جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور >
مرور مجلات
>
فلسفه و کلام اسلامی
> 1398- دوره 52- شماره 2
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
تعداد رکورد ها : 11
سال 1403
دوره 57 , شماره 1
سال 1402
دوره 56 , شماره 2
دوره 56 , شماره 1
سال 1401
دوره 55 , شماره 2
دوره 55 , شماره 1
سال 1400
دوره 54 , شماره 2
دوره 54 , شماره 1
سال 1399
دوره 53 , شماره 2
دوره 53 , شماره 1
سال 1398
دوره 52 , شماره 2
دوره 52 , شماره 1
سال 1397
دوره 51 , شماره 2
دوره 51 , شماره 1
سال 1396
دوره 50 , شماره 2
دوره 50 , شماره 1
سال 1395
دوره 49 , شماره 2
دوره 49 , شماره 1
سال 1394
دوره 48 , شماره 2
دوره 48 , شماره 1
سال 1393
دوره 47 , شماره 2
دوره 47 , شماره 1
سال 1392
دوره 46 , شماره 2
دوره 46 , شماره 1
سال 1391
دوره 45 , شماره 2
دوره 45 , شماره 1
سال 1390
دوره 44 , شماره 2
دوره 44 , شماره 1
سال 1389
دوره 43 , شماره 2
دوره 43 , شماره 1
سال 1388
دوره 42 , شماره 1
عنوان :
تحلیلی انتقادی از نظریههای تکاملی در خصوص شیوع باورهای دینی
نویسنده:
سید مهدی بیابانکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اعتقاد دینی
,
مسایل جدید دین شناسی
,
روش های دین شناسی
,
فلسفه دین
,
دین پژوهی
,
تحلیلی انتقادی از نظریههای تکاملی در خصوص شیوع باورهای دینی (ادیان)
کلیدواژههای فرعی :
فطرت(کلام) ,
فطرت دینی ,
وفاق ,
تعریف دین (مسائل جدید کلامی) ,
توجیه باور دینی ,
نظریه تکامل انواع ,
فطرت(سرشت) (معرفت شناسی) ,
فطرت(سرشت دینی) ,
تعریف مفهومی دین ,
شیوع باورهای دینی (ادیان) ,
نظریه انتخاب گروهی (ادیان) ,
نظریه تکامل (ادیان) ,
نظریه محصول فرعی (ادیان) ,
سازگاری تکاملی دین (ادیان) ,
بنیان های طبیعی و عقلانی باورهای دینی (ادیان) ,
چکیده :
اینکه «چرا باورها و فعالیتهای دینی در فرهنگهای مختلف بشری و در همۀ زمانها شیوع گستردهای داشته و دارد؟» مسئلهای است که در چند دهۀ اخیر مورد توجه بسیاری از فلاسفه و دانشمندان مرتبط با حوزۀ دین قرار گرفته است. نظریات تکاملی میکوشند با مطالعۀ دین به عنوان یک پدیده طبیعی، به این پرسش پاسخ دهند. دو دسته نظریۀ تکاملی در خصوص این مسئله وجود دارد که عبارتاند از نظریۀ محصول فرعی و نظریۀ انتخاب گروهی. ما در این مقاله ضمن تحلیل و بررسی دو نظریۀ فوق، نشان میدهیم که این دو نظریه در پاسخ به پرسش فوق چندان موفق نیستند. تحلیل ما نشان میدهد که این دو نظریه در چهار محور اساسی با چالش مواجه هستند: (1) ابهام در مفهوم «سازگاری تکاملی دین»، (2) تلقی و تعریف محدود و ناقص از دین، (3) محدودیتها و شکافهای تبیینی، و (4) عدم تمایز میان بنیانهای طبیعی و عقلانی باورهای دینی.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 189 تا 206
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ذهنی (پیشینی) بودن تجرد و مادیت در فلسفه صدرایی
نویسنده:
سید علی علم الهدا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تجرد
,
مادیت
,
فلسفه اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
مادیت
,
پیشینی (فلسفه)
,
ذهنی (پیشینی) بودن تجرد و مادیت در فلسفه صدرایی (فلسفه)
کلیدواژههای فرعی :
قوه و فعل ,
مجرد ,
حرکت مجردات ,
ماده و صورت ,
فعلیت ,
حرکت اشتدادی ,
نفس حیوانی ,
نفس نباتی ,
ذهنی ,
فلسفه مشاء ,
حرکت جوهری ,
هیولی ,
استعداد ,
وحدت تشکیکی وجود ,
نفس انسان ,
مادی (فلسفه) ,
عالم خیال منفصل ,
ملاک تمایز مجرد از مادی (فلسفه) ,
چکیده :
مسئله مجرد و مادی و معیار تمایز این دو از نگاه معاصرین در حوزه فلسفه ملاصدرا، بصورت امری تشکیکی و طیف گونه مطرح میشود و لذا مرز عینی و مشخصی به جز قابل اشاره حسی بودن یا نبودن بعنوان ملاک تمایز مجرد و مادی تعیین نمیگردد. این مقاله نشان داده است در فلسفه ملاصدرا تجرد و مادیت وابسته به مراتب وجودی موجودات است. و بر همین اساس نشان داده که هر موجودی متصف به مجرد بودن و مادی بودن، بصورت توأمان میشود. پس مرز خارجیای میان تجرد و مادیت تحقق ندارد. پس عامل اتصاف موجودات به ایندو ذهن و نوع نگاه و اعتبار کردن آن میباشد و لذا تجرد و مادیت وابسته به ذهن هستند و از تقسیمات پیشینی ذهن در نگاه به واقعیت (وجود) میباشند. و لذا تقسیم موجودات به مجرد و مادی براساس مبانی حکمت متعالیه تقسیمی سوبژکتیو است و این نوع نگاه به مسئله تجرد و مادیت، بحثهای بنیادین دیگر مانند ربط حادث به قدیم و رابطه نفس و بدن و بقای نفس و معاد را نیز تحت تأثیر مستقیم خویش قرار میدهد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 311 تا 330
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظریۀ شبح به خوانش ملاصدرا
نویسنده:
امیرحسین منصوری نوری، حوریه شجاعی باغینی، محسن شمس، عین الله خادمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود ذهنی
,
قول به شبح(اصطلاح وابسته)
,
وجود ذهنی(اصطلاح وابسته)
,
نظریۀ شبح به خوانش ملاصدرا (فلسفه)
,
علم به معدومات (فلسفه)
کلیدواژههای فرعی :
عین و ذهن ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
انقلاب ماهیت ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
رابطه شبح و علم (فلسفه) ,
لوازم معرفت شاسانه شبح (فلسفه) ,
نقد نظریه شبح (فلسفه) ,
نقدهای ملاصدرا بر نظریه شبح (فلسفه) ,
چکیده :
پژوهش حاضر به دنبال پاسخگویی به پرسش: «رابطۀ میان علم و نظریۀ شبح به خوانشِ ملاصدرا چیست؟» شکل گرفت؛ با نگاهی به شبکه واژگانی ملاصدرا و رویکرد وجودی خاص او، میتوان تحلیلِ خوانشِ او از نظریۀ شبح را در مراحل زیر خلاصه نمود: 1. بیان مفاد نظریۀ شبح و نفی هرگونه تطابق میان وجود خارجی و شبح ذهنی، پذیرش اثر وجودیِ شبح و معرفی شبح به عنوان علت معدۀ حصول علم با نگاه وجودی خاص خود. 2. بیان مفیدِ علم بودن شبح برای کیفیات و معدومات. 3. بیان نقدهای وارد بر نظریه شبح و تحلیل نقدها. 4. طرح نظریه وجود ذهنی که علاوه بر ایجاد علم در معدومات و کیفیات، در سایر موارد وجودی نیز مفید علم باشد. با این تحلیل، میتوان این احتمال را بهعنوان یافتۀ این تحقیق بیان نمود که تئوری شبح، با اینکه مورد انتقاد جدی ملاصدرا است، با این حال ملاصدرا با نگاهی خاص، از این نظریه به عنوان مرحلهای از مراحل تکامل نظریۀ وجود ذهنیِ خود بهره برده است، نگارندگان بر این نگاه پافشاری ندارند اما اینگونه میاندیشند که در صورت پذیرش این نگاه مسئله صورت جدیدی پیدا خواهد نمود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 349 تا 365
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ارزیابی انتقادی استدلال معرفتی و استدلال تعاکس بر حسن و قبح عقلی
نویسنده:
سید علی طالقانی، حسین رفیعی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
09. قواعد کلامی Basic Principles of Kalam
,
قاعده حسن و قبح عقلی
,
حسن و قبح عقلی
,
معرفت حسن و قبح عقلی
,
حسن و قبح عقلی
,
تجرید الاعتقاد: خواجه نصیر
,
حسن و قبح عقلایی (وابسته اخص حسن و قبح عقلی)
,
استدلال معرفتی (کلام)
,
استدلال تعاکس (کلام)
,
معرفت شناسی حسن و قبح (کلام)
,
هستی شناسی حسن و قبح (کلام)
کلیدواژههای فرعی :
اشاعره (اهل سنت) ,
عقاید اشاعره ,
قاعده حسن و قبح شرعی ,
معتزله (اهل سنت) ,
حسن و قبح الهی ,
حسن و قبح ذاتی ,
حسن و قبح شرعی ,
استدلال((اصطلاح وابسته)، قسیم تحلیل خارجی و تحلیل ذهنی و خارجی) ,
حسن و قبح عقلایی (وابسته اخص حسن و قبح عقلی) ,
استدلال (معرفت شناسی)(ر.ک به شاخه تحلیل عقلی) ,
استدلال تعاکس بر حُسن و قبح عقلی (کلام) ,
استدلال معرفتی بر حُسن و قبح عقلی (کلام) ,
چکیده :
آنچه ما «استدلال معرفتی» و «استدلال تعاکس» خواندهایم دو استدلال از سه استدلالیست که خواجه نصیرالدین طوسی، فیلسوف ـ متکلم امامی، در کتاب مهم و تأثیرگذار تجرید الاعتقاد، بر حُسن و قبح عقلی اقامه کرده است. نتیجۀ مورد نظر خواجه و مقدمات هر دو استدلال مبهم است و میتوان تفسیرهای متعددی از آنها ارائه داد. در این مقاله با تفکیک جهات معرفتشناختی و هستیشناختیِ هریک از استدلالها، روایتهای محتمل هر استدلال بیان شده و پس از صورتبندیِ منطقیِ هر استدلال، مورد ارزیابی قرار گرفته است. به زعم نویسندگان، نتیجۀ بهترین تقریر از استدلال نخست، حُسن و قبحِ عقلیِ معرفتشناختی است و نتیجة بهترین تقریر از استدلال دوم، حُسن و قبحِ عقلیِ هستیشناختی؛ و البته هیچیک از این دو استدلال نمیتواند نظریۀ عدلیه را اثبات یا دیدگاه مخالفانشان را ابطال کند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 271 تا 287
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
پژوهشی پیرامون هنر از حیث اعتباری بودن براساس نظریۀ اعتباریات علامه سیدمحمدحسین طباطبایی
نویسنده:
عفت السادات حسینی، پرویز ضیاء شهابی، محسن جوادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
هنرمند
,
فلسفه هنر
,
تفسیر المیزان (علامه طباطبایی، قرآن به قرآن و اجتهادى)
,
نظریه اعتباریات علامه طباطبایی (فلسفه اخلاق)
,
اعتباریات (علامه طباطبایی) (وابسته اخص نظریه اعتباریات)(فلسفه اخلاق)
,
نظریه اعتباریات علامه طباطبایی(وابسته اخص اعتباری(مجازی)(فلسفه اخلاق)
,
اصول فلسفه و روش رئالیسم: طباطبایی-مطهری
,
اصول فلسفه و روش رئالیسم (علامه طباطبایی/ مرتضی مطهری)
کلیدواژههای فرعی :
اثر هنری ,
امر اعتباری ,
قرآن کریم ,
ملاک صدق و کذب ,
احکام اعتباری (راولز) (وابسته) ,
احکام اعتباری (وابسته اخص نظریه اعتباریات)(فلسفه اخلاق) ,
امور قراردادی ,
امور اعتباری قراردادی ,
هنر به مثابه وسیله ,
چکیده :
در مقالۀ حاضر نشان داده شده که اگر احکام «شیء الف اثر هنری است.» و «صاحب اثر/ زید هنرمند است.» احکامی اعتباری و مفاهیم «هنر» و «هنرمند» نیز مفاهیم و معانی اعتباری دانسته شوند، به چه نتایجی میتوان رسید. تبیین مبانی معرفت شناسانۀ هنر، رابطۀ هنر با حقیقت، هنر بهمثابۀ وسیلۀ رساندن آدمی به کمال حقیقی، ارتباط هنر با زندگی فردی و اجتماعی، هنر بهعنوان اعتباری قراردادی و اینکه نمیتوان از مفهوم هنر تعریف به حدتام ارائه داد از مهمترین نتایج این نوشتار است. همچنین تقسیم اعتباریات به اعتباریات قراردادی و غیر قراردادی از نوآوریهای این مقاله است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 207 تا 228
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
معرفت حضوری به احد نزد افلوطین و مولوی
نویسنده:
هادی داوودی زواره، سعید بینا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
01. خداشناسی (کلام)
,
راههای خداشناسی
,
راه شناخت حضوری خدا
,
فلسفه یونان
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
خداشناسی
,
علم حضوری(مقابل علم حصولی)
,
فلسفه تطبیقی
,
معرفت حضوری به احد نزد افلوطین و مولوی (فلسفه)
کلیدواژههای فرعی :
عقل استدلالی ,
دین مسیح ,
عرفان مولوی ,
دین مسیحیت (ادیان زنده) ,
دین مسیحیت (ادیان سامی) ,
اصطلاحنامه عرفان ,
معرفت شناسی عرفانی ,
معرفت شناسی عرفانی ,
مکاشفه(معرفت شناسی) ,
دیانویا (فلسفه) ,
عقل مشاهده گر (فلسفه) ,
فراوجودی احد (فلسفه) ,
چکیده :
معرفت حضوری در باب خداشناسی از جانب اندیشمندان بسیاری مورد واکاوی قرار گرفته است. این نوشتار در پی پاسخ به این سؤال است که در منظر افلوطین و مولوی معرفت حضوری به احد چگونه و از چه طریقی حاصل میشود؟ فرضیه مقاله این است که: امکان معرفت حضوری برای شناخت احد از طریق نوس/عقل کلی به روش شهودی وجود دارد اما در مرحلۀ نهایی این ادراک حضوری حتی با فرارفتن از نوس/عقل کلی به دست میآید. روش مقاله در فهم و تحلیل سخنان این دو، تطبیقی با رویکرد تفسیری است. اهمیت جستار به ویژه در زمینۀ مطالعات بینفرهنگی از این رو است که با وجود آنکه برخلاف مولوی، عرفانِ افلوطینی ملتزم به وحی نیست و این عرفان ارتباط چندانی با دین عصر خود (مسیحیت) برقرار نمیکرد و فارغ از تفاوت در منطق و بیان، در خصوص امکان معرفت حضوری به احد و چگونگی آن، اشتراکات نسبی یافت میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 229 تا 249
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل مفهومی، گزاره ای و سیستمی دیدگاه صریح فارابی در مسئلۀ تشخص
نویسنده:
سید رضا مؤذن
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه اسلامی
,
تشخص
,
تعین
,
تشخص حقیقی
,
تشخص وجودی
,
فلسفه فارابی
,
اشتراک در وجود (فلسفه)
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
تحلیل گزاره ای ,
اشتراک ,
واضح و متمایز ,
حد اسمی ,
اشتراک معنوی ,
تقسیم ناپذیری ,
قید زمان (فلسفه) ,
قید مکان (فلسفه) ,
تحلیل ساختار منطقی و زبانی (فلسفه) ,
تحلیل سیستمی (فلسفه) ,
چکیده :
دیدگاه فارابی در مسئلۀ تشخص دو گونه است: اول، دیدگاه انتسابی است. از دید ملاصدرا، فارابی معتقد است تشخص به نحوه وجود شیء میباشد. دوم، دیدگاه صریح فارابی در کتاب تعلیقات است. وی در این کتاب معتقد است عامل تشخص، زمان و وضع میباشند. ابهام در این دیدگاه در مفهوم واژهها، گزاره و چگونگی ارجاع دیدگاه وی به دالّ مرکزی اندیشه وی نمود یافته است. این مقاله رصد میکند که مفهوم تشخص به صورت واضح و متمایز از دید فارابی چیست؟ ساختار منطقی و زبانی گزارۀ منعکسکنندۀ دیدگاه فارابی چگونه است؟ و گزارۀ منعکسکنندۀ دیدگاه فارابی در تشخص چه رابطهای با دال مرکزی اندیشه فارابی، در شبکه معناییاش دارد. تحلیل مفهومی از تشخص نشان داده است که تشخص نزد فارابی مفهومی نسبی است، تحلیل گزارهای نشان داده است که دیدگاه فارابی در تشخص ذی وضع با سکوت و با ابهام ساختاری مواجه است، و تحلیل سیستمی در این تحقیق نشان داده است که مسئلۀ تشخص در فارابی متأخر به عنوان یک مسئله مطرح شده است و تشخص از طریق وجود با دال مرکزی اندیشۀ وی پیوند دارد. اما این بدان معنا نیست که دیدگاه فارابی در تشخص بتواند به عنوان پشتیبان استناد دیدگاه اصالت وجود به فارابی باشد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 367 تا 385
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
خدای شخصوار از منظر علامه طباطبایی در مقایسه با الهیات گشوده
نویسنده:
مسعود رهبری، فروغ السادات رحیم پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
خدای متشخص
,
الهیات(کلام جدید)
,
الهیات بالمعنی الاخص
,
مقام احدیت(مقابل مقام واحدیت)
,
مقام واحدیت(مقابل مقام احدیت)
,
الهیات گشوده
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
ادیان ابراهیمی ,
برهان صرافت و محوضت واجب الوجود ,
واجب الوجود من جمیع الجهات ,
شناخت سلبی خدا ,
الهیات جامع ادیان ,
الهیات مسیحی ,
الهیات جدید مسیحی ,
الهیات قدیم مسیحی ,
برهان بسیط الحقیقه ,
برهان صرف الوجود ,
سنتهای دینی ,
واجب الوجود من جمیع الجهات ,
ادیان ابراهیمی (ادیان الهی) ,
بسیطُ الحقیقةِ کلُّ الاشیاءِ و لیس بشیءٍ منها: بسیط الحقیقه، همه اشیاء است و هیچ یک از آنها نیست ,
بسیطُ الحقیقةِ کلُّ الاشیاءِ و لیس بشیءٍ منها: بسیط الحقیقه، همه اشیاء است و هیچ یک از آنها نیست ,
الهیات کلاسیک مسیحی (ادیان) ,
تصویر خدا (ادیان) ,
شخص وارگی (ادیان) ,
آنتروپومورفیسم ,
معطی شی فاقد شی نیست (فلسفه) ,
چکیده :
شخصوارگی بهمعنای بهرهمندی از صفاتی چون آگاهی، اراده، حیات، قدرت، خیرخواهی و قابلیت تخاطب است و متون مقدس ادیان ابراهیمی چنین صفاتی را به خداوند نسبت میدهند. نحلۀ «الهیات گشوده» راه طیشده در الهیات کلاسیک مسیحی برای توصیف حقیقت الوهی را ناسازگار با کتاب مقدس میداند. این نحله به بازاندیشی در اوصاف الهی پرداخته، به بازتعریف اطلاق، بساطت و کمال مطلق الهی دست مییازد. اما علامه طباطبایی در برابر دوگانۀ تعالی یا شخصوارگیِ حقیقت الوهی، راه سومی مییابد که هر دو جنبه را در جایگاه شایستۀ خود نگهدارد و هیچکدام را فدای دیگر نکند. علامه طباطبایی ابتدا با استفاده از قواعد فلسفی، اتصاف خداوند به صفات کمالیِ شخصوار را اثبات میکند و آنگاه با تفکیک مقام احدیت از مقام واحدیت، تعالی، بیصورتی و فراشخصبودگی را به مقام احدیت، و اتصاف به صفات کمالیِ شخصوار را به مقام واحدیت خداوند اسناد میدهد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 251 تا 270
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحویلناپذیری دو معنای «توانایی» و مسئلۀ علت ناقصه
نویسنده:
بهرام علیزاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علت ناقصه
,
امکان
,
فاعل
,
1. اصطلاحنامه کلام اسلامی (Kalam (Islamic scholastic theology
,
فلسفه اسلامی
,
امکان
,
ضرورت
,
ضرورت(جهت قضیه)
,
شفاء: ابن سینا
,
تحویلناپذیری دو معنای «توانایی» و مسئلۀ علت ناقصه (فلسفه)
,
توانایی انجام فعل به گونه دیگر (فلسفه)
کلیدواژههای فرعی :
قادر مختار ,
علیت ,
ترجیح بلا مرجح ,
همساز گرایی ,
امکان فعل و ترک ,
علت موجب (فلسفه) ,
قدیم بودن جهان ,
چکیده :
دو معنا از «توانایی» در سنت تفکر اسلامی رایج است. در تعریف فیلسوفان از «توانایی» مفهوم ضرورت و در تعریف متکلمان مفهوم امکان مندرج است. مطابق دیدگاه نخست، همین که فاعل در وضعیتی باشد که اگر کاری را بخواهد آن را انجام دهد و اگر نخواهد آن را انجام ندهد و نیز مانع یا رافع بیرونی او را از تحقق خواستهاش باز ندارد، توانا محسوب میشود. در نقطه مقابل، دستهای از متکلمان معتقدند که فاعل در صورتی توانا محسوب میشود که از «امکانِ فعل و ترک» برخوردار باشد. فخر رازی این دو تعریف را قابل ارجاع به یکدیگر میداند. خواجه نصیر این صلح را «صلح من غیرتراضی طرفین» میداند. او با تفکیک میان دو گونه از فاعل ـ فاعلهای امکانی و فاعل تامّ ـ مدعی میشود که این دو تعریف در خصوص خداوند غیرقابل تحویل به یکدیگر و در مورد فاعلهای امکانی (انسانی) تحویلپذیر به یکدیگر هستند. در این مقاله بعد از ذکر دلایل این مدعا خواهم گفت که این دو تعریف حتی در مورد فاعلهای امکانی نیز تحویلپذیر به یکدیگر نیستند. زیرا تنها راه حل برای جمعپذیری این دو تعریف ـ توسل به علیت ناقصه ـ با اشکالات متعددی مواجه است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 331 تا 348
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
کثرتگرایی بیل و رستال؛ و وحدتگرایی حداقلی در مورد منطق
نویسنده:
حمید علایی نژاد، مرتضی حاجحسینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه منطق
,
منطق کلاسیک
,
منطق غیر کلاسیک (منطق های توسعه یافته)
,
کثرت گرایی در منطق (منطق)
,
وحدت گرایی در منطق (منطق)
کلیدواژههای فرعی :
منطق ربط ,
زبان طبیعی (منطق) ,
منطق شهودگرا Intuitionistic Logic ,
منطق درست (منطق) ,
نسبی باوری(منطق) ,
کثرت گرایی نیوتن دا کاستا (منطق) ,
کثرت گرایی کارنپ (منطق) ,
کثرت گرایی هارتری فیلد (منطق) ,
اظهار گرایی نسبی باورانه (منطق) ,
کثرت گرایی استوارت شپیرو (منطق) ,
زمینه گرایی در منطق (منطق) ,
کثرت گرایی بیل و رستال (منطق) ,
هنجاری بودن (منطق) ,
صوری بودن (منطق) ,
ضروری بودن (منطق) ,
تز عمومی تارسکی (منطق) ,
چکیده :
راساس دیدگاه کثرتگرایی در مورد منطق، چندین نظام درست از منطق وجود دارند. در بیشتر قرائتهایی که از این دیدگاه وجود دارد، نسبیباوری در مورد منطق پذیرفته شده و درستیِ یک نظام از منطق بهنحوی وابسته به مؤلفهای متمایز از آن نظام منطقی دانسته میشود. بیل و رستال اما مدعی ارائۀ تقریری از کثرتگرایی هستند که در یک زبان واحد ارائه شده و متضمن قبول نسبیباوری در مورد منطق نیست. در مقالۀ حاضر، برخی از مهمترین انواع کثرتگرایی را معرفی کرده و نشان میدهیم که برخلاف ادعای بیل و رستال، کثرتگرایی ایشان اولاً نمیتواند در یک زبان واحد ارائه شود؛ ثانیاً متضمن قبول نوعی از نسبیباوری در مورد منطق است. بر اساس قبول این نتایج، تلاش میکنیم با معرفی دیدگاهی با عنوان «وحدتگرایی حداقلی» نشان دهیم که درصورتیکه کسی بخواهد دیدگاه بیل و رستال را بهعنوان یک دیدگاه قابل اعتنا در این حوزه در نظر بگیرد، لازم است وحدتگرایی حداقلی را بپذیرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 289 تا 309
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
تعداد رکورد ها : 11
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید