از سوی خداوند ایجاد می شوند و فعالیت او به شمار می آیند، بنابراین، دیگر نمی توانند به عنوان فعالیت من باشند. البته وقتی که بارکلی می خواهد نفوس انسانی دیگر را به اثبات برساند، آن ها را از طریق افعال فیزیکی شان، که همان تصورات حسی اند، به اثبات می رساند ولی مشخص نمی کند که چگونه هم خداوند و هم نفوس متناهی دیگر می توانند علت تصورات حسی باشند. به نظر می رسد که بارکلی برای حل این مشکل، در نظریه علل موقعی گرفتار شده است و این اشکال بر او وارد است که خداوند بدون نفوس انسانی دیگر هم می تواند تصورات حسی را ایجاد کند و در این کار، نیازی به آن ها ندارد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 1 تا 24

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

علیت از منظر تجربه گرایان غربی و نقد آن از دیدگاه حکمت متعالیه

نویسنده:

قدرت الله قربانی

نوع منبع :

مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها – دانشگاه معارف اسلامی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

اضافه اشراقیه , علت هستی بخش , خدا , تجربه , وجوب , اصالت و مراتب وجود , امکان و فقر وجودی , ضرورت فلسفی , ضرورت تجربی , انطباع , حواس , حکمت متعالیه , علیت , اصالت وجود , علم به جهان خارج , امکان (احکام اعیان عرفان نظری) , وجود (اسماء اول عرفان نظری) , تصور(مقابل تصدیق)

کلیدواژه‌های فرعی :

سنخیت , ادراکات فطری , جهان ذهنی , حدوث بقا , علم مکانیک , فیلسوفان , فیزیک , توالی , مجاورت , شکاکیت(مسائل جدید کلامی) , معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) , ماهیت , جسم محسوس , کیفیات اولیه , وحدت تشکیکی وجود , دلیل ( برهان ) , تقدم زمانی , منفعل , معقولات اولی وثانی , مراتب وجود(خاص) , تجربه باور , شهود((ادراک بی واسطه)، اصطلاح وابسته) ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , مرتضی مطهری , ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

علیت و ابعاد گوناگون آن در فلسفه اسلامی و غرب یکی از مسایل اساسی است. در غرب جدید نگرش تجربه گرایانه فیلسوفانی چون لاک، بارکلی و هیوم توانست اصل علیت را دچار مشکلات اساسی نماید که این امر به مبانی معرفت شناختی آنها در نگرش به واقعیتهای خارجی و ذهنی، یعنی اساس تجربی شناخت ارتباط داشت. از این رو این فلاسفه اصول علیت، بالاخص ضرورت علِی را منکر شدند که نتیجه آن در تداوم تفکر غربی، و بالاخص پوزیتویسم، فلسفه تحلیلی و فیزیک جدید گسترش و عمومیت یافت و پیامدهای ناگواری را در پی داشت. در تفکر فلسفی اسلامی، بالاخص حکمت متعالیه، علیت یک اصل فلسفی و عقلانی است که فهم دقیق و عمیق آن تنها از عهده عقل فلسفی بر می آید. و لذا بروز و ظهور آن نیز عمیق تر از تجربه، و در جهان عقلانی است. از این رو تفسیر علیت در این دیدگاه برخلاف تجربه گرایی غربی از سطح مشاهده تجربی و استقرا فراتر می رود و به یک اصل فلسفی تبدیل می گردد که در آن علت، هستی بخش و واقعیت دهنده حقیقی وجود معلول است و معلول هیچ هستی و هویتی برای خودش، سوای علت ندارد. ،ضمن اینکه در این دیدگاه رابطه علیت در وجود علت و معلول است نه در ماهیت آنها یا ظهورات خارجی شان. لذا می توان گفت نسبت معلول به علت نوعی نسبت فقر و امکان وجودی است. با این ملاحظات می توان تفسیر تجربه گرایانه فیلسوفان غرب را مورد نقد قرار داد و نشان داد که برخلاف تصور آنها علیت، صرف هم پهلویی، تقدم زمانی و دیگر روابط ظاهری میان علت و معلول خارجی نیست بکله بسیار عمیق تر از آن است و لذا با نگاه تجربی نمی توان تبیینی عقلانی و کلی از این اصل ارائه داد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 161 تا 197

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

سیر و تطور مفهوم خدا در فلسفه غرب از نظر سه فیلسوف دكارتی : مالبرانش ، لایب نیتس ، اسپینوزا

نویسنده:

صالح حسن زاده ، حمیدرضا آیت اللهی

نوع منبع :

نمایه مقاله

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

مفهوم تصوری خدا

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

مقایسه آرای اشعری و مالبرانش در علیت کسبی و اقتضایی

نویسنده:

سیمین عارفی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

علیت از نظر اشاعره , علیت کسبی , علیت اقتضایی , علیت از نظر مالبرانش

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

خدا محوری

نویسنده:

قاسم کاکایی، مقدمه نویس: حداد عادل

نوع منبع :

کتاب , رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF فهرست

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

16. کلام عقلی , فاعلیت خداوند , الهیات(کلام جدید) , فلسفه اسلامی , خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) , تعریف دین با محوریت خدا , تفسیر المیزان (علامه طباطبایی، قرآن به قرآن و اجتهادى‌) , فصوص الحکم: ابن عربی , توحید صدوق , تفسیر کبیر : فلسفی و کلامی: فخر رازی , کشف المراد: علامه حلی , اسفار اربعه: ملاصدرا , اشارات و تنبیهات: ابن سینا , الشواهد الربوبیّة: ملاصدرا , فتوحات مکیه: ابن عربی , شرح فصوص الحکم: داود قیصری , شرح گلشن راز: لاهیجی , بحار الانوار: علامه مجلسی , 01- کافی : شیخ کلینی , مقالات الاسلامیین: ابوالحسن اشعری , الابانه: ابوالحسن اشعری , مواقف: قاضى عضد‌الدین ایجى , شرح تجرید فاضل قوشچی , کیمیای سعادت (غزالی) , اوائل المقالات: شیخ مفید , بدایة الحکمة: علامه طباطبایی

کلیدواژه‌های فرعی :

افعال الهی , معطله (فرق کلامی) , اشاعره (اهل سنت) , قاعده حسن و قبح عقلی , معتزله (اهل سنت) , نظام احسن , اصل عدل , اصل معاد , اصل نبوت , تفویض , رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم) , امر طبیعی ( طبیعیات ) , براهین توحید(حکمت نظری) , عالَم وحدت(مقابل عالَم کثرت) , عالَم کثرت(مقابل عالَم وحدت) , عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی) ,

چکیده :

کتاب خدا محوری تالیف دکتر قاسم کاکایی، در چهار بخش عمده رابطه خدا با جهان آفرینش و تاثیر قدرت خداوند در موجودات و افعال انسان را بحث و بررسی می کند . مولف این اثر را به عنوان پایان نامه کارشناسی ارشد خود در رشته الهیات مرکز تربیت مدرس قم ارائه داده است . خدا محوری یا اکازیونالیزم تحقیق و بررسی نظریه کسب می باشد که همان رابطه اختیار انسان و صفت فاعلی باری تعالی را بررسی می نماید نویسنده با تلاش قابل تقدیری توانسته است در بیشتر موضوعات کلامی مورد بحث فلسفه و کلام مقایسه ای را بین متفکران اسلام و مسیحی مطرح و نتیجه گیری نماید . ((مالبرانش فیلسوف فرانسوی )) نظریه کسب یا رابطه خدا و انسان را تحت عنوان اکزیونالیزم مطرح کرد به عقیده مولف مشرب فلسفی او با مشرف فلسفی متکلمان مسلمان اشعری چندان تفاوتی ندارد . مطالب و عناوین مورد بحث در کتاب به شرح ذیل است: بخش اول : مالبرانش و فلسفه خدا محوری او ص ۷۵ ـ ۳۱ بخش دوم : اکازیونالیزم یا خدا محوری در تفکر اسلامی ص ۱۰۳ ـ ۷۹ بخش سوم : اکازیونالیزم اشاعره و مالبرانش و مقایسه این دو مشرب با کلام اسلامی و عرفان ناب که عمده مباحث کتاب می باشد ص ۳۴۸ ـ ۱۰۵ بخش چهارم : اکازیونالیزم ، از اشعریت خام تا عرفان ناب در این بخش با مقایسه مکتب کلامی ابوالحسن اشعری با مکتب محیی الدین عربی پیرامون رابطه انسان با فعل خداوند ، مطالب کتاب پایان می پذیرد .دکتر حداد عادل در مقدمه کتاب می نویسد: “مؤلف در کل قلمرو وسیع تفکر اسلامی به تحقیق و گشتزنی پرداخته و با صرف وقت و حوصله و دقت، اثری سودمند در زمینه فلسفه و کلام مقایسه‌ای از خود به جای نهاده است. مؤلف ارجمند مستقیماً به منابع اصیل دست اول مراجعه کرده است. افزون بر آنچه گفته شد، نظم عالمانه و نثر روشن و روان کتاب به این تحقیق ارزشی مضاعف داده است. اینجانب می‌توانم بگویم تا آنجا که من اطلاع دارم، این کتاب بهترین اثری است که تا کنون در حوزه های علمیه امروز ما در فلسفه و کلام مقایسه‌ای به رشته تحریر درآمده است”.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر