جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

متافیزیک منطق موجهات از منظر ابن‌سینا

نویسنده:

ملیحه احسانی نیک

نوع منبع :

رساله تحصیلی

مشخصات اثر

عنوان :

بررسی تطبیقی مفهوم کمال اول و ثانی نزد ارسطو و ابن سینا

نویسنده:

حسن عباسی حسین آبادی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

کلیدواژه‌های اصلی :

فعلیت , کمال اول , صورت

کلیدواژه‌های فرعی :

علت , کمال نفس , فلسفه ارسطو , علم نفس , فلسفه مشاء , انتلخیا , انرگیا , تأثیر ارسطو بر ابن سینا ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

بحث کمال در اندیشه ارسطو و ابن سینا جایگاه‌های متفاوتی دارد. هم ارسطو و هم ابن سینا کمال را به کمال اول و کمال ثانی تقسیم کرده‌اند. ایندو چه تفاوتی باهم دارند و هریک این مفاهیم را به چه معانی بکار برده‌اند و حوزۀ استفاده از آن‌ها کجاست؟ آیا ابن سینا از ارسطو متأثر شده یا از او فراتر رفته است؟ ارسطو برای بحث از کمال از دو واژه «انرگیا و انتلخیا» بحث کرده است و در جایگاه‌های متفاوتی در مابعدالطبیعه، علم النفس، طبیعیات و اخلاق از آن بحث کرده است؛ او در علم النفس و بحث حرکت از کمال اول و کمال ثانی سخن گفته است؛ برای او کمال اول مرحلۀ مقدماتی کمال ثانوی است؛ در علم النفس کمال اول جنبه‌ای از قوه دارد و در حرکت کمال ناقص است؛ ابن سینا در آثار مختلفش کمال اول و ثانی را مرتبط با موضوعات طبیعی مانند حرکت، نفس، و بعضا درباره خداوند و نسبتش با مخلوقات بکار برده است. درمورد نفس، با دو نگاه به نفس از حیث ارتباطش با بدن و نیز از حیث مجرد دانستن آن دو نگاه به بحث کمال دارد و کمال برای او وجودی و اشتدادی است و کمال ثانی تابع کمال اول است. قصد این نوشتار بحث دربارۀ این تقسیم‌بندی به کمال اول و ثانی و موضع آن در ارسطو و ابن سیناست.

صفحات :

از صفحه 141 تا 164

مشخصات اثر

عنوان :

ذهنی (پیشینی) بودن تجرد و مادیت در فلسفه صدرایی

نویسنده:

سید علی علم الهدا

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

تجرد , مادیت , فلسفه اسلامی , حکمت متعالیه , مادیت , پیشینی (فلسفه) , ذهنی (پیشینی) بودن تجرد و مادیت در فلسفه صدرایی (فلسفه)

کلیدواژه‌های فرعی :

قوه و فعل , مجرد , حرکت مجردات , ماده و صورت , فعلیت , حرکت اشتدادی , نفس حیوانی , نفس نباتی , ذهنی , فلسفه مشاء , حرکت جوهری , هیولی , استعداد , وحدت تشکیکی وجود , نفس انسان , مادی (فلسفه) , عالم خیال منفصل , ملاک تمایز مجرد از مادی (فلسفه) ,

چکیده :

مسئله مجرد و مادی و معیار تمایز این دو از نگاه معاصرین در حوزه فلسفه ملاصدرا، بصورت امری تشکیکی و طیف گونه مطرح می‌شود و لذا مرز عینی و مشخصی به جز قابل اشاره حسی بودن یا نبودن بعنوان ملاک تمایز مجرد و مادی تعیین نمی‌گردد. این مقاله نشان داده است در فلسفه ملاصدرا تجرد و مادیت وابسته به مراتب وجودی موجودات است. و بر همین اساس نشان داده که هر موجودی متصف به مجرد بودن و مادی بودن، بصورت توأمان می‌شود. پس مرز خارجی‌ای میان تجرد و مادیت تحقق ندارد. پس عامل اتصاف موجودات به ایندو ذهن و نوع نگاه و اعتبار کردن آن می‌باشد و لذا تجرد و مادیت وابسته به ذهن هستند و از تقسیمات پیشینی ذهن در نگاه به واقعیت (وجود) می‌باشند. و لذا تقسیم موجودات به مجرد و مادی براساس مبانی حکمت متعالیه تقسیمی سوبژکتیو است و این نوع نگاه به مسئله تجرد و مادیت، بحث‌های بنیادین دیگر مانند ربط حادث به قدیم و رابطه نفس و بدن و بقای نفس و معاد را نیز تحت تأثیر مستقیم خویش قرار می‌دهد.

صفحات :

از صفحه 311 تا 330

مشخصات اثر

عنوان :

حركت و فعلیت

نوع منبع :

پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی

پاسخ تفصیلی:

1. بحث قوّه و فعل و همینطور بحث حرکت که مرتبط با بحث قوّه و فعل است ، در فلسفه ی اسلامی بحثی بسیار عمیق و پیچیده است که طرح آن در یک نامه ناممکن وبی فایده است. بیان این دو بحث برای محصّلین مبتدی فلسفه (با کتاب بدایةالحکمة) حدّاقل چهار واحد درسی طول بیشتر ...

مشخصات اثر

عنوان :

برهان جهان شناختی بر اثبات وجود خدا از دیدگاه امام خمینی (ره)

نویسنده:

محمد محمدرضایی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها – دانشگاه معارف اسلامی,

کلیدواژه‌های اصلی :

خدا , اثبات خدا , فطرت(کلام) , برهان حرکت , برهان وجوب و امکان , خدا (اسماء ذات الهی) , برهان جهان شناختی , برهان علّی , سلسله علل , جهان پدیداری , وابستگی معلول , علیت , تسلسل , برهان امکان , برهان حرکت , قرآن کریم , اصل علّیت , عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) , امام خمینی

کلیدواژه‌های فرعی :

بدیهی , امام حسین (ع) , ممکن الوجود , فعلیت , دلیل لمی و انی , غنی بالذات , محرک , تداعی , حرکت جوهری , تقریر براهین , دعای عرفه , فیلسوفان اسلامی ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , امام خمینی

چکیده :

این نوشتار، برهان جهان شناختی از دیدگاه امام خمینی (ره) را مورد پژوهش قرار می دهد. ابتدا به دیدگاههای مختلف در باب براهین اثبات وجود خدا، سپس وجه نامگذاری این برهان به جهان شناختی اشاره می شود. برهان جهان شناختی خدا را از طریق مقدمات بیانگر حقیقت بسیار کلی و عام در مورد جهان، اثبات می کند و برهان حرکت، برهان علی و برهان وجوب و امکان را می توان قرائت‌های مختلف از این برهان برشمرد. ضمن ارایه مختصر قرائت‌های مختلف برهان جهان شناختی از دیدگاه فیلسوفان، سه قرائت از برهان جهان شناختی (برهان امکان، برهان امتن قرآنی و برهان حرکت) از دیدگاه امام خمینی مطرح می شود.اساس این برهان در قرائت‌های مختلف، اصل علیت و ابطال سلسله علل تا بی نهایت است. برخی متفکران منتقد این برهان، کارآیی اصل علیت را فقط در حوزه تجربه دانسته و سلسله علل تا بی نهایت را محال ندانسته اند.در این نوشتار، به اشکالات پیرامون این مساله از دیدگاه امام خمینی (ره) پاسخ داده شده است. نتیجه اینکه اصل علیت، یک اصل بدیهی عقلی است که اطلاق آن در همه ساحتهای هستی رواست و نیز سلسله علل تا بی نهایت، تبیین درستی برای وجود اشیا نیست.در پایان، این نکته به اثبات می رسد که برهان جهان شناختی می تواند وجود خدا را به درستی اثبات کند.

صفحات :

از صفحه 9 تا 32

مشخصات اثر

عنوان :

بررسی اطلاق «وجود» بر خدا در فلسفه ارسطو

نویسنده:

محمد مشکات

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه تهران,

کلیدواژه‌های اصلی :

فلسفه الهی , فلسفه ارسطو , محرک اول , واجب تعالی (اسماء ذات) , وجود (اسماء اول عرفان نظری) , وجودشناسی ارسطو , خدا در فلسفه ارسطو

کلیدواژه‌های فرعی :

فعلیت , معانی وجود , جوهر مفارق , موضوع مابعدالطبیعه , الهیات(کلام جدید) , حکمت نظری , فلسفه (خاص) , جوهر , مقولات عشر , حرکت , جواهر نامتحرک , هستی به معنای مقولات , وحدت محرک نخستین ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

ارسطو در مواردی موضوع فلسفه اولی را موجود نامتحرک یا خدا دانسته و در موارد متعدد دیگر موضوع آن را موجود بما هو موجود شمرده است. آیا این دو موضع، دو باور ارسطویی اصیل بوده و با هم قابل جمع اند یا باید دو موضع متناقض تلقی گردند که ارسطو از اولی به دومی عدول کرده است؟ ثمره فرض عدول به موضع دوم این است که خدا را نمی توان «وجود» خواند و، در نتیجه، مابعدالطبیعه و الاهیات دو دانش مستقل می شوند، درحالی که بنا به فرض عدم عدول، یعنی بنا بر موضع نخست، مابعدالطبیعه همان الاهیات خواهد بود. راه هایی که در این جا برای حل مساله مورد استفاده قرار می گیرند از این قرارند. تحقیق مساله از منظر حکمت یا دانش مورد جستجو که خود حاوی دو راه جداگانه خواهد بود، سپس تحقیق بر مبنای معانی «وجود» نیز ادامه می یابد، تا سرانجام نتیجه تحقیق از این راه های گوناگون با یکدیگر مقایسه شود.

صفحات :

از صفحه 121 تا 140

مشخصات اثر

عنوان :

تبیین چگونگی به فعلیت رسیدن استعدادهای انسان و تکامل نفوس انسانی پس از مرگ در حکمت متعالیه

نویسنده:

نجمه السادات توکلی

نوع منبع :

رساله تحصیلی

وضعیت نشر :

ایرانداک,

کلیدواژه‌های اصلی :

علوم انسانی , تکامل , فعلیت , مرگ , حرکت طبیعی , استعداد , حرکت برزخی , حرکت اخروی

چکیده :

سوالات بسیاری درباره وجود حرکت و تکامل و چگونگی آن، پس از مرگ انسان به ذهن می‌رسد که در این پژوهش، با توجه به اصول و مبانی حکمت صدرایی، تا حد توان، به آن‌ها پرداخته شده است. بر اساس اصالت وجود، وحدت حقیقت وجود، تشکیک وجودی، حقیقتِ مرگ، حرکت جوهری و وجودِ حقایق مادی در عوالم دیگر، تکامل و حرکت انسان محدود به این عالم نبوده و پس از مرگ نیز ادامه دارد. از آن‌جا که تعاریف مختلفی در مورد حرکت، عناصرِ آن و تحول و تکامل مطرح است، ابتدا آن‌ها را تحلیل نموده و سپس چگونگی و کیفیت تکامل در عوالم برزخ و آخرت را از دیدگاه نقلی و عقلی، با ذکر تفاوت میان عوالم بیان خواهیم کرد که هم از طریق تعریف مصطلح حرکت در فلسفه و هم با توجه به اصل ظهور و بطون و اجمال و تفصیل ممکن می‌باشد.

مشخصات اثر

از :	{0}
پست الکترونیک :	{1}
تلفن :	{2}
دورنگار :	{3}
Aaddress :	{4}
متن :	{5}

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ورود

ثبت نام

در تلگرام به ما بپیوندید