جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور >
مرور مجلات
>
جستارهای فلسفه دین
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
تعداد رکورد ها : 131
سال 1402
دوره 12 , شماره 1
دوره 11 , شماره 2
سال 1401
دوره 11 , شماره 1
سال 1400
دوره 10 , شماره 2
دوره 10 , شماره 1
سال 1399
دوره 9 , شماره 2
دوره 9 , شماره 1
سال 1398
دوره 8 , شماره 2
دوره 8 , شماره 1
سال 1397
دوره 7 , شماره 2
دوره 7 , شماره 1
سال 1396
دوره 6 , شماره 2
دوره 6 , شماره 1
سال 1395
دوره 5 , شماره 2
دوره 5 , شماره 1
سال 1394
دوره 4 , شماره 2
دوره 4 , شماره 1
سال 1393
دوره 3 , شماره 2
دوره 3 , شماره 1
سال 1392
دوره 2 , شماره 4
دوره 2 , شماره 3
دوره 2 , شماره 2
دوره 2 , شماره 1
سال 1391
دوره 1 , شماره 2
دوره 1 , شماره 1
عنوان :
نقدی بر قرائت پولس از مسیحیت
نویسنده:
جواد آیار، مجید ملایوسفی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژههای اصلی :
نجات
,
گناه
,
قرائت پولسی
,
الوهیت مسیح
,
انسان خداپنداری
,
گناه
,
دین مسیحیت (دین الهی توحیدی تحریف شده)
چکیده :
از نیمۀ دوم قرن دوم میلادی، تقریری از مسیحیت اشاعه یافت که به قرائت پولسی معروف است و از همان زمان تاکنون بر جهان مسیحیت حکم فرماست. پولس یهودی متعصبی از قبیلۀ بنیامین است که پس از تعقیب و شکنجۀ بسیاری از مسیحیان، به واسطۀ مکاشفه ای اثبات ناپذیر به جرگۀ مسیحیان پیوست و به زعم خود، همة عمرش را وقف ابلاغ و اشاعۀ دین مسیح کرد. از نظر پولس، مسیحی کسی است که به تجسد خداوند در قالب انسان و قربانی شدن او برای بخشش گناهان بشر و زنده شدن و رجعتش به آسمان ایمان داشته باشد و اقرار کند که آدمی به واسطۀ گناه ذاتی اش، که به واسطۀ حضرت آدم در نوع بشر نهاده و نهادینه شده است، نه از طریق اعمال نیک که فقط به واسطۀ فیض یا ایمان به نجات از سوی خداوند به سعادت و بخشش و رستگاری رهنمون خواهد شد و سرآخر مسیحی کسی است که کلیسا را نمایندۀ مسیح بر زمین بداند و به نجات از طریق تبعیت از آن و اذعان به حقانیتش ایمان داشته باشد. قرائت پولس با توجه به پیش زمینه های معرفتی و غیر معرفتی اش، اعم از تعصبات دینی، یونانی مآبی، زبان یونانی، و نیز اوضاع حاکم بر اجتماع و محیط دوران و تعارضات وی با یهودی ـ مسیحیان، مبتنی بر الوهیت حضرت عیسی (ع) و کلیساست. متابعت یا مشابهت برخی از بخش های عهد جدید با قرائت پولس، که در نامه هایش به دیگر مسیحیان نمایان است، به تعارضات موضوعی مفهومی با اناجیل همدید و تعارض در نگرش و سلوک اخلاقی برآمده از اناجیل همدید با حیات عیسی (ع) منجر شد. قرائت پولسی پیامدهایی دارد که برآمده از انسان خداپنداری یا الوهیت عیسی (ع) است که ضمن تنزل شأن ربوبی از منظر قدرت و علم، خداوند را به عاملی خارج از نظام خلقت و دستگاه آفرینش تبدیل می کند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
دینپژوهی مصطفی ملکیان؛ بررسی و نقد
نویسنده:
علی رحیمی شاهرخت، علی حقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معنویت
,
عقلانیت (مسائل جدید کلامی)
,
دین و تجدد گرایی
,
عقلانیت جدید
,
عقلانیت دینی
,
عقلانیت اعتقادات دینی
,
مدرنیته (تجدد)
,
1. ادیان religions
,
دین پژوهی
کلیدواژههای فرعی :
مولفه های مدرنیته ,
دین و معنای زندگی ,
مولفه های معنویت ,
پدیدار شناسی دین ,
فهم سنتی از دین ,
دین داری مدرن ,
دیانت عقلانی ,
جمع عقلانیت و معنویت ,
تعبد و عقلانیت ,
تاریخی بودن دین ,
چکیده :
یکی از نظریههای عرصة دینپژوهی معاصر ایران پروژة «عقلانیت و معنویت» مصطفی ملکیان است. این نظریه با محور قراردادن مؤلفههای اجتنابناپذیر مدرنیته به مواجهه با دین سنتی میرود و ضمن مقایسه این مؤلفهها با ویژگیهای اصلی دین سنتی، حکم به تباین میان دینداری و مدرنبودن میکند. فهم سنتی از دین را در جهان مدرن کارآمد نمیداند و فهمی جدید از دین (معنویت) را که سازگار با مؤلفههای مدرنیته است معرفی میکند. این مقاله کوشیده است تصویری روشن و شفاف از ارکان اصلی این نظریه، که عبارتاند از عقلانیت، معنویت و زندگی اصیل، ارائه دهد. در ابتدا مراد ملکیان از دین بیان میشود و بعد از آن تقریری از نظریۀ عقلانیت و معنویت ارائه خواهد شد و بهکوتاهی نقدهایی که علیه این نظریه ارائه کردهایم، و عناوین آنها در زیر آمده است، اشاره میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 109 تا 126
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی مواجهه با رنج آزادی اگزیستانسیال و راههای گریز از رنج آزادی از منظر اروین یالوم و مولانا
نویسنده:
حبیب مظاهری، امیرعباس علیزمانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عرفان اسلامی
,
اگزیستانسیالیسم
,
ادبیات عرفانی
,
فلسفه دین
,
رنج آزادی
کلیدواژههای فرعی :
در جهان بودن ,
اگزیستانسیالیست ,
رنجهای وجودی ,
آزادی اراده (فلسفه دین) ,
رنج مسئولیت ,
رنج انتخاب ,
رنج بی هویتی ,
رنج ناشی از نرسیدن ,
رنج عدم وجود خداوند ,
راه های تسکین رنج آزادی ,
چکیده :
پیوند میان «آزادی» و «رنج» به نحو شهودی روشن نیست؛ زیرا در نگاه اول «آزادی» ظاهراً فقط دربرگیرندة اشارات ضمنی مثبت بلاواسطه است اما آزادی روی تیرهای دارد که همراه با رنج وجودی است. آزادی از منظر انسان خالق از لحاظ روانی سرشار از اضطراب است از این جهت که ما به عمیقترین مفهوم، مسئول خودمان هستیم؛ نهتنها برای جهان درونی بلکه برای جهان بیرونی نیز مسئول هستیم. تکلیف هر فرد تألیف دنیا و انسانیت خویش است. انسان نمیتواند از این مسئولیت و از این آزادی اجتناب کند. مهمترین عامل رنجزا بودن آزادی در اندیشة یالوم نوع معرفتشناسی اگزیستانسیالیستی است که معتقد است انسان در این دنیا پرتاب شده است و برای ساخت خویش نه قانونی در اختیار دارد و نه مبدأ ماورایی وجود دارد تا او را راهنمایی دهد، اما در معرفتشناسی مولانا هم خدا وجود دارد هم قانون. در اینجا آنچه باعث رنجزا شدن آزادی است نحوه عملکردن به قانون است؛ مسئله این است که آیا انسان میتواند در جنگی بیپایان تکلیف الهی که همانا آفرینش انسانیت است موفق شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 89 تا 107
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی دیدگاه نانسی مورفی در باب فاعلیت خداوند در عالم
نویسنده:
تهامه انصاریان، نرگس نظرنژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فاعلیت الهی
,
افعال الهی
,
فیزیک کوانتوم
,
علم خدا به عالم
,
افعال واجب(حکمت نظری)
,
فلسفه دین
,
اصل علّیت
,
علم و دین (فلسفه دین)
,
علم مطلق خداوند (فلسفه دین)
کلیدواژههای فرعی :
قوانین طبیعت ,
حق طبیعی ,
باور دینی ,
خودمحدودسازی اختیاری ,
علیّت از پایین به بالا ,
فعل خداوند در سطح کوانتومی ,
فعل الهی در قلمرو انسانی ,
چکیده :
نانسی مورفی، فیلسوف و متأله معاصر آمریکایی کوشیده است تا با استفاده از فیزیک کوانتوم، تبیین جدیدی از فاعلیت خداوند در عالم ارائه کند. به اعتقاد وی، هر نظریهای که در باب فاعلیت خداوند در جهان مطرح میشود، در صورتی پذیرفتنی است که با علم و الهیات سازگار باشد. مورفی برای تبیین دیدگاه خود در باب عملکرد خداوند در جهان از «علیت پایین به بالا» بهره میبرد. او خداوند را متغیر پنهان در سطح کوانتومی میداند. در نتیجه، با استفاده از عدم تعینی که در این سطح وجود دارد، فاعلیت خداوند را توضیح میدهد. از نظر مورفی هیچ رویداد تصادفیای در سطح کوانتومی وجود ندارد و هنگام رخداد فعل الهی، قوانین طبیعت نقض نمیشوند. در مقالۀ حاضر، پس از تلاش برای ارائة تبیین دقیقی از دیدگاه نانسی مورفی، نقدهای واردشده بر دیدگاه او طرح و بررسی شدهاند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 65 تا 88
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی و نقد آموزه «گشودگی» در حل تعارض علم الاهی و اختیار بشری
نویسنده:
سعیده میرصدری، منصور نصیری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اختیار انسان
,
علم الهی
,
ناسازگاری علم خداوند با اختیار انسان (مسائل جدید کلامی)
,
خدا و اختیار انسان
,
الهیات مسیحی
,
کلام تطبیقی
,
خداباوری گشوده
,
علم الهی
,
علم الهی
,
الهیات اونجلیکال
,
الهیات گشوده
کلیدواژههای فرعی :
اختیار ,
اختیار انسان ,
اعتقاد به بدا ,
اومانیسم (مسائل جدید کلامی) ,
شرور ,
شر ,
بداء ,
انسان مختار ,
مسأله شر(فلسفه دین) ,
خداباوری مبتنی بر اراده آزاد ,
انسان گرایانه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
,
جعفر سبحانی
چکیده :
خداباوری گشوده جنبشی الاهیاتی است که در اواخر قرن بیستم از دل سنت اوَنجلیکال مسیحی سر بر آورد و دغدغة ترسیم مدلی از فعل خداوند در عالم را داشت که بتواند بر اساس آن تعارض و ناسازگاری موجود در الاهیات سنتی، بین اراده آزاد/ اختیار بشر و علم پیشین و مطلق الاهی، را رفع کند. آنها کوشیدند نشان دهند که خداوند علم مطلق و جهانشمول ندارد؛ بلکه علم خداوند و آیندة عالم و بشر هر دو گشودهاند و همهچیز به اختیار و ارادة انسان بستگی دارد. خدای خداباوری گشوده از سر مهر و عشق خود به بشر علماش را محدود و آینده را گشوده و وابسته به ارادة انسان گذاشته است. از جمله انتقاداتی که به خداباوری گشوده وارد شده معضل محدودیت علم الاهی است. دیگر اینکه مدعیات خداباوران گشوده در باب گشودهبودن آینده و پیشبینیناپذیربودن آن با نصّ کتاب مقدس همخوانی ندارد. بهنظر میرسد در این میان مدل الاهیاتی شیعی، یعنی بداء، چهبسا راه میانهای برای حل معضل علم پیشین و خطاناپذیر الاهی و ارادة آزاد بشر باشد، بدون اینکه یکی از دو طرف را نادیده بگیرد یا به نفع دیگری مصادره به مطلوب کند. مدل بدائی در حین اصالتبخشیدن به اختیار انسان، علم و قدرت الاهی را نیز، که به صورت سنتی مطرح شده بود، حفظ میکند و از این لحاظ از نقدهای وارد بر الاهیات کلاسیک مسیحی مصون است و اشکالات الاهیات گشوده را نیز ندارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 129 تا 149
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تبیین ماهیت علم خداوند از دیدگاه ویلیام آلستون و بررسی تطبیقی آن با دیدگاه شیخ اشراق
نویسنده:
حسین شوروزی، محمد سعیدیمهر، اعظم قاسمی، رضا ماحوذی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم الهی
,
فلسفه اسلامی
,
فلسفه دین
,
کلام تطبیقی
,
فلسفه تطبیقی
,
علم مطلق خداوند (فلسفه دین)
کلیدواژههای فرعی :
باور ,
دیدگاه گزاره ای ,
نورالانوار ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
علم حضوری(مقابل علم حصولی) ,
نظریه اضافه اشراقی ,
شهود مستقیم ,
علم خدا به مخلوقات ,
علم مطلق الهی و عمل ارادی ,
دیدگاه شهودی ,
الزامات عقلی ,
بازنمایی ذهنی باورها ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
مسئلة ماهیت علم خداوند از مسائلی است که از دیر باز ذهن اندیشمندان و متفکران را به خود واداشته است. در فلسفة دین معاصر، ویلیام آلستون به این مسئله چیستی ماهیت علم خداوند میپردازد؛ آیا میتوان گفت علم خداوند همان باور صادق موجه است؟ در فلسفة اسلامی نیز علم را به دو قسم تقسیم میکنند؛ علم حضوری و علم حصولی. علم خداوند کدام قسم از این دو مورد است؟ علم حصولی یا حضوری؟ در این مقاله پس از بیان دیدگاه آلستون و شیخ اشراق در مورد علم خداوند، به این نظریه میپردازیم که این دو متفکر تا حدودی دیدگاه مشترکی در مورد علم خداوند پس از ایجاد دارند. نظریة شهود مستقیم آلستون و اضافیة اشراقیة سهروردی دو تعبیر از یک دیدگاه است. از دیدگاه آلستون علم خداوند را نمیتوان همان باور درنظر گرفت، چراکه باور با محدودیتها و الزاماتی مواجه است که همسو و سازگار با علم مطلق نیست. نظریة شهود مستقیم آلستون به این معنا است که خداوند مستقیماً جهان را شهود میکند و از این رو به آن علم دارد. همچنین آلستون نظریة متفکرانی را که معتقدند علم خداوند همان باور صادق موجه است رد میکند؛ زیرا انتساب آن به خداوند با تناقضاتی مواجه است. در این مقاله تلاش شده است تا با بررسی دیدگاه ویلیام آلستون و شیخ اشراق، دیدگاه این دو متفکر در مورد ماهیت علم خداوند تشریح شود و تفاوتها و شباهتهای آنها در این زمینه روشن شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 103 تا 127
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی مقایسهای توجیه باورهای مبتنی بر گواهی و حجیت خبر واحد (با تمرکز بر آرای الیزابت فریکر و شیخ انصاری)
نویسنده:
علیرضا دری نوگورانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم اصول فقه
,
مسایل جدید معرفت شناسی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
توجیه باور دینی
,
خبر واحد
,
معرفت شناسی اسلامی(قسیم معرفت شاسی مسیحی، یهودی، بودایی و هندویی)
,
معرفت شناسی مدرن(از دکارت تا قبل از قرن حاضر)
,
معرفت شناسی معاصر
,
نقل (معرفت شناسی)
,
معرفت شناسی مدرن((انکار تحلیل سنتی معرفت)، اصطلاح وابسته)
کلیدواژههای فرعی :
حجیت ,
شروط توجیه ,
بنای عقلاء ,
توجیه (مسائل جدید کلامی) ,
نظریههای توجیه ,
خبر متواتر ,
دلیل نقلی(قسیم دلیل عقلی و دلیل مرکب از عقلی و نقلی) ,
خبر متواتر ,
توجیه معرفتی(مقابل توجیه غیر معرفتی) ,
عقل سلیم (اصطلاح وابسته) ,
توجیه مبتنی بر عقل سلیم ,
چکیده :
یکی از منابع مهم باورهای دینی در ادیان ابراهیمی گواهی است. مسائل معرفتشناختی پیرامون باور مبتنی بر گواهی هم در معرفتشناسی معاصر هم در بحث خبر واحد و متواتر در اصول فقه شیعه طرح شده است. در این مقاله، با بیان شباهتها و تفاوتهای اصلی میان شرایط کسب باور موجه از طریق گواهی در الیزابت فریکر از معرفتشناسان شاخص معاصر در بحث گواهی و شیخ انصاری از شخصیتهای شاخص اصولیِ شیعه این مسئله بررسی شده است که آیا میتوان مباحث این دو سنت فکری را در موضوع یادشده مقایسه کرد؟ به این منظور ابتدا مفاهیم کلیدی از جمله خبر و حجّت از نظر شیخ انصاری با گواهی و توجیه از نظر فریکر مقایسه شدهاند. سپس، در پرتو این مقایسه، شروط لازم برای کسب باور موجه از طریق گواهی از نظر هر دو متفکر مقایسه شدهاند. در نهایت، نشان داده شده است که به خاطر تفاوتهای بنیادین این دو نظریه، برخی شباهتهای ظاهری در واقع تفاوت هستند؛ با این حال، هرچند امکان مقایسه منتفی نیست، این مقایسه باید با نهایت دقت صورت گیرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 81 تا 101
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
فاعلیت الهی و تفسیر دیوید بوم از مکانیک کوانتم
نویسنده:
حسین اجتهادیان، رسول رسولی پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فاعلیت الهی
,
افعال الهی
,
فیزیک کوانتوم
,
فیزیک جدید
,
علم مدرن
,
فلسفه جدید
,
فلسفه دین
,
علم و دین (فلسفه دین)
کلیدواژههای فرعی :
قوانین طبیعت ,
فیزیک نیوتنی ,
اصطلاحنامه فلسفه ,
نوخاسته گرایی ,
دین اسلام (دین الهی توحیدی) ,
دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته) ,
دین اسلام (ادیان زنده) ,
کل نگری ,
خدای رخنه پوش ,
دین اسلام ,
دین اسلام (ادیان الهی ابراهیمی) ,
جنبش همگانی ,
نظم مستتر ,
تفسیر کپنهاگی از فیزیک گوانتوم ,
عمق بی پایان واقعیت ,
پیوستگی واقعیت ,
داد و ستد دائمی نظم مستتر و نظم آشکار ,
ماده و شعور ,
علیت فیزیکی ,
سازگاری متافیزیک با الهیات ,
نامداخله گرایی ,
چکیده :
تبیین فعل الهی یا نحوة تعامل خداوند با جهان و درک آن در بستر فلسفه و علم مدرن یکی از مسائل مهم و پرمناقشة فلسفة دین معاصر بوده است. بعد از نوآوریهای فیزیک جدید در قرن بیستم بعضی از متفکران مدعی شدند بر خلاف فیزیک کلاسیک که در آن قوانین فیزیکی محدودکنندة فعل خداوند تلقی میشدند، در فیزیک جدید، مفاهیمی چون عدم قطعیت میتواند فعل مداخلهآمیز خداوند در جهان طبیعت را توجیه و تبیین کنند. اما از آنجا که مکانیک کوانتم رایج دارای متافیزیک روشنی نبود، منجر به پارهای معضلات هستیشناسانه شد و بنابراین تفسیرهای متفاوتی از آن ارائه شد که هر یک برای الهیدانان راهحل متفاوتی را برای تبیین فعل الهی در جهان پیشنهاد میکرد. در این مقاله نشان میدهیم تفسیر دیوید بوم با ارائۀ ایدههایی مانند نظم مستتر، جنبش همگانی، کلنگری و عنصر اطلاعات در ماده، ظرفیت متافیزیکی مناسبی برای تبیین فعل الهی فراهم میکند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 55 تا 80
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اراده آزاد، برخاسته از جوهر مجرد نفس یا ویژگیای نوخاسته
نویسنده:
محمدمهدی عموسلطانی، مسعود آذربایجانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه ذهن (فلسفه)
,
اختیار
,
تجرد نفس ناطقه
,
اختیار انسان
,
رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم)
,
فلسفه اسلامی
,
نوخاسته گرایی
,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته)
,
جوهر مجرد نفس
کلیدواژههای فرعی :
اختیار ,
اختیار انسان ,
دوگانه انگاری جوهری ,
فهم عرفی ,
ثنویت ,
اصل علّیت ,
ذهن((مقابل خارج)، اصطلاح وابسته) ,
آزادی اراده (فلسفه دین) ,
دوگانه انگاری ویژگی ها (فلسفه ذهن) ,
تقلیل ناپذیر ,
نفی اراده آگاهانه ,
شواهد علمی ,
ادله ویژگی نوخاسته بودن اراده ,
اثبات تجرد جوهری نفس ,
چکیده :
نوخاستهگرایی ویژگیها علیرغم پذیرش حالات، قوا و علیت ذهنی، منکر جوهر مجرد نفس/ذهن است و نهایتاً حالات ذهنی را ویژگیهایی نوخاسته از شبکه و سیستم فیزیکی-عصبی بدن معرفی میکند و گرچه حالات ذهنی را به بدن و اجزا و خودِ این شبکه فروکاهش نمیدهد ولی آنها را در ایجاد و استمرار وجود خود، وابسته به تعاملات سیستم عصبی و شبکهای اجزای بدن میداند. نوخاستهگرایان ویژگیها در مورد اراده آزاد، به دو دسته تقسیم میشوند: عدهای آن را یک ویژگی برآمده و نوخاسته از کل سیستم عصبی و شبکه اجزای بدن میدانند و عدهای دیگر علیرغم پذیرش سایر ویژگیهای ذهنی منکر وجود ارادة آزاد هستند و صرفاً آن را توهم میدانند. این در حالی است که در فلسفة اسلامی با توجه به وجود اراده به اثبات نفس مجرد پرداخته شده است. هدف این پژوهش طرح هر دو ادعای نوخاستهگرایی ویژگیها در مورد ارادة آزاد، و ارزیابی آن با روش تحلیلی، استدلالی و میانرشتهای با نگاهی به استدلالهای فلسفة اسلامی بر جوهر مجرد نفس از طریق اراده است؛ و پس از نقد هر دو ادعای نوخاستهگرایان ویژگیها و نیز نقد و تقویت ادلة فلاسفة اسلامی، نتیجتاً با استدلالهایی برتر و با یافته های علمی روز، به اثبات جوهر مجرد نفس از طریق وجود ارادة آزاد میرسد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 111 تا 136
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ارزیابی و مقایسه نقادانه دیدگاه طباطبایی، مطهری و جوادی آملی در باب وحدت وجود و لوازم الهیاتی آن
نویسنده:
مرضیه رضایی، حمیدرضا آیت الهی، محمد سعیدی مهر
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وحدت شخصی وجود
,
فلسفه اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
وحدت وجود
,
وحدت تشکیکی وجود
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
عرفان نظری
,
لوازم الهیاتی وحدت وجود
کلیدواژههای فرعی :
اصالت ماهیت ,
همه -خداانگاری (مسائل جدید کلامی) ,
اصالت وجود ,
مفاهیم اعتباری ,
فلسفه دین ,
دین پژوهی ,
دین پژوهی غربی ,
تباین وجود و عدم ,
اثبات وجود مطلق ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
چکیده :
یکی از مباحث مهم در فلسفة دین، موضوع وحدت عالم و نسبتش با واحدبودن خداوند است. این برداشتهای متفاوت از وحدت عالم تحت بحث وحدت وجود چالشبرانگیز شده است. در این مقاله تلاش میکنیم دیدگاه فیلسوفان مسلمان وابسته به مکتب حکمت متعالیه را با این بحث روشن سازیم و استدلالهای آنها را ارزیابی کنیم و برتری دیدگاه برخی بر برخی دیگر را نشان دهیم. برای این کار دیدگاه سه تن از شارحان حکمت صدرا را که آرای متضادی دارند برگزیدهایم و تجزیه و تحلیل کردهایم. علامه طباطبایی که گاه به وحدت تشکیکی و گاه شخصی متمایل است، گاهی نیز حکم به همسانی دو تعبیر میدهد درنهایت با براهین قاطع وحدت شخصی را میپذیرد اما توان پاسخگویی شبهات را ندارد. مطهری با وحدت وجود، نفی کثرات و معدوم دانستن ممکنات مخالف است. و درنهایت علامه جوادی آملی با اثبات «وجود مطلق» و قرار دادن «وجود» و «نمود» در برابر «عدم» ایراداتی را که مانع اکمال فلسفه بر مبنای وحدت وجود بود، از میان برداشتند لذا راه برای تغییر و ارتقای بسیاری از مباحث همچون قاعدة بسیطالحقیقه باز شد. در این نوشتار در صددیم مقایسة نقادانهای از دیدگاه این سه متفکر داشته باشیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 91 تا 109
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
تعداد رکورد ها : 131
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید