جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 321
کارآمدی سنت های اجتماعی قرآن
نویسنده:
قدرت الله قربانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
قرآن کتاب الهی است که در آن مهم ترین نیازمندی های دنیوی و اخروی انسان برای تحقق سعادت واقعی او بیان شده است. در این زمینه مسایل اجتماعی دارای جایگاه مهمی هستند. قرآن به اهمیت زندگی اجتماعی انسان برای تکامل معنوی او توجه کرده و برخی سنت ها یا قانونمندی های زندگی اجتماعی را در اختیار او قرار می دهد تا با استفاده از آنها او راه حقیقی خود را بیابد. در این زمینه، قرآن به نفی مطلق عصیان، ظلم، رذایل و فسادهای اخلاقی، دامن زدن به منازعات اجتماعی، اسراف، شیوع نتایج آثار اعمال اکثریت و تبعیت از کفار تاکید کرده و فضایل مقابل آنها را برای سعادت اجتماعی بشر سفارش می کند. همچنین به سنت امتحان، ابتلا، استدراج و مجازات اشاره دارد که ضرورت تحقق عدل اجتماعی الهی را نشان می دهد. اهمیت این آموزه ها نقش جهت دهنده آنها در حیات اجتماعی و در مطالعات اجتماعی به منظور اصلاح مبانی، نظریه ها و قوانین اجتماعی است تا بتوان به قوانین کلی و واقع نمای مطلوب دست یافت.
صفحات :
از صفحه 65 تا 91
بررسی سنت اجتماعی مداوله و اهداف آن در قرآن کريم (با تاکيد بر آيه 140 و 141 آل عمران)
نویسنده:
نيكو ديالمه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
تقويت باور قانونمندی تاريخ از طريق دستيابی به سنت های الهی و توجه به قطعيت و تغييرناپذيری آنها از مهم ترين اهداف قرآن کريم در دعوت آدميان به سير در تاريخ است. تعبير «مداوله» به مفهوم گردش روزگار، يکی از همين قوانين الهی است که آيات 140 و 141 سوره آل عمران به صراحت از آن سخن گفته است. پژوهش حاضر نشان می دهد درک مفهوم و چگونگی تحقق اين قانون، ضمن معنادار ساختن بسياری از تحولات و رويدادهای اجتماعی در حيات انسان اعم از شکست يا پيروزی، دريچه ای نو بر اهداف حکيمانه الهی در جريان تربيت انسان خواهد گشود. جداسازی، پاکسازی، الگوسازی و نابودسازی در رويارويی جريان حق و باطل از جمله اهداف تربيتی اين سنت تکوينی است که توجه به آن می تواند مدخل ورودی مطالعات علوم اجتماعی و انسانی با صبغه اسلامی باشد، به گونه ای که مدل سازی رفتار انسانی به هدف کنترل و پيش بينی در آينده را ممکن سازد.
صفحات :
از صفحه 207 تا 224
تفسیر تطبیقی آیه «لا یمسه الا المطهرون»
نویسنده:
عبدالرحمن باقرزاده
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
قرآن کریم دارای ظاهر و باطنی است. این ویژگی یکی از علل جاودانی قرآن است و موجب خارج شدن فهم حقیقت و اسرار کامل آن از دسترس عموم شده است. یکی از آیات دال بر این حقیقت آیات 79- 77 واقعه است که به آیه مس نامبردار است. بررسی منابع تفسیری فریقین نشان دهنده ارتباط وثیق آیه مس با آیه تطهیر است. نتایج تحقیق حاضر بیانگر آن است که برداشت فقهی متداول از آیه مس مبنی بر استفاده حرمت مس آیات قرآن بدون طهارت، فاقد دلیل محکم است. بر اساس این آیه شریفه مفسران حقیقی قرآن کسانی هستند که با تمام وجود مطهرشان مخاطب آیات الهی بوده و به مقام عصمت رسیده اند. در عین حال، آنان که از صفای باطن برخوردار و در مسیر سیر و سلوک الی الله گام های موثر برداشته و به میزانی از طهارت ظاهر و باطن دست یافته اند، به اندازه ظرفیت وجودی و عظمت روحی و طهارت باطن خود، بهره هایی از آن دریای حقیقت داشته و آن را در اختیار دیگران قرار خواهند داد.
صفحات :
از صفحه 103 تا 122
دیدگاه ارتباطی شخصیت با تکیه بر منابع اسلامی
نویسنده:
عبدالله معتمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
چکیده :
دیدگاه ارتباطی، دیدگاهی است که به‌‌منظور شناخت شخصیت به مطالعه تعامل و ارتباط فرد با خود، خداوند، طبیعت و دیگران می‌پردازد. مبنای این ارتباط‌های چهارگانه برای فهم شخصیت انسان، مرور اجمالی آیات و احادیث و دقت در نظر اندیشمندان بزرگ مسلمان بوده است. شهید صدر، روش‌های تربیتی اسلام را در این چهار محور دسته‌بندی می‌کند. آیت‌الله جوادی آملی کتاب مفاتیح الحیات را بر این اساس تنظیم کرده‌ و برخی دیگر از علمای مسلمان نیز به این ارتباطات چهارگانه اشاره ‌کرده‌اند. براساس تحلیل ارتباط‌های چهارگانه گفته ‌شد افرادی که ارتباط بیشتری با طبیعت دارند، تصمیماتی می‌گیرند که به محیط کمک کند. فرد با اعتقاد به اینکه خداوند اساس ایمنی است، احساس قدرت می‌کند. فرایند ارتباط مؤثر فرد با دیگران می‌تواند به تاریخچه دلبستگی فرد با موضوع دلبستگی خود برگردد. در ادامه نیز موضوع ارتباط با خود توضیح داده ‌شده‌ و در نهایت جدول متقاطعی از تعامل ارتباط‌های چهارگانه برای شناخت مؤلفه‌های مختلف شخصیت ارائه شده ‌است.
صفحات :
از صفحه 51 تا 69
تاثیر بافت کلام بر ترجمه قرآن کریم
نویسنده:
محمدرضا ستوده نیا، زهرا قاسم نژاد
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
بافت و سیاق یکی از قرینه های مهم فهم مقصود و مدلول کلام است که در تفسیر قرآن کریم از قواعد مهم محسوب می گردد و مفسران قرآن کریم در بیان معنای آیات از آن بهره گرفته اند. از مهمترین کارکردهای سیاق می توان به نقش آن در شرح و تبیین واژه، توسعه و تحدید معنا، تشخیص اعراب آیات قرآن، تصحیح سبب نزول و اختیار یک وجه از قرائت اشاره کرد. اما در ترجمه قرآن هنوز سخنی از سیاق و اهمیت آن وجود ندارد؛ هر چند مترجمان در برخی از موارد چون تعیین معنای کلمه و عبارت و تعیین مرجع ضمیر به سیاق و بافت کلام توجه دارند؛ اما در مواردی اساسی چون تعیین وجه اعرابی و عامل و قرائت معمولا توجهی به سیاق نمی شود. این پژوهش در صدد بیان و اثبات این فرضیه است که سیاق به عنوان یک قرینه اساسی در فهم معنای آیات، می تواند به طور غیر مستقیم بر ترجمه قرآن کریم اثر داشته باشد. نیز بافت کلام با تعیین یک وجه از اعراب، یا یک وجه از معنا، و تعیین مرجع ضمیر و اختیار یک وجه از قرائت و... بر ترجمه اثر دارد. پژوهش حاضر ضمنا نشان می دهد که مترجمان قرآن کریم در مواردی همچون تعیین معنای کلمه و عبارت، تعیین مرجع ضمیر به سیاق توجه دارند؛ اما در تعیین وجه اعرابی متناسب با بافت کلام و قرائت هماهنگ به بافت و سیاق توجه ای ندارند و ترجمه های موجود از این جهت هماهنگ با سیاق و بافت آیه نیست.
صفحات :
از صفحه 1 تا 24
تبیین ارزش شناخت صدرایی با نقد دیدگاه دیوید هیوم
نویسنده:
حمیدرضا ورکشی، حمیدرضا رضانیا
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران,
چکیده :
مسئله «ارزش شناخت»كه قابلیت اعتماد به ادعاهای معرفتی را می سنجد، اساسی ترین مسئله شناخت شناسی به شمار میرود كه سابقه طرح آن به آغاز فلسفه باز می شود.صدرالمتالهین موسس حكمت متعالیه همانند دیگر فیلسوفان مسلمان در باب «ملاك شناخت» معتقد به تئوری مطابقت است و دربارهٴ «معیار شناخت» نیز مبناگرا است؛ یعنی معتقد است همه معرفتهای انسان به بدیهیات تصدیقی كه بینیاز از اثباتند منتهی می شود. از نظر وی رمز عصمت بدیهیات تصدیقی از خطا دو چیز است؛ برخی از قضایا، تحلیلی هستند و انكارشان امكانپذیر نیست و برخی از قضایای بدیهی منشا پیدایش آنها علم حضوری است و چون در علم حضوری خطا راه ندارد، در این بدیهیات نیز خطا راه ندارد. كه اصل استحاله اجتماع نقیضین به عنوان مبدا تمام معارف بشری از این نمونه است. این مقاله بر اساس این رهیافت معرفتی به نقد دیدگاه دیوید هیوم (كه به اعتقاد تجربه باوران نوین،پدیدآورنده تجربهگرایی نوین است)، در خصوص این مسئله می پردازد.
صفحات :
از صفحه 111 تا 130
نظریه جامع عدالت
نویسنده:
ناصر جهانیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
چکیده :
بی نیازی با عدالتی جامع محقق می شود. تحقق چنین عدالتی فرض داشتن نظریه ای جامع در مورد عدالت است. فرضیه مقاله اکتشاف چنین نظریه ای است که از گزاره های ذیل تشکیل می شود: عدالت واژه ای است اجتماعی، و به معنای استقامت جامعه یا نظام دینی در طریق شرع می باشد. فقیه جامعه اسلامی با توجه به مصالح و مفاسد واقعی قوانین کشور را از طریق ابزارهای مدرن قانون گذاری وضع می کند. خیر و سعادت بر حق و الزام مقدم است. اما خیر و سعادت بشر فقط با عبودیت و الزام های ناشی از شرع بدست می آید. جامعه عادل و متعادل از دیدگاه اسلام با نهادهای ذیل شناخته می شود: حقوق طبیعی و فطری، قانون الهی، برابری، برادری، عقلانیت و مصلحت.
صفحات :
از صفحه 97 تا 133
سیاق و سباق، در مکتب تفسیری علامه طباطبایی
نویسنده:
مهدی ایزدی مهدی، نورالدین زندیه
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
چکیده :
اصطلاح «سیاق» و استفاده از آن در علم تفسیر، در طول تاریخ تفسیر با رشد آرامی مواجه بوده است، ولی در تفسیر المیزان این مفهوم، رشد قابل توجهی پیدا کرده، به گونه‌ای که در هر سوره چندین بار مورد استفاده واقع شده است. در حقیقت سیاق به عنوان یکی از مهم‌ترین اصول و مبانی علامه طباطبایی در استفاده از روش تفسیر قرآن به قرآن است. با این حال در مواردی شاهد آن هستیم که مفسر با چشم‌پوشی از سیاق، آیه را به طور مستقل معنا نموده یا در کنار معنای سیاقی، یک معنای مستقل هم ارائه می‌دهد. این مطلب نه از بی‌قاعده بودن روش، بلکه از وجود برخی ضوابط در نحوه ظهور سیاق و همچنین غلبه «سِباق» بر سیاق حکایت دارد. نکته مهم و قابل تأمل در این میان این است که علامه طباطبایی اگرچه از سباق در برابر سیاق بهره‌مند شده، ولی از این اصطلاح استفاده نکرده است. در مقاله حاضر تلاش شده است تا ضمن اشاره به مبانی روش تفسیری علامه طباطبایی در استفاده از سیاق، با انواع سیاق و شرایط استفاده از آن آشنا شده و در نهایت اصول حاکم بر استفاده از سیاق و سباق در تفسیر قرآن به قرآن استخراج شود.
صفحات :
از صفحه 5 تا 33
استقراء و تجربه
نویسنده:
محمد فنایی اشکوری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
برای تبيين جايگاه استقراء و تجربه به خصوص در معرفت‌شناسی پيشينيان، ناگزيريم به اجمال نگاهی به قضايای بديهی در منطق ارسطوئی بيندازيم. منطق ارسطويی شش دسته از قضايا را بديهی می شناسد: اوليات، مشاهدات، مجربات، حدسيات، متواترات و فطريات. اين قضايا در يك سطح بديهی نيستند؛ بلكه به اولی و ثانوی تقسيم می شوند. بديهی اولی آن است كه صرف تصور موضوع و محمول كافی است در اين‌كه عقل به ايجاب يا به سلب حكم كند. اما در بديهيات ثانويه، برای دادن حكم ايجابی يا سلبی علاوه بر، تصور موضوع و محمول به امور ديگری نيازمنديم كه بر حسب تفاوت آن امور، اقسام مختلف بديهيات ثانويه پديد می آيند. همه اقسام شش‌گانه در اين جهت مشتركند كه عقل در تصديق آن‌ها نيازی به جست‌وجوی حد وسط و تشكيل قياس ندارد. هرچند در بعضی از آن‌ها عملياتی مانند احساس و آزمون انجام می گيرد؛ و اگر به مدد قياسی محتاج باشند آن به صورت خفی انجام می گيرد. به علاوه ممكن است تصورات اين قضايا نظری و اكتسابی باشند. در این بحث پیرامون موضوعات اساسی معرفت شناسی: مجربات، محسوسات، غلبه بر مشکل محسوسات و حدود تجربه بحث خواهد شد.
بررسي تطبيقي جهان‌بيني الهي و مادي از ديدگاه شهيد مطهري و شهيد صدر
نویسنده:
‫علي‌جان حليمي
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، معاونت پژوهشي، دفتر تبليغات اسلامي,
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
‫جهان‌بيني مبتني بر معرفت‌شناسي است، و از راه‌هاي متعددي چون علم، فلسفه و مذهب مي‌توانيم به جهان‌بيني رئاليستي و مطابق با واقع نائل گرديم. از ديدگاه شهيد مطهري جهان‌بيني الهي با براهين عقلي قابل اثبات بوده، و از راه‌هاي فطرت، عقل، عشق و عبادت مي‌توان به معرفت خدا دست يافت. از سوي ديگر، مساله اميد به آينده و نيز تعهد اخلاقي و مسئوليت‌پذيري فقط بر اساس جهان‌بيني الهي معقول و متصور است. در مجموع شهيد مطهري قائل به جادوانگي اخلاق و امور معنوي بوده، و طبعاً براي بعضي از احکام عقل عملي در رابطه با غايت، واقعيت عيني قائل است. او همچنين به رابطه عميقي بين عقل نظري و عقل عملي يا جهان‌بيني و ايدئولوژي معتقد است. از سوي ديگر، شهيد صدر در جهت اثبات جهان‌بيني الهي در ابتدا مي‌کوشد تا ادعاي مارکسيسم مبتني بر ايدئاليستي بودن جهان‌بيني الهي را رد کرده، و رئاليستي بودن آن را به اثبات برساند. از ديدگاه شهيد صدر، هم به‌دليل فلسفي و هم بر اساس دلايل تجربي، خدا و امور ماورايي قابل اثبات است. همچنين شهيد صدر معتقد است که ايدئولوژي مبتني بر جهان‌بيني است. نتيجه اين که جهان‌بيني در واقع شناخت هستي است، و هستي‌شناسي جز با عقل و حمايت وحي ميسر نيست. از ميان جهان‌بيني‌هاي مختلف مذهبي، فلسفي، علمي و عرفاني، فقط يک جهان‌بيني حق است، و آن همان است که با براهين فلسفي اثبات مي‌گردد؛ همان که در سطح کلي، جهان‌بيني اسلامي و ايدئولوژي اسلامي منطبق بر آن است، هر چند ممکن است در جزئيات و مصاديق آراي مختلفي در ميان پيروان آن وجود داشته باشد. بنابر اين، از ديدگاه اين دو انديشمند مسلمان، که با رويکرد فلسفي کلامي به تفسير دين مي‌پردازند، عقل و دين دو امر بيگانه از هم نبوده، و چه بسا از لحاظ رتبه در مباحث هستي‌شناسي، تقدم از آن عقل باشد که به اثبات مباني دين مي‌پردازد.
  • تعداد رکورد ها : 321